Niet Michiel de Ruyter, maar Johan de Witt was het brein achter de Tocht naar Chatham

[Derk de Tweede]

Aanloop
Wanneer men het over de tocht naar Chatham heeft, dient men naast de naam De Ruyter ook die van Johan de Witt te noemen. De Witt was één van de mensen die het grote belang van een sterke vloot voor de Republiek inzag en al voorafgaand aan de Tweede Engelse oorlog had hij sterk geïnvesteerd in de vloot. Tegen het jaar 1665 was de vloot van de Republiek aangevuld met een aantal nieuwe linieschepen en daarnaast zorgden De Witt en De Ruyter, die nauw onderling contact onderhielden, er ook voor dat er werd geïnvesteerd in randzaken zoals de walfaciliteiten.
De basis voor de gedurfde aanval werd gelegd eind oktober 1665, toen de Nederlandse vloot voor de Engelse zuidwestkust lag, om deze zodoende te blokkeren en de Engelse vloot aan te vallen. Eerder hadden de Engelsen een overwinning behaald in de zeeslag bij Lowestoft, maar de Engelsen lieten zich nu evenwel niet zien. De Ruyter, onder leiding van Johan de Witt hemzelf, zeilde ongehinderd de Theems op om de diepte te meten. Het was hier waar De Witt het gedurfde plan opstelde om over de de Theems richting Londen te zeilen, maar door de slechte weersomstandigheden en tekorten op de schepen, die al geruime tijd buitengaats waren, kon hij dit niet ten uitvoer brengen. De vloot voer onverrichter zake terug naar de Republiek en het seizoen van 1665 kwam hiermee ten einde

De vloot vaart uit
De Witt was bezorgd over de gezondheid van De Ruyter, maar hij was zijn plan uit 1665 echter niet vergeten en was vastbesloten dit ten uitvoer te brengen. Hoewel De Ruyter niet in staat was zich veel met de voorbereidingen te bemoeien, werd de vloot in gereedheid gebracht voor het seizoen van 1667. De Engelsen daarentegen kwamen niet aan veel voorbereiding toe door de grote brand 1666 en een pestepidemie die Londen teisterde. Op 7 juni 1667 voer de Nederlandse vloot uit onder leiding van de nog altijd kwakkelende Michiel de Ruyter. Johan de Witt achtte het noodzakelijk een afgevaardigde van de Staten-Generaal mee te sturen en het liefste was hij zelf meegegaan, ware het niet dat de vredesonderhandelingen met de Engelsen in Breda hem dit beletten. Hij stuurde daarom zijn broer Cornelis de Witt mee, met als hoofddoel wat extra gewicht (of politieke druk) in de schaal te leggen als de kopstukken van de vloot een landing op de Engelse kust niet aandurfden.
Op 18 juni lag de vloot klaar voor de Engelse kust en voeren de lichtste schepen van de vloot, onder leiding van De Witt en Van Ghent, de Theems op, terwijl de zware schepen onder De Ruyter achterbleven om een eventuele Engelse aanval in de rug af te slaan. Aanvankelijk voer Van Ghent naar het westen richting een aantal handelsschepen, maar deze vluchtten verder de rivier op. Voor Gravesend keerde het eskader om en voer het richting Sheerness de Medway op. Fort Sheerness vormde een obstakel; hoewel het fort nog niet af was, beschikte het wel over diverse batterijen en het werd bovendien ondersteund door het fregat de Unity (het voormalig Nederlandse schip de Eendracht). Nadat dit schip echter door een Nederlandse brander werd bedreigd voer het verder de Medway op en werd fort Sheernes door de Nederlandse schepen beschoten. De troepen in het fort raakten in paniek, deserteerden grotendeels en het restant kon niet verhinderen dat het fort werd ingenomen door Nederlandse Mariniers. Inmiddels hadden de Engelsen verderop in de rivier haastig een aantal blokkadeschepen afgezonken of zodanig gepositioneerd dat zij met hun geschut de rivier bestreken, maar ondanks de aanwezigheid van Engelse batterijen aan weerszijden op de wal konden ze niet voorkomen dat de blokkadeschepen werden uitgeschakeld en opgeruimd en dat de Nederlanders doorvoeren naar de kapitale schepen op de Medway.

http://marineschepen.nl/algemeen/toc...r-chatham.html

[siegfried1648]

Johan de Witt behoort naar mijn bescheiden mening gewoon thuis in het Pantheon der Groten der Vaderlandse Geschiedenis.

[quercus]

Oorspronkelijk geplaatst door Derk de Tweede

http://marineschepen.nl/algemeen/toc...r-chatham.html

Een schitterende maritieme commando-expeditie. De Britten hadden zoveel durf en branie niet verwacht.