[N-Vb]

Bron: Michaël Ver?*bauwhede in Solidair
De ene is Brussels PVDA-parlementslid, de ander gepensioneerd ambtenaar en actief PVDA-lid in Mortsel (Antwerpen). Solidair ontmoette Stéphanie Koplowicz, kleindochter van overlevenden van de kampen en Paulette De Coninck, dochter van een Joodse verzetsstrijdster. Ze praten over het groeiende antisemitisme en de historische banden tussen Joden en communisten.
De geschiedenis van jullie families is getekend door de verschrikkingen van de oorlog.
Stéphanie Koplowicz. Ik heb het geluk dat ik mijn grootmoeder, die 100 jaar werd, nog heb gekend. Toen ik 9 was, maakte ik met een bandrecorder opnames terwijl ik haar naïeve kindervragen stelde. Wat mij het meest getroffen heeft, was toen ze me vertelde hoe de nazi’s haar zevenjarige dochter, Esther, uit haar armen rukten. Mijn grootmoeder kwam alleen in het getto van Krakau terecht. Ze werd voordien al gescheiden van haar eerste man, die ze nooit meer terugzag. In 1943 werd ze naar Bergen-Belsen gedeporteerd. Ze heeft het overleefd dankzij het feit dat ze daar werkte. Bij de bevrijding woog ze 32 kilo. Na de oorlog kwam ze in België terecht. Daar ontmoette ze mijn grootvader, een overlevende uit Buchenwald.
Paulette De Coninck. Mijn moeder komt uit een religieuze burgerlijke familie in Antwerpen en was actief in de Joodse jeugdbeweging Hashomer Hatzaïr en de Yask, een linkse Joodse sportvereniging. In deze bewegingen begon ze te discussiëren met communistische leden. Ze werd lid van de Belgische Communistische Partij. Vanaf het begin van de bezetting in 1940 sloot ze zich aan bij het Verzet. Na een tijdje vluchtte ze weg uit Antwerpen, omdat het te gevaarlijk was geworden. Ze sloot zich aan bij het clandestiene verzet in West-Vlaanderen. Daar ontmoette ze mijn vader, een communist en oud-strijder van de Spaanse burgeroorlog. Hij was verantwoordelijk voor de uitbouw van het Verzet in Vlaanderen. Het platteland was veiliger dan de stad maar ze sliep geen twee nachten na elkaar op dezelfde plaats. Dat was haar redding. Haar vader en zus werden opgepakt, naar Mechelen afgevoerd en daarna met het 20ste konvooi naar Auschwitz gedeporteerd, waar ze gestorven zijn.
Dus je moeder werd niet gedeporteerd?
Paulette De Coninck. Nee. Ze heeft me altijd gezegd: “Het is dankzij de Communistische Partij, dankzij het Verzet, dat ik nog in leven ben.” Na de oorlog zei ze: “En nu ga ik de strijd verderzetten.” Ze was later erg actief. Voor het vrouwenstemrecht, voor de oprichting van MRAX (Beweging tegen Racisme, Antisemitisme en Xenofobie, nog steeds actief, n.v.d.r.).
Michael Freilich, een N-VA afgevaardigde, beschuldigde de PVDA ervan antisemitisch te zijn. Vergelijkbare beschuldigingen worden geuit aan het adres van andere linkse en communistische organisaties en mensen. Hoe zien jullie dat?
Paulette De Coninck. Onzin. In de geschiedenis waren de communistische en de joodse beweging sterk met elkaar verweven, met name in het Verzet. In de jaren vijftig en zestig ontving mijn moeder thuis veel mensen. Velen waren teruggekeerd uit de kampen: Joden, communisten. Ze vertelden verhalen over de oorlog. Als kind begreep ik het verschil niet tussen vervolgd worden omdat je communist bent of vervolgd worden omdat je joods bent.
Stéphanie Koplowicz. De strijd tegen racisme, antisemitisme incluis, zit in het DNA van de PVDA. De partij is onder meer opgericht door Juliette Broder, een voormalig joodse communistische verzetsstrijder. De beschuldiging van Michael Freilich is vals, volstrekt ongegrond en onaanvaardbaar. Temeer omdat zijn eigen partij zoveel moeite heeft om de collaboratie te veroordelen. Ik ben trots, ook gezien de geschiedenis van mijn familie, op mijn engagement voor de PVDA.
In feite wordt er vandaag een strategie gehanteerd die de mensen aan de linkerzijde in diskrediet wil brengen door valse beschuldigingen van antisemitisme. We zagen hetzelfde met Ken Loach en Jeremy Corbyn in Engeland, met Sanders in de VS. Dat is wat Freilich en de N-VA proberen te doen met de PVDA.
Je kunt wel niet ontkennen dat het antisemitisme in opmars is. Ben je zelf ooit slachtoffer geweest van antisemitische daden?
Stéphanie Koplowicz Met mijn naam ontkom je daar niet aan (lacht). Op de middelbare school vond ik tijdens de Franse les telkens weer een hakenkruis op mijn lesbank. Ik veegde dat weg maar telkens kwam het terug. Tijdens de gemeentelijke verkiezingscampagne vonden we hakenkruisen op een poster met mijn gezicht. Ik word dus aangevallen omdat ik communist ben én omdat ik joodse ben.
Er heerst wel degelijk antisemitisme, zelfs aan de linkerzijde, en we zullen het probleem niet oplossen door het te ontkennen. Als we de antiracistische strijd willen leiden, moeten we vechten tegen elk racisme.
Velen verwijten de critici van het Israëlische beleid dat ze feitelijk antisemitisch zijn.
Stéphanie Koplowicz. Sommigen proberen kritiek op het beleid van Israël te beletten in naam van de strijd tegen het antisemitisme. De Franse president Macron wil een wet invoeren om kritiek op Israël als antisemitisme te bestempelen. Vandaag wordt de dramatische geschiedenis van de Joden aangewend om alle gruweldaden van Israël te rechtvaardigen.
Toen ik 12 jaar oud was, maakte ik een huistaak over het onderwerp. Mijn vader had wat landkaarten in de woonkamer uitgespreid en zei: “Kijk hoe het was in 1948, in 1956, ...” Wat de familie meegemaakt heeft, kan niet worden gebruikt om zelf ook onderdrukker te worden. Daarom breng ik voor de PVDA dit soort dossiers graag naar het Parlement. Bijvoorbeeld door een resolutie in te dienen met de oproep om een einde te maken aan de Belgische economische missies in Israël. We moeten absoluut standvastig zijn met betrekking tot beide luiken. Het beleid van Israël blijven bekritiseren en met kracht het antisemitisme bestrijden.
Paulette De Coninck. We moeten blijven herhalen dat wanneer men het Israëlische beleid bekritiseert men in feite de Israëlische regering bekritiseert. Niet alle Israëliërs en niet alle Joden zijn het eens met die bezettingspolitiek. Er zijn progressieve Israëliërs die de Palestijnen verdedigen, maar ze komen niet aan bod. Natuurlijk is er een groot debat binnen de Joodse gemeenschap, net als in de hele samenleving. Het gaat erom welke maatschappij men wil. Commentaar op volgende window