Vlak voordat Midden-Oosten-expert Brigitte Herremans in Kazerne Dossin een vredesprijs zou krijgen van Pax Christi, blies de kazerne het contract met de ngo op en moest de ceremonie snel verkassen. Daarmee gaf de raad van bestuur te elfder ure gehoor aan druk vanuit Joodse organisaties die Herremans verwerpen.
Het moest een mooie, symbolische avond worden voor Pax Christi. De ngo zou donderdagavond voor het twintigste jaar op rij ‘ambassadeurs van de vrede’ eren. Locatie voor die feesteditie was Kazerne Dossin in Mechelen, die in 2017 zelf deze vredesprijs kreeg.
Maar laureaten van Brigitte Herremans (UGent) en Artsen zonder Grenzen zijn gelauwerd in een zaaltje van de nabije bibliotheek. “We hebben in allerijl al ons materiaal moeten verslepen”, zegt Pax-Christi-directeur Annemarie Gielen.
De ngo had nochtans een contract met de kazerne, die enkele zalen voor evenementen verhuurt. “Maar donderdagnamiddag, toen deel één van ons programma al volop bezig was, kregen we plots een brief waarin stond dat we tegen 17 uur moesten vertrekken omdat één van onze laureaten te gevoelig ligt bij de Joodse gemeenschap”, zegt Gielen.
Desinformatiecampagne
Compleet uit de lucht viel de ngo niet. Van zodra in oktober bekend was dat Herremans in Dossin gelauwerd zou worden, wist Pax Christi dat er hommeles kon ontstaan en zelf hield de onderzoekster ook rekening met gedoe. “Joods Actueel probeert mij al langer weg te zetten als een radicaal en nu doet ook het Forum van Joodse Organisaties dat”, zegt ze. “Ik heb begrip voor de gevoeligheden, maar zij voeren een desinformatiecampagne tegen mij omdat ik mensenrechtenschendingen door Israël hekel op basis van feiten, terwijl ik tegelijkertijd ook strijd tegen antisemitisme.”
Maandag publiceerde Joods Actueel een artikel waarin stond dat er binnen de joodse gemeenschap toenemend verzet was tegen een feestje voor Herremans in Dossin. In dat artikel bestempelt Hans Knoop, de woordvoerder van het Forum haar als een ‘rabiate anti-Israëlische activiste’.
“Maar bij de evenementendienst van Dossin klonk tot op het laatst dat alles oké was”, zegt Gielen. “Dat er dan alsnog is besloten om ons onder zware druk, inclusief dreigen met een tegenbetoging, buiten te zetten, vinden wij erg onprofessioneel en polariserend.”
De erg late demarche van de kazerne komt volgens Knoop omdat de tegenkanting eerst genegeerd is. “Herremans riep op tot een boycot tegen Israël. Voor ons is zij dus een vijand van de Joodse staat. De gedachte dat zo iemand een eerbetoon zou krijgen op een locatie die diende om Joden massaal naar de vernietigingskampen te deporteren, is voor ons ondraaglijk. Eind oktober al hebben wij ons netwerk binnen de de kazerne aangesproken, maar dat was tevergeefs. Daarom stuurden we hen zondag nog een mail.”
Maar de ultieme forcing zou volgens bronnen van De Morgen zijn ontstaan na een eerder gepland overleg donderdag tussen Joodse organisaties en minister-president Jan Jambon (N-VA). Het Forum zou Jambon daar hebben gevraagde ceremonie tegen te houden. “Maar de minister-president heeft geantwoord dat dat niet zijn taak is maar die van de raad van bestuur van de kazerne”, zegt woordvoerder Olivier Van Raemdonck. Die zou dan in de hoogste versnelling zijn geschakeld,met de brief naar Pax Christi als resultaat.
Knoop bevestigt dat die vergadering plaatsvond, maar ontkent dat het Forum Jambon om een interventie vroeg.
Brigitte Herremans nam de prijs in ontvangst in het nabijgelegen Predikheren, de Mechelse bibliotheek. Beeld Karel Duerinckx
Herremans hoopt hoe dan ook dat Jambon en andere politici“de politieke moed hebben om de polarisering tegen te gaan. Deze hysterie schaadt de slachtoffers en van mensenrechtenschendingen en is nefast voor het debat over de herinnering aan de Shoah.”
Volgens UA-rector Herman Van Goethem, die aan de basis lag van het Holocaustmuseum, wijst de rel op spanningen binnen de kazerne, waar recent directeur Christoph Busch opstapte. “Dit museum is zo kwetsbaar voor deze gevoeligheden dat zoiets ooit wel moest gebeuren. De statuten voorzien de optie Dossin te splitsen in een apart Holocaustmemoriaal en een museum over de Holocaust en mensenrechten. Mogelijk blijkt dat onvermijdelijk.”
De kazerne zelf reageert enkel met een persbericht waarin staat “de raad van bestuur het betreurt dat de huldiging van Brigitte Herremans in het museumgebouw zou plaatsvinden, en besliste de activiteit te annuleren.”
|