[patrickve]

Oorspronkelijk geplaatst door Der Wanderer

Maar om weer helemaal naar het begin te gaan: het mimetisme aan de basis vormde een evolutionair voordeel omdat het de overdracht van nieuwe informatie vergemakkelijkt.

Noem dat gewoon "intelligentie". Mimetisme is gewoon een heel klein aspectje. Rationeel leren denken, en ja, naapen, copieren, zich in de plaats stellen, .... allemaal gewoon een hogere processing capaciteit van waargenomen zaken.

Echter, vanuit zichzelf (er zit geen automatische 'censuur' op datgene waartoe het mimetisme getriggerd wordt) kan het ook makkelijk leiden tot de groep uitdunnende, in extremis vernietigende conflicten waarna enkel die culturen 'overleven' die deze dreiging weten te kanaliseren.

Juist, maar die doen dat door dat te kanaliseren naar een externe vijand. Wat terecht is. Het is intelligent om samen te werken tegen een externe vijand. En wij hebben er, doorheen de geschiedenis, veel gehad. Een samenwerkingsverband wordt gebouwd op de noodzaak om krachten te bundelen tegen een externe vijand. Kijk naar de grote fasen van vooruitgang in de geschiedenis: het zijn altijd fasen van extern conflict, en interne samenhang.
Maar die aanvankelijk interessante samenwerking gaat snel zijn eigen leven leiden, letterlijk. En dat leven wordt zelf een bedreiging voor de aanvankelijk vrij samenwerkenden.

Dat gebeurde via religie en die religie kwam zelf door een lange reeks van oorspronkelijke kanaliseringen van het geweld tot stand (hetgeen we in een geculturaliseerde vorm ter preventie nagespeeld zien in rituelen en offers, die het aanvankelijke scheppende, het geweld neutraliserende geweld opnieuw 'activeren', deze keer in gecodificeerde vorm). Daarnaast zijn er dan de taboes die het mimetisme aan banden leggen en de mythen over het hele oergebeuren.

Nee, religie was gewoon een mengeling van "vader/moeder" en de transpositie naar leiderschap ; gekoppeld aan de wens om de wereld "verklaard" te hebben op een of andere manier, de poging tot wetenschap voor de wetenschappelijke methode werd ontdekt. Het soort "theorie van alles" dat tevens de maatschappij een "papa" gaf. En dat kwam die "papa" verdraaid goed uit.

Religie stond tot oudere volkeren zoals "TV-virologie" staat tot brave burgers in corona tijden. Niemand heeft het helemaal als snood plan bedacht. De omstandigheden waren daar, iemand vond dat hij dacht dat hij dingen moest zeggen, en de bal ging aan het rollen. En het kwam velen goed uit.

En ja, het is ergens waar dat het benevelen van de intelligentie van de leden van een gemeenschap inderdaad evolutionaire voordelen kan hebben tot op zekere hoogte, in de strijd tegen externe vijanden. Maar enkel maar voordelen voor het geheel, en niet voor de leden. En ons fascistisch-collectivistisch systeem vindt zijn oorsprong.

Het is individueel nadelig om "soldaat van de koning" te zijn en gaan te sneuvelen op het slagveld. Maar voor de koning, en voor een ander deel van het volk, is het misschien voordelig. DAT evolutionaire voordeel kan opwegen tegen het nadeel van het individu. Maar ondertussen begint zich een bovenlaag te vormen, een nieuw soort van "wezen". En is het onderdeel hoe langer hoe minder evolutionair "aan de zet" want hoe langer hoe meer gedomestikeerd.

Er zijn er die zeggen dat de kippen de mensen evolutionair misbruiken omdat wij kippen gedomestikeerd hebben, en kippen hierdoor een gigantisch voortplantingsvoordeel kennen. Ja, tot op zekere hoogte. En op een dag beslissen wij van geen kippen meer te kweken, omdat wij machines hebben die beter spul maken dan kippen, en boem, ze zijn weg. Religie is hetzelfde. Het was een Faustiaans verkopen van onze intelligentie en individuele vrijheid om een tijdelijk voordeel te kopen. Maar de prijs is het opgeven van onze eigenheid en daarmee onze zelfvernietiging.