Gat in de ozon : niet te wijten aan fossiele brandstof

[Descartes Jr]

12/02 Ozonafbrekende molecule voor het eerst waargenomen

Wetenschappers van de Harvard Universiteit hebben voor het eerst een molecule geobserveerd waarvan al lang werd gedacht dat zij een sleutelrol speelt in de afbraak van stratosferisch ozon: chloorperoxide. Dat heeft de NASA meegedeeld.
Waarnemingen in 1987 leidden al tot het inzicht dat chloormonoxide een rol speelt in de aantasting van ozon. Wat tot de theorie leidde dat de direem, chloorperoxide, een sleutelrol kon spelen. Deze stof werd tot voor kort alleen in het labo aangemaakt en gevonden. Wetenschappers dachten dat de molecule enkel in de bijzonder koude stratosfeer boven de poolgebieden kan voorkomen wanneer de chloormonoxideniveaus zeer hoog zijn.

Dankzij een instrument van een NASA-vliegtuig dat boven de Noordpool in het kader van een Amerikaans-Europees onderzoek en computersimulaties van het Jet Propulsion Laboratory is de molecule tussen november 1999 en maart 2000 daadwerkelijk in de atmosfeer waargenomen.
Chloorperoxide leidt tot afbraak van ozon wanneer de molecule zonlicht absorbeert en uiteenvalt in twee chlooratomen en één zuurstofmolecule. Vrije chlooratomen zijn zeer reactief op ozonmoleculen, en zorgen voor hun opbreken, wat tot ozonvermindering leidt. Tijdens dat proces vormt zich opnieuw chloorperoxide, en herhaalt het proces zich.

Chloormonoxide en zijn dimeer stammen vooral af van halokoolstoffen, molecules die door de mens worden gecreëerd voor industrieel gebruik zoals koeling. Het gebruik ervan is door het protocol van Montreal verboden, maar ze houden zich nog lang in de atmosfeer op.

[boer_bavo]

Wat een titel. Wie heeft er dan ooit gezegd dat het gat in de ozonlaag te wijten is aan fossiele brandstoffen?

[Max]

Inderdaad , ik denk dat hij in een verstrooide bui twee menselijke natuurrampen heeft verwisseld.

1) Fossiele brandstoffen => broeikaseffect en global warming
2) CFK's en dergelijke => gat in ozon

1 en 2 te samen : homo fritti

[Max]

[size=2](aan het wachten op een Descartes limerick)[/size]

[Descartes Jr]

Voil�*, ge krijgt er twee !


De titel is een pars pro toto
ozon is slechts een deel van de foto
het broeikaseffect
wordt stevig gespekt
door 't ozongat, rook én de auto


Mijn scheikunde is decennia oud
en wie mij iets leert is nooit te stout
In het geplodder
van de werfmodder
ben ik meer begaan met beton en hout

Bedankt voor de verduidelijking.

[Max]

Haha ongelooflijk.

[Descartes Jr]

Oorspronkelijk geplaatst door Max

Haha ongelooflijk.

A limerick aday keeps your sad feelings away ! (remember that )

[Descartes Jr]

18/02 "Gemiddelde temperatuur stijgt met vier graden tegen 2100"

Als de concentratie van drijfgassen in de atmosfeer blijft stijgen, gaan we even warme, of zelfs warmere zomers tegemoet dan de zomer van 2003.
Volgens een Zwitserse studie zal de gemiddelde temperatuur in Europa tegen het einde van deze eeuw met vier graden stijgen. De hittegolf van de voorbije zomer vertoont bovendien vele overeenkomsten met de klimaatmodellen voor de tweede helft van deze eeuw. De bevindingen van klimaatwetenschapper Martin Beniston, van de Zwitserse universiteit Freiburg, werden gepubliceerd in het jongste nummer van het vakblad Geophysical Research Letters.

Beniston onderzocht onder andere statistische gegevens tijdens de hittegolf van het voorbije jaar in Basel. Die resultaten vergeleek hij met gegevens uit de vorige eeuw en met de mogelijke extreme temperaturen, uit simulaties van de komende eeuw. Uit die vergelijking bleek dat de zomer van 2003 als maatstaf kan beschouwd worden voor de toekomstige zomers.

In enkele interviews wees Beniston er vorig jaar al op dat de klimaatzones de komende vijftig tot honderd jaar naar het noorden zullen opschuiven.
In januari stelde een onderzoeksteam uit Zürich, onder leiding van Christoph Schär, een gelijkaardige studie voor. Daaruit bleek dat vanaf 2071, één zomer op twee in Europa even warm of zelfs warmer zal zijn dan de zomer van 2003.

[rom]

Oorspronkelijk geplaatst door Descartes Jr

12/02 Ozonafbrekende molecule voor het eerst waargenomen

Wetenschappers van de Harvard Universiteit hebben voor het eerst een molecule geobserveerd waarvan al lang werd gedacht dat zij een sleutelrol speelt in de afbraak van stratosferisch ozon: chloorperoxide. Dat heeft de NASA meegedeeld.

Mag ik vragen waar je dit artikel hebt gevonden Descartes ?

[rom]

Wat dachten jullie van dit bericht.


Ook Mars lijdt onder broeikaseffect.

Dankzij de ruimtevaart beschikken we momenteel over een niet meer door mensen alleen te bewerken hoeveel gegevens over Mars. De ongeveer3 terabits aan gegevens (driemaal een miljoen maal een miljoen bits) kunnen alleen nog met computers worden verwerkt. Dat die enorme hoeveelheid gegevens veel verrassende resultaten opleveren, is dus niet eens zo bijzonder. Wel bijzonder is de aard van sommige van die resultaten. Zo lijkt Mars, net als de aarde, een grote klimaatverandering te ondergaan. Dat gebeurt vooral onder invloed van een sterke toename van koolzuurgas (CO2) in de atmosfeer, hetzelfde gas dat door een deel van de wetenschappers en bijna alle politici wordt gezien als een gas dat een belangrijke bijdrage levert aan de opwarming van de aarde via het zogeheten broeikaseffect.

We kunnen rustig uitsluiten dat Marsmannetjes door het verstoken van fossiele brandstoffen verantwoordelijk zijn voor de toename van de concentratie koolzuurgas in hun atmosfeer, die overigens zo’n honderdmaal ijler is dan de onze. Koolzuurgas is veruit de belangrijkste component van de Mars-atmosfeer. Het gehalte neemt door verdamping van koolzuursneeuw toe tijdens de lente en zomer op Mars, wanneer het warmer wordt. Bij dalende temperaturen (het is er overigens altijd veel kouder dan op aarde vanwege de veel grotere afstand tot de zon) valt het weer in de vorm van koolzuursneeuw in de poolstreken neer.

Met behulp van apparatuur aan boord van de Mars Global Surveyor hebben onderzoekers de dikte van de koolzuursneeuw op verschillende breedtegraden gemeten. Andere onderzoekers hebben met behulp van andere apparatuur aan boord van hetzelfde ruimtevaartuig de veranderingen op de zuidpool van Mars geregistreerd, waarbij onder meer het terugtrekken van de ijskap in beeld werd gebracht.

Het blijkt dat in warmere perioden veel meer CO2 sublimeert (overgaat uit vaste toestand in gas) dan tot nu toe werd aangenomen. Dat houdt in dat de ‘poolijskappen’ als het ware steeds verder afsmelten en dat de atmosfeer (voor zover Mars die weet vast te houden) steeds meer koolzuurgas gaat bevatten. Dat koolzuurgas zou op zijn beurt dan weer bijdragen aan verdere opwarming, waardoor de poolkappen nog verder zouden kunnen gaan afsmelten.

Het is niet uit te sluiten dat afsmelting en vorming van koolzuur-ijs op Mars per jaar sterk verschilt. Waarom dat het geval zou zijn, is onbekend. Daarom lijkt het vooralsnog waarschijnlijker dat ook Mars momenteel een klimaatverandering ondergaat. Dat moet dan met astronomische factoren te maken hebben (bijv. een toename van de hoeveelheid ontvangen zonnewarmte). Als die factoren een dergelijke invloed op Mars hebben, dan moeten ze ook op de dichter bij de zon staande aarde een rol spelen. Dat zou dan in overeenstemming zijn met de opvatting van veel aardwetenschappers dat het huidige broeikaseffect op aarde eerder een gevolg is van natuurlijke ontwikkelingen dan van menselijke activiteit.

Bron: http://www.fortuynpolitiek.nl/topic....51&whichpage=1

[Antoon]

Oorspronkelijk geplaatst door rom

Dat zou dan in overeenstemming zijn met de opvatting van veel aardwetenschappers dat het huidige broeikaseffect op aarde eerder een gevolg is van natuurlijke ontwikkelingen dan van menselijke activiteit.

Het wordt eindelijk bespreekbaar.

[rom]

Oorspronkelijk geplaatst door Antoon

Het wordt eindelijk bespreekbaar.

In sommige kringen (zoals onder verschillende wetenschappers) is dit al langer bespreekbaar Antoon.
Zie bijvoorbeeld het onderstaande artikel.

[rom]

Invloed van zon op klimaat steeds duidelijker.
Kleine veranderingen in de zonne-activiteit, tot uiting komend in een minimale hoeveelheid meer of minder zonne-energie die per tijdseenheid de aarde bereikt, kan grote veranderingen hebben voor het klimaat op aarde. Dit is lange tijd fel bestreden (vooral door ‘groenen en politici), maar de aanwijzingen - zo niet bewijzen - worden steeds duidelijker.

De oceanograaf Gerard Bond van het Lamont-Doherty Earth Observatory en zijn collega’s hebben nu aangetoond dat in de afgelopen 12.000 jaar de negen perioden waarin de temperatuur in het noordelijk deel van de Atlantische Oceaan daalde, een gevolg is van de uitbreiding van het koude noordelijke water naar het zuiden. De ritmische fluctuaties tussen een hogere en een lagere temperatuur volgende fluctuaties in de concentraties van de radioactieve isotopen koolstof-14 en beryllium-10. Omdat deze twee isotopen in de atmosfeer worden gevormd onder invloed van kosmische straling, en omdat de hoeveelheid kosmische straling die tot de directe nabijheid van het aardoppervlak kan doordringen direct samenhangt met de zonne-activiteit, moet dus worden geconcludeerd dat de uitbreiding van koud oceanisch water - en daarmee een belangrijke factor die bijdraagt aan temperatuurschommelingen - direct samenhangt met de activiteit van de zon.

Dit is uiteraard een punt dat aandacht verdient bij overwegingen met betrekking tot het beleid ten aanzien van het broeikaseffect, want wellicht speelt de mens dus - opnieuw - een veel geringere rol dan de natuurkrachten. Ook in het nabije verleden blijkt dat het geval te zijn geweest. Vanaf het midden van de zeventiende eeuw tot de eerste decennia van de achttiende eeuw trad er een koude periode op die samenvalt met een periode van sterk verminderde zonne-activiteit (het zogeheten Maunder Minimum). Amerikaanse onderzoekers hebben een algemeen circulatiemodel toegepast om de temperatuurverschillen te analyseren die optraden tussen het Maunder Minimum en een eeuw daarna, toen de zonne-activiteit gedurende enkele tientallen jaren juist relatief groot was. Ze stelden daarbij vast dat het relatief koude klimaat gedurende het Maunder Minimum een gevolg moet zijn geweest van een afname in de sterkte van de zogeheten Arctische en Noord-Atlantische Oscillatie. Daardoor trad op diverse continenten regionaal een afkoeling op die vijfmaal zo groot was als de gemiddelde temperatuurdaling op aarde. Daarmee is een ‘hefboom’ duidelijk geworden waarmee een relatief geringe verandering van de zonne-intensiteit grote gevolgen kan hebben voor het klimaat. Nu zitten we in een periode waarin de hefboom zorgt voor hogere temperaturen.

Overigens merkt de glacioloog Richard Alley (van de Pennsylvania State University) op dat hiermee nog niet alle vraagstukken omtrent de huidige opwarming van de aarde zijn opgelost. Zo is het effect dat de mate van zonne-intensiteit heeft veel groter dan verklaarbaar met de huidige klimaatmodellen. Hij acht het mogelijk dat de effecten worden versterkt doordat een geringe opwarming van het oceaanwater al kan leiden tot veranderingen in het patroon van zeestromen.

Bron: Nederlandse Geologische Vereniging

Zie voor meerdere artikels over dit onderwerp ook: http://www.fortuynpolitiek.nl/topic....51&whichpage=1

[Thor]

In sommige kringen (zoals onder verschillende wetenschappers) is dit al langer bespreekbaar Antoon.

Yep,daar gaat het Grote Groene Gelijk.....

[Babeth]

Interessant is ook de vraag wat er gaat gebeuren met West-Europa dat momenteel profiteert van de matigende invloed van het warme water dat door de Golfstroom naar onze contreien wordt getransporteerd. Als de temperatuur wereldwijd blijft stijgen zal er meer ijs smelten in de poolgebieden waardoor het mechanisme van de Golfstroom gestoord of zelfs vernietigd kan worden. Krijgen we dus hete zomers of koude winters ? Misschien wel allebei. Vergeet niet dat België qua ligging gelijk ligt aan Canada.

[Herman Desmedt ©HD]

Ozon gat
Wat mij nog nooit duidelijk was is waarom de verminderde ozonconcentratie vooral aan de zuidpool te merken is.
Zou het aardmagnetisch veld daarmee te maken hebben ?
Heeft iemand daar al artikels over gevonden ?

Blij te zien dat ook mars en broekaseffect heeft. Dan kunnen we binnenkort daar naartoe als het hier overbevolkt wordt.

Tiens, misschien een vraagje om naar de NASA te sturen:

Gezien beide planeten Aarde en Mars aan het opwarmen zijn, zou het doorslaggevend bewijs dat het de zon is die dit veroorzaakt daar niet kunnen liggen ?

Warmt Venus en Jupiter ook op?

[Distel]

Oorspronkelijk geplaatst door Herman Desmedt ©HD

Warmt Venus en Jupiter ook op?

Van Venus heb ik toch al gehoord dat dat een hete brok is. 8)

[rom]

Oorspronkelijk geplaatst door Herman Desmedt ©HD

Ozon gat
Wat mij nog nooit duidelijk was is waarom de verminderde ozonconcentratie vooral aan de zuidpool te merken is.
Zou het aardmagnetisch veld daarmee te maken hebben ?
Heeft iemand daar al artikels over gevonden ?

In het blad Knack schijnt recent een artikel te hebben gestaan, over de relatie tussen de 11 jarige cyclus van de zon en het klimaat hier op aarde Herman. Dit had volgens mij met het magnetisch veld van de zon te maken. Ik heb het niet kunnen lezen dus ik weet het fijne er niet van.

[Turkje]

Oorspronkelijk geplaatst door Herman Desmedt ©HD

Ozon gat
Wat mij nog nooit duidelijk was is waarom de verminderde ozonconcentratie vooral aan de zuidpool te merken is.
Zou het aardmagnetisch veld daarmee te maken hebben ?
Heeft iemand daar al artikels over gevonden ?

Dat heeft alles te maken met klimatologische verschijnselen. Om ozon af te breken, moeten polluenten in de troposfeer (aan het aardoppervlak) immers eerst getransporteerd worden naar de stratosfeer. Dit transport vindt voornamelijk plaats aan de zuidpool, in de lente (van het zuidelijk halfrond). In het kort komt het erop neer dat er aan de Zuidpool een soort luchtstroming ontstaat die de CFKs direct van de troposfeer naar de stratosfeer transporteert.

http://www.faqs.org/faqs/ozone-depletion/antarctic/

Subject: 7.) Why is the hole in the Antarctic?

This was a mystery when the hole was first observed, but
it is now well understood. I shall limit myself to a
brief survey of the present theory, and refer the reader to two
excellent nontechnical articles [Toon and Turco] [Hamill and Toon]
for a more comprehensive discussion. Briefly, the unusual
physics and chemistry of the Antarctic stratosphere allows the
inactive chlorine "reservoir" compounds to be converted into ozone-
destroying chlorine radicals. While there is no more chlorine over
antarctica than anywhere else, in the antarctic spring most of
the chlorine is in a form that can destroy ozone.

The story takes place in six acts, some of them occurring
simultaneously on parallel stages:

a.) The Polar Vortex

As the air in the antarctic stratosphere cools and descends during
the winter, the Coriolis effect sets up a strong westerly
circulation around the pole. When the sun returns in the spring the
winds weaken, but the vortex remains stable until November. The air
over antarctica is largely isolated from the rest of the atmosphere,
forming a gigantic reaction vessel. The vortex is not circular, it
has an oblong shape with the long axis extending out over Patagonia.

For further information about the dynamics of the polar vortex see
[Schoeberl and Hartmann], [Tuck 1989], [AASE], [Randel], [Plumb],
and [Waugh]. For a rather short movie (mpeg format) illustrating it,
go to http://daac.gsfc.nasa.gov/CAMPAIGN_D...S_project.html.
There is some controversy about just how isolated
the air in the vortex is. Some believe that the vortex is better
thought of as a flow reactor than as a containment vessel; ozone-rich
air enters the vortex from above while ozone-poor and ClO-rich air is
stripped off the sides. Recent tracer measurements lend some support
to this view, but the issue is unresolved. See [Randel] and [Plumb].

b.) Polar Stratospheric Clouds ("PSC")

The Polar vortex is extremely cold; temperatures in the lower
stratosphere drop below -80 C. Under these conditions large numbers
of clouds appear in the stratosphere. These clouds are composed
largely of nitric acid and water, probably in the form of crystals
of nitric acid trihydrate ("NAT"), HNO3.3(H2O). Stratospheric
clouds also form from ordinary water ice (so-called "Type II PSC"),
but these are much less common; the stratosphere is very dry and
water-ice clouds only form at the lowest temperatures.

c.) Reactions On Stratospheric Clouds

Most of the chlorine in the stratosphere ends up in one of the
reservoir compounds, Chlorine Nitrate (ClONO2) or Hydrogen Chloride
(HCl). Laboratory experiments have shown, however, that these
compounds, ordinarily inert in the stratosphere, do react on the
surfaces of polar stratospheric cloud particles. HCl dissolves into
the particles as they grow, and when a ClONO2 molecule becomes
adsorbed the following reactions take place:

ClONO2 + HCl -> Cl2 + HNO3
ClONO2 + H2O -> HOCl + HNO3

The Nitric acid, HNO3, stays in the cloud particle.

In addition, stratospheric clouds catalyze the removal of Nitrogen
Oxides ("NOx"), through the reactions:

N2O5 + H2O -> 2 HNO3
N2O5 + HCl -> ClNO2 + HNO3

Since N2O5 is in (gas-phase) equilibrium with NO2:

2 N2O5 <-> 4 NO2 + O2

this has the effect of removing NO2 from the gas phase and
sequestering it in the clouds in the form of nitric acid, a process
called "denoxification" (removal of "NOx"). [Crutzen and Arnold]
[Hamill and Toon]

d.) Sedimentation and Denitrification

The clouds may eventually grow big enough so that they settle out
of the stratosphere, carrying the nitric acid with them
("denitrification"). Denitrification enhances denoxification.
If, on the other hand, the cloud decomposes while in the
stratosphere, nitrogen oxides are returned to the gas phase.
Presumably this should be called "renoxification", but
I have not heard anyone use this language .

e.) Photolysis of active chlorine compounds

The Cl2 and HOCl produced by the heterogeneous reactions are
easily photolyzed, even in the antarctic winter when there is
little UV present. The sun is always very low in the polar winter,
so the light takes a long path through the atmosphere and the
short-wave UV is selectively absorbed. Molecular chlorine,
however, absorbs _visible_ and near-UV light:

Cl2 + hv -> 2 Cl
Cl + O3 -> ClO + O2

The effect is to produce large amounts of ClO. This ClO would
ordinarily be captured by NO2 and returned to the ClONO2 reservoir,
but "denoxification" and "denitrification" prevent this by removing NO2.

f.) Catalytic destruction of ozone by active chlorine

As discussed in Part I, Cl and ClO can form a catalytic cycle that
efficiently destroys ozone. That cycle used free oxygen atoms,
however, which are only abundant in the upper stratosphere; it
cannot explain the ozone hole which forms in the lower stratosphere.
Instead, the principal mechanism involves chlorine peroxide, ClOOCl
(often referred to as the "ClO dimer") [Molina and Molina]:

ClO + ClO -> ClOOCl
ClOOCl + hv -> Cl + ClOO
ClOO -> Cl + O2
2 Cl + 2 O3 -> 2 ClO + 2 O2
-------------------------------
Net: 2 O3 -> 3 O2

At polar stratospheric temperatures this sequence is extremely fast
and it dominates the ozone-destruction process. The second step,
photolysis of chlorine peroxide, requires UV light which only
becomes abundant in the lower stratosphere in the spring. Thus one
has a long buildup of ClO and ClOOCl during the winter, followed by
massive ozone destruction in the spring. This mechanism is believed
to be responsible for about 70% of the antarctic ozone loss.

Another mechanism that has been identified involves chlorine and
bromine [McElroy et al. 1986]:

ClO + BrO -> Br + Cl + O2
Br + O3 -> BrO + O2
Cl + O3 -> ClO + O2
-----------------------
Net: 2 O3 -> 3 O2

This is believed to be responsible for ~20% of the antarctic
ozone depletion. [Anderson et al.] Additional mechanisms have
been suggested, but they seem to be less important. [WMO 1991]

Since the reactions above photochemical steps, ozone depletion
begins when sunlight returns to the vortex in late winter or
early spring. Indeed, the hole forms "from the outside in": ozone
destruction begins in midwinter at the outer edge of the vortex,
and works its way in towards the pole as the sun gets higher.
[Roscoe et al. 1997]

The above description is highly schematic. For a thorough presentation,
see [Solomon], [McElroy and Salawich], or [WMO 1989, 1991, 1994].

-----------------------------

[Descartes Jr]

Oorspronkelijk geplaatst door rom

In het blad Knack schijnt recent een artikel te hebben gestaan, over de relatie tussen de 11 jarige cyclus van de zon en het klimaat hier op aarde Herman. Dit had volgens mij met het magnetisch veld van de zon te maken. Ik heb het niet kunnen lezen dus ik weet het fijne er niet van.

Ik zal effe uw geheugen opfrissen : rond 01/11/03 was er een oorverdovend ionenbombardement van de zon (massaal veel protuberansen) en we kregen zelfs Noorderlicht in België te zien.

En wat lazen we een paar weken later in alle kranten : "het ozon-gat is ineens weg !!! " Ik heb dat toen hier op dit eigenste forum gemeld met referenties etc ...

Mijn besluit : de toestand van de ozonlaag wordt essentieel beïnvloed door de zonneactiviteit. Véél meer dan door de CFK's op aarde.

Waarmee ik niet zeg dat die CFK's onschuldig zijn.

Maar men moet orden-van-grootten durven erkennen.