Jongeren spreken geen AN, maar wel Algemeen Vlaams

Ambiorix · 5 februari 2008, 15:16

Jongeren spreken geen AN, maar wel Algemeen Vlaams

Vijftien jaar geleden dacht iedereen nog dat Vlamingen naar het Algemeen Beschaafd Nederlands zouden evolueren, maar nieuw onderzoek naar jongerentaal op chatboxen spreekt dat tegen. 'We zien meer dialectische invloeden.'

'Het lijkt erop dat we naar een Algemeen Vlaams gaan', aldus Reinhild Vandekerckhove, docent sociolinguïstiek en Nederlandse taalkunde aan de Universiteit Antwerpen.

"Sommige West-Vlaamse jongeren die aan het chatten zijn, schrijven gadegij, niet gaejehi. Gadegij is eigenlijk typisch voor de Brabants-Antwerpse streektaal", zegt Vandekerckhove. "Brabants-Antwerpse elementen duiken echter overal in de taal van Vlamingen op, wat erop zou kunnen wijzen dat er een Algemeen Vlaams aan het ontstaan is."

Dat het Algemeen Nederlands aan invloed inboet, betekent niet dat in elk dorp het dialect weer regeert. "Het gaat niet om dialect zoals dat bij de vorige generatie het geval was, het dialect van het dorp, dat moeder en vader thuis nog spraken. Wat je nu ziet, is dat jongeren die niet opgevoed zijn in het dialect onder elkaar een taal met sterke regionale invloeden praten. Die regionale invloeden zijn niet meer bepaald door het dorp waar ze uitkomen, maar door grootstedelijke gebieden. Ze pikken die vaak op bij hun peergroep, de vrienden op school. Het Gents is bijvoorbeeld erg hip geworden. En Brabants-Antwerpse invloeden vind je terug tot ver buiten de regio zelf, over heel Vlaanderen. Die regio is niet alleen het economisch meest machtige gebied, maar ligt ook het meest centraal in Vlaanderen, wat de verspreiding ten goede komt."

Zelfvertrouwen in talkshows

Hoe komt het dat de voorspelling van taalkundigen dat we naar Algemeen Nederlands zouden evolueren onwaar is gebleken? "Door het groeiende zelfvertrouwen van de Vlaming", zegt Vandekerckhove. "De laatste decennia gaat het economisch goed en ook politiek groeit het zelfbewustzijn van de Vlaming. Die spiegelt zich niet meer aan Nederland en het Algemeen Nederlands. Maar die spreekt zonder complexen zijn eigen taal, ook als hij op tv of radio komt. De vorige generatie sprak goed dialect en Algemeen Beschaafd Nederlands. Het dialect gebruikten ze onder elkaar, maar als ze op tv iets moesten zeggen, was dat in ABN. Nu is dat onderscheid weg en zie je in talkshows als De laatste show gasten hun eigen taal praten. Dat is geen plat dialect, maar een taal met duidelijke regionale invloeden."

De evolutie die zich aftekent bij gasten in talkshows zie je nog veel sterker in de chattaal van jongeren. "Die is heel interessant, omdat het een vorm van neergeschreven spreektaal is, daar zie je dus de laatste evoluties in", zegt Reinhild Vandekerckhove. "Tijdens mijn analyse van chattaal was ik bijvoorbeeld aan het tellen hoe vaak '-ke' gebruikt wordt, een typisch Brabants-Antwerpse verkleinvorm. Zeven op de tien keer vond ik '-ke', zoals in maske, slechts drie keer op de tien '-je'. De verkleinvorm '-ke' is dominant, dat zie je ook bij Engelse woorden, zoals babeke of heykes, wat toont dat jongeren creatief zijn met '-ke' en niet met '-je.' Een website om te chatten kent geen regionale grenzen, ook West-Vlamingen gebruikten die Brabants-Antwerpse vorm, en zelfs jongeren met een Marokkaanse nickname."

'Ge', 'u' en '-ke'

'Jij' en 'je' zijn eveneens in onbruik geraakt op chatsites: "In 82 procent van de gevallen was het 'u' of 'gij'. Als 'jij' nog gebruikt wordt, dan is het ironisch, om eens te lachen. Of als gezagstaal, als ze willen dat iemand de chat verlaat, bijvoorbeeld 'je moet hier weg'. Dat is geen toeval, want de leraar of hun ouders spreken hen ook aan met 'jij' of 'je' om jongeren tot de orde te roepen."

Ook uit het Corpus Gesproken Nederlands, waar gesprekken tussen Vlaamse jongeren in opgenomen zijn die standaardtaal moesten spreken, blijkt dat '-ke' en 'ge' sinds het begin van de 21ste eeuw in opmars zijn. "Zelfs als ze standaardtaal moeten spreken, gebruikt 44 procent van de Vlaamse jongvolwassenen '-ke' als verkleinwoord en 60 procent zegt 'ge'. Dat is dus geen Algemeen Nederlands."

Is het dan Algemeen Vlaams? "Om de these dat er een Algemeen Vlaams aan het ontstaan is te onderbouwen zullen we een nieuwe analyse op de chattaal uitvoeren met veel specifiekere vragen. Hoe groot is de Brabants-Antwerpse invloed op een West-Vlaming? Hoe vaak gebruikt hij 'gij' in plaats van 'joe'? Het antwoord hopen we de volgende jaren te kunnen geven." (Katrijn Serneels)

Bron: De Morgen online
http://www.demorgen.be/dm/nl/989/Bin...n-Vlaams.dhtml

-------------------

Wat ik al altijd heb gedacht (en verdedigd) wordt hier nogmaals bevestigd. Het AN is een ideaalvorm die nooit gehaald kan en zal worden. Hier in Vlaanderen convergeren we naar een soort Antwerps-Brabants verkavelingsvlaams, of we dat nu willen of niet. "Ge" en "gij" zijn daar de meest kenmerkende eigenschappen van. Dat is echter niks negatief of iets om ons voor te schamen!

Tavek · 5 februari 2008, 15:19

Neen, natuurlijk niet. Maar ik vind wel dat het noodzakelijk is om onze kinderen een degelijke basis van het Algemeen Nederlands mee te geven.

Wat wilt zeggen: op school zie ik wel nog steeds liefst het AN als taal om aan te leren. Zeker omdat ze dit nodig hebben als ze straks een solicitatiebrief schrijven. Het gebruik van gij en "ne bakker" komt niet echt goed over.

(En ik hoor het commentaar al komen: Ja ik ben nog steeds voorstander van Engels in het hoger onderwijs, maar dat sluit een grondige kennis van het Nederlands NIET uit.)

Ambiorix · 5 februari 2008, 15:21

Citaat:

Oorspronkelijk geplaatst door Tavek

Neen, natuurlijk niet. Maar ik vind wel dat het noodzakelijk is om onze kinderen een degelijke basis van het Algemeen Nederlands mee te geven.

Wat wilt zeggen: op school zie ik wel nog steeds liefst het AN als taal om aan te leren. Zeker omdat ze dit nodig hebben als ze straks een solicitatiebrief schrijven. Het gebruik van gij en "ne bakker" komt niet echt goed over.

(En ik hoor het commentaar al komen: Ja ik ben nog steeds voorstander van Engels in het hoger onderwijs, maar dat sluit een grondige kennis van het Nederlands NIET uit.)

"ne bakker" is idd fout, maar het gebruik van gij moet tot correct Nederlands in Vlaanderen gerekend worden, daarvoor pleit ik toch.

Stratcat · 5 februari 2008, 15:22

Ik vind het spijtig. Geef mij maar Nederlands ipv Vlaams, maar ik ga niet vechten tegen windmolens.

Kortaf · 5 februari 2008, 15:30

Citaat:

Oorspronkelijk geplaatst door Ambiorix

Wat ik al altijd heb gedacht (en verdedigd) wordt hier nogmaals bevestigd. Het AN is een ideaalvorm die nooit gehaald kan en zal worden. Hier in Vlaanderen convergeren we naar een soort Antwerps-Brabants verkavelingsvlaams, of we dat nu willen of niet. "Ge" en "gij" zijn daar de meest kenmerkende eigenschappen van. Dat is echter niks negatief of iets om ons voor te schamen!

Laten we niet onnozel doen. Binnen 10 tot 15 jaar zijn de dialecten grotendeels verdwenen, spreekt iedereen een Vlaamse tussentaaltje en nog eens twintig jaar evolutie verder is de gangbare taal in Vlaanderen en Nederland dezelfde.

Kortaf · 5 februari 2008, 15:32

Citaat:

Oorspronkelijk geplaatst door Ambiorix

"ne bakker" is idd fout

Waarom zou dat in godsnaam fout zijn? Dat is gewoon spreektaal. Ook de Duitsers korten "eine" af tot "ne", en de Fransen spreken de "ne" van "ne pas" nauwelijks nog uit.

Tavek · 5 februari 2008, 15:45

In chatlogs kan dat wel gebruikelijk zijn.

Weet wel dat het voor buitenlanders erg verwarrend en moeilijk wordt als we hier een ander dialect gaan gebruiken als in Nederland. Daarom dat het gebruik van het AN wel een beetje sociaal is.

Stratcat · 5 februari 2008, 15:47

Citaat:

Oorspronkelijk geplaatst door Kortaf

Laten we niet onnozel doen. Binnen 10 tot 15 jaar zijn de dialecten grotendeels verdwenen, spreekt iedereen een Vlaamse tussentaaltje en nog eens twintig jaar evolutie verder is de gangbare taal in Vlaanderen en Nederland dezelfde.

Die laatste voorspelling betwijfel ik. Bij gebrek aan glazen bol kan ik mijn twijfel helaas niet staven.

eno2 · 5 februari 2008, 15:50

Citaat:

Oorspronkelijk geplaatst door Stratcat

Ik vind het spijtig. Geef mij maar Nederlands ipv Vlaams, maar ik ga niet vechten tegen windmolens.

Toettoet. Vechten voor Nederlands als voertaal is geen windmolengevecht. We kunnen niet nog veel verder tot provinciaaltjes degraderen door het Nederlands als standaardtaal via de slippery Slope te laten verdwijnenen.

Tussen haakjes, ik denk dat er in de chat-rooms een soort eigen creatief taaltje gegenereerd wordt, dat je niet als maatstaf moet nemen van wat er werkelijk gesproken wordt...

eno2 · 5 februari 2008, 15:51

Citaat:

Oorspronkelijk geplaatst door Kortaf

Laten we niet onnozel doen. Binnen 10 tot 15 jaar zijn de dialecten grotendeels verdwenen, spreekt iedereen een Vlaamse tussentaaltje en nog eens twintig jaar evolutie verder is de gangbare taal in Vlaanderen en Nederland dezelfde.

I should hope so. Maar de kans is groter dat we naar het Engels afglijden en dt het Nederlands verdwijnt...

Ambiorix · 5 februari 2008, 15:58

Citaat:

Oorspronkelijk geplaatst door eno2

Tussen haakjes, ik denk dat er in de chat-rooms een soort eigen creatief taaltje gegenereerd wordt, dat je niet als maatstaf moet nemen van wat er werkelijk gesproken wordt...

dat doen ze ook niet. Het is een indicator voor de gesproken taal, waar "ge" en "gij" grote opmars maakt in heel Vlaanderen.

schaveiger · 5 februari 2008, 18:13

Nog niet zolang geleden hielden sommigen hier staande dat het AV niet bestond en dat het Vlaams geen taal was.
Ik vraag me nog altijd af waarom ze hun eigen taal kleineren terwijl ze van anderstaligen eisen ze te spreken.

DebianFox · 5 februari 2008, 18:22

Citaat:

Oorspronkelijk geplaatst door Kortaf

Laten we niet onnozel doen. Binnen 10 tot 15 jaar zijn de dialecten grotendeels verdwenen, spreekt iedereen een Vlaamse tussentaaltje en nog eens twintig jaar evolutie verder is de gangbare taal in Vlaanderen en Nederland dezelfde.

Ik denk dat het Schoon Vlaams bij ons zal blijven oprukken en Nederland toch zal blijven verhollandsen. Heeft niemand de commentaar van KV Kortrijk-speler Bakx gezien na de zege tegen KAA Gent in de beker? Die Zeeuw uit Vlissingen klonk echt zeer Hollands ... Een samenvoeging van de media of van Nederland en Vlaanderen zouden de verhollandsing van de spreektaal in Nederland en de vervlaamsing hier misschien kunnen voorkomen.

Citaat:

Oorspronkelijk geplaatst door schaveiger

Nog niet zolang geleden hielden sommigen hier staande dat het AV niet bestond en dat het Vlaams geen taal was.
Ik vraag me nog altijd af waarom ze hun eigen taal kleineren terwijl ze van anderstaligen eisen ze te spreken.

Er bestaat inderdaad Algemeen Vlaams, maar voor zover ik weet is het Algemeen Vlaams niet herkend als officiele taal en de Nederlanders begrijpen het perfect.

Trouwens u zal als Waal niet uitmaken wat mijn moedertaal is.

Kortaf · 5 februari 2008, 18:27

Citaat:

Oorspronkelijk geplaatst door DebianFox

Ik denk dat het Schoon Vlaams bij ons zal blijven oprukken

Het Schoon Vlaams is een tussenfaze tussen de verdwijning van de dialecten en de groei van een eenheids-Nederlands.

Geert C · 5 februari 2008, 18:31

Citaat:

Oorspronkelijk geplaatst door Kortaf

Het Schoon Vlaams is een tussenfaze tussen de verdwijning van de dialecten en de groei van een eenheids-Nederlands.

Wishful thinking, alles wijst er juist op dat het Vlaams en het Nederlands uit elkaar aan het groeien zijn.

Zwartengeel · 5 februari 2008, 19:12

Citaat:

Oorspronkelijk geplaatst door Geert C

Wishful thinking, alles wijst er juist op dat het Vlaams en het Nederlands uit elkaar aan het groeien zijn.

Het blijft niettemin dezelfde taal, net zoals bijvoorbeeld ook het Niederdeutsch en het Schweizerdeutsch schakeringen van dezelfde taal zijn: het Duits.

jules · 5 februari 2008, 19:31

Citaat:

Oorspronkelijk geplaatst door Geert C

Wishful thinking, alles wijst er juist op dat het Vlaams en het Nederlands uit elkaar aan het groeien zijn.

dat vlaanderen en Nederland elkaars TV-series ondertitelen wijst inderdaad toch op een zekere vervreemding.

schaveiger · 5 februari 2008, 19:54

Citaat:

Oorspronkelijk geplaatst door Kortaf

Het Schoon Vlaams is een tussenfaze tussen de verdwijning van de dialecten en de groei van een eenheids-Nederlands.

Dat "Schoon Vlaams" bestaat volgens mijn weten al sinds eind de jaren '40 en bloeit nog even goed.

schaveiger · 5 februari 2008, 19:57

Citaat:

Oorspronkelijk geplaatst door DebianFox

Er bestaat inderdaad Algemeen Vlaams, maar voor zover ik weet is het Algemeen Vlaams niet herkend als officiele taal en de Nederlanders begrijpen het perfect.

Trouwens u zal als Waal niet uitmaken wat mijn moedertaal is.

Blij dat je het nu toegeeft.

Als Waal maakt het me wel iets uit gezien mijn roots, maar dat maakt jou niets uit.

Jan van den Berghe · 5 februari 2008, 22:50

Citaat:

Oorspronkelijk geplaatst door Ambiorix

Wat ik al altijd heb gedacht (en verdedigd) wordt hier nogmaals bevestigd. Het AN is een ideaalvorm die nooit gehaald kan en zal worden. Hier in Vlaanderen convergeren we naar een soort Antwerps-Brabants verkavelingsvlaams, of we dat nu willen of niet. "Ge" en "gij" zijn daar de meest kenmerkende eigenschappen van. Dat is echter niks negatief of iets om ons voor te schamen!

Als onderwijzer denk ik dat ik wel geplaatst ben om dergelijke zaken te ontkennen. Bij de jongeren in West-Vlaanderen hoor je van alles, maar zeker geen soort eenheidstaaltje dat "Antwerps-Brabants (sic) verkavelingsvlaams" zou moeten zijn. Wel allerlei tussenvormen.

"Ge" en "gij" zijn vormen die al veel langer dan vandaag in het taalgebruik van de Vlamingen zijn blijven hangen trouwens.

5 februari 2008, 15:16	#1
Ambiorix Perm. Vertegenwoordiger VN Geregistreerd: 22 juli 2004 Berichten: 16.218	Jongeren spreken geen AN, maar wel Algemeen Vlaams Jongeren spreken geen AN, maar wel Algemeen Vlaams Vijftien jaar geleden dacht iedereen nog dat Vlamingen naar het Algemeen Beschaafd Nederlands zouden evolueren, maar nieuw onderzoek naar jongerentaal op chatboxen spreekt dat tegen. 'We zien meer dialectische invloeden.' 'Het lijkt erop dat we naar een Algemeen Vlaams gaan', aldus Reinhild Vandekerckhove, docent sociolinguïstiek en Nederlandse taalkunde aan de Universiteit Antwerpen. "Sommige West-Vlaamse jongeren die aan het chatten zijn, schrijven gadegij, niet gaejehi. Gadegij is eigenlijk typisch voor de Brabants-Antwerpse streektaal", zegt Vandekerckhove. "Brabants-Antwerpse elementen duiken echter overal in de taal van Vlamingen op, wat erop zou kunnen wijzen dat er een Algemeen Vlaams aan het ontstaan is." Dat het Algemeen Nederlands aan invloed inboet, betekent niet dat in elk dorp het dialect weer regeert. "Het gaat niet om dialect zoals dat bij de vorige generatie het geval was, het dialect van het dorp, dat moeder en vader thuis nog spraken. Wat je nu ziet, is dat jongeren die niet opgevoed zijn in het dialect onder elkaar een taal met sterke regionale invloeden praten. Die regionale invloeden zijn niet meer bepaald door het dorp waar ze uitkomen, maar door grootstedelijke gebieden. Ze pikken die vaak op bij hun peergroep, de vrienden op school. Het Gents is bijvoorbeeld erg hip geworden. En Brabants-Antwerpse invloeden vind je terug tot ver buiten de regio zelf, over heel Vlaanderen. Die regio is niet alleen het economisch meest machtige gebied, maar ligt ook het meest centraal in Vlaanderen, wat de verspreiding ten goede komt." Zelfvertrouwen in talkshows Hoe komt het dat de voorspelling van taalkundigen dat we naar Algemeen Nederlands zouden evolueren onwaar is gebleken? "Door het groeiende zelfvertrouwen van de Vlaming", zegt Vandekerckhove. "De laatste decennia gaat het economisch goed en ook politiek groeit het zelfbewustzijn van de Vlaming. Die spiegelt zich niet meer aan Nederland en het Algemeen Nederlands. Maar die spreekt zonder complexen zijn eigen taal, ook als hij op tv of radio komt. De vorige generatie sprak goed dialect en Algemeen Beschaafd Nederlands. Het dialect gebruikten ze onder elkaar, maar als ze op tv iets moesten zeggen, was dat in ABN. Nu is dat onderscheid weg en zie je in talkshows als De laatste show gasten hun eigen taal praten. Dat is geen plat dialect, maar een taal met duidelijke regionale invloeden." De evolutie die zich aftekent bij gasten in talkshows zie je nog veel sterker in de chattaal van jongeren. "Die is heel interessant, omdat het een vorm van neergeschreven spreektaal is, daar zie je dus de laatste evoluties in", zegt Reinhild Vandekerckhove. "Tijdens mijn analyse van chattaal was ik bijvoorbeeld aan het tellen hoe vaak '-ke' gebruikt wordt, een typisch Brabants-Antwerpse verkleinvorm. Zeven op de tien keer vond ik '-ke', zoals in maske, slechts drie keer op de tien '-je'. De verkleinvorm '-ke' is dominant, dat zie je ook bij Engelse woorden, zoals babeke of heykes, wat toont dat jongeren creatief zijn met '-ke' en niet met '-je.' Een website om te chatten kent geen regionale grenzen, ook West-Vlamingen gebruikten die Brabants-Antwerpse vorm, en zelfs jongeren met een Marokkaanse nickname." 'Ge', 'u' en '-ke' 'Jij' en 'je' zijn eveneens in onbruik geraakt op chatsites: "In 82 procent van de gevallen was het 'u' of 'gij'. Als 'jij' nog gebruikt wordt, dan is het ironisch, om eens te lachen. Of als gezagstaal, als ze willen dat iemand de chat verlaat, bijvoorbeeld 'je moet hier weg'. Dat is geen toeval, want de leraar of hun ouders spreken hen ook aan met 'jij' of 'je' om jongeren tot de orde te roepen." Ook uit het Corpus Gesproken Nederlands, waar gesprekken tussen Vlaamse jongeren in opgenomen zijn die standaardtaal moesten spreken, blijkt dat '-ke' en 'ge' sinds het begin van de 21ste eeuw in opmars zijn. "Zelfs als ze standaardtaal moeten spreken, gebruikt 44 procent van de Vlaamse jongvolwassenen '-ke' als verkleinwoord en 60 procent zegt 'ge'. Dat is dus geen Algemeen Nederlands." Is het dan Algemeen Vlaams? "Om de these dat er een Algemeen Vlaams aan het ontstaan is te onderbouwen zullen we een nieuwe analyse op de chattaal uitvoeren met veel specifiekere vragen. Hoe groot is de Brabants-Antwerpse invloed op een West-Vlaming? Hoe vaak gebruikt hij 'gij' in plaats van 'joe'? Het antwoord hopen we de volgende jaren te kunnen geven." (Katrijn Serneels) Bron: De Morgen online http://www.demorgen.be/dm/nl/989/Bin...n-Vlaams.dhtml ------------------- Wat ik al altijd heb gedacht (en verdedigd) wordt hier nogmaals bevestigd. Het AN is een ideaalvorm die nooit gehaald kan en zal worden. Hier in Vlaanderen convergeren we naar een soort Antwerps-Brabants verkavelingsvlaams, of we dat nu willen of niet. "Ge" en "gij" zijn daar de meest kenmerkende eigenschappen van. Dat is echter niks negatief of iets om ons voor te schamen!

5 februari 2008, 15:22	#4
Stratcat Eur. Commissievoorzitter Geregistreerd: 11 november 2002 Berichten: 9.686	Ik vind het spijtig. Geef mij maar Nederlands ipv Vlaams, maar ik ga niet vechten tegen windmolens. __________________ One World, One Dream, One Everything

5 februari 2008, 18:13	#12
schaveiger Minister-President Geregistreerd: 13 juni 2003 Locatie: Luik Berichten: 4.619	Nog niet zolang geleden hielden sommigen hier staande dat het AV niet bestond en dat het Vlaams geen taal was. Ik vraag me nog altijd af waarom ze hun eigen taal kleineren terwijl ze van anderstaligen eisen ze te spreken. __________________ Quand les dégoûtés s'en vont, il n'y a que les dégoûtants qui restent. (PVDB)

5 februari 2008, 15:19	#2
Tavek Banneling Geregistreerd: 11 januari 2004 Berichten: 66.569	Neen, natuurlijk niet. Maar ik vind wel dat het noodzakelijk is om onze kinderen een degelijke basis van het Algemeen Nederlands mee te geven. Wat wilt zeggen: op school zie ik wel nog steeds liefst het AN als taal om aan te leren. Zeker omdat ze dit nodig hebben als ze straks een solicitatiebrief schrijven. Het gebruik van gij en "ne bakker" komt niet echt goed over. (En ik hoor het commentaar al komen: Ja ik ben nog steeds voorstander van Engels in het hoger onderwijs, maar dat sluit een grondige kennis van het Nederlands NIET uit.)

5 februari 2008, 15:45	#7
Tavek Banneling Geregistreerd: 11 januari 2004 Berichten: 66.569	In chatlogs kan dat wel gebruikelijk zijn. Weet wel dat het voor buitenlanders erg verwarrend en moeilijk wordt als we hier een ander dialect gaan gebruiken als in Nederland. Daarom dat het gebruik van het AN wel een beetje sociaal is.