[ElFlamencoLoco]

Oorspronkelijk geplaatst door Johan Bollen

Ik heb ook het gevoel dat op het niveau van 'aanvoelen' we niet zo veruit elkaar staan, maar ik vraag me af of je 'Katholiek' geloof niet verondersteld of zelfs 'verwacht', dat je dat aanvullen concretiseert in een geïnstitutionalizeerde vorm. Die stap heb ik nooit kunnen maken. Misschien was mijn geloof daarvoor te 'sterk' of te 'eigenzinnig', nee... eerder was het dat ik die concretizering nooit heb aangevoeld, of ze aanvoelde als een menselijke constructie. Ik apprecieer de boodschappen van profeten zoals Jezus, maar ga niet gaan speculeren over diens aard gezeten aan de rechterhand van de vader en dergelijke, toch niet in letterlijke zin. Ik wil via religie de mensen zien tot elkaar komen, maar ik merk een tendens naar tegenovergestelde wanneer religies pretenderen de enige ware te zijn.

Toen ik een jaar of 11 was ben ik naar een katholiek internaat gegaan. Ik herinner me dat ik op die leeftijd als enigste van de klas, na de les welliswaar, naar de priester-leraar gegaan ben om hem te zeggen 'ik dank dat er zo'n lichtje in me brand', naar aanleiding van zijn les over 'roeping'. Maar tegen het einde van de humaniora zagen de meeste paters/priesters aldaar me liever gaan dan komen. Ik heb zelfs het verbod gekregen op een bepaald moment vragen te stellen in de les godsdienst. Instituten willen controle, geen vragen.

Ik weet niet hoe oud jij bent, ik ben er 43: precies een kwarteeuw geleden van de middelbare schoolbanken gerold... en... voor het vak godsdienst gezakt!!!

Ze hebben me doorgedelibereerd, waarschijnlijk omdat ze van me afwilden. Of misschien eerder omdat mijn goede resultaten voor alle andere vakken een herexamen voor godsdienst niet konden verantwoorden. Hoedanook, ik bewaar over het algemeen erg goede herinneringen aan mijn collegejaren - ook een katholieke instelling.

Eigenzinnigheid is misschien wel alle pubers eigen, maar degene van onze klas die meermaals twee dik lag met de leraren godsdienst - toen nog het merendeel priesters - was ik toch wel. Geregeld vloog ik buiten; en toen ik tijdens een bezinningsweek verbod kreeg om de spreker van dienst vragen te stellen - men had toen iemand van het bisdom uitgenodigd, geloof ik, 's mans naam ontsnapt me - lapte ik dat verbod even zo leuk aan mijn laars...

... met als resultaat dat dit me die avond een hele leuke privébabbel opleverde met die spreker, in de bar van het bezinningstehuis waar we toen logeerden. Onze leraar godsdienst kon me zowaar rauw opvreten, maar het pleit tenminste voor hem dat hij nooit echt wraak heeft genomen hiervoor.

De naam van die spreker ben ik dus vergeten, maar het gesprek staat me nog vrij vers voor de geest. We hadden het over "ketterijen", en het kwam erop neer dat instituten nu eenmaal ketters nodig hebben, hoezeer die instituten die ketters misschien ook haten. Een instituut dat geen ketters duldt wordt onzuiver; ketters zuiveren in zekere zin het geloof weer uit, door het instituut steeds opnieuw te dwingen tot herbronning. Niet voor niets is het woord "ketter", via de katharen, afgeleid van het Grieks καθαρος: zuiver.

Misschien dat jij een gelijkaardige roeping had als ikzelf, nl. die van ketter. Een medekatholiek op dit forum - ik geloof dat het Jan van den Berghe was, die ik overigens erg respecteer - heeft me ooit van heresie (ketterij) beticht. Ik vrees een beetje dat die betichting niet geheel onterecht is. Maar ik voel me redelijk goed in die rol, en ik ervaar het niet als in tegenstrijd met mijn geweten. Dus...

Zelf blijft de figuur van Franciscus van Assisi me enorm boeien. Hoewel hij vandaag als heilige wordt vereerd door de Kerk, heeft het op een gegeven ogenblik in zijn leven niet veel gescheeld, of hij werd als ketter veroordeeld, en eindigde dan misschien op de brandstapel.

Een instituut neigt inderdaad méér naar controle dan naar vragen. Het is aan de ketters om vragen te blijven stellen, zodat het instituut daar niet omheen kan, en zichzelf steeds opnieuw moét herbronnen. In de katholieke Kerk heden ten dage kan je je het gelukkig stukken makkelijker veroorloven ketter te spelen dan in de Kerk anno 1250. En dat is maar goed ook!