Goed versus kwaad, het joodse dualisme.

[PAJOT]

Loki, de Uilenspiegel der Asen

De figuur van Loki is binnen de Noordse mythologie steeds een buitenbeentje geweest. Niet alleen leefde hij als niet-god tussen de Asen, maar velen zien hem ook als de verpersoonlijking van het Kwade, het Slechte. Zijn verantwoordelijkheid voor Baldrs dood, zijn losbandige gedrag, zijn aandeel in de strijd tegen de goden tijdens de Ragnarok, en nog veel meer geven hier inderdaad een zekere aanleiding toe. Loki overschrijdt op het eerste gezicht de grens tussen goed en kwaad, tussen reuzen en Asen. Maar kunnen we eigenlijk ook niet stellen dat het net Loki zelf is die deze grens vormt? Is hij niet zowel het Goede als het Kwade; of anders gezegd het Noodzakelijke Kwaad waaruit het Nieuwe Goed voortkomt?
Is het wel opportuun om Goed en Kwaad diametraal tegen over elkaar te stellen. Het zwart-wit denken over Goed en Kwaad is eigen aan bijvoorbeeld het jodendom of het christendom. Mijns inziens is dit echter niet mogelijk in de Asatru. Loki is Goed noch Kwaad. Hij is het Kwade dat een conditio sine quae non is om tot het Goede te kunnen komen. Tevens is hij onder de Asen een soort van Uilenspiegel, die de goden steeds confronteert met hun eigen tekortkomingen en onvolmaaktheden.

Trouwens, waarom bleven de goden steeds weer beroep doen op Loki’s sluwheid, als hij dan toch zo inslecht was als men ons tracht voor te houden? Het lijkt me eerder een verhaal van altruïsme. Hoe meer hij deed voor de goden, hoe onheuser ze hem gingen behandelen. De frustraties die zo bij Loki loskwamen, en ertoe leidden dat hij tijdens Ragnarok de zijde van zijn familie koos, tegen zijn bloedbroeder Odin in, zijn op zijn minst begrijpelijk te noemen.


Vanuit het oosten zeilt de kiel van Nagelfar
Over zee komt het volk, Loki is de stuurman
De horden van het monster volgende Rover
De broer van Stormflits vaart met hen mee.
(Völuspá 48 )


Wie is nu Loki, die wel leefde tussen de Asen, maar waarvan voor zover wij weten er nooit een Lokicultus is geweest, of waarnaar ook geen plaatsen zijn genoemd (waarbij we Lokabrenna ofte Sirius buiten beschouwing laten). Etymologisch gezien is de naam van Loki niet met zekerheid te bepalen. Vroeger zag men in Loki een vuurgod, men verwarde hem met de vuurreus Logi; en ook in Richard Wagners Ring der Nibelungen wordt Loki Loge genoemd en bezit hij de macht over het vuur. Mogelijk is de naam Loki afgeleid van het oudnoorse lúka, wat sluiten betekent. Dit kan een verwijzing zijn naar Loki’s rol bij de Godendeemstering. Hij is het sluitstuk van de oude tijden, die tevens het begin der nieuwe tijden inluidt (cyclusgedachte).

Loki was de zoon van de reuzen Faubauti en Laufey, en broer van Byleist en Hellblindi. Hij was gehuwd met Sigyn, maar dat weerhield hem er niet van een losbandig leven te leiden. Samen met Sigyn had hij twee kinderen, Vali en Narfi. Met zijn minnares Angrboda had hij drie kinderen: Fenris, Jormundgand en Hel. Daarnaast dook hij ook nog regelmatig tussen de lakens met Tyrs vrouw, en ook met Svadilfari, Skadhi, Sif en Freya.


Hou toch je mond, Tyr. Zelfs je eigen vrouw
Heeft van mij een zoon mogen ontvangen.
Geen vod, gen stuiver kreeg jij ooit hiervoor
Als schadeloosstelling, stuk ongeluk!
(Lokasenna 40)


Niettegenstaande zijn losbandig leven en het feit dat hij geen gelijke der Asen was, was hij toch Odins bloedbroeder. Een bloedband die hem trouwens meermaals het leven spaarde. Bij de noordse volkeren was de bloedband namelijk even sterk als een familiale band. In Lokasenna lezen we:


“Weet gij nog Wodan,
dat in oude tijd
wij ons verbonden met bloed?
Toen hebt gij bepaald,
Gij zoudt proeven geen bier,
Tenzij men ons beiden het bood”
(Lokasenna 9)


Samen met Odin is Loki één van de meest dynamische figuren uit de Noorse mythologie. De andere goden en godinnen zijn zeer statisch, onveranderlijk. Ze zijn als het ware eeuwig; en net daarom is Baldrs dood waarschijnlijk zo een tragedie voor hen. Het was Baldrs dood die hen confronteerde met hun eigen tekortkomingen.
Iedere god had zijn eigen onveranderlijke stereotype rol. Freya bracht de vreugde, Thor was de strijder, enz…, maar Loki sprong steeds weer over die grens tussen Goed en Kwaad.

We schreven eerder al dat het kwaad dat Loki berokkende een noodzakelijk kwaad was dat de kiemen van het nieuwe en het goede reeds in zich droeg. We zullen dit kort aantonen aan de hand van twee eenvoudige maar concrete voorbeelden.

Zo sneed hij in een blijkbaar kinderachtige bui de goden lokken van Siff af. Uit zijn straf ontstonden het schip Skidbladnir, de speer Gungnir en de hamer Mjöllnir.

Maar het meest gekend is de verantwoordelijkheid die Loki droeg voor de dood van Baldr. Niet alleen door zijn toedoen kwam Baldr te sterven, ook zorgde Loki ervoor dat Baldr niet meer kon opstaan uit de doden. Loki is hier de winter, de duisternis, die Baldr (de zomer, het licht) doodt. Ook hier zijn de gevolgen veel belangrijker. Zo is Loki door Baldrs dood indirect verantwoordelijk voor het feit dat Baldr na de Ragnarök terugkeert. Een gegeven dat volledig past in de cyklusgedachte die alomtegenwoodig is in de Noorse mythologie. De relatie Loki-Baldr is in dat opzicht voor 100 % te vergelijken met de relatie Hagen-Siegfried in de Nibelungensaga.



Overgenomen van Knut Noordland, http://www.vlaanderen-actueel.be/

[schaduw]

Ik geloof dat je alles wat een mens doet (kan doen) zowel goed als slecht is. Het hangt er gewoon vanaf vanuit welk perspectief je het bekijkt. Ik denk dat het gewoon niet mogelijk is iets goed te doen zonder dat het ook slecht is of andersom. Moraal is een waan.

[Flippend Rund]

Goed kan niet bestaan zonder kwaad. Het zijn 2 kanten van dezelfde munt. Je kunt geen bergen hebben zonder dalen. Als alles goed was, dan zouden we het ganse concept van 'het goede' zelf niet kennen.

____________________________________
De ziekte van ons landschap is de ziekte van ons volk.
De Openbaringen van Flippend Rund, 2961

[labyrinth]

Oorspronkelijk geplaatst door schaduw

Ik geloof dat je alles wat een mens doet (kan doen) zowel goed als slecht is. Het hangt er gewoon vanaf vanuit welk perspectief je het bekijkt. Ik denk dat het gewoon niet mogelijk is iets goed te doen zonder dat het ook slecht is of andersom. Moraal is een waan.

Als je voor iets kiest sluit je het andere uit ...... maar in sommige gevallen is dat juist beter voor de andere. Als je een levend dier moet kiezen voor je maaltijd bijvoorbeeld. De verstotene heeft dan geluk niet gekozen te zijn.....

[schaduw]

Oorspronkelijk geplaatst door labyrinth

Als je voor iets kiest sluit je het andere uit

Dat wil ik dus juist niet gezegd hebben. Je kan niet kiezen om iets goed te doen of slecht, je kan enkel iets doen en dan denken dat het goed is of slecht. Goed en kwaad bestaan niet, het zijn ideeën, geen werkelijkheid. We bedienen er ons van om orde te scheppen in de chaos maar ze zijn enkel waan.

Oorspronkelijk geplaatst door Flippend Rund

Goed kan niet bestaan zonder kwaad.

Ze bestaan geen van beide.

[Flippend Rund]

Oorspronkelijk geplaatst door schaduw

Dat wil ik dus juist niet gezegd hebben. Je kan niet kiezen om iets goed te doen of slecht, je kan enkel iets doen en dan denken dat het goed is of slecht. Goed en kwaad bestaan niet, het zijn ideeën, geen werkelijkheid. We bedienen er ons van om orde te scheppen in de chaos maar ze zijn enkel waan.


Ze bestaan geen van beide.

Ze bestaan, zoals een gedachte bestaat.

_____________________________
Wie gelooft dat je de islam kunt bestrijden is als de Romein die geloofde dat je het christendom kon bestrijden.
De Openbaringen van Flippend Rund, 643

[PollyCorrect]

Men is een nihilist of men is het niet. Men heeft onderscheidingsvermogen of niet.
Alleen de titel vind ik al ietwat misleidend en nep.

Groeten van Polly.

[schaduw]

En doordat ze niet tastbaar zijn kan je er enkel in geloven ? En denken dat de idee van goed en kwaad voortkomt uit de ervaring van pijn - geen pijn of verdriet - vreugde ? En soms kan pijn genot zijn of verdriet geluk, goed kan slecht zijn en slecht goed ? Ik begrijp er de zak van, blijf er bij dat ik in een waan leef. Ik zal de rest van de mensheid er enkel maar van verdenken in waan te leven maar ik leef in waan (als ik nadenk). Goed en kwaad zijn geen tegengestelden.

[Mitgard]

het hangt ervan af welke bedoeling erachter schuilt om 'goed en kwaad' te relativeren.
een vrijgeleide om de beest uit te hangen?
daar komen vodden van.

we kunnen erover peinzen.
even bij onzelf denken: goed en kwaad, moraal en ethiek zijn eigenlijk louter menselijke verzinsels.
dat klopt in zekere zin, vrienden.
zolang we daarna maar weer netjes stoppen voor het rood licht.
en een beetje beschaafd zijn voor elkaar.

want al mag het relatief zijn, zolang je sterfelijk bent, pijn en verdriet kan voelen, zolang je MENSELIJK SUBJECT bent, best�*�*t het goede en het kwade.
vanuit JOUW perspectief.
en we kunnen niets anders zijn dan menselijk subject.

[Bhairav]

Tantrisme is veel intressanter dan dat.

[labyrinth]

Oorspronkelijk geplaatst door schaduw

Dat wil ik dus juist niet gezegd hebben. Je kan niet kiezen om iets goed te doen of slecht, je kan enkel iets doen en dan denken dat het goed is of slecht. Goed en kwaad bestaan niet, het zijn ideeën, geen werkelijkheid. We bedienen er ons van om orde te scheppen in de chaos maar ze zijn enkel waan.



Ze bestaan geen van beide.

Goed en kwaad bestaan wel in jezelf, het zijn je eigen normen en waarden en daar handel je meestal naar ......
En dan waan .... Het leven zelf is waan, dat zei mij een heel geleerde professor toen ik twintig was .... Toen begreep ik hem niet en beweerde heel eigenwijs : ik leef dus ik ben geen waan...... eigenlijk " je pense, donc je suis " al was het maar voor een beperkte tijd ......

Schaduw, jouw naam doet me denken aan Brel :
Je veux être l'ombre de ton ombre, l'ombre de ta main, l'ombre de ton chien..... Wat een zin, wat een overgave, wat een smeekbede, wat een domme passie.....
( ga dit niet persoonlijk opvatten, ik ben in een poëtische bui .....)

[labyrinth]

[quote=PollyCorrect]

Men is een nihilist of men is het niet.

Men kan ook zoekende zijn......

[labyrinth]

Oorspronkelijk geplaatst door Mitgard

het hangt ervan af welke bedoeling erachter schuilt om 'goed en kwaad' te relativeren.
een vrijgeleide om de beest uit te hangen?
daar komen vodden van.

we kunnen erover peinzen.
even bij onzelf denken: goed en kwaad, moraal en ethiek zijn eigenlijk louter menselijke verzinsels.
dat klopt in zekere zin, vrienden.
zolang we daarna maar weer netjes stoppen voor het rood licht.
en een beetje beschaafd zijn voor elkaar.

want al mag het relatief zijn, zolang je sterfelijk bent, pijn en verdriet kan voelen, zolang je MENSELIJK SUBJECT bent, best�*�*t het goede en het kwade.
vanuit JOUW perspectief.
en we kunnen niets anders zijn dan menselijk subject.

Ik heb er nooit aan getwijfeld dat je het onderscheid kon maken.....