Callidus : Voer nu toch eens eindeklijk die democratie in !

[Politics.be]

Het wantrouwen in de politiek is groot. Denktank CALLIDUS roept het binnenkort nieuw verkozen Parlement op een Verklaring op te stellen ter Herziening van de Grondwetsartikelen 33 en 42 in de eerstvolgende legislatuur.Deze herziening heeft tot doel de politieke macht grondwettelijk opnieuw te leggen bij het volk, wat nu verhinderd wordt door de dubieuze betekenis van het woord “Natie” dat in beide Grondwetsartikelen voorkomt, zoals Raad van State heeft aangetoond. “Natie” zou immers “staatsdragende elite” betekenen, wat het democratisch beginsel volledig ondergraaft. Niet van het volk zou immers alle macht uitgaan, maar van de niet identificeerbare, niet verkozen “staatsdragende elite”.Dit moet worden rechtgezet en dat kan alleen door in de Grondwet “de Natie” te vervangen door “het volk”: alle machten horen uit te gaan van het volk en de volksvertegenwoordigers en senatoren horen het volk te vertegenwoordigen en niet “de staatsdragende elite”.

Lastens een advies (reeds van 1985!) van de verenigde Kamers van de Raad van State heerst niet het volk maar een “staatsdragende elite” die volgens de Grondwet het recht heeft de leden van de drie machten directieven te geven. Het advies in kwestie betrof niet het begrip “Natie”, maar beriep zich wel op deze specifieke definitie ervan. Dit betekent dat deze “staatsdragende elite”, die zich “de Natie” laat noemen, bepaalt hoe de wetgevende, de uitvoerende en de rechterlijke macht moeten beslissen en handelen. Daarenboven heeft deze geheime groep mensen greep op de benoeming van ambtenaren en rechters.

Het is deze onheilzame definitie van het woord “Natie” die de invoering van de directe democratie zoals gerealiseerd in Zwitserland verhindert. In 1830-1831 telde België ongeveer 3,4 miljoen inwoners. Slechts 45000 hiervan werden financieel en/of intellectueel bekwaam geacht om te kiezen en zo’n 30000 kwamen in 1830 opdagen om te stemmen over de Grondwet: “de Natie”! Vandaag geldt evenwel een algemeen kiesrecht alsook leerplicht tot 18 jaar; velen studeren zelfs nog jaren verder. Onbekwaamheid kan bijgevolg NIET meer ingeroepen worden om het volk de soevereiniteit te onthouden, tenzij er iets fundamenteels zou schorten aan ons onderwijs.

Om dit schandelijke onrecht recht te zetten, roept denktank Callidus elke burger op om de petitie te ondertekenen via http://vervangnatiedoorhetvolk.petitie.be.

Tevens roept denktank Callidus iedereen op die deze mededeling ontvangt een zo ruim mogelijke ruchtbaarheid te geven aan het initiatief zowel als aan de verklaring WAAROM het zo belangrijk is. Elk onderzoek wijst op het tot een dieptepunt dalend vertrouwen van de burger in politiek en instellingen. Alleen door de burger diens politieke mondigheid volledig terug te geven middels het wegruimen van elk juridisch obstakel dat de invoering van directe democratie verhindert, kan er weer vertrouwen groeien.

2. EEN VERKLARING:

2.1. In de huidige versie van de Belgische Grondwet (GW) komt het woord “Natie” 2x voor, nl. in de artikelen 33 en 42. Callidus oordeelt dat in de GW “de Natie” dient vervangen te worden door “het volk” teneinde de politieke macht grondwettelijk opnieuw te leggen waar deze thuis hoort: bij het volk.

2.1.1. België is een democratie; geen politicus in dit land die het anders beweert, op enkele uitzonderingen na die het al eens hebben over een “particratie”. Maar is België wel een democratie?

Indachtig Abraham Lincoln, “democratie is de regering van het volk, door het volk en voor het volk” en het feit dat in 1831 de Belgische GW “de meest liberale” werd genoemd, zou men aannemen dat het begrip “Natie” verwijst naar “het volk”. In de Preambule van de Universele Verklaring van de Rechten van de Mens (UVRM) wordt “de natie” alleszins gebruikt in de betekenis van “het volk”. De soevereiniteit van het volk, zoals geformuleerd door J.J. Rousseau, is het fundament van een democratische staat en de lezer zou dan ook het artikel 33 GW1, eerste zin, normaliter in die zin begrijpen:”Alle machten gaan uit van de Natie” betekent dat alle macht uitgaat van het volk.

2.1.2. Het artikel 42 GW zegt evenwel impliciet dat “de Natie” NIET “het volk” betekent: “De leden van beide Kamers vertegenwoordigen de Natie en niet enkel degenen die hen hebben verkozen”.

Dit artikel bepaalt dat volksvertegenwoordigers en senatoren NIET alleen de kiezers maar ook “de Natie” vertegenwoordigen. Wordt hiermee dan “het volk” bedoeld, dan zou dat nog steeds corresponderen met wat begrepen wordt onder “democratie”. In een getrapte democratie vertegenwoordigen de kiezers het ganse volk.

In de oorspronkelijke GW2, opgesteld exclusief in het Frans, luidde het overeenkomstige artikel 32 “Les membres des deux chambres représentent la nation et non uniquement la province ou la subdivision de province qui lès a nommés”. Ook de oorspronkelijke formulering tast dus de betekenis van “natie” als synoniem voor “volk” niet aan: de kiezers vertegenwoordigen heel het volk, zoals dat ook nu het geval heet te zijn, en de Parlementsleden ontvangen het mandaat van die kiezers voor heel het volk. Hoe zou men anders het begrip “volksvertegenwoordiger” kunnen verklaren?

Art 91 GW herneemt onder de ambtseed van de Koning: “Ik zweer dat ik de Grondwet en de wetten van het Belgische volk zal naleven (…)”; het verschil tussen “van het Belgische volk” en “voor het Belgische volk” is duidelijk. De allereerste koning van België legde de grondwettelijke eed af nadat de allereerste GW werd goedgekeurd; de betekenis van “Natie” in deze kan derhalve niet verkeerd begrepen worden: het woord stond synoniem voor “het volk”. Ook in de eed die civiele ambtenaren en militairen afleggen komen de woorden “de wetten van het Belgische volk” voor. Er is bijgevolg een ernstige discrepantie tussen de oorspronkelijke betekenis van het woord “Natie” in de GW, en de huidige.

2.1.3. In de loop van de geschiedenis heeft het begrip “Natie” zoals blijkt een afwijkende definitie gekregen, duidelijk met het doel het Belgische volk de soevereiniteit verworven via het algemeen kiesrecht weer te ontnemen. Dit is niet zomaar een vermoeden of een veronderstelling. Uit een basisadvies van 15 mei 1985 van de Algemene Vergadering van

de Raad van State3 is gebleken dat het begrip “Natie” NIET “het volk” maar wel “de staatsdragende elite” betekent4: het Belgisch bestel is gefundeerd op de nationale en niet op de volkssoevereiniteit en die nationale entiteit, op zich een abstractie, kan niet anders dan operationeel worden via een – blijkbaar geheime – groep mensen van wie alle machten uitgaan: “de Natie”.

3. Het zou nochtans op z’n minst bizar zijn dat een volk een “liberaal” geheten GW zou invoeren, niet om de eigen rechten en vrijheden veilig te stellen maar wel deze van een niet nader gedefinieerde “staatsdragende elite”. Alleen, de Belgische GW werd niet ingevoerd door het volk maar door het Nationaal Congres dat verkozen werd door slechts 45000 gerechtigde cijns- en bekwaamheidskiezers (op een bevolking van om en bij de 3,4 miljoen inwoners) waarvan er uiteindelijk slechts 30000 kwamen opdagen. De GW gaf en geeft alleszins de illusie van een democratie, maar“de Natie” heeft zich van bij de oprichting van België de macht toegeëigend door middel van de kieswet door de kiesgerechtigden te beperken tot de rijken en dezen die geacht werden voldoende intellectueel te zijn. Tot de “staatsdragende elite”.

3.1. Maar wetten evolueren. Het volk verwierf uiteindelijk het algemeen kiesrecht, een proces dat pas 117 jaar (in 1948) na het tot staan komen van België voltooid werd (al werd naderhand nog de kiesgerechtigde leeftijd verlaagd en verwierven ook inwijkelingen bepaalde rechten ad hoc). Om die reden heeft men de macht van “de Natie” verankerd in de GW door middels een subtiele formulering de betekenis van het begrip te wijzigen. Een grondwetswijziging vergt in het Parlement een tweederden meerderheid en het is niet het volk dat bepaalt wie op kieslijsten figureert: dat doet “de Natie”, die trouwens allerlei mechanismen heeft voorzien om na elke verkiezing de juiste personen in het Parlement te brengen. Nieuwe politieke partijen - niet in handen van “de Natie” – die via de kiezer dreigen de overmacht te halen op deze van “de Natie”, worden telkens handig tot brutaal buitenspel gezet: de communisten (periode 1944-1946), Rassemblement Wallon (1974-1977), FDF (opgeslorpt en uitgemolken door de partij der Franstalige liberalen), de Volksunie (1977-1978 en 1988-1991), het Vlaams Blok middels een gerechtelijk vonnis. Sedert 1985, dag waarop Raad van State klaarheid schonk, blijft te situatie dan ook ongewijzigd: de “staatsdragende elite” heeft de macht, niet het volk.

3.2. Vandaag noemt men deze werkelijke machthebber “het establishment”: de groep die zich in de bovenlaag van de samenleving situeert en de drie machten domineert. Het begrip “establishment” impliceert evenwel een voldoende mate van eenheid en orde. Heeft de staatsdragende elite een gevestigde, eendrachtige hiërarchie en een stabiele structuur, en zijn er vaste procedures zoals men aan boord van een goed functionerend slagschip terug vindt?

De politieke geschiedenis van België heeft de in werkelijkheid heersende onenigheid en een veelvoud van interne rivaliteiten en conflicten vrij snel aan de oppervlakte gebracht. Dit naar binnen gericht antagonisme is structureel en zeker niet van recente datum: in de loop der jaren kwamen de interne woelingen reeds meermaals en steedsnadrukkelijker in de openbaarheid5. Er is helemaal geen eenheid en ook geen stabiele orde binnen die maatschappelijke bovenlaag; meer nog: “de Natie” heeft de interne belangenstrijd geëxporteerd naar de samenleving, wat resulteert in een woelige nationale vijver vol geïnstitutionaliseerde belangengroepen en de geleidelijke teloorgang van vrijwillige solidariteit en sociale cohesie. Het begrip “establishment” is o.i. dan ook slecht gekozen.

4. Als België geen democratie is en “de Natie” geen “establishment”, wat is het dan wel?

4.1. “De Natie” vertoont o.i. reeds lang – vanaf 1831 - alle kenmerken van een noyau, en het volk neemt deze kenmerken geleidelijk over.

Het begrip noyau is gelanceerd door de Franse etnoloog Jean-Jacques Petter, die het omschreef als een maatschappij van naar binnen gericht antagonisme.

De Amerikaanse antropoloog Robert Ardrey nam het concept over en gaf het meer inhoud6. Hij definieerde een noyau als a neighbourhood of territorial proprietors bound together by a dear-enemy relationship. Typerende voorbeelden haalt hij uit het dierenrijk, waaronder een apenvariëteit: Each Callicebus family spends its time, apart from eating and sleeping, in going to the borders of that which they have marked out for their own among the general treetops and engage in screaming and threatening with the adjoining family of Callicebus, who have also come to their boundary so that the display of antagonism can take place. Een ander voorbeeld is de solitaire en toch in kleine entiteiten, constant in onmin levende Lepilemur (halfaap): A society founded on family territories, innumerable peripheries, and an unholy complexity of inner antagonisms. Dit is België, en vooral “de Natie” ten voeten uit. Marc Eyskens had het blijkbaar bij het rechte eind toen hij België een apenland heette. Wij verkiezen nochtans de term “mandarinaat”7.

In een noyau zijn van belang: het nest (of kasteel) in de kern van het territorium, de grenzen van het territorium where the fun goes on, zoals Robert Ardrey het uitdrukt, en identiteit. Deze drie factoren kenmerken het Belgische traditionele politieke landschap, dat wij, Robert Ardreys formulering lenend, als a patchwork of jealousies, feuds, ambitions, rivalries, and headless horsemen omschrijven. Lawaai, meldt hij verder nog, is heel karakteristiek voor een noyau, zowel aan de periferie van de territoria, binnen de familie en erbuiten, als in het ‘kasteel’ zelf.

Wie het gedrag van bijv. de traditionele politieke partijen over een lange periode analyseert, of dat van de drie gekleurde zuilvakbonden, stelt veelvuldig intern en onderling antagonisme vast, maar wanneer het gezamenlijke machtsterritorium bedreigd wordt, is er coalitievorming en eendracht, tot het gevaar geweken is. Zoals alle partijen, vakbonden e.a. niet behorende tot de drie clans hebben mogen ervaren.

4.2. Leden van “de Natie” zijn in wezen Einzelgänger. Zij azen doorlopend op een belangrijker persoonlijk territorium dat meer macht oplevert, meer greep op allerlei4.2. Leden van “de Natie” zijn in wezen Einzelgänger. Zij azen doorlopend op een belangrijker persoonlijk territorium dat meer macht oplevert, meer greep op allerlei politieke hefbomen en meer greep op mensen, en aarzelen zelfs niet om medestanders aan dit streven te offeren. Elke clan en elke clanorganisatie kent het regelmatig terugkerende fenomeen van ‘de nacht der lange messen’. The society of inward antagonism (...) cannot tolerate loyalty, honesty, trust. It forbids that total abandonment known as friendship zegt Robert Ardrey. In een noyau houdt de interne strijd nooit op en kan zelfs bloedig zijn, maar leidt zelden tot dodelijke slachtoffers (André Cools is duidelijk een uitzondering): A successful noyau, like any successful gullery, has its rules and regulations which all understand. Should a society of inward antagonism produce nothing but decimation, little could be said for its survival value (Robert Ardrey). Wordt een noyau geconfronteerd met een diepgaande interne crisis, dan is het kiezen tussen rampspoed (zoals sedert de verkiezingen van 2007 bij de SP.A) of een despoot (een ‘Dieu’, zoals bij de PS). Eén van de grondregels is evenwel: geen helden! The noyau is fundamentally anti-hero (…). The noyau must look sceptically on the hero and hope that he will not get anybody into too much trouble (Robert Ardrey).

5. De “staatsdragende elite” heeft zich in de loop der jaren geleidelijk opgesplitst tot drie clans: de drie traditionele “families”. Oorspronkelijk waren er slechts twee. Elke familie had in het begin één politieke partij; thans twee of meer. De regeringen vanaf 1831 waren unionistisch (unie van katholieken en liberalen, hoofdzakelijk Franstaligen uit Wallonië en Brussel), waarin de “unie” duidelijk onder spanning bleek te staan vermits gedurende korte tijdspannes de liberale fractie afzonderlijk aan de macht bleek, maar zolang de strijd tegen Willem II niet definitief beslecht was (1839) hield de “unie” grotendeels stand. In 1846 trad echter de eerste homogeen katholieke regering aan en vanaf 1870 was er sprake van een katholieke partij die tot 1911 domineerde. Daarna was het wachten tot in de vroege jaren ’50 om nog eens een volstrekte katholieke meerderheid aan het bewind te krijgen. Inmiddels bleken de socialisten erin geslaagd de dyade om te vormen tot de triade die tot op vandaag soeverein heerst boven de volkswil.

De machtsbasis van elke triade, zowel financieel als organisatorisch, wordt gevormd door de op overheidsgelden terende zuilen, die men tegenwoordig van minder belang acht, wat een grove misvatting is. “De Natie” kent een veelheid aan maar omzeggens geen voor het volk transparante hiërarchieën die dan nog eens doorkruist worden door enerzijds min of meer bestendige coterieën en anderzijds frequent wisselende informele hiërarchieën boven en binnen de drie grote clans. Dat deze geheime groep de ambtelijke benoemingen en de grote organisaties van het middenveld in handen heeft, garandeert evenwel de bestendiging van het politieke systeem evenals de stabiele basis die de noyau zelf niet bieden kan.

Wij denken dat bovenstaande een referentiekader biedt om zowel politieke als maatschappelijke evoluties in België te verklaren en onze huidige en toekomstige acties te duiden. Graag ontvangen wij kritiek op deze theoretische benadering.

Denktank Callidus

Denktank Callidus bestaat uit een kleine groep Vlamingen die zich in de speurtocht naar mogelijke oplossingen voor maatschappelijke problemen niet wil laten leiden door doctrines noch door andere belangen dan het algemene belang en het individuele belang van de burger. Geen van de leden, inclusief de woordvoerder, streeft naar persoonlijke bekendheid; elk van ons – exclusief de woordvoerder, noodgedwongen - blijft liever anoniem.

De woordvoerder verspreidt onze communicaties en heeft mandaat om onze stellingen uit te dragen. Hij kan door geïnteresseerden gecontacteerd worden bij voorkeur in de namiddag op het nummer +32 496 100300 of e-mailadres [email protected].

Bron: politics.be