[quercus]

Folie de grandeur

Uit de Tijd van vandaag 04 februari 2020.

LUCKAS VANDER TAELEN
03 februari 2020 15:15

Niemand weet wat de gevolgen van de brexit voor de EU zijn. Maar Pierre-Yves Jeholet (MR), de minister-president van de Fédération Wallonie-Bruxelles, is enthousiast. Hij ziet er een grote kans in. Tenminste voor het Frans.
In een open brief in Le Soir beschrijft hij hoe het vertrek van de Britten een unieke mogelijkheid biedt om het Frans weer de plaats te geven die het toekomt. Hij droomt van een ‘francofone renaissance in Europa’.

De Fédération is een van de actiefste leden van de wereldorganisatie voor de promotie van het Frans, de Organisation Internationale du Français (OIF). Die rekent tot haar leden zowat elk land waar ook maar een minuscule minderheid nog een woordje Frans spreekt. De Franse Gemeenschap van België droomt er al een tijd van om in eigen land een IOF-congres te organiseren. Op kosten van de federale overheid. Een taal laat zich gebruiken en misbruiken door al wie haar machtig is.

De OIF streeft ernaar van het Frans weer een invloedrijke taal te maken in de internationale politiek en diplomatie. Dat is het Frans al lang niet meer, sinds het Engels na 1945 de lingua franca van de wereld is geworden. Bijna 70 procent van de Europeanen verkiest het Engels als voertaal. Veel Franstalige politici hebben dat nooit aanvaard en dromen van een wereld in 'version française'.

Nu de Britten weg zijn uit de EU is hun taal naar de 17de plaats gedaald in de rangschikking van de gebruikte talen in de EU. Dat biedt volgens Jeholet mogelijkheden om het vroegere statuut van het Frans te herstellen.
Volgens Jeholet is het Frans 'een intellectueel middel dat de principes van de Verlichting draagt en de taal waarin de Universele Verklaring van de Rechten van de Mens geschreven is'. Het is belangrijk het Frans in Europa te promoten, want de taal heeft democratische en universalistische waarden, besluit Jeholet.
Stel dat de Vlamingen zoiets over het Nederlands zouden zeggen. De Franstalige Belgen zouden dat als bekrompen identitair en nationalistisch denken brandmerken. Maar als het over hun eigen taal en cultuur gaat, zijn ze voor dat soort opvattingen plots veel toleranter.

Hoogdravend

Het is niet de eerste keer dat ik dit soort hoogdravende verklaringen lees. Dat is klinkklare onzin, want er zijn ook racistische theorieën en teksten geschreven in het Frans. Maarschalk Pétain gebruikte het Frans om nazistische ideeën te verspreiden. Het is niet omdat belangrijke filosofen in een taal geschreven hebben, dat die drager zou zijn van hun waarden.

Veel Franstaligen, die vaak geen andere taal spreken of begrijpen, geloven dat hun taal de beste is om ideeën van vrijheid en democratie over te brengen. Dat is dikwijls de basis van hun gevoel van superioriteit tegenover anderstaligen. Want als men echt gelooft dat een taal een ‘humanistische’ meerwaarde heeft, zegt men dat andere talen minderwaardig zijn. Dat hebben Vlamingen dikwijls mogen ondervinden.

Dat gevoel van superioriteit klinkt sterk door aan het einde van de brief van Jeholet, als hij zegt dat Franstaligen fier moeten zijn op hun taal, ‘een fierheid die hen zo vaak ontbroken heeft in Franstalig België’. Alsof het bestaan van een andere landstaal hen in de weg heeft gestaan om Wallonië en Brussel om te vormen tot eentalige gebieden waar de bewoners fier weigeren iets anders dan dat superieure Frans te spreken...

Het is de Franstaligen weer eens naar het hoofd gestegen. Waar halen die dergelijke grootheidswaanzin toch vandaan? Beseffen zij nu werkelijk niet dat de realiteit van het Engels op mondiaal vlak niet meer weg te gommen is? Dat de UK geen EU-lid meer is zal het belang van het Engels heus niet doen verminderen.