Citaat:
Oorspronkelijk geplaatst door Johan Bollen
Niet dat ik je ongelijk wil geven, maar je maakt het woord ideologie dan wel inhoudsloos. Dan wordt het tijd om te spreken over dat wat een ideologie problematisch maakt, zoals de handelingen die eruit voort vloeien of de onveranderbaarheid in weerwil van een werkelijkheid.
|
Ik vind het nogal wiedes dat een ideologie problematisch wordt als daar verkeerde - onrechtvaardige - handelingen uit voortvloeien. Het hele punt van 'mijn' ideologie is immers een analyse van wat recht- en onrechtvaardig is. Daarom dat ik 'democratie' bijvoorbeeld heel problematisch vind: daarmee wordt immers onrecht in stand gehouden, i.e. de primordialiteit van de staat.
De 'onveranderlijkheid' in weerwil van een werkelijkheid is iets dat geen enkele ideologie kan ontkrachten. De praktijk van de USSR bijvoorbeeld bewijst
niet dat een (democratische) planeconomie niet kan werken. Empirische falsificatie is simpelweg onzin als het komt op de sociale wereld. Het is leuk om eens te lachen met socialisten door te verwijzen naar de USSR maar het is simpelweg geen argument om een planeconomie als idee naar de geschiedenis boeken te verwijzen. Het kan een indicatie zijn; maar het is simpelweg geen argument.
(Ik gebruik expres het voorbeeld van de complete faling van de USSR om aan te tonen dat ik echt niet alleen voor 'mijn' eigen winkel spreek.)
Dus iemand die in het licht van - voor u - overtuigende feiten toch bij zijn ideologie blijft, is degene met de epistemologisch correcte theorie. De reden is simpel: simpelweg omdat iets nog niet is gebeurd, betekent niet dat het niet kan gebeuren - op het vlak van politiek-sociale processen en dergelijke. Een anarcho-kapitalistische wereld is nog nooit gebeurd; daaruit volgt niet dat het niet kan. Een communistische wereld is nog nooit gebeurd; daaruit volgt niet dat het niet kan.
Je hebt andere argumenten - theoretische argumenten - nodig om de validiteit of onwaarschijnlijkheid van een institutionele orde te beargumenteren. Voor mij is het overtuigend dat het socialisme - zoals voorgesteld als een centrale planeconomie - niet kan. Als we daarvan afwijkzen - door bijvoorbeeld een uitgebreid syndicalisme, met grote bedrijven genationaliseerd, etc. - dan is het misschien wel mogelijk. Maar daarom nog niet
wenselijk. Voor mij is het allemaal goed; zolang er maar een rechtsorde is die niet gecreëerd wordt door, in essentie, een centraal planorgaan. Het individualistisch anarchisme lijkt daar - zover ik zie - het meeste op. Daarom dat ik ook geen fan ben van de term 'anarcho-kapitalist'; want de meeste daar hebben een veel te eng - ik zou zelfs zeggen: te
staats - concept van eigendom. Eigendom as such - in rechtstheorie - is een puur formeel concept; dat allerlei verschillende interpretaties kan hebben.