S&D/Sp.a : Hoe Di Rupo Europa kan redden

[Politics.be]

Hoe Di Rupo Europa kan redden met ambitie én bescheidenheidEen ijzige wind waait over Europa. De Europese democratie is on hold gezet. Vrijdag beslissen de Europese regeringsleiders over de ‘redding van Europa’. ‘Meer van hetzelfde’ is het beste waarmee Merkel en Sarkozy voor de dag kunnen komen. Die schijnoplossing willen ze aan de man brengen door alle parlementen te omzeilen. Het is nu aan kersvers premier Elio di Rupo om op zijn eerste Europese Raad een ander geluid te laten horen.

Donderdag en vrijdag komen de Europese regeringsleiders opnieuw samen voor een cruciale Europese Raadszitting om een uitweg te zoeken uit de financiële crisis. Eind oktober was er al eens zo’n vergadering van ‘de laatste kans’, waarbij een groot deel van de Griekse staatsschuld werd kwijtgescholden en het Europese noodfonds EFSF versterkt zou worden tot 1000 miljard euro. Toen al luidde de kritiek dat de maatregelen onvoldoende waren om de markten te kalmeren en dat is vandaag een pijnlijke realiteit geworden.

De ‘redding’ van Europa lijkt vandaag in handen van het gouden koppel Merkel-Sarkozy, die het tot enkele dagen voor de Europese top, nog steeds niet eens waren over de te varen koers. Waar ze het wel over eens zijn, is dat er meer moet bespaard worden. Als je de verkeerde diagnose stelt, schrijf je uiteraard het verkeerde medicijn voor. We zijn immers niet in de crisis beland door een laks budgettair beleid, zoals al tot in den treure werd aangetoond. Volgens de regeringsleiders zal de soberheidspolitiek nu verankerd moeten worden in de grondwet van de lidstaten, een voorstel dat ook herhaald werd door raadsvoorzitter Herman Van Rompuy. Pas dan, denkt Van Rompuy, zal de Europese Centrale Bank bereid zijn om de eurocrisis mee te bestrijden. Dat laatste is dan weer iets waar Merkel het moeilijk mee heeft. Van Rompuy is ook op termijn voor euro-obligaties, Merkel is daar tegen. Van Rompuy is tegen automatische bestraffing van landen die hun begroting niet op orde krijgen; Merkel en Sarkozy zijn voorstanders. Het valt echter te verwachten dat er vrijdag wel een compromis uit de bus komt. Maar dat zal opnieuw too little too late zijn.

Het ultieme voorstel van Van Rompuy, namelijk striktere begrotingsregels in de Europese verdragen laten insluipen, is slechts een variant op het al gestemde six pack, dat lidstaten ook aanspoort tot zuinigheid. Het verschil is dat deze maatregel zal opgelegd worden via een mechanisme dat alle parlementen omzeilt en daarmee nogmaals het democratisch deficit van Europa scherp stelt. Democratische inspraak? Vergeet het. Om Europa te ‘redden’ moeten we volgens Sarkozy “harder werken en meer besparen,” alsof er geen andere opties zouden bestaan. Die alternatieven zijn er natuurlijk wel, maar er is geen platform waarop ze besproken kunnen worden. De Europese volksvertegenwoordiging heeft immers geen enkele vinger in de pap en in het voorstel van Van Rompuy hebben zelfs de nationale

parlementen niets te vertellen. Dat Sarkozy en Merkel geloven dat ze wegkomen met de arrogantie om Frankrijk en Duitsland de facto te bombarderen tot de ongekroonde leiders van de Europese Unie is beschamend. Ze dreigen steeds meer lidstaten tegen elkaar op te zetten, hollen het vertrouwen van de burgers in Europa uit en ondergraven zo het Europese project. Bovendien hebben al hun vorige voorstellen de crisis alleen maar verergerd. Wie gelooft die mensen nog? Het is dat wat Di Rupo, samen met andere regeringsleiders, hen moet inpeperen. Europa is een gemeenschappelijk project dat niet behoorlijk kan functioneren als de nationale belangen van enkele lidstaten voorrang krijgen op het algemene Europese belang. Dat belang wordt verdedigd door de Europese volksvertegenwoordiging in het Europees parlement, niet door regeringsleiders in de Europese Raad die als angstige konijnen naar de lichtbak van de markten staren.

Premier di Rupo moet met enkele gelijkgestemde Europese leiders het voortouw nemen om een proces op gang te brengen dat een alternatief biedt voor het Frans-Duitse onderonsje. Daarbij zijn een aantal pistes te volgen. Het is waanzin te geloven dat een ingrijpende verdragswijziging, zoals Merkel en Sarkozy voorstellen, op een drafje kan gebeuren. Er rest ons gewoon geen tijd om snel te sleutelen aan het Europa van de toekomst. Net zoals het dwaasheid is de patiënt met een massale hartaanval eerst aan te raden te gaan wandelen en meer fruit te eten, alvorens hem te opereren. Op de spoedafdeling moet er meteen geopereerd worden. De ingreep moet komen van de Europese Centrale Bank, die ongelimiteerde mogelijkheden heeft om de markten tot kalmte aan te manen. Ook de invoering van Europese obligaties, die de schulden van de lidstaten solidariseren en ze zo over heel Europa spreiden, is een krachtig antwoord op de roofdieren die nu rond Europa sluipen.

Een echte verdragswijziging is in de toekomst wellicht nodig om de systeemfouten in de Europese constructie weg te werken, maar daarvoor moet de rust zijn weergekeerd op het Europese speelveld. Anders riskeert zo’n proces te botsen op de twijfels die bij de bevolking gerezen zijn over Europa. Maar een Verdragswijziging zal enkel mogelijk zijn middels een een Europese Conventie, waarbij het Europees parlement en de Commissie een cruciale rol moeten spelen en waarbij het de bedoeling is de rol van de Europese Raad te beperken. Di Rupo moet bescheidenheid koppelen aan ambitie: Ambitie voor het Europese project, bescheidenheid voor de rol die de lidstaten daarin spelen. Een krachtig Europa is immers niet mogelijk zonder dat lidstaten bevoegdheden overhevelen naar het Europese niveau. Di Rupo kan het staatsmanschap tonen dat die moeilijke piste vereist.

Maar dat is onvoldoende. De Europese sociaaldemocraten zeggen nu al maanden dat Europa dringend werk moet maken van een investeringsstrategie, die de bezuinigingoperaties in de lidstaten moet flankeren. Die visie wordt steeds meer gevolgd door gezaghebbende economen en economische commentatoren. Bezuinigen is noodzakelijk, maar dromen dat we door bezuinigingen alléén uit de problemen zullen geraken, is boerenbedrog. Europa probeert de problemen van het verleden onder controle te krijgen, maar blijft blind voor de problemen van de toekomst.

Nochtans weten we precies wat die zijn: onze energievoorziening veilig stellen, overschakelen naar hernieuwbare energie in het kader van de aanpak van de klimaatproblematiek, onze matige investeringen in innovatie en R&D optrekken om nieuwe technologieën een kans te geven, ons grondstoffenprobleem aanpakken, het afvalprobleem onder controle krijgen door te investeren in een recyclage-economie, de lijst is eindeloos. Al die uitdagingen kunnen een massale tewerkstelling genereren. Op die manier kan de markt aangezwengeld worden, kan er duurzame groei gecreëerd worden en een toekomstperspectief geboden worden aan de Europese bevolking. De regeringsleiders proberen nu enkel het vertrouwen van de markten te herstellen, maar verliezen daarbij zienderogen het vertrouwen van de bevolking. Dat sociaaldemocratische verhaal kan Di Rupo vertellen. Europa zal niet gered worden door de citroen tot op de laatste druppel uit te persen, maar door nieuwe vruchten te laten groeien. Pas dan kan Europa opnieuw perspectief bieden, zowel aan de vermaledijde markten als aan haar noodlijdende bevolking.

Kathleen Van Brempt

is Europees parlementslid voor sp.a

Bron: politics.be

[Frans Oghtendlicht]

Maar echt serieus gasten, komaan

[Karma]

Eerlijk gezegd vrees ik het ergste als Europa niet gered wordt. Onlusten, rellen en meer van dat. Misschien komt er zelfs een oorlog van.