[ericferemans]

Waar blijft die crisis nu? De harde waarheid.

Onze overheid, en in het algemeen, de overheden in de ons omringende en de “westerse” landen hebben niets of quasi niets gedaan om ons economisch systeem te veranderen. Men heeft zelf niet de gekende methoden uit de jaren dertig toegepast om binnen het bestaande systeem te sleutelen aan onze economie.

Toch zijn er, buiten de honderdduizenden werklozen of “economisch” werklozen, weinig mensen die iets gewaar worden. Integendeel! De prijzen daalden.
Men kan voor een habbekrats op vakantie (en terug, indien de vliegmaatschappij niet failliet is gegaan zoals gisteren Sky Europe…).

Hoe zit dat nu?

Door de verschillende systemen van sociale zekerheid en door de paniek van bedrijven om hun personeel definitief te zien verhuizen of zelf emigreren blijft de toename van de werkloosheid niet zo catastrofaal. Maar dat is enkel maar uitstel van executie. Omdat juist door die “buffers” als dop, allerlei maatregelen die ik opsomde en de houding van de bedrijven VOORLOPIG er wordt geleefd van de spaarpot.
Ook de consumenten doen dat. Voorgelogen in de media (en om een grotere instorting te voorkomen) dat alles meevalt blijft men uitgeven, huizen kopen enz…
Maar binnen één of twee kwartalen komt de grote klap. Die is overigens in de vakliteratuur al lang aangekondigd.

Het systeem is dus niet veranderd: net zoals in Japan een decennium geleden, en bij ons in de dertiger jaren en (minder ernstig) in de zeventiger jaren gaan we finaal de dieperik in.
Er is niet veel nodig om dit wankel systeem te doen struikelen. Van zodra investeerders het totaal niet meer zien zitten haken ze af en potten hun geld op.
Voor hen is het dan nog jaren grote feesten. Ze kunnen met hun enorme spaarpotten verder. Voor de mensen die altijd afhangen van een min of meer grote tewerkstelling, van een loon en die geen grote spaarpotten hebben om het tien jaar vol te houden komt het minder produceren (want economie is altijd het produceren van goederen en het leveren van diensten) aan als een vuistslag. Wees daar alvast zeker van.

In de gekke economie die wij hebben gaat het snel bergaf. Indien één sector het loodje legt, pak nog maar de horeca, dan volgt al wie van die horeca leeft. En dan gaan weer hun leveranciers er aan. Dit geldt voor alle sectoren en het gaat sneller dan verwacht: investeerders zijn veel vlugger op de hoogte van naderend onheil en stoppen voor het te laat is, of stoppen zelf voor ze verlies lijden.
Dit is een exponentieel verhaal, net zoals de zo geprezen groei (voor de val) een fameus verhaal was.
Er is geen parachute. Allerlei egoïstisch denkende bedrijfjes, hun financiers en hun banken denken er enkel aan om het eigen vege lijf te redden, zo goed als mogelijk.
Dit veroorzaakt een jarenlange depressie.

Zijn daar geen middelen tegen? Natuurlijk: een meer overlegde economie, een economie die op samenwerking, op overleven van eenieder, op maximale efficiëntie van het leven van allen is gericht kan dat. Er is daar geld genoeg voor: het is absurd maar door niet te investeren creëren de “investeerders” hun eigen kerkhof.
Door de belastingen op grote vermogens, op spaargelden aan te wenden om de overheid toe te staan de productie via overheidsinspanningen, overheidsinvesteringen terug in gang te lopen zou het rap gedaan zijn met de crisis.
Door te overleggen tussen de landen, en reglementen en wetten uit te vaardigen die kapitaalvernietiging vervangt door belastingen op vermogen en grote inkomsten van kolossen is het mogelijk om, zoals dat met de dop en met de sociale wetgeving is gebeurd, in te grijpen op de productie, en op die wijze de werkloosheid te counteren, de productie in zinvolle en efficiënte producten en diensten aan te jagen.

Maar men doet dit niet. Men gelooft nog steeds in het toch duidelijk gefaalde systeem van de economische anarchie, met daar midden in een paar zeer grote spelers, de monopoliebedrijven, de energie giganten, de grondstof molochen, de distributie reuzen.
We zullen het duur betalen. Eén ding mogen we nooit toestaan: overheidsbesparingen.
De overheid dient daarentegen meer te kunnen uitgeven, en dient het geld dat voor oppotten is bedoeld, waardoor de economie inzakt te investeren in duurzame en voor de werkgelegenheid en de welvaar nodige goederen en diensten.

Een sociale economie, internationaal bijgestuurd door overleg en samenwerking kan een einde maken aan de miserie veroorzaakt door concurrentie en autisme.

AUTISME?

Ja: de duizenden afgestudeerde economisten zitten in een dood straatje. Ze zijn opgeleid om een economie te besturen die niet werkt.
Sociale economie dient te worden uitgelegd aan de bevolking, de fabeltjes van de vrije markt doorprikt en daar zijn een nieuwe generatie economisten voor nodig die de oude vormen en gedachten van het liberalisme, de stomme mythe van "het gaat vanzelf" en het blinde geloof in concurrentie counteren met modellen die aantonen hoe en waarom het telkens fout loopt.
We moeten economisten hebben die met veel verve in de gazetten en de politieke partijen, in het middenveld het woord nemen en "De keizer heeft geen kleren aan" van het liberalisme met duidelijk argumenten aantonen. Die ook alternatieven aanbieden, die ook de bevolking meenemen op een pad dat niet telkens in een ravijn eindigt.
Onze partij, de Sp.a kent veel te veel juristen en veel te weinig sociale economen.
Ik ga hier niet op de tenen trappen van John Crombez of andere mensen die ook een goede economische opleiding hebben. Maar dat zijn GEEN macro economen. En de éne zwaluw maakt de lente ook niet.
Er is vanuit het socialistische kamp meer vorming nodig. Enkel in de vakbonden zijn er nog mensen die buiten de lijntjes van het liberale denken kleuren, maar ook daar is te weinig ruchtbaarheid aan de correcte analyses van ons economisch systeem.
En ja: je hebt de marxiaanse vrienden, die het zogezegd weten en afkomen met een analyse die een paar eeuwen oud is. Dat is te gek bij woorden en daar blijft het dan ook bij: bij woordkramerij en theorisme zonder raakvlak met de hedendaagse realiteit.

Dat de crisis er is omdat een kleine groep mensen weigert te investeren, terwijl ze daar uiteindelijk zelf mee in hun voeten schieten is niet algemeen bekend.

More brains!