Specialist staatshervorming stapt op: ‘Franstalige partijen weigerden elk gesprek

De schoofzak · 13 oktober 2022, 16:50

Het staat in de tekst hieronder: de tsjeven hebben veel moeite gedaan om dit item in de regeerverklaring te krijgen.
Benieuwd of Anneliesje en/of Mahdi nog haar op de tanden hebben.

Titel: Specialist staatshervorming stapt op: ‘Franstalige partijen weigerden carrément elk gesprek’
https://www.standaard.be/cnt/dmf20221013_95395646

Citaat:

Grondwetsspecialist Jürgen Vanpraet (39) nam vorige maand afscheid van het kabinet-Verlinden en van zijn voorbereidingen voor een staatshervorming. Hij botste op Franstalige veto’s en ‘vertragingsmanoeuvres’, niet geholpen door de ‘lauwe houding’ van de premier.

Simon Andries

donderdag 13 oktober 2022 om 16.59 uur

Jürgen Vanpraet. Barbara Debeuckelaere

‘Na anderhalf jaar ben ik tot de vaststelling gekomen: dit is onmogelijk werken.’ In september nam adjunct-directeur institutionele hervormingen Jürgen Vanpraet in stilte afscheid van het kabinet van de bevoegde minister Annelies Verlinden (CD&V), zo meldde Knack donderdagochtend. Tijdens de federale regeringsonderhandelingen vochten de christendemocraten hard om de passages over een nieuwe staatshervorming op te nemen in het regeerakkoord, daar lijkt niets van terecht te komen.

In een interview met De Standaard spreekt Vanpraet vrijuit over veto’s van de Franstalige partijen, vertragingsmanoeuvres en de ‘lauwe houding’ van premier Alexander De Croo (Open VLD).
U zwaait af na anderhalf jaar op het kabinet. Wat is er gebeurd?

‘Ik ben aangeworven als expert institutionele hervormingen, omdat er in het regeerakkoord duidelijke engagementen stonden. Dat ging onder meer over de homogenisering van de bevoegdheden in de gezondheidszorg op het niveau van de deelstaten. Ons werk op het kabinet zou de aanloop zijn voor een nieuwe staatshervorming vanaf 2024.’

‘In eerste instantie probeerden we de knelpunten in de bevoegdheidsverdeling te identificeren en slaagden we er ook in om daar de verschillende administraties rond samen te brengen. Dat was een nuttige eerste stap, maar het liep fout op het moment dat we de politieke dialoog wilden aanvangen eind 2021, begin 2022.’

‘Dan zijn we heel snel tot de vaststelling gekomen dat de Franstalige partijen absoluut, maar echt ábsoluut, geen enkel gesprek wilden voeren over de staatshervorming. Dat ging heel ver. Men weigerde gewoon om naar onze vergaderingen te komen.’
Kabinetten kunnen elkaar onderling toch niet zomaar afwimpelen?

‘Blijkbaar wel. Aan Franstalige kant negeerden ze onze vragen gewoon. Ze benadrukten dat je voor een staatshervorming een tweederdemeerderheid nodig hebt en de Vivaldi-regering heeft die niet. Ze zeiden ook dat de mensen toch niet wakker liggen van een staatshervorming. Dus het was niet nodig om daarover te spreken, punt.’

‘Bij de Franstalige partijen was het echt carrément “nee”. Ik vermoed dat de partijvoorzitters van PS, MR en Ecolo hebben samengezeten en een interne Franstalige afspraak maakten om een front te vormen. De timing van hun reactie op onze vragen was te gelijklopend om toeval te zijn.’
In het regeerakkoord staat letterlijk dat er gewerkt zou worden aan de voorbereiding van wetteksten?

‘Ja, en de premier drong er uiteindelijk bij alle vicepremiers op aan om elk apart rond de tafel te zitten met de ministers van Institutionele Hervormingen (Verlinden aan Nederlandstalige kant en MR-minister David Clarinval aan Franstalige kant, red.). Na veel politieke druk kwamen ze, maar dat werden vrij formele vergaderingen waarbij men akte nam van het feit dat we iets wilden doen rond een staatshervorming. Dat waren steriele gesprekken.’

• Staatshervorming: na de burgers en experts is het nu aan de politiek

‘Dat heeft tot mijn afscheid van het kabinet geleid. Op dit moment wordt er niets concreets voorbereid. En zonder gesprekspartners is het heel moeilijk. Je kunt je eigen visie op papier zetten, maar daarmee heb je natuurlijk nog niets bereikt.’
En de grote online burgerbevraging, waarmee de regering de burgers wilde betrekken bij een nieuwe staatshervorming?

‘De Franstalige partijen lagen niet wakker van die enquête. Het kabinet van de Franstalige minister van Institutionele Hervormingen David Clarinval (MR) werkte wel mee, maar dat was vooral om de gesprekken rond het voorstellen van wetteksten op de lange baan te schuiven. Ik denk dat die bevraging vanuit hun filosofie en strategie een puur vertragingsmanoeuvre was.’
Hoe liep het contact met het kabinet-Clarinval?

‘We waren altijd on speaking terms, dat wel. Maar voor de concrete voorbereiding van teksten kwam het nooit tot een gesprek die naam waardig.’
Is er na uw vertrek sprake van berusting op het kabinet-Verlinden?

‘Ik denk niet dat er deze legislatuur nog stappen zullen worden gezet, mijn persoonlijke mening. De minister ziet de problemen, maar het is heel moeilijk om binnen deze regering nog vooruitgang te boeken. Ik hoop dat ze inspanningen zal blijven leveren, al ben ik daar heel pessimistisch over. Overigens, ik nam afscheid in goede onderlinge verstandhouding met de minister. Op dat vlak zat er geen ruis op de lijn.’
Hoe groot was de animo bij de Vlaamse coalitiepartners?

‘Daar was wel bereidheid om te spreken, zeker bij Frank Vandenbroucke (Vooruit-vicepremier en minister van Volksgezondheid, red.). Meteen liep ook hij op het vlak van gezondheidszorg vast op een “njet” van zijn Franstalige collega’s van de PS. Dat gaf hem het idee dat het in deze politieke situatie geen zin had om zich politiek zwaar te engageren.’
En Open VLD? Kon premier Alexander De Croo meer in beweging zetten?

‘De premier ligt zelf niet wakker van de staatshervorming. Hij is wel loyaal aan het regeerakkoord en hij begrijpt dat dit voor CD&V belangrijk is. De Croo heeft inspanningen geleverd om bepaalde partijen rond de tafel te krijgen, maar is ook niet de grote trekker. Het is een lauwe houding.’

• Lege staatskas opent de deur naar regering van lopende zaken

‘Hij ziet natuurlijk ook dat die discussie over de staatshervorming een zwaar probleem kan worden binnen de regering. Daarom heeft hij dat enerzijds proberen weg te houden, anderzijds wel de partijen rond de tafel gebracht om het niet te laten escaleren.’
In het begin zou u ook een poging gedaan hebben om de N-VA bij de gesprekken te betrekken.

‘Op een bepaald moment stelden we voor om al in een vroeger stadium een breder debat te hebben met ook de N-VA rond de tafel. Je hebt de N-VA nodig omdat het de enige partij is die mee kan zorgen voor de tweederdemeerderheid, naast het Vlaams Belang.’

‘De Franstalige partijen waren heel bevreesd dat we de N-VA zouden betrekken, binnen de werkzaamheden van de regering. In het regeerakkoord staat duidelijk dat de wetteksten worden voorbereid b?*nnen de regering. En dat er pas na een akkoord naar een tweederdemeerderheid gezocht zal worden.’

‘Voor de uitvoering van de zesde staatshervorming bestond er een comité met alle partijen, ook de groenen, toen niet in de regering. Dat comité bestond toen naast de regering en werkte vrij autonoom.’
U kreeg vorig jaar nog complimenten van zowel Vooruit als de N-VA voor uw institutioneel werk.

‘Ik ben zelf niet politiek actief en ik heb geen partijkaart. Na mijn doctoraat aan de Universiteit Antwerpen over de bevoegdheidsverdeling werd ik in 2011 gevraagd om mee te schrijven aan de uitwerking van de zesde staatshervorming. Ik zet mijn loopbaan nu voort als advocaat en bij de universiteit.’
Een illusie armer?

‘Ik wist dat het geen gemakkelijke politieke opdracht werd. En het regeerakkoord was bijzonder vaag. Alleen voor gezondheidszorg was er een duidelijke richting bepaald.’

‘Enfin, we moesten het toch een kans geven. Ik ben begonnen met veel overtuiging. Maar ik ben na anderhalf jaar tot de vaststelling gekomen: dit is onmogelijk werken.’

Zipper · 13 oktober 2022, 17:15

Uw topictitel is duidelijk, en vermits de franstalige partijen de agenda en het beleid bepalen.....
N-VA moet nog meer met die belgicistische partijen samenwerken, ze zullen er ver mee komen. Zoals ik het lees lachen de franstaligen de Vlamingen vierkant uit.

jogo · 13 oktober 2022, 17:15

Citaat:

Oorspronkelijk geplaatst door De schoofzak

Het staat in de tekst hieronder: de tsjeven hebben veel moeite gedaan om dit item in de regeerverklaring te krijgen.
Benieuwd of Anneliesje en/of Mahdi nog haar op de tanden hebben.

Titel: Specialist staatshervorming stapt op: ‘Franstalige partijen weigerden carrément elk gesprek’
https://www.standaard.be/cnt/dmf20221013_95395646

De Franstalige partijen willen waarschijnlijk aan de Cd&V het gevoel geven dat de NVA (met het communautaire steevast in de diepvries) mee in de coalitie zit.

Pandareus · 13 oktober 2022, 21:13

Citaat:

Oorspronkelijk geplaatst door De schoofzak

Het staat in de tekst hieronder: de tsjeven hebben veel moeite gedaan om dit item in de regeerverklaring te krijgen.
Benieuwd of Anneliesje en/of Mahdi nog haar op de tanden hebben.

Titel: Specialist staatshervorming stapt op: ‘Franstalige partijen weigerden carrément elk gesprek’
https://www.standaard.be/cnt/dmf20221013_95395646

Bij de start van deze regering en het bezegelen van het regeerakkoord is er in meerdere draadjes door verschillende leden op gewezen dat deze passage in het regeerakkoord een doekje voor het bloeden was, een soort schaamlapje om CD&V toch iets te gunnen zodat ze wat communautaire profilering konden aanhouden. Maar er is toch geen mens ZO dom dat hij toen al niet wist of kon weten dat hier helemaal niets van te verwachten is ?

De schoofzak · 14 oktober 2022, 12:44

Citaat:

Oorspronkelijk geplaatst door Pandareus

Bij de start van deze regering en het bezegelen van het regeerakkoord is er in meerdere draadjes door verschillende leden op gewezen dat deze passage in het regeerakkoord een doekje voor het bloeden was, een soort schaamlapje om CD&V toch iets te gunnen zodat ze wat communautaire profilering konden aanhouden. Maar er is toch geen mens ZO dom dat hij toen al niet wist of kon weten dat hier helemaal niets van te verwachten is ?

Tut tut, we zijn benieuwd of die tsjeven nog ballen hebben.

Zipper · 14 oktober 2022, 12:54

Citaat:

Oorspronkelijk geplaatst door De schoofzak

Tut tut, we zijn benieuwd of die tsjeven nog ballen hebben.

hebben ze nooit gehad

fox · 14 oktober 2022, 15:01

Citaat:

Oorspronkelijk geplaatst door Pandareus

Bij de start van deze regering en het bezegelen van het regeerakkoord is er in meerdere draadjes door verschillende leden op gewezen dat deze passage in het regeerakkoord een doekje voor het bloeden was, een soort schaamlapje om CD&V toch iets te gunnen zodat ze wat communautaire profilering konden aanhouden. Maar er is toch geen mens ZO dom dat hij toen al niet wist of kon weten dat hier helemaal niets van te verwachten is ?

Het hele regeerakkoord is zo samengesteld. Het blinkt uit in vaagheden waaruit enkel en alleen de status quo als finaliteit te bereiken viel. Dat zien we nu mooi geillustreerd. De stilstand is totaal op elk domein en dat komt tot uiting in een rampzalige begroting met 0,0 hervormingen. Dat is Vivaldi. De franstaligen zagen dat het goed was. Die ambieren immers het status quo en die zullen niet rusten tot Vlaanderen mee kopje onder gaat.