Over de onzin van "directe democratie"

[Roel]

De huidige representatieve democratie is het resultaat van een evolutie die reeds werd ingezet met de Verlichte filosofen en waarvan de wortels nog verder in de filosofische geschiedenis te vinden zijn. De invoering ervan gebeurde geleidelijk aan, met een steeds verdere uitbreiding der kiesgerechtigden,...

Alle machten gaan uit van de Natie bepaalt onze grondwet in artikel 33. Men zal er goed aan doen in te zien dat de Natie niet synoniem is van het volk. De Natie is meer en het is niet iedere burger die een deel van de soevereiniteit draagt. Andere ideeën zijn reeds vele malen verdedigd en Rousseau wilde al dat iedere burger zijn fractie van de soevereiniteit zou vertegenwoordigen.

Tal van stromingen beweren thans dat de representatieve democratie, waarbij het beleid wordt uitgetekend door de vertegenwoordigers van de Natie, door de ingezetenen gekozen en gebeurlijk afgestraft, moet gecorrigeerd worden door mechanismen als referenda, directe verkiezingen,... Zij zien directe democratie, praktisch gezien lang niet realiseerbaar, als ideaal. Men ziet niet in wat zulks bijdraagt tot de democratie. Dergelijke ideeën leiden enkel tot een nog verder stimuleren van de demagogie, en uiteindelijk de vernietiging van de democratie omdat de dictatuur van de stem van "het volk" het haalt.

Vele burgers zijn immers niet ontvankelijk voor de complexe materies die schuilgaan achter ieder beleidsonderwerp. Mocht men het hele Europese project aan referenda hebben onderwerpen bij de uitwerking van de grondverdragen hieromtrent, de bevolking zou het haast zeker hebben afgekeurd. Vele burgers stemmen immers op grond van korte termijn harstochten, ingegeven door eigen belang, waar politici behoren te handelen in het algemeen belang, het belang van de gehele bevolking op lange termijn dus. Hun blik reikt verder dan ad hoc maatregelen, of zou althans behoren verder te reiken.

Deze laatste zin is niet zonder betekenis. De invloed van de media, die op eigen gezag en zonder verantwoording menen te weten wat "de mensen" denken, heeft er immers toe geleid dat politici zich steeds meer moeten onderwerpen aan de nukken van presentators die een kleuter-achtige stijl genre Siegfried Bracke plegen te hanteren. In duidingsprogramma's volstaat het één vrouw op een of andere markt aan het woord te laten om een heel beleid in vraag te stellen. "De mensen" zijn heilig. Hun stem wordt vertolkt door de opiniepeilingen en spin doctors. O wee de politicus die tegen hen ingaat. Dit is evenwel bijwijlen nodig teneinde het algemeen belang te dienen. De overdreven mediatisering heeft een nefaste invloed gehad. Mensen die eertijds zo voorstander waren van de NPC, zoals Mark Elchardus, zien nu in tot wat het allemaal geleid heeft (cf. "de dramademocratie",...). Ikzelf heb altijd een positieve conservatieve houding, waarbij de positieve waarden van ons bestel worden verdedigd, voorgestaan.

Referenda en rechtstreekse verkiezingen maken van de politiek nog meer dan nu het geval is een personencultus en een groteske poppenkast, waarbij de oordelen niet meer gegrond zijn op het algemeen belang, doch wel op het behagen van iedere individuele mens. Middelmatigheid wordt troef. "Intellectuelen" worden verketterd door belachelijke creaturen als Bert Anciaux en consoorten, die de waarde van en de subsidies voor kunst en dgl menen moeten te meten aan bezoekersaantallen. Het is bon ton kritiek te hebben op de waarden waar intellectuelen voor staan. Hoe meer Stevaert mensen in de politiek, hoe meer ons bestel dreigt te verzanden in pedante ad hoc maatregelen, hetgeen zich bijvoorbeeld op wetgevend vlak maar al te duidelijk uit.

[Voltaire]

Oorspronkelijk geplaatst door Roel

De huidige representatieve democratie is het resultaat van een evolutie die reeds werd ingezet met de Verlichte filosofen en waarvan de wortels nog verder in de filosofische geschiedenis te vinden zijn. De invoering ervan gebeurde geleidelijk aan, met een steeds verdere uitbreiding der kiesgerechtigden,...

Inderdaad, en niets zegt ons dat deze evolutie naar meer democratie hoeft te stoppen, dat wij nu het ultieme ideaal bereikt hebben. In dit representatieve stelsel worden wij gedwongen ons mandaat aan een ander te geven en mogen wij zelf niet direct deelnemen aan de wetgevende macht. Nochtans is laatste perfect mogelijk via het volksinitiatief in een referendum. Uiteraard is een representatieve instelling handig omdat we moeilijk de gehele wetgeving kunnen verzorgen via referenda. Echter het punt is niet dat een parlement op zich geen goed idee zou zijn, integendeel, het punt is dat democratie uiteindelijk steunt op het beginsel van de volkssoevereiniteit en dat de macht dus bij het volk ligt. Echter wij kunnen enkel maar een parlement kiezen dat over het initiatiefrecht beschikt terwijl we geen enkele mogelijkheid hebben om zelf rechtstreeks het inititatiefrecht uit te oefenen. Daar het niet denkbeeldig is dat het parlement beslissingen neemt die tegen de meerderheidswil ingaan moet het ten alle tijde mogelijk zijn om via directe besluitvorming rechtstreeks deel te nemen aan de wetgevende macht. Met andere woorden: er is geen enkel probleem met het geven van een mandaat aan het parlement zolang de bevolking ook het initiatiefrecht kan uitoefenen als zij dat nodig acht.

Oorspronkelijk geplaatst door Roel

Alle machten gaan uit van de Natie bepaalt onze grondwet in artikel 33. Men zal er goed aan doen in te zien dat de Natie niet synoniem is van het volk. De Natie is meer en het is niet iedere burger die een deel van de soevereiniteit draagt. Andere ideeën zijn reeds vele malen verdedigd en Rousseau wilde al dat iedere burger zijn fractie van de soevereiniteit zou vertegenwoordigen.

O en als de Natie het volk niet is wat is het dan? Eén of andere abstracte entiteit die kan dienen om het beginsel van volkssoevereiniteit naar de vuilbak te verwijzen en te vervangen door een nieuw elitair principe? Immers, in de huidige stand van zaken houdt men directe democratie tegen met dit Natie-argument. Als de macht niet uitgaat van het volk dan zie ik niet in hoe we dat een democratie kunnen noemen. Als de macht niet mag uitgaan van het volk, niet als abstracte entiteit maar als de concrete verzameling der burgers, dan betekent dit dat een elite aan de macht is. In het geval van België dus de partijen, de zuilen, en allerlei lobbygroepen die blijkbaar wél zomaar de besluitvorming mogen beïnvloeden.

Oorspronkelijk geplaatst door Roel

Tal van stromingen beweren thans dat de representatieve democratie, waarbij het beleid wordt uitgetekend door de vertegenwoordigers van de Natie, door de ingezetenen gekozen en gebeurlijk afgestraft, moet gecorrigeerd worden door mechanismen als referenda, directe verkiezingen,... Zij zien directe democratie, praktisch gezien lang niet realiseerbaar, als ideaal. Men ziet niet in wat zulks bijdraagt tot de democratie.

Vele burgers zijn immers niet ontvankelijk voor de complexe materies die schuilgaan achter ieder beleidsonderwerp. Mocht men het hele Europese project aan referenda hebben onderwerpen bij de uitwerking van de grondverdragen hieromtrent, de bevolking zou het haast zeker hebben afgekeurd. Vele burgers stemmen immers op grond van korte termijn harstochten, ingegeven door eigen belang, waar politici behoren te handelen in het algemeen belang, het belang van de gehele bevolking op lange termijn dus. Hun blik reikt verder dan ad hoc maatregelen, of zou althans behoren verder te reiken.

Deze laatste zin is niet zonder betekenis. De invloed van de media, die op eigen gezag en zonder verantwoording menen te weten wat "de mensen" denken, heeft er immers toe geleid dat politici zich steeds meer moeten onderwerpen aan de nukken van presentators die een kleuter-achtige stijl genre Siegfried Bracke plegen te hanteren. In duidingsprogramma's volstaat het één vrouw op een of andere markt aan het woord te laten om een heel beleid in vraag te stellen. "De mensen" zijn heilig. Hun stem wordt vertolkt door de opiniepeilingen en spin doctors. O wee de politicus die tegen hen ingaat. Dit is evenwel bijwijlen nodig teneinde het algemeen belang te dienen. De overdreven mediatisering heeft een nefaste invloed gehad. Mensen die eertijds zo voorstander waren van de NPC, zoals Mark Elchardus, zien nu in tot wat het allemaal geleid heeft (cf. "de dramademocratie",...). Ikzelf heb altijd een positieve conservatieve houding, waarbij de positieve waarden van ons bestel worden verdedigd, voorgestaan.

Referenda en rechtstreekse verkiezingen maken van de politiek nog meer dan nu het geval is een personencultus en een groteske poppenkast, waarbij de oordelen niet meer gegrond zijn op het algemeen belang, doch wel op het behagen van iedere individuele mens. Middelmatigheid wordt troef. "Intellectuelen" worden verketterd door belachelijke creaturen als Bert Anciaux en consoorten, die de waarde van en de subsidies voor kunst en dgl menen moeten te meten aan bezoekersaantallen. Het is bon ton kritiek te hebben op de waarden waar intellectuelen voor staan. Hoe meer Stevaert mensen in de politiek, hoe meer ons bestel dreigt te verzanden in pedante ad hoc maatregelen, hetgeen zich bijvoorbeeld op wetgevend vlak maar al te duidelijk uit.

Ik deel jouw bezorgdheid maar ik zie niet in hoe een bevoogdende houding ten aanzien van de bevolking hier enig soelaas kan brengen. Immers, via rechtstreekse besluitvorming via het referendum hoeven wij niemand te mandateren en hoeft er dus ook niemand de populaire jos uit te hangen om onze stem te winnen - wij zullen wel zelf instaan voor de besluitvorming indien wij dat nodig vinden. Al de "klootjesvolk"-argumenten lijken ervan uit te gaan dat de elite het blijkbaar beter zou doen, dat zij geen fouten zou maken. Een blik op de geschiedenis leert ons dat elites, al dan niet verkozen, best wel hun land kunnen verneuken. Bv. ooit al gehoord van de gigantische staatschuld? Een politicus zei ooit dat als die er vanzelf kan komen die ook wel vanzelf zou verdwijnen . Het ligt juist in de aard van het zuiver representatieve stelsel dat politici geneigd zijn om ad hoc beslissingen op korte termijn te nemen, en niet op lange termijn te denken: die lange termijn zullen zij beroepsmatig meestal toch niet meemaken, terwijl ze wél op korte termijn zichtbare successen moeten boeken om opnieuw stemmen te krijgen. Politici zullen de staatsgelden eerder op korte termijn verkwanselen i.p.v. ze op lange termijn te investeren.

Via directe democratie leg je net de personencultus aan banden want je grijpt rechtstreeks in als volk en niemand hoeft jou dus iets te beloven. Doordat je meer invloed hebt op de besluitvorming zal je je ook meer betrokken voelen dan in het huidige particratische stelsel. Dit is bevorderlijk voor het vertrouwen en het is net het groeiend klimaat van wantrouwen dat de democratische fundamenten van onze samenleving bedreigt. In een klimaat van vertrouwen zullen burgers zeker bereid zijn om het eigenbelang meer in het licht van het algemeen belang te zien i.p.v. de polarisatie tussen beide te bevorderen. Zelfs áls de burger van eigenbelang zou uitgaan is dit geen argument: er is immers geen enkele reden om aan te nemen dat de elite meer in functie van algemeen belang zou denken dan de burger! Laat ons dan liever zelf onze fouten maken i.p.v. dat een zogenaamde "verlichte" elite het voor ons doet

[wardje]

Oorspronkelijk geplaatst door Roel

Men zal er goed aan doen in te zien dat de Natie niet synoniem is van het volk.

Ik denk dat ik roel hier wel volg. "Natie" draagt iets in zich van algemeen belang, dat de naakte som van de belangen van de kiesgerechtigden hier en nu overstijgt.

Niemand heeft exclusieve of bijzondere toegang tot dat "algemeen belang". Het is evenwel belangrijk dat die verwijzing naar het "algemeen belang" rechtblijft als een werkzame fictie (met dank aan Rudi Visker).

[Rudi Dierick]

Oorspronkelijk geplaatst door Voltaire

Inderdaad, en niets zegt ons dat deze evolutie naar meer democratie hoeft te stoppen, dat wij nu het ultieme ideaal bereikt hebben. In dit representatieve stelsel worden wij gedwongen ons mandaat aan een ander te geven en mogen wij zelf niet direct deelnemen aan de wetgevende macht. Nochtans is laatste perfect mogelijk via het volksinitiatief in een referendum. Uiteraard is een representatieve instelling handig omdat we moeilijk de gehele wetgeving kunnen verzorgen via referenda. ...

Daar het niet denkbeeldig is dat het parlement beslissingen neemt die tegen de meerderheidswil ingaan moet het ten alle tijde mogelijk zijn om via directe besluitvorming rechtstreeks deel te nemen aan de wetgevende macht. Met andere woorden: er is geen enkel probleem met het geven van een mandaat aan het parlement zolang de bevolking ook het initiatiefrecht kan uitoefenen als zij dat nodig acht.

O en als de Natie het volk niet is wat is het dan? Eén of andere abstracte entiteit die kan dienen om het beginsel van volkssoevereiniteit naar de vuilbak te verwijzen en te vervangen door een nieuw elitair principe? Immers, in de huidige stand van zaken houdt men directe democratie tegen met dit Natie-argument. Als de macht niet uitgaat van het volk dan zie ik niet in hoe we dat een democratie kunnen noemen. Als de macht niet mag uitgaan van het volk, niet als abstracte entiteit maar als de concrete verzameling der burgers, dan betekent dit dat een elite aan de macht is. In het geval van België dus de partijen, de zuilen, en allerlei lobbygroepen die blijkbaar wél zomaar de besluitvorming mogen beïnvloeden.

Ik deel jouw bezorgdheid maar ik zie niet in hoe een bevoogdende houding ten aanzien van de bevolking hier enig soelaas kan brengen. Immers, via rechtstreekse besluitvorming via het referendum hoeven wij niemand te mandateren en hoeft er dus ook niemand de populaire jos uit te hangen om onze stem te winnen - wij zullen wel zelf instaan voor de besluitvorming indien wij dat nodig vinden. Al de "klootjesvolk"-argumenten lijken ervan uit te gaan dat de elite het blijkbaar beter zou doen, dat zij geen fouten zou maken. Een blik op de geschiedenis leert ons dat elites, al dan niet verkozen, best wel hun land kunnen verneuken. Bv. ooit al gehoord van de gigantische staatschuld? Een politicus zei ooit dat als die er vanzelf kan komen die ook wel vanzelf zou verdwijnen . Het ligt juist in de aard van het zuiver representatieve stelsel dat politici geneigd zijn om ad hoc beslissingen op korte termijn te nemen, en niet op lange termijn te denken: die lange termijn zullen zij beroepsmatig meestal toch niet meemaken, terwijl ze wél op korte termijn zichtbare successen moeten boeken om opnieuw stemmen te krijgen. Politici zullen de staatsgelden eerder op korte termijn verkwanselen i.p.v. ze op lange termijn te investeren.

Via directe democratie leg je net de personencultus aan banden want je grijpt rechtstreeks in als volk en niemand hoeft jou dus iets te beloven. Doordat je meer invloed hebt op de besluitvorming zal je je ook meer betrokken voelen dan in het huidige particratische stelsel. Dit is bevorderlijk voor het vertrouwen en het is net het groeiend klimaat van wantrouwen dat de democratische fundamenten van onze samenleving bedreigt. In een klimaat van vertrouwen zullen burgers zeker bereid zijn om het eigenbelang meer in het licht van het algemeen belang te zien i.p.v. de polarisatie tussen beide te bevorderen. Zelfs áls de burger van eigenbelang zou uitgaan is dit geen argument: er is immers geen enkele reden om aan te nemen dat de elite meer in functie van algemeen belang zou denken dan de burger! Laat ons dan liever zelf onze fouten maken i.p.v. dat een zogenaamde "verlichte" elite het voor ons doet

Goed gezegd.

De tegenstanders van referenda kiezen daardoor juist voor BETUTTELING. Mits een eveniwhctige en degelijke procedure, zal het referendum juist een zeer waardevolle aanvulling zijn op de zuiver representatieve democratie. Het zal er bepaalde excessen namelijk sterk van kunnen terugdringen.