tolerantie

[Matthias Storme]

Het sleutelbegrip van onze Westerse ervaring in deze manier van denken is het begrip tolerantie. Het is des te meer een sleutelbegrip omdat ook tolerantie door het verabsoluteren ervan in een absolute intolerantie kan verkeren.

De sleutel is te vinden in de scholastieke definitie door Reimond van Peñaforte in zijn Summa de Iure canonico (ca. 1123): Minus malum toleratur, ut maius tollatur: een kwaad wordt getolereerd omdat het bestrijden ervan een groter kwaad is dan het verdragen ervan.

Dit is geen eenvoudige gedachte, dames en heren: dat iets kwaad kan zijn en toch moet toegelaten worden omdat het bestrijden ervan nog een erger kwaad zou zijn dan het kwaad dat men ermee bestrijdt. Meer nog, de enorme betekenis van dit intellectueel inzicht kan m.i. niet onderschat worden. De kunst van de tolerantie bestaat er immers niet in om dingen te tolereren die men als goed beschouwt, maar wel om wat men kwaad acht niet op een dusdanige wijze te bestrijden dat de bestrijding erger is dan de kwaal. De tolerantie is, naar de uitdrukking van Todorov, "het smalle pad" tussen twee ravijnen:
- Aan de ene kant vinden we de klassieke intolerantie, bestaande uit de overspanning van het eigene: vormen racisme en vreemdelingenhaat, vormen van ideologische haat, enzovoort.
- Aan de andere kant vinden we de perversie van de tolerantie in een antitolerantie: wanneer men anderen verbiedt om datgene wat ze moeten tolereren ook kwaad te vinden en de eigen waarden beter te vinden, en eenieder dus verplicht om andere opvattingen over het goede aan de zijne evenwaardig te vinden. Bij deze perversie van de tolerantie wordt de verdediging van eigen opvattingen gecriminaliseerd tot een belediging van andersdenkenden, en dit op steeds meer vlakken: de verdediging van de eigen cultuur wordt gebrandmerkt als xenofoob, die van morele opvattingen over het privéleven tegenover een absoluut moreel subjectivisme als homofoob, die van de eigen godsdienst als islamofoob. Dit leidt, in de woorden van Alain Finkielkraut, naar "une tolérance qui, finalement, ne tolère qu'elle-même". Is het kwaad overigens niet altijd ergens de perversie van het goede ?

Zie verder ook http://www.storme.be/tolerantie.html

[Flippend Rund]

Oorspronkelijk geplaatst door Matthias Storme

Bij deze perversie van de tolerantie wordt de verdediging van eigen opvattingen gecriminaliseerd tot een belediging van andersdenkenden, en dit op steeds meer vlakken: de verdediging van de eigen cultuur wordt gebrandmerkt als xenofoob, die van morele opvattingen over het privéleven tegenover een absoluut moreel subjectivisme als homofoob, die van de eigen godsdienst als islamofoob. Dit leidt, in de woorden van Alain Finkielkraut, naar "une tolérance qui, finalement, ne tolère qu'elle-même". Is het kwaad overigens niet altijd ergens de perversie van het goede ?

Dat klinkt allemaal wel mooi zo, maar men kan evengoed aanvoeren dat de perversie van tolerantie erin bestaat dat:
- Het beledigen van andersdenkenden wordt goedgepraat als het verdedigen van eigen opvattingen.
- xenofobie wordt schoongewassen als de verdediging van de eigen cultuur
- homofobie wordt aanvaard als een dapper verweer tegen moreel subjectivisme
- islamofobie wordt getolereerd als verdedigen van de eigen godsdienst.

______________________________________
Voor elk slachtoffer van 9/11 zijn nu 30 Irakezen gestorven. Gerechtigheid komt in zicht!
-- De Openbaringen van Flippend Rund, 3311

[de Vexille]

Fobieën zijn angsten, Flippend Rund.

(In)tolerantie heeft m.i. ook weinig met "angst" te maken, maar des te meer met macht. Eigenlijk kan men slechts het woord "tolerantie" gebruiken wanneer men bij machte is om hetgeen men verwerpt ook daadwerkelijk te elimineren, maar besluit om dat desondanks niet te doen. In het andere geval staat men enkel machteloos en machteloosheid leidt tot angsten (...fobieën). In de praktijk klinken xenofobe, islamofobe,...-fobe leuzen en slogans meestal als het rijmpje "ik ben niet bang" dat kinderen soms als mantra gebruiken wanneer ze in het akelige duister de slaap proberen te vatten.

Tolerant kan men dus pas zijn als men greep heeft op de situatie. Als men ook de keuze heeft om intolerant te zijn. En het klopt dat het pervers is om mensen een schuldgevoel aan te praten waar ze enkel zichzelf moed in spreken om hun machteloosheid te compenseren.

[voicelesscharlie]

Oorspronkelijk geplaatst door Flippend Rund

Dat klinkt allemaal wel mooi zo, maar men kan evengoed aanvoeren dat de perversie van tolerantie erin bestaat dat:
- Het beledigen van andersdenkenden wordt goedgepraat als het verdedigen van eigen opvattingen.
- xenofobie wordt schoongewassen als de verdediging van de eigen cultuur
- homofobie wordt aanvaard als een dapper verweer tegen moreel subjectivisme
- islamofobie wordt getolereerd als verdedigen van de eigen godsdienst.

______________________________________
Voor elk slachtoffer van 9/11 zijn nu 30 Irakezen gestorven. Gerechtigheid komt in zicht!
-- De Openbaringen van Flippend Rund, 3311

Ach ,waar ik het bijvoorbeeld moeilijk mee heb, is dat men langs de voordeur de katholieke kerk gaat bespotten terwijl men langs de achterdeur de islam gaat binnenlaten.

[Flippend Rund]

Oorspronkelijk geplaatst door de Vexille

Fobieën zijn angsten, Flippend Rund.

(In)tolerantie heeft m.i. ook weinig met "angst" te maken, maar des te meer met macht. Eigenlijk kan men slechts het woord "tolerantie" gebruiken wanneer men bij machte is om hetgeen men verwerpt ook daadwerkelijk te elimineren, maar besluit om dat desondanks niet te doen.

Dan is iemand die zich uit angst voor vreemdelingen laat verleiden tot een VB-stem wel degelijk intolerant, aangezien hij zijn politieke macht delegeert aan een partij die een kordate eliminatie (schone bezems en zo) van het vreemdelingenprobleem voorstaat. Het is dikwijls maar een kleine stap van oprechte-terechte(?) angst naar daadwerkelijke intolerantie.

In het andere geval staat men enkel machteloos en machteloosheid leidt tot angsten (...fobieën). In de praktijk klinken xenofobe, islamofobe,...-fobe leuzen en slogans meestal als het rijmpje "ik ben niet bang" dat kinderen soms als mantra gebruiken wanneer ze in het akelige duister de slaap proberen te vatten.

Tolerant kan men dus pas zijn als men greep heeft op de situatie. Als men ook de keuze heeft om intolerant te zijn. En het klopt dat het pervers is om mensen een schuldgevoel aan te praten waar ze enkel zichzelf moed in spreken om hun machteloosheid te compenseren.

[Knuppel]

Oorspronkelijk geplaatst door Matthias Storme

Het sleutelbegrip van onze Westerse ervaring in deze manier van denken is het begrip tolerantie. Het is des te meer een sleutelbegrip omdat ook tolerantie door het verabsoluteren ervan in een absolute intolerantie kan verkeren.

De sleutel is te vinden in de scholastieke definitie door Reimond van Peñaforte in zijn Summa de Iure canonico (ca. 1123): Minus malum toleratur, ut maius tollatur: een kwaad wordt getolereerd omdat het bestrijden ervan een groter kwaad is dan het verdragen ervan.

Dit is geen eenvoudige gedachte, dames en heren: dat iets kwaad kan zijn en toch moet toegelaten worden omdat het bestrijden ervan nog een erger kwaad zou zijn dan het kwaad dat men ermee bestrijdt. Meer nog, de enorme betekenis van dit intellectueel inzicht kan m.i. niet onderschat worden. De kunst van de tolerantie bestaat er immers niet in om dingen te tolereren die men als goed beschouwt, maar wel om wat men kwaad acht niet op een dusdanige wijze te bestrijden dat de bestrijding erger is dan de kwaal. De tolerantie is, naar de uitdrukking van Todorov, "het smalle pad" tussen twee ravijnen:
- Aan de ene kant vinden we de klassieke intolerantie, bestaande uit de overspanning van het eigene: vormen racisme en vreemdelingenhaat, vormen van ideologische haat, enzovoort.
- Aan de andere kant vinden we de perversie van de tolerantie in een antitolerantie: wanneer men anderen verbiedt om datgene wat ze moeten tolereren ook kwaad te vinden en de eigen waarden beter te vinden, en eenieder dus verplicht om andere opvattingen over het goede aan de zijne evenwaardig te vinden. Bij deze perversie van de tolerantie wordt de verdediging van eigen opvattingen gecriminaliseerd tot een belediging van andersdenkenden, en dit op steeds meer vlakken: de verdediging van de eigen cultuur wordt gebrandmerkt als xenofoob, die van morele opvattingen over het privéleven tegenover een absoluut moreel subjectivisme als homofoob, die van de eigen godsdienst als islamofoob. Dit leidt, in de woorden van Alain Finkielkraut, naar "une tolérance qui, finalement, ne tolère qu'elle-même". Is het kwaad overigens niet altijd ergens de perversie van het goede ?

Zie verder ook http://www.storme.be/tolerantie.html

Wellicht is dus een reactie van uwentwege op de 'vriendelijke' wijze waarop u hier door een aantal 'democraten' van het type 'enkel wij hebben recht op een vrije mening omdat het de enige juist is', verwelkomden.

[de Vexille]

Oorspronkelijk geplaatst door Flippend Rund

Dan is iemand die zich uit angst voor vreemdelingen laat verleiden tot een VB-stem wel degelijk intolerant, aangezien hij zijn politieke macht delegeert aan een partij die een kordate eliminatie (schone bezems en zo) van het vreemdelingenprobleem voorstaat. Het is dikwijls maar een kleine stap van oprechte-terechte(?) angst naar daadwerkelijke intolerantie.

Maar is dat wel zo? Heeft de burger een effectieve politieke macht te delegeren, kan hij zijn signaal duidelijk genoeg maken of komt het er eerder op neer dat we in ons particratisch systeem verplicht worden een blanco cheque uit te schrijven? Hoeveel papier en inkt zijn er al verbruikt in pogingen om de motivatie van de VB-kiezers te interpreteren? Hoeveel échte racisten telt het VB in de rangen? Hoeveel mensen kiezen louter uit protest? Hoeveel mensen zouden zich afkeren van de partij mocht ze in alle openheid pleiten voor een "kordate eliminatie"? Niemand kent het antwoord op die vragen, ook de VB-top zelf niet. En de censuurwetten in dit land maken het nagenoeg onmogelijk om daar ook achter te komen.

Opnieuw, het gaat niet zozeer om "intolerantie" als wel om frustratie. En het lijkt me een eerste prioriteit om mensen eens goed te laten nadenken over de grond van die frustratie i.p.v. het gemakkelijke opvoeren van de zondenbok: de min of meer gemakkelijk identificeerbare bevolkingsgroep die beladen wordt met alle zonden Israëls. Het verhaal is eigenlijk al zo oud als de mensheid zelf.

[Knuppel]

Akkoord met het eerste deel.

Ik vraag me wel af of het niet beter zou mocht de politieke elite de frustratie van de mensen (h)erkennen lang voor ze zo hard uit de hand loopt. Neen, inplaats daarvan maakt ze ons liever wijs dat wij verzuurden zijn die slechts met onterechte 'gevoelens van' zitten.
Uiteindelijk is het de politieke elite, die van zichzelf denkt dat ze verlicht werd de dag dat ze de macht kon grijpen (maar die deze frustraties noch erkent, noch bereid is ermee rekening te houden) die de grond zelf van een hoop frustraties is.

[de Vexille]

@ Knuppel

... en daar sla je de nagel op de kop! Kijk, aan de oprechtheid van de frustraties hoef je niet te twijfelen; die zijn er gewoon. Alleen, wiens schuld is het dat een buurt verloedert, dat het zwerfvuil door de straten waait, dat er twee straten verder een resem inbraken is gebeurd, dat zoon of dochter maar geen werk vindt, dat er 's nachts teveel lawaai is, dat er zoveel winkels sluiten in de vroeger zo gezellige buurt, dat mensen niet meer met elkaar praten, dat ge 's avonds niet meer buiten durft komen (niet dat ge daar ondertussen nog behoefte aan hebt, maar soit...)??? Er moet toch een "schuldige" zijn? D�*t is een evidente én oprechte frustratie.

En wat zeggen onze politici? Dat het hebben van die frustraties alleen al genoeg is om je diep te schamen, dat je een vieze racist bent, dat je een mestkever bent, etc... "Houdt uw bek en weest blij dat ge in zo'n welvarend land moogt wonen." D�*�*r komt het zowat op neer. Spreek om het even welke psycholoog aan en vraag hem eens of dit een verstandige / verantwoorde manier van reageren is. Niet dus... zelfverklaarde experten �* la Slangen ten spijt, is het paarse beleid er enkel in geslaagd om steeds meer mensen regelrecht in de armen van die andere, die verboden, die lastige partij te drijven. Want die partij speelt het op dat vlak wél slim... Uitermate perfide, maar met kennis van zaken, dat wil ik gerust erkennen.

Dus nogmaals, het heeft niet zozeer met "tolerantie" te maken als wel met machteloosheid die zich vertaalt in frustratie en angst. Fobieën zitten bij het volk, de beslissing om zich al dan niet tolerant op te stellen zit bij diegenen die de keuze hebben om intolerant te zijn.

[Flippend Rund]

De frustraties zijn oprecht, maar even oprecht zijn de verzuring, de plantrekkerij, de onverschilligheid, de onnadenkendheid en de afgunst.

De angst van het individu komt grotendeels uit de vaststelling dat hij alleen staat in een ieder-voor-zich samenleving waarin competitie is verheven tot levensdoel. Men ziet het leven als een concurrentiestrijd om een beperkt aantal goederen, en elke winst van de andere is per definitie een verlies voor zichzelf.

Veel politici hebben dit wel degelijk ingezien. Maar goedbedoelde pogingen om het samenhorigheidsgevoel weer wat op te krikken (bvb. die cheques om een buurtfeest te organiseren) worden meestal op hoongelach onthaald.

Politiek kan immers nooit maatschappelijke veranderingen tot stand brengen. Politiek kan enkel maatschappelijke stromingen volgen.

________________________________
De extremisten bepalen het discours, omdat de gematigden weigeren van een koe een koe te noemen.
-- De Openbaringen van Flippend Rund, 3151

[lamenielachen]

Ik lees hier zéér interessante academische uitleg over "tolerentie".
Echter het practische probleem hier in België is dat "tolerentie" niets te maken heeft met domheid of dictatuur.
Het door de overheid gevoerde "tolerentie" beleid voor de multicul is omgekeerd evenredig met de "tolerentie" tegenover het VB en andersdenkende Belgen.
Dit en dit alleen al jaagt mij in het harnas.
Anders denken en handelen wordt "getolereerd" voor vreemde culturen en godsdiensten. Onze cultuur zou zich bijna dienen aan te passen aan de multicul volgens het huidig bewind.
Ons huidig amalgaam "tolerent, democratisch dictatoraal" beleid gaat zelfs zo ver dat ze nieuwe wetten en decreten aan maken die andersdenkende Belgen als paria's uitsluiten.
Zo verklaarde Jahjah een tijdje terug dat onze 3 de taal Arabisch moest zijn, van Duits onze 3de landstaal had hij waarschijnlijk zelfs nog niet gehoord in de moskee. De arabieren zouden misschien Frans of Nederlands kunnen leren vind ik. Het enige waar ze uitermate in geïntegreerd zijn is in onze "tolerente" sociale voorzieningen.
Daarbij gaan onze overheidsgelden in steeds grotere hoeveelheden naar al die multicul en integrerings toestanden.
"Tolerentie" die ons véél, te veel geld kost. Daardoor betalen we alsmaar méér lasten wat dan weer nefast is voor onze economie.
Dan die andere "tolerentie". Je betaald je rot als je 5 km te hard rijdt maar de voor misdaad veroordeelden krijgen 2/3 van de straf kwijtgescholden.
Daarbij dient gezegd dat de Belgische bevolking zéér "tolerent" is, als je ziet hoe de huidge regering ons bedriegt, beliegt en afzet.

Wat dit beleid "tolerentie" noemt is "tolerentie" in funtie van het eigenbelang en "�* la tête du client".
Ik ben "tolerent" maar niet dom, evenmin hou ik van dictatuur of soft communisme, ze zullen het merken de volgende verkiezing.

[Knuppel]

Politiek kan immers nooit maatschappelijke veranderingen tot stand brengen.

Wat een onzin.
Vooral de linkse kerk is ervan overtuigd dat de maatschappij maakbaar is. Ze probeert al jaren enorme maatschappelijke veranderingen door te drukken via de politiek. Dat die kerk daar hoe langer hoe minder in slaagt bewijst o.a. het resultaat van het cordon sanitaire. Net het tegenovergestelde van wat ze daarmee beoogde werd uiteindelijk bereikt.
Als je het mij vraagt weigert de maatschappij dus nog langer de politieke stroming te volgen die een goed georganiseerde, maar feitelijke politieke minderheid, de Vlaamse en rechts-conservatieve meerderheid probeert op te dringen.

[Fieseler]

Oorspronkelijk geplaatst door Knuppel

Wat een onzin.
Vooral de linkse kerk is ervan overtuigd dat de maatschappij maakbaar is. Ze probeert al jaren enorme maatschappelijke veranderingen door te drukken via de politiek. Dat die kerk daar hoe langer hoe minder in slaagt bewijst o.a. het resultaat van het cordon sanitaire. Net het tegenovergestelde van wat ze daarmee beoogde werd uiteindelijk bereikt.
Als je het mij vraagt weigert de maatschappij dus nog langer de politieke stroming te volgen die een goed georganiseerde, maar feitelijke politieke minderheid, de Vlaamse en rechts-conservatieve meerderheid probeert op te dringen.

Zo denk ik hier identiek hetzelfde over.

[Knuppel]

Veel politici hebben dit wel degelijk ingezien. Maar goedbedoelde pogingen om het samenhorigheidsgevoel weer wat op te krikken (bvb. die cheques om een buurtfeest te organiseren) worden meestal op hoongelach onthaald.

Veel politici hebben wat ingezien?
Als je weet wie er precies van die 'buurtfeesten om het samenhorigheidsgevoel op te krikken' profiteert, weet je ook wie dergelijke 'pogingen tot' wel of niet op hoongelach onthaalt.

Jongens toch!
Als je tien euro moet bijleggen voor een vettige barbeque en ook nog je eigen glas moet meebrengen om bij de roddelkliek van de buurt aan tafel te mogen zitten....

[schaveiger]

Oorspronkelijk geplaatst door Knuppel

Veel politici hebben wat ingezien?
Als je weet wie er precies van die 'buurtfeesten om het samenhorigheidsgevoel op te krikken' profiteert, weet je ook wie dergelijke 'pogingen tot' wel of niet op hoongelach onthaalt.

Jongens toch!
Als je tien euro moet bijleggen voor een vettige barbeque en ook nog je eigen glas moet meebrengen om bij de roddelkliek van de buurt aan tafel te mogen zitten....

Daar ben ik het ook mee eens. Dit is gewoon politieke recuperatie van buurtproblemen die desondanks zullen blijven bestaan. Want na de eerste "vettige" bbq zal het aantal deelnemers aan de volgende wel drastisch verminderen, tenminste als er nog volgende komen.

[de Vexille]

Oorspronkelijk geplaatst door Knuppel

Wat een onzin.
Vooral de linkse kerk is ervan overtuigd dat de maatschappij maakbaar is. Ze probeert al jaren enorme maatschappelijke veranderingen door te drukken via de politiek. Dat die kerk daar hoe langer hoe minder in slaagt bewijst o.a. het resultaat van het cordon sanitaire. Net het tegenovergestelde van wat ze daarmee beoogde werd uiteindelijk bereikt.
Als je het mij vraagt weigert de maatschappij dus nog langer de politieke stroming te volgen die een goed georganiseerde, maar feitelijke politieke minderheid, de Vlaamse en rechts-conservatieve meerderheid probeert op te dringen.

Linkse of rechtse "kerk" ... beiden putten zich uit in het mouleren van een bepaald samenlevingsmodel. En beiden staan te watertanden om ons te overstelpen met overmatige regelneverij. En uiteindelijk bekomen beiden hetzelfde resultaat: het doodknijpen van de natuurlijke dynamiek van een samenleving, van een "levende" cultuur.

Politici moeten in de eerste plaats inzien dat ze met hun regelzieke vingers af moeten blijven van wat natuurlijkerwijs goed functioneert in de samenleving. Het is immers niet omdat er geen formele regeltjes zijn op dit of dat gebied dat de chaos heerst... Om maar één voorbeeldje te geven waarin iedereen zich wel kan herkennen: de verkeerswetgeving die in de afgelopen jaren verworden is tot een kluwen van onoverzichtelijke regeltjes die er enkel voor zorgen dat mensen niet meer weten waaraan en waaraf. En juist d�*t druist in tegen de fundamentele functionaliteit van regelgeving: het creëren van overzicht, duidelijkheid, rechtszekerheid. We kunnen het heel goed stellen met minder, veel minder staat. Mensen zijn nu eenmaal behept met een dosis gezond verstand en zijn zeker bereid om dat te gebruiken. Door overmatig te reguleren knijp je de verantwoordelijkheidszin van de burger gewoon dood. Hij volgt op dat moment enkel nog de bordjes, de wegmarkeringen, de lichten zonder voor de rest nog uit te kijken voor zichzelf en voor anderen. De beeldspraak van Louis Tobback destijds, die -Befehl ist Befehl- kritiekloos stopt voor het rode licht in het midden van de woestijn, spreekt boekdelen over de manier waarop de "architecten" van de samenleving denken.

Ook dat is een aspect van "tolerantie"; het (gebrek aan) vertrouwen van de politiek in de burger. En daar wringt het schoentje vandaag. Dat vertrouwen werkt immers wederzijds. Als een politicus als Vande Lanotte zich kort na de jongste verkiezingen nogal laatdunkend uitlaat over de "verzuurde" burger en eigenlijk een manifest ten berde geeft waaruit een fundamenteel wantrouwen blijkt, dan doet hij er in de eerste plaats goed aan om eens voor de spiegel te gaan staan en te aanschouwen dat hij in exact hetzelfde bedje ziek is. Selffulfilling prophecies... het is een fenomeen dat ondertussen toch al genoegzaam bekend zou moeten zijn. Maar nog steeds weigert een flink stuk van het establishment het te erkennen. Zou het kunnen zijn dat macht vooral dronken maakt en blind voor de evidenties die ons zo duidelijk elke dag gepresenteerd worden?

[Knuppel]

Zogauw de rechtse kerk mij de strot uitkomt wegens de gebod- en verbodsdrang die vandaag de linkse botviert zal je mij evenzeer horen kelen, wees gerust.
Wie weet zouden die twee kerken elkaar zelfs in evenwicht (en ons wat contenter) kunnen houden indien de ene de andere niet langer meer met extreme middelen uitschakelt.

Leuk nevenverschijnsel: ze zouden de macht met elkaar moeten delen, wat betekent dat de macht van de huidige, onaantastbare kerk vermindert en niet langer door steeds dezelfde paus kan in-en uitgeoefend worden. Hogepriesters die zichzelf tot een ons-kent-ons clubje veroordeelden kunnen vandaag zelfs nauwelijks meer electoraal worden afgestaft voor machts-en ander misbruik. Waardoor ze alsmaar meer blind, dronken en arrogant worden.

[Tegendradigaard]

Verdorie nog aan toe. Ik lees in de openingspost van Storme hetgeen ik ook bij mezelf al heel lang denk...
en ik had nog nooit gehoord van die namen die hij vernoemt die mij dat hebben voorgedacht eeuwen geleden...

Voorwaar ik had een grote filosoof kunnen zijn... moest ik het nu nog geleerd kunnen zeggen...

[Knuppel]

de beslissing om zich al dan niet tolerant op te stellen zit bij diegenen die de keuze hebben om intolerant te zijn.

Een waarheid als een olifant en de moeite waard om in een gouden kadertje te zetten.

[Der Wanderer]

Oorspronkelijk geplaatst door Matthias Storme

Het sleutelbegrip van onze Westerse ervaring in deze manier van denken is het begrip tolerantie.

Daar ben ik het niet mee eens: het sleutelbegrip is "liefde", in de zin van de poging om een eerlijke houding aan te nemen tegenover de Ander. Zowel eerlijk in intellectuele zin (bv. wetenschap) als in moreel opzicht. Eerlijk staan tegenover de Anderen betekent hen in hun waarde laten. Vroeger dachten we dat die waarde door een vaste condition humaine vastlag, tegenwoordig staan we daar gelukkig kritischer tegenover. De waarde van de Ander is gelegen in zijn loutere bestaan. Conflicten moeten bestreden worden omdat de basis ervan gelegen is in het negeren van dit bestaan ter wille van eigen driften, die dan mooi verwoord en geabstraheerd worden in vertogen. De meest moderne vertaling van dit geweld is het nationalisme. Vanuit de "liefdesgedachte" (en dus niet vanuit een nieuw groot gelijk) moet hier de tolerantie wijken. Het Vlaams Belang, homofoben, vreemdelingenhaters ook als ze hun haat enkel in private kring realiseren, hebben GEEN recht op tolerantie. Het onderwijs moet hen de liefde van in het begin "indoctrineren" (aangezien veel mensen hier blijkbaar dat woord graag behouden).