Wijlen mijn grootouders aan beide kanten ware blijkbaar bewonderaars van Cyriel Verschaeve, want op hun graven staan gedichten van die priester-dichter. (Zal nog eens gaan kijken wat er precies opstond; ben zelf nieuwsgierig geworden).
Alhoewel ik de dingen anders zie dan mijn grootouders denk ik niet dat het slechte mensen waren. Het waren kinderen van hun tijd, de Nieuwe Orde was voor veel mensen toen inderdaad iets nieuws, en veel mensen wisten toen nog niet wat we vandaag weten. Het is dan ook iets té gemakkelijk om vorige generaties volgens de normen van vandaag te be- en veroordelen. Voor de meesten waren er verzachtende omstandigheden, behalve voor degenen die deelnamen aan wreedheden. Deze wreedheden waren toen ook al een misdaad voor ieder weldenkend mens van toen.
Dat in de jaren 1930 en 1940 veel mensen die toen jong waren zich door de Nieuwe Orde lieten meeslepen kan ik nog ergens begrijpen. Van familieleden die deze tijd nog hebben meegemaakt heb ik vernomen dat het nazisme en fascisme (en aanverwanten zoals solidarisme) toen doorging voor iets progressiefs, iets vooruitstrevends. Rechtse en linkse elementen uit die tijd werden met elkaar gekombineerd. Veel socialisten en kommunisten stapten over naar de Nieuwe Orde.
Het was inderdaad een soort nationalistisch socialisme (of kortweg nationaal-socialisme), waarbij de socialistische solidariteit beperkt bleef tot het eigen volk. In Nazi-Duitsland werden er maatregelen genomen die voor die tijd erg progressief waren. De kern van de westerse sociale zekerheid, het idee van een wagen voor het gewone volk ("
Volkswagen"), en snelwegen ontstonden in nazi-Duitsland. Ook milieuwetten, wetten voor dierenbescherming en naaktstranden waren in Nazi-Duitsland ontstaan, zij het wel vanuit verkeerde motieven (een idealizering van "
back to nature" met een recht van de sterkste en een lichaamskultus waarin de "
superieure ariër" werd geïdealizeerd). Bovendien waren veel mensen toen katoliek en vond men het "
goddeloze kommunisme" van de toenmalige Sovjetunie bedreigend (al stonden Hitler en Stalin ideologisch eigenlijk dicht bij elkaar omdat Stalin's binnenlands kommunisme in de praktijk ook een soort nationalistisch socialisme was). Dit alles doet overigens niets af van de misdadigheid van het nazi-regime.
Oorlogsstokers als Cyriel Verschaeve die anderen opriepen om te gaan vechten aan het Oostfront bleven zelf veilig thuis. Cyriel Verschaeve heeft zelf nooit gaan vechten, maar heeft wel anderen met zijn opzwepende donderpreken de dood ingejaagd. En toen de gealieerden onze streken bevrijdden ging hij gaan lopen in plaats van mee te vechten. Hij is in Oostenrijk gestorven en heeft zich nooit moeten verantwoorden. Hij verdient dan ook geen enkel respekt.
Ook Hitler zelf was zo'n lafaard. Hij riep zijn volk en soldaten op om tot het bittere einde te vechten, maar pleegde zelf zelfmoord toen ze hem bijna te pakken kregen. Welke lafaard deze "held" was valt hier te lezen :
Adolf Hitler, de Führer die geen held was
http://www.standaard.be/artikel/deta...kelid=HE2U2UI9
Dat 16-jarigen zich toen door oorlogsmisdadigers zoals Cyriel Verschaeve lieten opstoken om naar het Oostfront te gaan vechten tegen het "goddeloze kommunisme" kan ik dus nog ergens begrijpen. Iedereen is kind van de plaats, de tijd en de omstandigheden waarin hij/zij is opgegroeid.
Wat ik echter niét kan begrijpen is dat sommigen in de boosheid zijn blijven volharden nadat duidelijk werd welk misdadig regime het nazi-bewind was en de omvang van de Holocaust duidelijk werd. Deze mensen hebben duidelijk niets geleerd uit hun fouten. En ik kan al helemaal niet begrijpen dat er nu vandaag -met hetgeen we vandaag weten- nog altijd mensen zijn die oorlogsmisdadigers als Cyriel Verschaeve blijven vereren. Met hetgeen nu over het oorlogsverleden bekend is zouden deze mensen echt wel beter moeten weten.
Dus: voor degenen die in de Tweede Wereldoorlog fouten hebben gemaakt en er nadien spijt van hadden kan ik nog begrip opbrengen, maar voor degenen die nu nog altijd oorlogsmisdadigers als helden vereren helemaal niet. Die zijn gewoon ofwel naïef ofwel van slechte wil.