Citaat:
Oorspronkelijk geplaatst door AdrianHealey
Waarom moet geld beheert worden door de overheid?
|
Weet je dat niet? Vraag je schoolgeld maar terug!
De crisis is al zo vaak uitgelegd, maar ik wil het nog wel eens doen.
De economische conjunctuur fluctueert. Daar is niets aan te doen. Soms heb je goede oogsten, soms slechte om het eenvoudig te houden.
Gespaard geld moet worden geïnvesteerd. S = I. In een hoogconjunctuur kan je investeren in projecten, waarbij de projecten snel meer waard worden door speculatie op verdere prijsstijgingen, zonder dat de investering echt productief is. Als je het objectief zou kunnen bekijken, zou je zeggen dat de projecten worden overgewaardeerd. De huizen in de VS waren zo’n project. Die werden steeds meer geld waard. Dus er werd steeds gemakkelijker hypotheken verstrekt, omdat bij de booming markt een huis toch wel verkocht kan worden als de eigenaar de hypotheekrente niet meer kan betalen. Er werden veel dubieuze leningen (subprime) worden verstrekt, omdat daar meer rente voor kon worden gevraagd.
De banken moesten wel. Stel voor de eenvoud dat er twee banken A en B zijn. Bank A is solide en verstrekt alleen prime leningen, bank B is wat agressiever en verstrekt een groot deel subprime leningen. B zal meer verdienen, op een bepaald moment misschien zoveel meer dat hij A kan overnemen. A wil dat natuurlijk niet en zal op een bepaald moment ook subprime leningen gaan verstrekken. Ooit loopt dat natuurlijk op een catastrofe uit bij een inzakkende economie (de economie fluctueert noodzakelijkerwijs).
Iedereen weet dat de klap aankomt, maar wegens het systeem waar men in gevangen zit, kan men niet uit de spiraal geraken. Een ieder hoopt dat hij de goede inschatting kan maken om op het juiste moment uit te stappen. Maar slechts enkelen zullen daar in slagen. Als het makkelijk was om de economische conjunctuur te voorspellen, zat ik hier niet domme stukjes te typen.
De enige instanties die iets aan de situatie kunnen doen zijn de overheid en de Centrale Bank. Maar de overheid noch de Centrale Bank heeft de nodige instrumenten om adequaat te handelen. Misschien was er een extra belasting op hypotheekverstrekkingen nodig geweest. Dan had de rest van de economie niet geleden onder onnodeloos hoge rentetarieven en had de hypotheekbubble kunnen worden afgezwakt. Dit is maar een simpel idee, niet echt over nagedacht, maar alleen om te tonen dat er wellicht sectorspecifieke maatregelen nodig kunnen zijn.
Ik sta ietwat huiverig tegenover politieke beslissingen die rechtstreeks diep ingrijpen in het economische proces. De politiek heeft wel eens de neiging niet verder te kijken dan hoogstens vier jaar. Daarom opteer ik meer een samenspel tussen Centrale Bank en politiek, waar de Centrale Bank het lange termijn beleid in de gaten houdt en de politiek stuurt op basis van wat er in de samenleving leeft op een bepaald moment. Hoe dat samenspel eruit zou moeten zien, weet ik nog niet. Het enige dat ik tot nog toe erover kan zeggen is dat de politiek meer invloed moet krijgen op het beleid van de Centrale Bank en dat de Centrale Bank een groter instrumentarium moet krijgen voor economisch beleid.