Hoe verandert uw werkloopbaan in 2012?

[De Informant]

Wellicht weet u dat uw loon aan het begin van het jaar wordt geïndexeerd. Welke veranderingen voor uw carrière heeft 2012 nog allemaal in petto?

Uw loopbaan verandert in 2012. Een nieuw jaar brengt nieuwe regelingen met zich mee. Wat verandert allemaal op vlak van salaris, bonus, tijdskrediet, ouderschapsverlof en ontslag?

Bijna 3,5% meer loon
Het loon van circa 400.000 bedienden zal op 1 januari 2012 met 3,48 procent stijgen. Dat is het gevolg van de sterk stijgende inflatie en bepalingen in een sectorale cao. De verhoging geldt voor bedienden die deel uitmaken van het aanvullend nationaal paritair comité van bedienden (ANPCB). In dezelfde cao is bepaald dat bedienden die met de trein naar het werk sporen, vanaf 1 juli 2012 een grotere kostenvergoeding zullen ontvangen. Voor langere afstanden wordt de trein helemaal gratis.

Het risico bestaat dat uw eerste loonbrieven van 2012 te optimistisch zullen zijn. Dat zei HR-specialist SD Worx vorige week. Dat komt omdat er nog onduidelijkheid bestaat over de sociaal-economische maatregelen van de regering-Di Rupo. Volgens minister van Financiën Steven Vanackere (CD&V) zal het echter zo'n vaart niet lopen. De enige maatregel die begin januari een impact heeft, is de grotere bijdrage op bedrijfswagens(1). Er zijn echter niet zoveel werknemers met een bedrijfswagen bij wie het loon wordt berekend door een sociaal secretariaat, verduidelijkte hij. En zelfs dan zal dit geen grote problemen opleveren, aangezien tegen dan alle informatie beschikbaar zal zijn, voegde de minister van Financiën eraan toe.

Crisispremie wordt begeleidingspremie
De crisispremie voor ontslagen arbeiders wordt in 2012 vervangen door een begeleidingspremie. De premie is er voor ontslagen betekend vanaf 1 januari 2012, voor zover de werknemer minstens 6 maanden anciënniteit heeft in het bedrijf. De hoogte van de premie hangt af van het moment waarop de arbeider in dienst kwam. Wie in dienst trad vanaf 1 januari 2012, mag rekenen op een premie van 1.250 euro. Voor werknemers die al vroeger in dienst waren, varieert het bedrag in functie van de anciënniteit. Een anciënniteit van minder dan 5 jaar geeft recht op 1.250 euro. Wie tussen 5 en 10 jaar aan de slag is, mag rekenen op 2.500 euro. Voor een anciënniteit van meer dan 10 jaar bedraagt de crisispremie 3.750 euro.

Van 3 naar 4 maanden ouderschapsverlof
Door een Europese richtlijn zou het ouderschapsverlof vanaf maart 2012 verlengd moeten worden van 3 naar 4 maanden. Maar de Belgische wetgeving is nog niet in die zin aangepast. In het nieuwe regeerakkoord staat dat de regering de vierde maand ouderschapsverlof zal doorvoeren, maar niet wanneer.

Hogere resultaatsgebonden bonus
Uw werkgever kan u op een fiscaal en sociaalvriendelijke manier een bonus bovenop uw gewone loon toekennen. Dat is het 'niet-recurrent resultaatsgebonden voordeel'. De bonus heeft als doel een groep werknemers te motiveren om een bepaald vooropgesteld objectief te behalen. Als de bonus een bepaald grensbedrag niet overschrijdt, bent u geen belastingen of socialezekerheidsbijdragen verschuldigd. Voor bonussen die uw werkgever in 2012 betaalt, is het grensbedrag opgetrokken tot 2.430 euro(2).

Strengere regels voor tijdskrediet
Vraagt u na 20 november 2011 tijdskrediet aan, dat na 31 december 2011 ingaat? Dan zal de RVA, die instaat voor de betaling van de uitkeringen, de behandeling van uw aanvraag voorlopig opschorten. Dat komt door de strengere regels in het begrotingsakkoord. De nieuwe regeling moet nog in wetteksten worden gegoten. Zo is in het begrotingsakkoord voorzien dat(3) het niet-gemotiveerde tijdskrediet met uitkering wordt beperkt in de tijd en maximaal één jaar voltijds equivalent mag duren. Het huidige stelsel van het tijdskrediet van een vijfde wordt afgeschaft. Er komt ook een strengere anciënniteitsvoorwaarde voor het gewone tijdskrediet. U zal 5 loopbaanjaren moeten hebben, waarvan 2 beroepsjaren in het bedrijf.

Bij het tijdskrediet aan het einde van de loopbaan(4) wordt de leeftijdsgrens op 55 gebracht voor de verhoogde uitkering. De loopbaan moet zeker 25 jaar geduurd hebben. Het nettobedrag van de uitkeringen wordt herzien.

Gedeeltelijk fiscale vrijstelling bij ontslag
Wordt u ontslagen door uw werkgever en had u een arbeidscontract van onbepaalde duur? Met de opzeggingsvergoeding voor bedienden en arbeiders heeft u recht op een beperkte belastingvrijstelling. Voorwaarde is wel dat de opzegging ten vroegste op 1 januari 2012 werd betekend. Het niet-geïndexeerde bedrag van de vrijstelling is vastgelegd op 425 euro, wat na indexering op ongeveer 600 euro zal uitkomen. Die vrijstelling geldt zowel voor bezoldigingen betaald tijdens de opzegtermijn, als voor een opzeggingsvergoeding. Bij de berekening van de bedrijfsvoorheffing wordt al rekening gehouden met de vrijstelling.

Aandelenopties zwaarder belast
Krijgt u aandelenopties van uw werkgever, dan zullen die zwaarder belast worden. Bij de toekenning wordt het voordeel forfaitair gewaardeerd. In het regeerakkoord is voorzien dat het percentage van 15 naar 18 procent wordt opgetrokken. Het verlaagde tarief gaat van 7,5 naar 9 procent.

Economische werkloosheid voor bedienden
De regeling voor de tijdelijke crisiswerkloosheid voor bedienden wordt vanaf 1 januari 2012 omgezet in de economische werkloosheid. Daarmee krijgt de anticrisismaatregel een definitieve vorm. Ondernemingen in economische moeilijkheden kunnen daardoor tijdelijke economische werkloosheid invoeren. Het kan gaan om een volledige schorsing van de arbeidsovereenkomst, een regeling van gedeeltelijke arbeid met minstens twee werkdagen per week of een combinatie van beide. De criteria om beschouwd te worden als een onderneming in moeilijkheden, worden versoepeld.

Studenten mogen langer werken
Vanaf 1 januari 2012 veranderen de regels voor studentenarbeid. Het aantal dagen dat studenten kunnen werken, wordt opgetrokken tot 50 dagen verspreid over het hele jaar. Er komt een eenvormige socialezekerheidsbijdrage van 8,13 procent voor het hele jaar. De solidariteitsbijdrage ten laste van de werkgever bedraagt hierbij 5,42 procent en die ten laste van de student 2,71 procent. De periode dat een student met een studentencontract aan de slag mag blijven bij dezelfde werkgever, wordt opgetrokken tot 12 maanden. Door een systeem van digitale aangifte kunnen de student en de werkgever het aantal effectief gepresteerde dagen en het overblijvende saldo aan dagen raadplegen. Er wordt ook gesleuteld aan de voorwaarden voor de kinderbijslag. Studenten mogen in het eerste, tweede en vierde kwartaal 240 uur per kwartaal werken. In het derde kwartaal mag dat onbeperkt. Bij overschrijding zal men alleen de kinderbijslagen voor het betrokken kwartaal verliezen.

Nieuwe ontslagtermijnen
De nieuwe termijnen zijn iets voordeliger voor arbeiders en licht nadeliger voor bedienden. Bovendien gaat het nu om vaste termijnen. De nieuwe regels gelden echter alleen voor nieuwe arbeidscontracten afgesloten na 1 januari 2012. Voor oudere contracten blijven de oude termijnen gelden. Dus tenzij u volgend jaar begint te werken of van werk verandert, blijft voor u alles bij het oude. De nieuwe regels zijn wel een stap in de richting van een harmonisatie, maar ze zijn verre van een eindpunt.

Bovendien zal de nieuwe regeling geen lang leven beschoren zijn. Het Grondwettelijk Hof heeft een duidelijke deadline gesteld: tegen 8 juli 2013 moet het onderscheid tussen arbeiders en bedienden definitief verleden tijd zijn. Heeft het parlement tegen dan geen nieuwe wet op het eenheidsstatuut goedgekeurd, dan zullen arbeiders vanaf die dag dezelfde rechten genieten als bedienden.