|
Provinciaal Statenlid
Geregistreerd: 27 april 2005
Locatie: Brussel
Berichten: 736
|
Illegalen zijn ook mensen...
[font=Arial][size=2] [font=Arial][/font][/size][/font]
Citaat:
[font=Arial][size=2][font=Arial]Brussel, 9 juni 2005[/font][/size][/font]
[font=Arial][size=2]
 Tinne Van der Straeten, politieke cel Groen!
[/size][/font]
Ook illegale mensen zijn mensen. Voorstellen voor een structurele menswaardige benadering van mensen zonder papieren.
België moet overgaan tot een nieuwe regularisatieronde van langdurige asielzoekers én moet zo vlug mogelijk een Vluchtelingenrechtbank oprichten. Met die eisenbundel trekt Groen! naar federaal minister van binnenlandse zaken Patrick Dewael (VLD). Tegelijkertijd moet het Vlaamse parlement de Vlaamse Wooncode zodanig aanpassen dat eigendommen van huisjesmelkers via sociaal beheer tegen een eerlijke prijs kunnen worden verhuurd. Groen! stelt een decreetswijziging in die zin voor in het Vlaams parlement. “Het zijn drie concrete voorstellen om te komen tot een structurele menswaardige benadering van mensen zonder papieren,” stelt Tinne Van der Straeten namens Groen!. Vandaag voert de federale regering hooguit een non-beleid ten aanzien van mensen zonder papieren, zo concludeert Tinne Van der Straeten in haar rapport “Ook illegale mensen zijn mensen”.
Het non-beleid van minister van binnenlandse zaken Patrick Dewael rond asielzoekers en mensen zonder papieren tikt als een tijdbom onder de Belgische samenleving. Minister Dewael neemt geen structurele maatregelen ten overstaande van de almaar groter wordende groep illegalen in ons land. “De minister blust her en der brandjes maar voert geen beleid dat een menswaardige en structurele oplossing biedt,” stelt Tinne van der Straeten namens Groen!
Groen! doet in haar rapport: Ook illegale mensen zijn mensen drie concrete voorstellen:
- België moet overgaan tot een nieuwe regularisatieronde
- België moet een Vluchtelingenrechtbank oprichten waardoor de beroepsprocedure voor vreemdelingen eerlijker, transparanter en efficiënter kan gebeuren.
- Eigendommen van huisjesmelkers moeten via sociaal beheer het tekort aan degelijke, goedkope woningen opvangen.
Het huidige (non)- beleid over asielzoekers in België vraagt dringend om een radicale omgooi. Minister van binnenlandse zaken Patrick Dewael pronkt graag met statistieken die moeten bewijzen dat almaar minder asielzoekers naar België afzakken. In 2004 waren er in België “amper” 15.357 asielaanvragen. Dit wordt gezien als een historisch laag cijfer. Maar intussen vormt zich aan de onderkant van de maatschappij een snel groter wordende groep van illegalen. Dat zijn uitgeprocedeerde asielzoekers, mensen van wie de papieren verlopen zijn en clandestienen, de intussen legendarisch geworden “Poolse loodgieters”. Voor de statistieken én blijkbaar ook voor de federale regering bestaan deze mensen niet. Tenzij ze plots in hongerstaking gaan of levensgevaarlijk gewond geraken op een bouwwerf. Of op een ogenblik dat hun kinderen niet langer op school verschijnen omdat ze door de politie zijn opgepakt en gevangen worden gezet in een gesloten centrum.
Groen! roept de federale regering en de gewestregeringen op zo vlug mogelijk werk te maken van een structureel beleid naar deze groeiende groep van mensen zonder papieren. “We evolueren in sneltreintempo naar een duale maatschappij waarbij een onderklasse wordt gekweekt van illegale, goedkope arbeidskrachten zonder enige rechten,” meent Tinne Van der Straeten. “De politieke overheid kijkt toe, schuift de problemen voor zich uit en behoedt er zich van structurele oplossingen aan te bieden, simpelweg omdat het in de huidige tijdsgeest niet erg populair is om voor mensen op te komen. Dat kan niet: ook illegale mensen zijn mensen!”
Groen! wil de problemen oplossen nu het nog kan.
1. België moet overgaan tot een nieuwe regularisatieronde
Er moet een directe oplossing komen voor langdurige asielzoekers. Het historisch lage cijfer aan asielaanvragen verhult een dramatische achterstand bij de behandeling van asielaanvragen. Het Commissariaat Generaal voor de Vluchtelingen en de Staatlozen spreekt zelf over meer dan 17.000 achterstallige dossiers; dossiers die werden ingediend voor oktober 2001. Het Commissariaat zegt die achterstand te willen weg werken door 1000 dossiers per maand te behandelen. Reken zelf uit: wie zijn dossier indient op 1 oktober 2001 mag tevreden zijn indien hij van de Belgische overheid op 1 november 2006 te horen krijgt of hij al dan niet in het land mag blijven! Dit is ongehoord. Voor Groen! is het duidelijk: de achterstand kan alleen maar worden weggewerkt als het asielbeleid verandert.
Groen! wil een eenmalige regularisatie voor alle asielzoekers die meer dan 4 jaar wachten op een behandeling van hun verzoek. Voor asielzoekende gezinnen met kinderen moet die termijn worden terug gebracht tot 3 jaar.
2. België moet een Vluchtelingenrechtbank oprichten waardoor de beroepsprocedure voor vreemdelingen eerlijker, transparanter en efficiënter kan gebeuren
De achterstand in de dossiers heeft vooral te maken met de hangende beroepen bij de Raad van State en de Vaste Beroepscommissie voor Vluchtelingen. Op dit ogenblijk zijn er zowat 30.000 beroepen aanhangig bij de RvS. Het Europese Hof van Justitie veroordeelde België al in 2002 omdat er te weinig effectieve beroepsmiddelen zijn. Toch volhardt minister van binnenlandse zaken in de boosheid: hij wil de Raad van State hervormen zonder rekening te houden met het zogeheten Conka-arrest van het Europese Hof van Justitie dat uitdrukkelijk voorziet in effectieve beroepsmogelijkheid.
Een oplossing ligt nochtans voor de hand: de omvorming van de huidige Vaste Beroepscommissie voor Vluchtelingen tot een Vluchtelingenrechtbank.
Groen! wil dat België overgaat tot de oprichting van een vluchtelingenrechtbank.
Dat wordt een administratieve rechtbank, met volheid van bevoegdheid, waar alle vreemdelingenzaken worden behandeld. Zo een rechtbank komt tegemoet aan de opmerkingen van het Europees Hof van Justitie én geeft asielzoekers de mogelijkheid om binnen redelijke termijn effectief beroep aan te tekenen.
De federale overheid focust nu op het wegwerken van de achterstand bij de Raad van State. Ze gaat voorbij aan het feit dat wanneer dit lukt, het aantal mensen zonder papieren die geen recht meer hebben op OCMW-hulp snel zal toenemen. De tijd dringt dus voor een meer fundamentele oplossing voor het probleem van mensen zonder papieren.
“Mensen zonder papieren zijn geen mensen zonder rechten, ook al zijn hun rechten beperkt,” stelt Tinne Van der Straeten. “Zowel de Belgische Grondwet als tal van Internationale Verdragen kennen ook mensen zonder papieren rechten toe. Alleen blijven die in België grotendeels dode letter.”
Recht op dringende medische hulp is een recht voor mensen zonder papieren maar er is dringend versterking nodig van de OCMW’s, opdat zij die opdracht zouden kunnen vervullen.
Het Kinderrechtenverdrag somt uitdrukkelijk de rechten van kinderen op. Hierbij hoort het recht op onderwijs.
Groen! wil dat elk kind – ook het kind van uitgeprocedeerde asielzoekers - het recht krijgt om zijn schooljaar af te maken. Dat vereist de opschorting van een uitwijzingsbevel tot het einde van het schooljaar.
Recht op billijke arbeidsomstandigheden blijft tot op heden dode letter. Potentiële werkgevers kunnen ongestoord personen oppikken aan het Klein Kasteeltje. Werkgevers worden bijzonder weinig gecontroleerd. Illegale migrantenarbeiders genieten niet de minste juridische bescherming. Het aanpakken van zwartwerk en sociale fraude is een wapen in de strijd tegen goedkope tewerkstelling van illegalen maar er wordt geen werk van gemaakt.
Groen! wil meer en betere controles in sectoren die gevoelig zijn voor illegale arbeid en wil werkgevers die mensen zonder papieren uitbuiten vervolgd zien in het kader van de mensenhandel.
Groen! wil een nieuwe regularisatieronde voor langdurige asielzoekers en de oprichting van een Vluchtelingenrechtbank. Groen! maakt deze concrete voorstellen voor een structurele menswaardige benadering van mensen zonder papieren over aan minister van binnenlandse zaken Patrick Dewael.
3. Eigendommen van huisjesmelkers moeten via sociaal beheer het tekort aan degelijke, goedkope woningen opvangen.
Het Strategische Plan Minderhedenbeleid van de vorige paarsgroene regering heeft in Vlaanderen het recht op onderdak voor mensen zonder papieren verankerd! Het verhuren aan mensen zonder papieren is niet strafbaar, wel het misbruik maken van hun kwetsbare positie door huisjesmelkerij. Huisjesmelkers moeten, net als werkgevers die illegalen tewerk stellen, keihard worden aangepakt. Aan de onderkant van de huurmarkt worden zowel illegalen, legale als arme Belgen uitgeperst door gewetenloze huisjesmelkers. Die verplichten om hun huizen te renoveren, klinkt goed maar biedt geen structurele oplossing. Er zijn gewoon onvoldoende, goede woningen tegen eerlijke prijzen voorhanden; niet voor illegalen, niet voor arme Belgen.
Huisjesmelkers een herstelvordering opleggen, zoals minister Marino Keulen (VLD), nu wil, zal in de praktijk enkel leiden tot nog hogere huurprijzen, opgelegd door diezelfde huisjesmelkers. Zij kunnen hun vernieuwde woningen immers afficheren als “rénové”. “Te huur: kelder, rénové, 150 euro per matras”. Dat zal het resultaat zijn van de oplossing die minister Keulen voorstelt.
Groen! wil dat woningen van huisjesmelkers in sociaal beheer worden genomen. Steden en gemeenten, OCMW’s , sociale verhuurkantoren of sociale woningmaatschappijen nemen het beheer over van eigendommen van huisjesmelkers gedurende een bepaalde periode. Afspraken daaromtrent gebeuren via een convenant.
“Waarom betalen illegalen of arme Belgen, zoals in Gent, 150 euro voor een matras in een kelder? Omdat er onvoldoende aanbod is op de huurmarkt. Waarom renoveren huisjesmelkers hun krotten niet? Omdat ze er voldoende geld kunnen uitslaan. De politieke overheid moet het mogelijk maken dat én de schandalige uitbuiting van illegalen door huisjesmelkers stopt én dat er voldoende woongelegenheid komt,” stelt Tinne Van der Straeten. “Groen! ziet in het sociaal beheer van eigendommen van huisjesmelkers een mogelijkheid om én de huisjesmelkers aan te pakken én het aanbod van betaalbare, menswaardige woningen te realiseren.”
Groen! zal in het Vlaams parlement een decreetwijziging voorstellen van de Vlaamse Wooncode.
“Moeilijk hoeft dit niet te zijn,” meent Tinne Van der Straeten. “Schepen Erwin Pairon (Groen!) heeft in Antwerpen al enkele panden in een systeem van sociaal beheer genomen omdat de eigenaar ze liet verkrotten. In de Vlaamse Wooncode moet simpelweg worden ingeschreven dat kan – of liever nog: moet – worden overgaan tot sociaal beheer als sanctie voor “overbewoning (= huisjesmelkerij).”
Volledig dossier Situatieschets
In 2004 waren er in België slechts 15 357 asielaanvragen. Dit wordt gezien als een historisch laag cijfer waar men graag mee pronkt. Die 15 357 asielaanvragen staan echter niet op zichzelf, maar moeten ook gezien worden in een bredere context. Zo waren er in 2004 ook twee hongerstakingen, de Afghanen in de Heilige Kruiskerk in Elsene, en de Iraniërs in de Miniemenkerk in Brussel. Ook onlangs was er een hongerstaking van Koerden, die bijna faliekant afliep omdat Patrick Dewael tot op einde weigerde te onderhandelen.
Daarnaast heeft België ook een aantal rechtszaken hangende. Op 15 april 2005 oordeelde de burgerlijke rechtbank van Brussel dat een Irakese Koerd 6250 EUR schadevergoeding krijgt omdat hij al 7 jaar moet wachten op een beslissing over zijn asielaanvraag. Op 2 juni 2005 werd voor het Europees Hof voor de Rechten van de Mens de zak behandeld van Nancy Ntumba Kabongo die 10,5 maand opgesloten werd in het gesloten centrum De Refuge in Brugge.
Dit historisch lage cijfer staat in schril contrast met schrijnende humanitaire situaties. Dewael heeft het immers zelden over de achterstand in asieldossiers die nog steeds niet weggewerkt is, de schrijnende en uitzichtloze situaties waarin mensen zonder papieren zich bevinden. Het beleid van Dewael is een eenzijdig verstrengingsbeleid dat verre van humanitair te noemen is. Het is er enkel en alleen op gericht om zo weinig mogelijk mensen in statistieken te zien. De ellende van de mensen die er niet in zitten komt vooral naar boven door rapporten en noodkreten van tal van organisaties. Zo klaagt de Vlaamse Vereniging van Steden en Gemeenten (VVSG) grijze zones aan in het verblijfsrecht die ervoor zorgen dat er meer mensen in de illegaliteit terecht komen. Bovendien hekelt het VVSG dat de hervormingsvoorstellen voor de RVS van Dewael geen fundamentele oplossing zijn voor het illegalenvraagstuk.
Achterstand bij Commissariaat Generaal voor de Vluchtelingen en de Staatlozen (CGVS), de Dienst Vreemdelingenzaken (DVZ), de Vaste Beroepscommissie voor Vluchtelingen (VBV), de Raad van State (RVS)
Dat er nog steeds een historische achterstand is in asieldossiers is een publiek geheim. Het Commissariaat Generaal voor de Vluchtelingen en de Staatlozen heeft het midden mei zelf over 17 250 achterstallige dossiers. Ze maken zich sterk deze achterstand weg te werken door 1000 dossiers per maand te behandelen.
Daarnaast is er ook nog het grote aantal hangende beroepen bij de Raad van State en de Vaste Beroepscommissie voor Vluchtelingen. Bij de RVS waren er op 31/08/2004 41 065 zaken hangende, waarvan 27 957 vreemdelingengeschillen. Het hoge aantal beroepen bij de RVS is de voornaamste oorzaak van de achterstand bij de RVS. Bij de Vaste Beroepscommissie waren er in mei 2004 5087 dossiers zonder beslissing, waarvan 3100 dossiers die al langer dan 3 jaar wachten op een uitspraak. Op 28 februari 2005 waren er 7 721 beroepen zonder beslissing.
Wat betreft beroepsprocedures heeft België trouwens ook sinds 2002 een veroordeling op zak. Het Europees Hof van Justitie oordeelde namelijk dat België in haar vreemdelingenrecht te weinig effectieve beroepsmiddelen heeft. Inderdaad, de Raad van State is een administratieve cassatierechter die enkel oordeelt over de vorm van de zaak, en niet over de grond van de zaak.
Tenslotte liggen er nog heel wat dossiers bij DVZ (en de beroepen tegen deze beslissingen bij de RVS), namelijk de personen die verblijf aanvragen op basis van artikel 9 lid 3 van de Vreemdelingenwet. Dit artikel stelt dat in buitengewone omstandigheden de minister verblijf kan geven. Personen die hun verblijf willen regulariseren doen beroep op dit artikel, omdat er sinds de eenmalige regularisatiewet van 1999 geen omzendbrieven, KB’s, of wetten meer zijn die duidelijke criteria voor regularisatie omschrijven. Het College van Federale Ombudsmannen heeft al herhaaldelijk de lange behandelingstermijn van deze verzoeken bij DVZ aangekaart. Ook in haar jaarverslag van 2004 pleit het College voor duidelijke richtlijnen van de Minister over de behandeling van deze aanvragen, en in afwachting daarvan dat aanvragen van asielzoekers langer dan 4 jaar in procedure, of 3 jaar met kinderen, niet meer onontvankelijk zouden worden verklaard.
Het historische lage cijfer van 15 357 verhult een dramatische achterstand bij zowel CGVS, DVZ, Vaste Beroepscommissie en de RVS. Dewael heeft dus geen enkele reden om trots te zijn. De 15 357 mensen die asiel aanvragen moeten jaren wachten voor ze een beslissing krijgen.
Groen!
- Eerst en vooral moet er een directe oplossing zijn voor de langdurige asielzoekers. Personen die op dit moment al langer dan 4 jaar (3 jaar voor gezinnen met kinderen) in wachten op een beslissing moeten ambtshalve geregulariseerd worden. Regularisatie van deze personen is een recht, en geen gunst. De lange duur van de procedure is immers een verantwoordelijkheid van de overheid.
- De achterstand kan alleen maar weggewerkt worden als het asielbeleid verandert. Een asielzoeker moet steeds een beslissing ten gronde kunnen krijgen. Daarom moet het onderscheid tussen de ontvankelijkheidsfase en de gegrondheidsfase verdwijnen. Dit zal het aantal beroepen bij de Raad van State gevoelig verminderen.
- Het Europees Hof van Justitie oordeelde in het Conka-arrest van 2002 dat er te weinig effectieve beroepsmiddelen zijn. Daarom moet de huidige Vaste Beroepscommissie voor Vluchtelingen worden omgevormd tot een administratieve rechtbank, met volheid van bevoegdheid, waar alle vreemdelingenzaken worden behandeld. In het kader van de rechtsbescherming heeft iedere rechtzoekende recht op een beroepsmiddel. Een cassatieberoep blijft dan mogelijk voor de RVS.
- Er moeten duidelijke criteria komen voor artikel 9.3 van de Vreemdelingenwet. Hiervoor kunnen de criteria gebruikt worden van de eenmalige regularisatiewet van 1999:
Art. 2. Onverminderd de toepassing van artikel 9 van de wet van 15 december 1980 betreffende de toegang tot het grondgebied, het verblijf, de vestiging en de verwijdering van vreemdelingen, is deze wet van toepassing op de aanvragen tot regularisatie van verblijf die ingediend worden door vreemdelingen die reeds daadwerkelijk in België verbleven op 1 oktober 1999 en die op het ogenblik van de aanvraag :
1° hetzij de erkenning van de hoedanigheid van vluchteling hebben aangevraagd zonder een uitvoerbare beslissing te hebben ontvangen binnen een termijn van vier jaar; deze termijn wordt teruggebracht tot drie jaar voor de gezinnen met minderjarige kinderen die in België verbleven [op 1 oktober 1999] en die de leeftijd hebben om naar school te gaan;
2° hetzij om redenen onafhankelijk van hun wil niet kunnen terugkeren naar het land of de landen waar ze vóór hun aankomst in België gewoonlijk verbleven hebben, noch naar hun land van herkomst, noch naar het land waarvan ze de nationaliteit hebben;
3° hetzij ernstig ziek zijn;
4° hetzij humanitaire redenen kunnen laten gelden en duurzame sociale bindingen in hun land hebben ontwikkeld.
(Artikel 2, Wet betreffende de regularisatie van het verblijf van bepaalde categorieën van vreemdelingen verblijvend op het grondgebied van het Rijk, 22 december 1999)
2) Schrijnende en uitzichtloze situaties, vooral van mensen zonder papieren
Een dergelijk beleid zorgt ervoor dat veel mensen terecht komen in de illegaliteit. De afdeling OCMW’s van de Vlaamse Vereniging voor Steden en Gemeenten wijst erop dat de OCMW’s steeds vaker geconfronteerd worden met hulpvragen van mensen zonder papieren, ook al is het aantal asielzoekers de laatste jaren gedaald.
Mensen zonder papieren zijn niet onder 1 noemer te vatten, het gaat om mensen die zonder papieren België binnenkwamen en nooit papieren aangevraagd hebben, mensen die ooit papieren hadden maar die ondertussen niet meer geldig zijn, mensen die een uitwijzingsbevel op zak hebben maar toch nog in ons land verblijven. Het gaat om mensen uit tal van landen, mannen, vrouwen, van alle leeftijden, kinderen, volwassenen, zowel ongeschoold als universitairen.
De rechten van mensen zonder papieren is nooit een gemakkelijke discussie geweest. Mensen zonder papieren staat echter niet synoniem voor mensen zonder rechten. Mensenrechten gelden immers voor iedereen. Onze grondwet stelt uitdrukkelijk in artikel 191 dat iedere vreemdeling die zich op Belgisch grondgebied bevindt, dezelfde rechten heeft als de Belgen, behoudens de bij wet gestelde uitzonderingen.
Daarnaast evolueren we ontegensprekelijk naar een internationaal burgerschap. Tal van internationale verdragen geven mensen immers bepaalde rechten, of ze nu burger zijn van een staat of niet. Het Europees Verdrag tot Bescherming van de Rechten van de Mens en de Fundamentele Vrijheden (EVRM) is een van de meest bekende, maar daarnaast bestaan er nog tal van andere internationale verdragen die door België werden geratificeerd.
Ook die rechten moet België verzekeren, en niet zoals nu, mensen door de mazen van het net laten vallen, dumpen op straat, en een oogje dichtknijpen als ze illegale arbeid leveren. Mensen zonder papieren zijn in Vlaanderen een groep van mensen die zo min mogelijk rechten krijgen en waar zoveel mogelijk van geprofiteerd wordt: illegale arbeid aan zo laag mogelijk prijs, verhuren van bedden aan zo hoog mogelijke prijs.
Daar tegenover staat dat Vlaanderen van haar kent mensen zonder papieren erkend heeft als een doelgroep van haar minderhedenbeleid. Ook in het Strategisch Plan Minderhedenbeleid goedgekeurd in 2004 staat te lezen:
In 2010 kunnen mensen zonder wettig verblijf hun rechten effectueren en worden ze georiënteerd naar een zinvol toekomstperspectief.
Dit impliceert dat Vlaanderen eigen inspanning wil doen om mensen zonder papieren onderdak te verschaffen, toegang te geven tot welzijnsvoorzieningen, gezondheidszorg, onderwijs.
Mensen zonder papieren zijn geen mensen zonder rechten, ook al zijn hun rechten beperkt. Er moet voor gezorgd worden dat de essentiële en fundamentele rechten van de mensen zonder papieren onverkort gevrijwaard worden en afgedwongen, zoals de Grondwet en de Internationale Verdragen dat voorzien.
a) Recht op dringende medische hulp
Mensen zonder papieren hebben recht op dringende medische hulp. Dringende medische hulp doet vermoeden dat het enkel zou gaan om hulp in spoedeisende gevallen. Alleen artsen kunnen oordelen of medische zorgen dringend en noodzakelijk zijn. Het kan gaan over zorgen van zowel preventieve als curatieve aard, ambulant of residentieel. Het OCMW staat dan in voor de kosten, die zij dan op haar beurt kan terugkrijgen van het Ministerie van Volksgezondheid. Daarnaast moet het OCMW ervoor zorgen dat er structureel dringende medische hulp wordt voorzien en ook toegankelijk is.
Nog niet zo lang geleden trokken de OCMW’s aan de alarmbel, de wetgeving is niet duidelijk, de asielprocedure zit niet juist, en ze blijven zitten met onbetaalde facturen.
Het Gentse OCMW had in 2004 11 097 dossiers (tegenover 2 697 in 2000). Het Antwerpse OCMW heeft het over ingrepen met een totale waarde van 500 000 EUR. Als verklaring geven ze de strengere asielprocedures waardoor meer mensen in de illegaliteit terecht komen en medisch toerisme.
Daartegenover staat dat het recht op gezondheidszorg internationaal verankerd is. België heeft immers het Internationaal Verdrag inzake Economische, Sociale en Culturele Rechten (IVESCR) ondertekend en geratificeerd. Elke verdragsstaat moet hier vijfjaarlijks over rapporteren. Een Coalitie van de Belgische civiele maatschappij voor economische, sociale en culturele rechten maakte een alternatief rapport waarin ze zwart op wit stellen:
de Belgische overheden schieten zodoende tekort in hun verplichting om het recht op de hoogst mogelijke gezondheidsstandaard voor bepaalde groepen op het grondgebied te vervullen.
De overheid kan dus niet verzaken aan haar plicht om in dringende medische hulp te voorzien. Artsen zonder Grenzen getuigt echter dat er in hun consultatiecentra een duidelijke toename is van mensen zonder papieren. In 2004 deed AzG 10009 consultaties voor mensen zonder papieren of asielzoekers. Volgens AzG is de toeloop het gevolg van administratieve rompslomp. Elk OCMW heeft eigen regels voor de terugbetaling, waarbij een huisarts in Brussel bijvoorbeeld dan de facto verplicht is om het systeem van 19 OCMW’s te kennen. Daarnaast duurt het voor de OCMW’s dan ook nog een tijdje voor zij terugbetaald worden door de Federale Minister.
Groen!
- Er moet een administratief eenvoudige procedure komen.
- Er moet versterking komen van de OCMW’s, ook financieel, opdat zij hun opdracht kunnen vervullen. OCMW’s hebben recht op een zekere autonomie, maar er worden best zoveel mogelijk samenwerkingsovereenkomsten afgesloten met zoveel mogelijk zorgverstrekkers. OCMW’s mogen dringende medische hulp echter niet weigeren omdat de zorgen niet door 1 van hun partners werden verstrekt.
- De opdrachten van de OCMW’s zijn verschillend van de basisopdrachten van politiediensten. Zo blijft de vertrouwelijkheid van persoonsgegevens overeind en kunnen OCMW’s in geen geval ingeschakeld worden om informatie door te geven aan politie, zoals het eindverslag van de Commissie Vermeersch, belast met de evaluatie van de instructies inzake verwijdering, suggereert.
b) Kinderrechten
Het Kinderrechtenverdrag somt uitdrukkelijk de rechten van kinderen op. Dat verdrag bepaalt in artikel 20 dat kinderen die kinderen die als vluchteling worden beschouwd of die de status van vluchteling hebben aangevraagd een bijzondere bescherming dienen te genieten. Daarnaast heeft het Kinderrechtenverdrag ook bepalingen over onderwijs en opsluiting van kinderen.
Nog niet zo lang geleden, op 10 mei 2005, protesteerden kinderen, ouders, scholen en leerkrachten tegen uitwijzingen van kinderen die al jarenlang naar school gaan, en plots van de schoolbanken verdwijnen.
Kinderen zonder wettig verblijfsstatuut hebben recht op onderwijs. Dit recht is verankerd in internationale verdragen zoals het EVRM (1ste aanvullende protocol, artikel 2) en het Kinderrechtenverdrag (artikel 28 en 29) die beiden directe werking hebben in België. Daarnaast is het recht op onderwijs verankerd in de Belgische Grondwet, artikel 23 lid 3. Ook specifiek voor Vlaanderen bestaat er regelgeving, het decreet Gelijke Onderwijskansen (GOK) voorziet in een principieel inschrijvingsrecht. Een omzendbrief bekrachtigt dit.
Concreet wil dit zeggen dat alle minderjarigen, ongeacht verblijfsstatuut, een principieel inschrijvingsrecht hebben (GOK), dat ze vallen onder de leerplicht, dat meetellen voor de financiering van scholen. Het inschrijvingsrecht heeft geen invloed op de asiel- of verblijfsrechtprocedure. Kinderen kunnen uitgewezen worden tijdens het schooljaar, ze mogen wel niet opgepakt worden op school zelf.
In afwachting van uitwijzing worden uitgeprocedeerde asielzoekers vaak tijdelijk ondergebracht in een gesloten centrum. Soms worden uitgeprocedeerde asielzoekers zelfs gedropt in de transitzone van Brussel Nationaal. Niet alleen meerderjarigen, maar ook minderjarige niet begeleide asielzoekers en gezinnen met kinderen worden zo opgesloten. Nochtans zijn de gesloten centra niet aangepast aan het opsluiten van kinderen. Uit het laatste rapport van Amnesty International blijkt ook dat minderjarigen in de transitzone gedropt worden. Zowel Amnesty International als de European Commission against Racism and Intolerance (ECRI) hebben België hiervoor op de vingers getikt dat de rechten van minderjarigen moeten gerespecteerd worden. Tenslotte heeft België het Kinderrechtenverdrag geratificeerd. Dat bepaalt in artikel 37 dat kinderen niet onwettig of onwillekeurig moeten opgesloten worden. Het mag slechts overeenkomstig de wet, als uiterste maatregel en van zo kort mogelijke duur.
In het jaarverslag 2003-2004 van het Kinderrechtencommissariaat staat te lezen:
Niet begeleide minderjarigen zitten per definitie in een erg kwetsbare positie. Ze hebben recht op aangepaste en toereikende opvang en specifieke hulpverlening, ongeacht hun verblijfsstatuut. Voor het Kinderrechtencommissariaat gebeurt dat bij voorkeur in een kleinschalige, gezinsvervangende setting. In geen geval mogen deze kinderen in zomaar in gesloten centra terechtkomen.
De situatie van het gezin Ciucur is exemplarisch voor het Belgische beleid:
2 maart 2005:
Het gezin Ciucur wordt in opdracht van de Dienst Vreemdelingenzaken opgepakt in hun huis. De ouders en 5 minderjarige kinderen tussen 8 maand en 14 jaar verblijven sindsdien in detentie in het transitcentrum 127bis te Steenokkerzeel in afwachting van uitwijzing.
7 maart 2005:
Advocaat Bob Brijs dient een verzoekschrift tot invrijheidsstelling bij de Rechtbank van Eerste Aanleg te Brussel.
17 maart 2005:
Rechter Van Bostraeten beveelt hun onmiddellijke invrijheidsstelling. Hiertegen werd beroep aangetekend door DVZ
10 mei 2005:
De Rechtbank van Eerste Aanleg beveelt voor een tweede maal een onmiddellijke invrijheidsstelling. De Raadkamer te Brussel verklaart dat de Belgische Staat, die het recht op onderwijs (art. 28.1 van het verdrag van 20.11.89) erkent, dit ook dient te realiseren en te waarborgen met betrekking tot de vier schoolgaande kinderen. Verder moet ook het recht op het genot van de grootst mogelijke mate van gezondheid en op voorzieningen voor de behandeling van ziekte en het herstel van de gezondheid worden in acht genomen, dit in bijzonder met betrekking van de noden van het oudste kind, Géanini.
De rechtbank besliste dat het internationale verdrag van de rechten van het kind verregaand de voorkeur dient te genieten boven een landelijke wet: de beslissing tot verwijdering van het grondgebied van de betrokkene en de 5 kinderen en hun opsluiting in het gesloten centrum blijkt aldus niet in overeenstemming met de wet. (Uit de beschikking van 10 mei 2005)
25 mei 2005:
Het Hof van Beroep geoordeeld dat hun aanhouding gerechtvaardigd blijft. De familie tekent beroep aan bij het Hof van Cassatie.
9 juni 2005
Het gezin Ciucur wordt onder politiebegeleiding uitgewezen. De familie weigert echter in het vliegtuig te stappen en wordt teruggebracht naar het gesloten centrum Steenokkerzeel 127bis.
Ondertussen verblijft het gezin met 5 minderjarigen al 3 maanden in het gesloten centrum 127 bis, een gesloten centrum dat absoluut onaangepast is voor de opvang van minderjarige kinderen! Dit werd onder andere vastgesteld door Europees parlementslid Bart Staes op 27 mei 2005. Samen met vzw Vluchtelingenwerk wees hij op gebrek aan animatieruimte, speelruimte en onderwijsmogelijkheden.
Groen!
- Groen! wil investeren in de toekomst van kinderen: elk kind moet het recht krijgen om zijn schooljaar af te maken. Er moet dus een opschorting van uitwijzingsbevel zijn tot het einde van het schooljaar. Deze opschorting moet ambtshalve zijn. Momenteel kan je uitstel bekomen als je negatief bevel krijgt vanaf begin van de paasvakantie. Je moet dit zelf vragen. Groen! wil dat alle kinderen hun schooljaar kunnen afmaken en dat het gezin automatisch opschorting van bevel krijgt tot 30 juni. Hiertoe er een protocol worden afgesloten door de Vlaamse Minister van Onderwijs en de Federale Minister van Binnenlandse Zaken
- Kinderen die in het 5de middelbaar moeten uitstel kunnen vragen om het middelbaar af te maken. Dit uitstel moet aangevraagd worden en kan gegeven worden na onderzoek dossier.
- Een onmiddellijke ambtshalve regularisatie van alle dossiers met kinderen die langer dan 3 jaar wachten op een uitspraak in asiel- of verblijfsrechtprocedure.
- Onmiddellijk respect voor internationale verdragen en onmiddellijke vrijlating van minderjarige asielzoekers.
- Verhoging van het aantal aangepaste opvangsituaties in Vlaanderen voor minderjarige asielzoekers. Niet begeleide minderjarige asielzoekers worden geholpen via de bijzondere jeugdzorg. Momenteel zijn de wachtlijsten zeer lang, tot 1 jaar in Brussel. Opvang van minderjarige asielzoekers moet een exclusieve bevoegdheid van de gemeenschappen blijven.
c) Recht op billijke arbeidsomstandigheden
Het Steunpunt Mensen zonder Papieren heeft onderzocht of de maatregel om mensen zonder papieren niet langer een OCMW-uitkering te geven er voor zou zorgen dat mensen sneller zouden vertrekken. Uit de resultaten bleek dat het wegvallen van OCMW-steun geen reden is om te vertrekken. De informele arbeidsmarkt was een veel interessantere aantrekkingspool om te blijven. De overheid ziet illegale arbeid ook vaak door de vingers. Potentiële werkgevers kunnen ongestoord personen oppikken aan het Klein Kasteeltje. Werkgevers worden ook bijzonder weinig gecontroleerd, en bij het ontdekken van zwartwerk worden ze ook zelden serieus bestraft. Dit werd onlangs duidelijk toen een werkgever een illegale Moldaviër voor dood achterliet nadat hij van een stelling gevallen was.
Mensen zonder wettig verblijf zijn een economisch zeer aantrekkelijk: de winsten zijn zeer groot en men heeft zeer inschikkelijke arbeidskrachten. Bepaalde sectoren recruteren dan ook zeer veel arbeidskrachten zonder papieren. Zonder zwartwerk zou de renovatiesector in Brussel instorten. De Vlaamse Confederatie Bouw spreekt zelf van 50 000 Polen aan het werk op Belgische werven. Officieel telt de sector 168 000 werknemers. Dit zou impliceren dat 1 op 4 bouwvakkers in ons land een Pool is met een dubieus of helemaal geen sociaal statuut.
Het gaat hier dus niet over het beschermen van mensen, maar wel over het beschermen van inkomsten van bedrijven en de overheid.
De Coalitie van de Belgische civiele maatschappij voor economische, sociale en culturele rechten kaart in haar schaduwrapport het gebrek aan aandacht voor en de afwezigheid van juridische bescherming van illegale migrantenarbeiders aan als een probleem.
We willen wel de arbeid die mensen in het zwart leveren: in de bouwsector of poetswerk, maar we willen niet de mensen die er achter zitten. Als er iets misgaat willen we vooral niet opdraaien voor de consequenties.
De Vlaamse Confederatie Bouw pleit voor een eenmalige regularisatie van alle illegale bouwvakkers. Ze willen vooral geen controles, want eens geregulariseerd zal de bouwsector toch beroep doen op andere illegale werkers. Volgens de VDAB komen 45 417 werkzoekenden in aanmerking voor een job in de bouwsector. Volgens de VCB zijn dat er maar 1 327, ze hebben er wel eerst de niet bouwspecifieke beroepen uitgehaald, ook alle 40 plussers, personen die langer dan 1 jaar werkloos zijn, en personen zonder ervaring. VCB pleit voor meer buitenlandse arbeidskrachten. Alleen vertellen ze er niet bij dat ze in 2004 zelf maar 16 arbeidsvergunningen hebben aangevraagd. De sector verkiest dus een illegale arbeider!
Mensen zonder papieren zijn meer dan louter economische productiefactoren!
Groen!
De bouwsector moet een toonaangevende sector worden in maatschappelijk verantwoord ondernemen. Het ecologisch bouwen en renoveren van gebouwen zorgt voor enorm veel jobs én het halen van de Kyotodoelstellingen.
- Meer en betere controles in sectoren die gevoelig zijn voor illegale arbeid, met name de bouwsector. Er moeten meer wettelijke middelen zijn om streng op te treden tegen illegale arbeid.
- Een bouwonderneming die gepakt wordt op het illegaal tewerkstellen wordt verplicht een diversiteitplan op te stellen. Essentieel hierbij is dat de afspiegeling van de werknemers een afspiegeling is van de maatschappij. Het tewerkstellen van kansengroepen en het voorzien van stageplaatsen geeft recht op een vermindering van de werkgeversbijdrage.
- Indien bij nieuwe controles opnieuw illegale arbeid vastgesteld wordt kan men overgaan tot het stilleggen van de werf, en/of afpakken van de BTW-nummer.
- Werkgevers die mensen zonder papieren uitbuiten moeten vervolgd worden in het kader van de mensenhandel, net zoals huisjesmelkers.
- Ratificatie van de VN Conventie Bescherming van de rechten van alle arbeidersgezinnen en hun gezinnen. Deze conventie voorziet in bescherming van mensen zonder papieren maar wil tegelijk de illegale migratie bestrijden. Ze stelt dat clandestien verkeer en clandestiene handel van arbeidsmigranten moeten uitgeroeid worden, maar wil tegelijkertijd de bescherming van fundamentele mensenrechten van illegale arbeidsmigranten waarborgen. De Conventie voorziet niet in een verblijfsvergunning! België moet Europees lobbyen dat alle Europese landen mee ondertekenen.
d) Recht op onderdak
In het Stragisch Plan Minderhedenbeleid heeft Vlaanderen het recht op onderdak voor mensen zonder papieren verankerd.
Het verhuren aan mensen zonder papieren is niet strafbaar, wel het misbruik maken van hun kwetsbare positie door huisjesmelkerij. Huisjesmelkers kunnen vervolgd worden in het kader van de mensenhandel, er kan beslag gelegd worden op het pand, en er kan een beschermende maatregel genomen worden voor het slachtoffer op kosten van de huisjesmelker.
Mensen zonder papieren die slachtoffer worden van huisjesmelkers verdienen dan ook bescherming, zoals de paarsgroene regering dat uitgedrukt heeft in haar Strategisch Plan Minderhedenbeleid.
Groen!
- De panden van veroordeelde huisjesmelkers moeten in aanmerking komen voor sociaal beheer. Dit kan mogelijk gemaakt worden via eenvoudige decreetwijziging van de Vlaamse Wooncode. Met de eigenaar wordt een convenant afgesloten met betrekking tot de uit te voeren werken. Tegelijkertijd wordt de procedure voor sociaal beheer administratief eenvoudiger gemaakt.
- Mensen zonder papieren die slachtoffer zijn van huisjesmelkers worden niet automatisch op het vliegtuig gezet maar verdienen bescherming. Ze krijgen tijdelijke opvang (bijvoorbeeld 3 maanden) waarin wordt gewerkt naar een zinvol toekomstperspectief overeenkomstig het Strategisch Plan Minderhedenbeleid. Dit impliceert dat er prioritair werk wordt gemaakt van vrijwillige terugkeer of emigratie naar een derde land.
|
|
9 juni 2005, 19:47
