[patrickve]

Oorspronkelijk geplaatst door Kodo Kodo

Of ik het daarmee eens ben, hangt af van de definitie die we aan "markt" of "transactie" geven. In de praktijk zal ik mij vrijwel nooit gedragen zoals jij "zou denken" , maar je zou kunnen zeggen dat het gedeelte van mijn handelen waarmee ik niet mijn eigen winst tracht te maximaliseren buiten de markt valt omdat we de markt uitsluitend als ruilplaats - en niet als schenkplaats - omschrijven.

Uiteraard is het zo dat we een sociale kring hebben, met mensen waarmee we empathische banden hebben. Die gaan we niet willen uitzuigen. In tegendeel. Die willen we zelfs dingen geven. Maar dat is niet "de andere". Dat zijn een zeer select clubje van "anderen".

Het is ook zo dat ik denk dat de meesten onder ons DENKEN dat ze de anderen niet willen uitpersen. Er zijn er maar weinig die tot het besef komen dat dat in de grond is wat ze wel wensen. Maar als je kijkt hoeveel mensen "vinden dat ze eigenlijk meer waard zijn dan ze krijgen", dan begin je al een ideetje te bekomen van wat we allemaal eigenlijk willen

Ik beweer dan ook niet dat iedereen, in elke interactie, op elk ogenblik, met iedereen, "het onderste uit de kan wil" (wat een andere manier is van te stellen dat je de balans zo veel mogelijk in jouw richting wil laten doorslaan). Bijlange niet. Maar dat het een normaal gedrag is, spreekt voor mij vanzelf. "koopjes zoeken" is zo iets. Afdingen ook. Ik zou denken dat het natuurlijk is.

Het is maar zelden zo dat als je de mogelijkheid hebt om, zeg maar, 8 Euro of 5 Euro voor hetzelfde te betalen, en je vindt dat je toch voordeel doet bij 8 Euro (maw, mocht enkel het aanbod van 8 Euro er zijn, zou je ook kopen), niet voor de 5 Euro deal te gaan, he.
Nochtans zou je "eerlijk" kunnen zijn, en die die je 5 Euro vraagt, 7 Euro bieden, en stellen dat je daarmee ook tevreden bent.

Op dezelfde wijze is het zo dat als iemand jou 8 Euro voor iets vraagt (en je bent daarmee eigenlijk tevreden), je toch niet gaat nalaten te proberen te onderhandelen om 5 Euro te bekomen. Als dat lukt, ga je het niet laten, he. (of beter: dat is een vrij vaak voorkomend iets). Nochtans doe je daar niks anders dan van de win-win verhouding die reeds aanwezig was bij de 8 Euro, een WIN - winneke verhouding willen maken.

Bij de Oostenrijkse school bestaat wel de neiging om de economie als het volledige "Human Action" te definiëren, maar hm, wat een belachelijke zelfoverschatting van deze econoom (Mises, voor de meelezers)!

Dat spreek ik niet tegen. Ik stel niet dat je dat in elke interactie, op elk ogenblik, met iedereen doet. Maar zoals ik hierboven aangaf, lijkt het toch wel een vrij natuurlijk en veel voorkomend gedrag, nee ?

(ik heb trouwens het theorietje dat als je een empathische band hebt met iemand anders, dat die andere "geluk" bezorgen ook weer niks anders is dan jezelf plezier doen, doorheen de empathische koppeling, die geluk van een ander bij jou geluk laat ervaren).

Deze interactie kan misschien nog ergens economisch zijn, maar menselijk? Menschliches, allzumenschliches, ja. Humaan nee. Iedere vorm van "instrumentalisatie", wat ik "manipulatie" noem, vermindert de vrijheid van de marktdeelnemer met wie ik handel drijf, en dus de marktvrijheid. Het is een van de vele manieren waarop de vrije markt zelfmoord kan plegen.

Dat snap ik niet. Je kan toch moeilijk zeggen, bijvoorbeeld, dat mijn vrijheid van meningsuiting, de vrijheid van meningsuiting van anderen beperkt, want mijn argumenten zijn zo vreselijk sterk dat er voor die andern niks anders overblijft dan gewoon maar "ja patrick" te zeggen, niet ?