Bert Fraussen: Een gebrek aan respect?

[FMisplon]

Een gebrek aan respect?

Nadat enkele kranten gisteren de bewuste Mohammedcartoons publiceerden, met bijhorend opiniestuk waarin de vrijheid van meningsuiting centraal stond, is ook in ons land de discussie losgebarsten over religie en persvrijheid. Deze discussie is een soort van botsing tussen 2 werelden, waarbij het Westen de nadruk legt op het sacrale recht op vrije meningsuiting en de moslimgemeenschap in opstand komt wegens een fundamenteel gebrek aan respect.

Jürgen Mettepenningen, kerkhistoricus en theoloog aan de KU Leuven, sluit zich aan bij het standpunt van Peter Vandermeersch. De hoofdredacteur van De Standaard verdedigde de publicatie van de cartoons in zijn krant, zich beroepend op de vrije meningsuiting die “de hoeksteen van onze democratie vormt.” Mettepenningen is het hiermee eens. “Niets is zo moeilijk te verdragen als onverdraagzaamheid ten aanzien van die hoeksteen. De katholieke kerk heeft op dat vlak al moeten buigen, zonder dat ze haar eigenheid hoefde te verliezen. De Islam heeft een soortgelijke weg nog te gaan.”

Een fragment uit het commentaar van Le Monde vat het overheersende westerse standpunt mooi samen. “Godsdiensten zijn een manier van denken die respect verdienen, maar die vrij kunnen worden geanalyseerd, bekritiseerd en geridiculiseerd…Een moslim kan geshockeerd zijn door een afbeelding van Mohammed, zeker als die kwaadwillig is. Maar een democratie mag geen gedachtepolitie in het leven roepen, tenzij ze de mensenrechten te gronde wilt richten.”

Dit fragment bevat de kern van de zaak en legt tegelijk ook de moeilijkheid bloot. Door een gevoelig onderwerp als religie te onderwerpen aan kritiek en te ridiculiseren worden mensen in hun diepste overtuigingen geraakt. Het is begrijpelijk dat de moslimgemeenschap dit als een gebrek aan respect en blijk van minachting ervaart. Mochten de cartoons gepubliceerd worden? Natuurlijk, dit is een basisvrijheid van onze westerse samenleving. Is het verstandig? Dat is een andere kwestie.

”Het is één zaak om het recht op de publicatie van een afbeelding van de Profeet te verdedigen. Zolang dat niet illegaal is, bestaat dat recht zeker. Maar het is iets anders als je dat recht eens gaat uittesten. Zeker wanneer dat onvermijdelijk heel wat moslims beledigt. En nog meer als je weet dat er tegenwoordig nood is aan een maatschappij die hen en hun geloof
kan omarmen.” Dit fragment uit The Guardian toont hoe delicaat de evenwichtsoefening tussen vrijheid en respect kan zijn. Maar wij geloven dat deze vrijheid fundamenteel is. Op enkele uitzonderingen na mag men de vrije meningsuiting niet beperken. Wat niet wil zeggen dat we alles goedkeuren. Iedereen is vrij het met de ander eens of oneens te zijn, op basis van zijn persoonlijke overtuiging. Deze overtuiging moet echter ingegeven zijn door de rede, en niet opgelegd door één of ander instantie.

Als de reacties uit de moslimwereld gematigder waren geweest, hadden we wellicht andere reacties van de westerse kranten gekregen. Nu tonen zij zich solidair en verdedigen ze, terecht, een fundamenteel mensenrecht. Dit verhindert hen echter niet om de bewuste cartoons smaakloos en misplaatst te vinden. Uit de publicatie van de cartoons een gebrek aan respect afleiden is dus onjuist. Deze boodschap is echter bijzonder moeilijk over te brengen.

Laat ik afsluiten met de wijze woorden van de hoofdredacteur van een Jordaanse krant, die ontslag moest nemen omdat hij besloten had de cartoons te publiceren.
“Die beelden zijn echt beledigend voor ons. Zelf was ik er ook helemaal niet blij mee toen ik ze zag. Ik vind het uitermate flauw dat de auteurs schermen met de persvrijheid. Dit heeft niets met persvrijheid te maken. Persvrijheid is er zodat je een persoon kunt beledigen, de draak kunt steken met iets of iemand omdat het iets bijbrengt, omdat het een betekenisvolle boodschap in zich draagt. Deze slechte cartoons zijn inhoudsloos, ze zijn enkel gemaakt om te kwetsen. Ze brengen je geen nieuws, geen inzichten, niets origineels bij. Geen enkele moslim kan er blij mee zijn. Maar daar zo extreem op reageren is een grote fout en kan even dwaas overkomen.”


Redactie: Bert Fraussen
Bronnen: De Standaard, De Morgen

[Supe®Staaf]

Twee maten en twee gewichten.
Andermans heilige huisjes moeten kunnen omvergestampt worden.
Wie hier echter een negationistisch boek schrijft of publiekelijk het heilige holocaust-huisje een trap geeft, vliegt evengoed de doos in.

[Foreigner]

Oorspronkelijk geplaatst door FMisplon

Een gebrek aan respect?

Nadat enkele kranten gisteren de bewuste Mohammedcartoons publiceerden, met bijhorend opiniestuk waarin de vrijheid van meningsuiting centraal stond, is ook in ons land de discussie losgebarsten over religie en persvrijheid. Deze discussie is een soort van botsing tussen 2 werelden, waarbij het Westen de nadruk legt op het sacrale recht op vrije meningsuiting en de moslimgemeenschap in opstand komt wegens een fundamenteel gebrek aan respect.

Jürgen Mettepenningen, kerkhistoricus en theoloog aan de KU Leuven, sluit zich aan bij het standpunt van Peter Vandermeersch. De hoofdredacteur van De Standaard verdedigde de publicatie van de cartoons in zijn krant, zich beroepend op de vrije meningsuiting die “de hoeksteen van onze democratie vormt.” Mettepenningen is het hiermee eens. “Niets is zo moeilijk te verdragen als onverdraagzaamheid ten aanzien van die hoeksteen. De katholieke kerk heeft op dat vlak al moeten buigen, zonder dat ze haar eigenheid hoefde te verliezen. De Islam heeft een soortgelijke weg nog te gaan.”

Een fragment uit het commentaar van Le Monde vat het overheersende westerse standpunt mooi samen. “Godsdiensten zijn een manier van denken die respect verdienen, maar die vrij kunnen worden geanalyseerd, bekritiseerd en geridiculiseerd…Een moslim kan geshockeerd zijn door een afbeelding van Mohammed, zeker als die kwaadwillig is. Maar een democratie mag geen gedachtepolitie in het leven roepen, tenzij ze de mensenrechten te gronde wilt richten.”

Dit fragment bevat de kern van de zaak en legt tegelijk ook de moeilijkheid bloot. Door een gevoelig onderwerp als religie te onderwerpen aan kritiek en te ridiculiseren worden mensen in hun diepste overtuigingen geraakt. Het is begrijpelijk dat de moslimgemeenschap dit als een gebrek aan respect en blijk van minachting ervaart. Mochten de cartoons gepubliceerd worden? Natuurlijk, dit is een basisvrijheid van onze westerse samenleving. Is het verstandig? Dat is een andere kwestie.

”Het is één zaak om het recht op de publicatie van een afbeelding van de Profeet te verdedigen. Zolang dat niet illegaal is, bestaat dat recht zeker. Maar het is iets anders als je dat recht eens gaat uittesten. Zeker wanneer dat onvermijdelijk heel wat moslims beledigt. En nog meer als je weet dat er tegenwoordig nood is aan een maatschappij die hen en hun geloof
kan omarmen.” Dit fragment uit The Guardian toont hoe delicaat de evenwichtsoefening tussen vrijheid en respect kan zijn. Maar wij geloven dat deze vrijheid fundamenteel is. Op enkele uitzonderingen na mag men de vrije meningsuiting niet beperken. Wat niet wil zeggen dat we alles goedkeuren. Iedereen is vrij het met de ander eens of oneens te zijn, op basis van zijn persoonlijke overtuiging. Deze overtuiging moet echter ingegeven zijn door de rede, en niet opgelegd door één of ander instantie.

Als de reacties uit de moslimwereld gematigder waren geweest, hadden we wellicht andere reacties van de westerse kranten gekregen. Nu tonen zij zich solidair en verdedigen ze, terecht, een fundamenteel mensenrecht. Dit verhindert hen echter niet om de bewuste cartoons smaakloos en misplaatst te vinden. Uit de publicatie van de cartoons een gebrek aan respect afleiden is dus onjuist. Deze boodschap is echter bijzonder moeilijk over te brengen.

Laat ik afsluiten met de wijze woorden van de hoofdredacteur van een Jordaanse krant, die ontslag moest nemen omdat hij besloten had de cartoons te publiceren.
“Die beelden zijn echt beledigend voor ons. Zelf was ik er ook helemaal niet blij mee toen ik ze zag. Ik vind het uitermate flauw dat de auteurs schermen met de persvrijheid. Dit heeft niets met persvrijheid te maken. Persvrijheid is er zodat je een persoon kunt beledigen, de draak kunt steken met iets of iemand omdat het iets bijbrengt, omdat het een betekenisvolle boodschap in zich draagt. Deze slechte cartoons zijn inhoudsloos, ze zijn enkel gemaakt om te kwetsen. Ze brengen je geen nieuws, geen inzichten, niets origineels bij. Geen enkele moslim kan er blij mee zijn. Maar daar zo extreem op reageren is een grote fout en kan even dwaas overkomen.”


Redactie: Bert Fraussen
Bronnen: De Standaard, De Morgen

Ik denk dat het plaatsen van de cartoons door die Deense krant perfect heeft weergegeven wat een deel van de bevolking ervaart waar het de activiteiten en meningen van Islamieten jegens de niet-moslim wereld betreft. Velen herinneren zich nog de TV-beelden van juichende moslims over heel de wereld toen een stel moslims een paar vliegtuigen tegen de twee torens in New York lieten vliegen. Dat gaf, en geeft nog, perfect weer hoe Moslims over niet-moslims denken. En dit afgezien van hun algemene afkeer van elke westerse leefwijze. Tenzij ze, door hier binnen te komen onder welke conditie dan ook, die westerse leefwijze voor een deel kunnen gebruiken voor eigen doeleinden.
Nee, je mag inderdaad geen mensen kwetsen, ongeacht het onderwerp van hun adoratie. Maar op het moment dat die adoratie storend wordt voor de omgeving mag je wel reageren. En dat is middels die cartoons gebeurd.
Het mag dan zijn dat zo'n miljard mensen geloven dat Mohammed de enige echte en ware profeet is van God, maar daar hoeven 4,5 miljard andere aardbewoners zich nog niets van aan te trekken.
Of moet ik aannemen dat op dezelfde gronden die de Moslims thans hanteren om respect voor hun profeet te eisen, ieder ander datzelfde recht heeft?
Als morgenochtend dus een mafketel uit zijn grot, krot of tent gekropen komt en verklaart dat hij een onderonsje heeft gehad met God en vanaf dan diens enige echte en niet tegen te spreken vertegenwoordiger is, moeten wij ook respect tonen voor die visie? Kom nou! Die man zou, als hij gevaarlijk werd voor zijn omgeving, onmiddellijk in een dwangbuis worden gestopt en afgevoerd naar de collega's van wijlen Dr. Sigmund Freud. Ik heb het donkerbruine vermoeden dat als Dr. Freud 2006 jaar geleden al aanwezig was geweest, Christus bij hem op de bank had gelegen. En als hij zijn praktijk had uitgeoefend in de tijd dat Mohammed uit zijn tent kroop zou die, gezien zijn aggressieve en bloedige verspreiding van zijn mening in die dwangbuis geeindigd zijn.
Als we Bush mogen aanvallen op diens overtuiging dat hij in opdracht van God handelt, dan mogen we dat ook elke Moslim.
Wat mij betreft mag ieder elk waandenkbeeld koesteren dat hij wenst. Op het moment dat hij besluit om dat denkbeeld uit te dragen met een mes in zijn hand, mag er minimaal de spot met hem worden gedreven. Zelfs middels plaatje met een tulband waarin een bom zit.