Leerkrachten hebben niet genoeg vorming en middelen om om te gaan met de diversiteit in Brusselse scholen. Dat blijkt uit een onderzoek van de UCL. "Als thema's als evolutieleer en homoseksualiteit worden gemeden omdat ze te gevoelig liggen, zitten we met een probleem."
Jongeren plakken snel etiketten op medescholieren. In Brusselse secundaire scholen is dat niet anders. Wie niet allochtoon is, of moslim, mag bij het blanke clubje gaan zitten, soms ook gerangschikt onder de noemer 'Vlamingen'. 'Bounty's' zijn dan weer leerlingen die een donkere kleur hebben maar zich 'blank gedragen'.
Brusselse scholieren gaan op de speelplaats vooral om met 'soortgenoten': vrienden of kennissen uit de wijk, met eenzelfde achtergrond, vaak eenzelfde religie. Marokkaan bij Marokkaan, Congolees bij Congolees. "Ik zit bij m'n eigen groep, waarom elders kijken?", getuigt een leerling in het onderzoek van het Centre Interdisciplinaire d'Etudes de l'Islam dans le Monde Contemporain (CISMOC), verbonden aan de Université catholique de Louvain.
Problemen benoemen
Diversiteit, zelfs superdiversiteit, is in Brussel na jaren van migratie een feit. Maar dat gegeven maakt samenleven voor al die nationaliteiten en religies niet meteen vanzelfsprekend, zeggen de onderzoekers van het CISMOC in een studie die draait rond de relatie tussen moslims en niet-moslims in Brussel. "We denken vaak: diversiteit is verrijkend en als er problemen ontstaan, zullen die zich mettertijd wel vanzelf oplossen", zegt directrice Brigitte Maréchal. "Maar op die gedachte moeten we dringend terugkomen. Problemen moeten worden benoemd en opgelost."
Op ieder niveau en iedere plaats waar mensen samenkomen, zijn wel ergens problemen, maar toch wijst de studie uit dat vooral in Brusselse scholen de pijnpunten extra zichtbaar zijn. Problematisch, zo menen de onderzoekers, is dat leerlingen buiten de school, waar ze verplicht in contact komen met anderen, niet omgaan met mensen van buiten hun eigen kring en zelfs de grenzen van hun woonwijk niet durven overschrijden. Die grens is vaak duidelijk afgebakend.
Bij het handje
"Ik heb heel erg onderschat hoe moeilijk het is voor deze jongeren om naar de ULB te gaan", getuigt een leerkracht over een uitstap naar de Université Libre de Bruxelles in Elsene. "Ik heb hen tijdens het hele traject bijna bij de hand moeten nemen." Dat gebrek aan omgang met anderen zorgt ervoor dat veel Brusselse jongeren geen andere meningen horen dan die uit de eigen wijk of van de ouders. En wanneer die meningen te maken hebben met religie, botsen die op school vaak met wat ze moeten leren. Veel jongeren herlezen de geschiedenis vanuit een mosliminterpretatie, schrijven de onderzoekers.
Een pak leerkrachten zegt in de klas niet meer te praten over de kruistochten, de Palestijnse kwestie, Afghanistan en, nu vooral, Syrië. "Leraren moeten in staat zijn om daarop in te spelen. In Brussel zijn ze daar vaak niet voor uitgerust", aldus de onderzoekers.
De evolutietheorie is nog zo'n probleem. Vaak blijken moslimjongeren er een dubbele agenda op na te houden: ze aanvaarden de theorie in de les, maar daarbuiten zijn ze ervan overtuigd dat er niets van aan is. God heeft volgens hen de hele mensheid eigenhandig geschapen. Die theorie leren ze van hun vrienden in de wijk of van hun ouders. "Dat brengt het onderwijs in diskrediet: een jongere gaat natuurlijk denken dat hem in de klas iets wordt wijsgemaakt."
Thema's als homoseksualiteit, de kruistochten, gelijkheid van man en vrouw, hoofddoeken of gemengde turnlessen waaraan meisjes niet mogen deelnemen: "Het zijn dingen waarmee leerkrachten tegenwoordig geconfronteerd worden. En men schuift discussies daarover steeds vaker opzij, laat dingen ongezegd", meent Brigitte Maréchal. "Niet alleen omdat leerkrachten of scholen bang zijn voor overdreven reacties, maar ook door een gebrek aan vorming. Als de les draait rond het neutraliteitsprincipe bijvoorbeeld, dan blijft alles heel erg theoretisch terwijl leerlingen vaak komen aandragen met de actualiteit."
"IS, jihadisme, het kalifaat: leerkrachten weten vaak niet hoe ze deze concrete thema's moeten aanpakken. Dat is jammer, want scholen zijn plaatsen van socialisatie, waar het mogelijk is om aan een toekomstige, gemeenschappelijke cultuur te werken."
http://www.demorgen.be/binnenland/wa...rwin-a2080578/