Democratisch taalplan

Pelgrim · 18 oktober 2005, 15:21

[SIZE=2]Ik heb al meermaals vanuit Marxistische hoek het argument gehoord/gelezen dat vanuit de theorie van het historisch materialisme Esperanto als wereldtaal niet veel kans op slagen heeft. Esperanto is een idee van één persoon die naief genoeg was te denken dat hij tegen de historische stroom in kon gaan en de mensen van het nut van een kunsttaal kon overtuigen. (strikt genomen is Esperanto eigenlijk het 'idee' van enkele miljoenen mensen die die taal mee vorm hebben gegeven door actief gebruik, maar soit).

Er valt voor die marxistische kritiek wel iets te zeggen, helaas. Dat verontruste mij als Esperantist wel een beetje want het is geen plezante ervaring te moeten inzien dat je ideaal bijzonder weinig slagkracht heeft. Eigenlijk is de geschiedenis van de Esperantobeweging het bewijs dat de theorie van het historische materialisme correct is, want wij hebben ondanks de vele ijzersterke argumeten de mensheid nog steeds niet kunnen overtuigen. Integendeel, we zien dagelijks hoe de geschiedenis van de taalproblemathiek zich steeds maar weer herhaald. Een gemiddelde Esperantist zou er haast depressief van worden.

Gisteren bedacht ik tot mijn grote vreugde dat in datzelfde hatelijke historische materialisme van de Marxisten eigenlijk net de sleutel voor het succes van Esperanto ligt! Marxisten stellen immers dat de historische evolutie vroeg of laat zou leiden tot het einde van de klassenmaatschappij, dus ook het einde van het imperialisme. Dat betekent dat de historische bewegingen die zich ook op vlak van taal afspelen uiteindelijk tot stilstand zullen komen en een heel andere richting uitgaan wanneer na 'de grote revolutie' de mensheid in staat is om actief richting te gaan geven aan zijn bestaan. Zo zal de anarchie van het kapitalisme worden vervangen door iets dat doorgaans democratische planeconomie wordt genoemd, over wat dat precies in houdt bestaat nog onenigheid, maar dat terzijde, waar het op neerkomt is dat de massa, 't volk, via de democratische instellingen rechtstreeks het beleid zal bepalen.

Welnu, als er in die (post)revolutionaire perdiode wordt gewerkt aan democratische economische plannen, is het dus logisch dat ook de taalpolitiek kan gaan gepland worden, of anders gezegd: een taalplan. Zulk een taalplan, indien democratisch opgesteld, zou uit twee grote hoofdpunten bestaan:

1: door het wegvallen van elke vorm van imperialisme zou er een universele zelfbeschikking van alle volkeren zijn. In de praktijk kunnen er weliswaar (con)federale banden gesmeed worden maar in essentie zijn alle naties in staat zelf hun eigen politiek te bepalen los van elke imperialistische invloed. Dus ook taalpolitiek. Dat betekent concreet dat alle naties hun eigen volkstaal kunnen ontplooien wat betreft hun binnenlandse zaken. Dit betekent een opwaardering voor de taal der basken, Bretoenen, Koerden, Katalanen, Corsicanen en al die volkeren die hun eigen taal nu onderdrukt zien.

2: Uiteraard zullen er internationale contacten zijn en dan komt het taalprobleem weer opduiken. Er zijn geen imperialistische mogendheden meer dus is een dominante taal minder evident of het zou door de kracht van het aantal moedertaalsprekers moeten zijn (chinees dus?). Dat lost een aantal problemen natuurlijk niet op want nu ontstaat er opnieuw een ongelijkheid tussen zij die deze taal reeds van bij de geboorte als moedertaal meekrijgen en zij die deze achteraf als tweede taal moeten leren (meerdere jaren studietijd!).

Als je iets plant doe het dan ineens goed. Van taalplan naar plantaal is een kwestie van lettergrepen wisselen. De positieve eigenschappen van het eo als intertaal zijn reeds talloze keren aangetoond en wetenschappelijk ondersteund, dus ik denk dat het niet moeilijk zal zijn om de van elk imperialisme bevrijde volkeren van het nut van deze Wereldtaal te overtuigen.

Esperantisten zouden dus steeds moeten beseffen dat Esperanto enkel kan slagen wanneer het imperialisme bestreden is, en dat is pas mogelijk in een klassenloze maatschappij.

Socialisten (en ook nationalisten) zouden van hun kant moeten inzien dat taalongelijkheid en discriminatie op lange termijn enkel kan opgelost worden met een rationeel taalplan/plantaal.
[/SIZE]

Pelgrim · 18 oktober 2005, 15:23

Dit alles betekent eigenlijk ook dat als het democratisch socialisme niet kan werken, Esperanto ook niet kan werken. (en vice versa). Maar laten we optimistisch blijven

Jaani_Dushman · 19 oktober 2005, 19:48

In vele gevallen is taal met imperialisme verweven, maar dat hoeft niet per definitie. Als je Zuid-Oost-Europa bekijkt: Het Oostenrijks-Hongaarse Rijk is al bijna honderd jaar uiteengevallen, de laatste 60 jaar heeft Duitsland of Oostenrijk weinig invloed kunen uitoefenen op de regio, en tóch is het Duits daar zowat de lingua franca.

Volgens mij zijn de volkeren/naties geen volstrekt autonome spelers op de wereldkaart. Er bestaat nog altijd een grotere verbondenheid tussen pakweg Wallonië en Luxemburg, dan tussen -laat ons zeggen- Friesland en Angola.
Vele Latijns-Amerikaanse revolutionairen wilden niet alleen hun land los van de VS laten functioneren, maar pleitten tevens voor onderlinge samenwerking op Latijns-Amerikaans niveau.

Ik denk dat ook zijn invloed heeft op de taal. Binnen Latijns-Amerika is Spaans de lingua franca.
Maar ook in Europa vallen vele regio's samen met een eigen lingua franca. Voor Noord-West-Europa het Engels, voor Centraal-Europa het Duits, voor Oost-Europa het Russisch,... Enkel Zuid-West-Europa ontsnapt aan die regel omdat daar drie dominante talen voorkomen (Frans, Spaans en Italiaans).
Ik ben wat bang voor één aldominante wereldtaal, zoals dat vandaag het Engels (wel ja, toch een soort gebrekkige variant van het Engels...) is, en misschien in de toekomst het Esperanto. Een te dominante wereldtaal zou de plaatselijke culturen kunnen laten convergeren in de richting van de gevreesde eenheidsworst.
Ik begrijp niet waarom het multinationaal kapitalisme nog niet op de kar van het Esperanto gesprongen is. Vandaag proberen ze ons het Engels op te dringen. Niet omdat "money" mooier klinkt dan "argent", maar omdat een mondiale taal past in hun wereldbeeld. Maar Esperanto zal nog gemakkelijker werken als mondiale taal.

Ik schuil liever onder de vleugels van een regionale taal, dan het gevaar te lopen omvergekegeld te worden door een mondiale taal. Met regionale talen kan je nog wat gebruik maken van de concurrentie, als één taal het monopolie heeft, kan dat niet meer.

FallenByTheHand · 20 oktober 2005, 11:48

Citaat:

Oorspronkelijk geplaatst door Pelgrim

Dit alles betekent eigenlijk ook dat als het democratisch socialisme niet kan werken, Esperanto ook niet kan werken. (en vice versa). Maar laten we optimistisch blijven

Met die vice versa ben ik het niet eens...

volgens mij kan het democratishc socialisme ook functioneren zonder esperanto...
volgens mij is Engels dé internationale taal van tegenwoordig, en vlak na de revolutie gaan we zoiezo (in eerste instantie) ook nog blijven zitten met een aantal resten van het kapitalisme. Ik denk dat Engels als internationale taal een héél stevige concurrent zal worden van eo, enkel en alleen al omdat nu al veel mensen Engels begrijpen en hanteren, zeker in een internationale context. Duits is veel meer een centraal-Europese regio-taal, hetzelfde voor Spaans in Latijns-amerika en Frans in bepaalde delen van Africa. Engels daarentegen is al veel meer een wereldtaal.

18 oktober 2005, 15:21	#1
Pelgrim Secretaris-Generaal VN Geregistreerd: 30 april 2002 Locatie: Bankrijk Berichten: 49.945	Democratisch taalplan [SIZE=2]Ik heb al meermaals vanuit Marxistische hoek het argument gehoord/gelezen dat vanuit de theorie van het historisch materialisme Esperanto als wereldtaal niet veel kans op slagen heeft. Esperanto is een idee van één persoon die naief genoeg was te denken dat hij tegen de historische stroom in kon gaan en de mensen van het nut van een kunsttaal kon overtuigen. (strikt genomen is Esperanto eigenlijk het 'idee' van enkele miljoenen mensen die die taal mee vorm hebben gegeven door actief gebruik, maar soit). Er valt voor die marxistische kritiek wel iets te zeggen, helaas. Dat verontruste mij als Esperantist wel een beetje want het is geen plezante ervaring te moeten inzien dat je ideaal bijzonder weinig slagkracht heeft. Eigenlijk is de geschiedenis van de Esperantobeweging het bewijs dat de theorie van het historische materialisme correct is, want wij hebben ondanks de vele ijzersterke argumeten de mensheid nog steeds niet kunnen overtuigen. Integendeel, we zien dagelijks hoe de geschiedenis van de taalproblemathiek zich steeds maar weer herhaald. Een gemiddelde Esperantist zou er haast depressief van worden. Gisteren bedacht ik tot mijn grote vreugde dat in datzelfde hatelijke historische materialisme van de Marxisten eigenlijk net de sleutel voor het succes van Esperanto ligt! Marxisten stellen immers dat de historische evolutie vroeg of laat zou leiden tot het einde van de klassenmaatschappij, dus ook het einde van het imperialisme. Dat betekent dat de historische bewegingen die zich ook op vlak van taal afspelen uiteindelijk tot stilstand zullen komen en een heel andere richting uitgaan wanneer na 'de grote revolutie' de mensheid in staat is om actief richting te gaan geven aan zijn bestaan. Zo zal de anarchie van het kapitalisme worden vervangen door iets dat doorgaans democratische planeconomie wordt genoemd, over wat dat precies in houdt bestaat nog onenigheid, maar dat terzijde, waar het op neerkomt is dat de massa, 't volk, via de democratische instellingen rechtstreeks het beleid zal bepalen. Welnu, als er in die (post)revolutionaire perdiode wordt gewerkt aan democratische economische plannen, is het dus logisch dat ook de taalpolitiek kan gaan gepland worden, of anders gezegd: een taalplan. Zulk een taalplan, indien democratisch opgesteld, zou uit twee grote hoofdpunten bestaan: 1: door het wegvallen van elke vorm van imperialisme zou er een universele zelfbeschikking van alle volkeren zijn. In de praktijk kunnen er weliswaar (con)federale banden gesmeed worden maar in essentie zijn alle naties in staat zelf hun eigen politiek te bepalen los van elke imperialistische invloed. Dus ook taalpolitiek. Dat betekent concreet dat alle naties hun eigen volkstaal kunnen ontplooien wat betreft hun binnenlandse zaken. Dit betekent een opwaardering voor de taal der basken, Bretoenen, Koerden, Katalanen, Corsicanen en al die volkeren die hun eigen taal nu onderdrukt zien. 2: Uiteraard zullen er internationale contacten zijn en dan komt het taalprobleem weer opduiken. Er zijn geen imperialistische mogendheden meer dus is een dominante taal minder evident of het zou door de kracht van het aantal moedertaalsprekers moeten zijn (chinees dus?). Dat lost een aantal problemen natuurlijk niet op want nu ontstaat er opnieuw een ongelijkheid tussen zij die deze taal reeds van bij de geboorte als moedertaal meekrijgen en zij die deze achteraf als tweede taal moeten leren (meerdere jaren studietijd!). Als je iets plant doe het dan ineens goed. Van taalplan naar plantaal is een kwestie van lettergrepen wisselen. De positieve eigenschappen van het eo als intertaal zijn reeds talloze keren aangetoond en wetenschappelijk ondersteund, dus ik denk dat het niet moeilijk zal zijn om de van elk imperialisme bevrijde volkeren van het nut van deze Wereldtaal te overtuigen. Esperantisten zouden dus steeds moeten beseffen dat Esperanto enkel kan slagen wanneer het imperialisme bestreden is, en dat is pas mogelijk in een klassenloze maatschappij. Socialisten (en ook nationalisten) zouden van hun kant moeten inzien dat taalongelijkheid en discriminatie op lange termijn enkel kan opgelost worden met een rationeel taalplan/plantaal. [/SIZE] __________________ pri via opinio, ne prelegu. pri alies opinioj, nepre legu!

18 oktober 2005, 15:23	#2
Pelgrim Secretaris-Generaal VN Geregistreerd: 30 april 2002 Locatie: Bankrijk Berichten: 49.945	Dit alles betekent eigenlijk ook dat als het democratisch socialisme niet kan werken, Esperanto ook niet kan werken. (en vice versa). Maar laten we optimistisch blijven __________________ pri via opinio, ne prelegu. pri alies opinioj, nepre legu!

19 oktober 2005, 19:48	#3
Jaani_Dushman Secretaris-Generaal VN Geregistreerd: 13 april 2004 Locatie: Het hinterland van Erpe-Mere Berichten: 32.396	In vele gevallen is taal met imperialisme verweven, maar dat hoeft niet per definitie. Als je Zuid-Oost-Europa bekijkt: Het Oostenrijks-Hongaarse Rijk is al bijna honderd jaar uiteengevallen, de laatste 60 jaar heeft Duitsland of Oostenrijk weinig invloed kunen uitoefenen op de regio, en tóch is het Duits daar zowat de lingua franca. Volgens mij zijn de volkeren/naties geen volstrekt autonome spelers op de wereldkaart. Er bestaat nog altijd een grotere verbondenheid tussen pakweg Wallonië en Luxemburg, dan tussen -laat ons zeggen- Friesland en Angola. Vele Latijns-Amerikaanse revolutionairen wilden niet alleen hun land los van de VS laten functioneren, maar pleitten tevens voor onderlinge samenwerking op Latijns-Amerikaans niveau. Ik denk dat ook zijn invloed heeft op de taal. Binnen Latijns-Amerika is Spaans de lingua franca. Maar ook in Europa vallen vele regio's samen met een eigen lingua franca. Voor Noord-West-Europa het Engels, voor Centraal-Europa het Duits, voor Oost-Europa het Russisch,... Enkel Zuid-West-Europa ontsnapt aan die regel omdat daar drie dominante talen voorkomen (Frans, Spaans en Italiaans). Ik ben wat bang voor één aldominante wereldtaal, zoals dat vandaag het Engels (wel ja, toch een soort gebrekkige variant van het Engels...) is, en misschien in de toekomst het Esperanto. Een te dominante wereldtaal zou de plaatselijke culturen kunnen laten convergeren in de richting van de gevreesde eenheidsworst. Ik begrijp niet waarom het multinationaal kapitalisme nog niet op de kar van het Esperanto gesprongen is. Vandaag proberen ze ons het Engels op te dringen. Niet omdat "money" mooier klinkt dan "argent", maar omdat een mondiale taal past in hun wereldbeeld. Maar Esperanto zal nog gemakkelijker werken als mondiale taal. Ik schuil liever onder de vleugels van een regionale taal, dan het gevaar te lopen omvergekegeld te worden door een mondiale taal. Met regionale talen kan je nog wat gebruik maken van de concurrentie, als één taal het monopolie heeft, kan dat niet meer.