Yserwaque

Paulus de Boskabouter · 16 augustus 2003, 17:11

Qu'est-ce qui se passe le vingt-quatre d'aout ?

athena · 16 augustus 2003, 17:13

Wat is de relevantie van deze topic?

Paulus de Boskabouter · 16 augustus 2003, 17:14

Citaat:

Oorspronkelijk geplaatst door athena

Wat is de relevantie van deze topic?

Het is een vraag

Wat is de relevantie van jouw antwoord??

athena · 16 augustus 2003, 17:18

Ik stel een vraag, waarom kan u daar gewoon geen antwoord op geven?

Paulus de Boskabouter · 16 augustus 2003, 17:18

heeft dit er iets mee te maken?

Paulus de Boskabouter · 16 augustus 2003, 17:20

Citaat:

Oorspronkelijk geplaatst door athena

Ik stel een vraag, waarom kan u daar gewoon geen antwoord op geven?

Dat je geen Frans begrijpt tot daar aan toe, dat je zelfs geen Nederlands begrijpt baart zorgen.

Speciaal voor u:

vraag (de ~, vragen)
1 handeling van vragen <=> antwoord
2 kooplust
3 opgave, opdracht
4 probleem

C uit W · 16 augustus 2003, 17:23

Citaat:

Oorspronkelijk geplaatst door Paulus de Boskabouter

Qu'est-ce qui se passe le vingt-quatre d'aout ?

start bij het Van Raemendonck monument in Ieper, maar ik denk niet dat er daar veel man op kan.
Het is dus geen massabetoging.

athena · 16 augustus 2003, 17:26

Citaat:

Oorspronkelijk geplaatst door athena

Wat is de relevantie van deze topic?

Dit is een vraag Paulus, het vraagteken niet opgemerkt?

Paulus de Boskabouter · 16 augustus 2003, 17:28

Citaat:

Oorspronkelijk geplaatst door athena

Citaat:

Oorspronkelijk geplaatst door athena

Wat is de relevantie van deze topic?

Dit is een vraag Paulus, het vraagteken niet opgemerkt?

Citaat:

Het is een vraag

En dat was het antwoord, Athenake.
Niet opgemerkt?

Paulus de Boskabouter · 16 augustus 2003, 17:29

Allez, nu weet ik nog niet veel meer over het doel van dat evenement.

Lieven Corneillie · 16 augustus 2003, 17:38

Gok in het wilde weg: Vlaams Blok, TAK, NSV, Voorpost, Were Di en aanverwanten vinden de IJzerbedevaart niet rechts en radicaal genoeg en houden dan zelf maar een alternatieve versie.

Johan C. · 16 augustus 2003, 17:39

Citaat:

Oorspronkelijk geplaatst door Lieven Corneillie

Gok in het wilde weg: Vlaams Blok, TAK, NSV, Voorpost, Were Di en aanverwanten vinden de IJzerbedevaart niet rechts en radicaal genoeg en houden dan zelf maar een alternatieve versie.

Toch ook een aantal N-VA'ers hebben het manifest ondertekend.

Paulus de Boskabouter · 16 augustus 2003, 17:44

Citaat:

De IJzerwake is een manifestatie waarop alle Vlamingen, ongeacht hun levensbeschouwelijke of partijpolitieke overtuiging, welkom zijn. Op de IJzerwake wordt niemand uitgesloten, maar moeten we juist aaneensluiten [size=6]omwille van de voor Vlaanderen levensnoodzakelijke eensgezindheid onder de Vlamingen in hun strijd voor de onafhankelijkheid van Vlaanderen. [/size]

Paulus de Boskabouter · 16 augustus 2003, 17:58

Ons volk bestaat niet
--------------------------------------------------------------------------------
Elk natonalisme heeft een myte nodig. De Vlaamse beweging vond de hare aan het IJzerfront van de Eerste Wereldoorlog.

Elk jaar brengt de IJzerbedevaart het drama van de Vlaamse soldaten aan het IJzerfront tijdens de Eerste Wereldoorlog in herinnering. De bedevaart wil een herdenking zijn van het lijden van soldaten, die, zo wil het de legende, de dood werden ingestuurd door Nederlandsonkundige officieren. Maar de bedevaart is veel meer dan dat. De loopgravenoorlog van '14-'18 is uitgegroeid tot een krachtig en blijvend symbool van de verdrukking van Vlaanderen door "België". De IJzertragedie kreeg een biezondere betekenis als funderingsmyte van het Vlaamse nationalisme. Ze is zeker niet het begin van de Vlaamse beweging - die dateert van bij het ontstaan van België in 1830 - maar rond de Eerste Wereldoorlog onderging de beweging wel een versnelling. Toen radikalizeerde het flamingantisme en één strekking erin koos voortaan resoluut voor een anti-Belgische koers. Daarmee kende het nationalisme in Vlaanderen zijn extreme konsekwentie, de zelfstandigheid. Tevoren beperkte het zijn eis tot de eentaligheid van Vlaanderen in een tweetalige Belgische staat.

Eensgezindheid daarover bestond echter niet en dat is vandaag nog altijd zo. De Vlaamse beweging is intern altijd verdeeld gebleven, waarbij zowel het doel als de middelen van het flamingantisme de inzet van vaak heftige kontroverses waren. Nu is dat nog altijd zo. Ook de flamingantische partijen hebben die verdeeldheid nooit kunnen overbruggen, onder meer omdat bepaalde strekkingen in het flamingantisme het liefst buiten het demokratisch-politieke strijdgewoel bleven en zich niet aan de elektorale toets wilden onderwerpen.

Niemand kan namelijk de Vlaamse waarheid in pacht hebben, zodat ook "de" Vlaamse beweging eigenlijk niet bestaat. Ze omkadert alleen een reeks standpunten waarrond een tijdelijke con- sensus wordt gevonden, die alleen afhangt van de omstandigheden en de konjunktuur van het moment. Zo kan ook het zogeheten "Testament van de IJzersoldaten" - een tekst die als zodanig niet eens bestaat - alleen het voorwerp van exegese zijn, waaruit iedereen zijn eigen besluiten kan trekken. De diverse strekkingen in het flamingantisme strijden bijgevolg om politieke interpretaties. Daarvoor moeten ze het overwicht zien te krijgen op de forums waarop de flamingantische standpunten van het moment tot stand komen en publiek worden gemaakt, de zogeheten "hoogmissen" van de Vlaamse beweging.

Daarin vormt de IJzerbedevaart veruit het belangrijkste platform. Onmiddellijk na de oorlog was ze wat de naam ervan laat vermoeden, een bedevaart naar de graven aan de IJzer. Al snel werd ze echter een binnen de Vlaamse beweging algemeen erkend forum waarop een politiek eisenpakket werd verkondigd. Dat maakt het voor Vlaams-nationalisten dan ook nog altijd zo belangrijk om de IJzerbedevaarten ideologisch te kontroleren; de toespraken die er worden gehouden, bepalen
voor de getrouwen immers de Vlaams-nationale politieke agenda.

Sneuvelen

Wegens deze politieke betekenis heeft ook het Vlaamse lotgeval aan het front vrij letterlijk mytologische proporties aangenomen. De myte heeft schromelijke overdrijvingen in de hand gewerkt die het Vlaamse leed in de loopgraven hebben aangedikt, als daarmee maar de indruk kon worden gewekt dat het francofone België de Vlaamse soldaten doelbewust, omdát ze Vlamingen waren, onrechtvaardig heeft behandeld, bijvoorbeeld door hen met de gevaarlijkste oorlogsopdrachten te belasten. Het Vlaamse aandeel in het leger bedroeg echter nooit 80 of 90 procent, zoals een hardnekkige myte beweert, maar 61 �* 70 procent. Dat zijn "verklaarbare" cijfers, vooral demografisch, maar bijvoorbeeld ook omdat Vlamingen gemiddeld lager geschoold waren en daardoor sneller in de vuurlinie terecht kwamen. Hoger geschoolden - in België vooral Franstaligen dus - klommen sneller in de rangen op. En hoe hoger de rang, hoe geringer het risico om te sneuvelen. Het Vlaamse onrecht was dus eigenlijk vooral een sociaal onrecht.

De tragiek in de loopgraven heeft, zo wil de gemeenplaats voorts, bij tal van soldaten het Vlaamse bewustzijn gewekt, wat onder meer leidde tot het ontstaan van de radikaal-flamingantische Frontbeweging. De eersten die zich door deze myte hebben laten misleiden, waren de leiders van de Frontbeweging zelf. Zij telden in werkelijkheid nooit meer dan vijfduizend aanhangers, maar ze maakten zichzelf wijs dat ze op een tien keer grotere achterban van mobilizeerbare militanten konden rekenen. Fundamenteler is dat de ware motivatie voor het ongenoegen in de loopgraven bij nader toezien slechts heel weinig met flamingantisme te maken had.

Zeker, de taalwet van 1913 over het leger werd niet korrekt toegepast. Maar dat taalwetten werden genegeerd was al sinds decennia een kwalijke traditie. Zeker, er werd een opzichtige flamingantische aktie en agitatie gevoerd. Maar die was vooral het werk van een kleine kern van militante Vlaamse intellektuelen, die zich aanvankelijk meer zorgen maakte over de losbandigheid achter het front dan over het taalprobleem.

Tot een eind in 1915 was van enig Vlaams bewustzijn in alle geval niets te merken. Of toch. Al eind 1914 - toen het front zich aan de IJzer had gestabilizeerd en een uitzichtloze loopgravenoorlog kon beginnen, die vier jaar zou duren - had de katolieke politicus Frans van Cauwelaert, een Vlaamse "minimalist", laten weten dat "ons volk" in het leger een "gruwelijk onrecht" werd aangedaan. Het is betekenisvol voor het toen gangbare taalgebruik dat Van Cauwelaert op zulke verbale kitsch terugviel om ertegen te protesteren dat de officiële Belgische propaganda de eenheid van Vlamingen en Walen loofde en zich erover verheugde dat de Latijnse landen de opmars van de Germaanse barbarij hadden gestuit - er werd in die tijd graag in rassentermen gesproken.

Zedelijk

In september 1915 rapporteerde de Militaire Veiligheid - hoewel geen toonbeeld van efficiëntie of handigheid - nog dat de meeste soldaten absoluut niet opgezet waren met de beginnende Vlaamse taalagitatie. Kennelijk bestond er een kommunikatiestoornis tussen de soldaten en de Vlaamsgezinde intellektuelen van de Frontbeweging. Tot dan toe was de Vlaamse beweging uitsluitend een zaak van de sociale middengroepen, maar in de loopgraven kwamen deze kleinburgers voor het eerst in direkt kontakt met het gewone volk waarop ze zich altijd hadden beroepen. En dat eerste kontakt viel bepaald niet mee.

Dat kwam niet alleen door onbegrip vanwege de frontsoldaten. In september 1917 schreef een fel ontnuchterde flamingant van aan het front naar huis: "Joseph, jij hebt mooi schrijven over Zedelijk volk, groot volk, maar ken jij ons volk of gewoon het volk? Toen ik nog op het kollege zat, dacht ik ook met liefde aan ons Vlaamse volk, maar het bestaat gewoon niet. Hij die hier ploetert in het slijk die kan het weinig schelen of z'n officieren hem in het Frans of het Vlaams de dood injagen. Het enige wat hem interesseert is het er levend van af brengen en dat is het beste motief om te vechten."

Natuurlijk bestond er onder de soldaten een malaise, maar die vond haar oorzaak vooral in de oorlogsmoeheid en in de miserabele levensomstandigheden aan het front. In het Franse leger leidde dat, bijvoorbeeld, tot regelrechte muiterijen op een schaal die aan het Belgische front lang niet werden geëvenaard. En de malaise gold voor alle soldaten, welke taal ze ook spraken. Voor Vlamingen kwam er alleen nog iets bij. Als de soldaten ageerden, dan doken de Vlaamse grieven pas op nadat eerst een hogere soldij of een betere voeding waren geëist. Zelfs de Vlaams-nationalist Jeroom Leuridan, die aktief was in de Frontbeweging, stelde dat eind 1916 vast: "De Belgische soldaat heeft voor geen cent vaderlandsliefde meer, zo zegt hij zelf tenminste: 'Mijn vader heeft geen land, tenzij dat in moeders bloempotten'. Neen, de Belg heeft er genoeg van. Waarvoor ten andere vecht hij, vraagt hij zich af." Pas daarna voegde Leuridan daaraan toe: "En dan de Vlaamse soldaat! Is er ooit een ondraaglijker toestand gekend dan de zijne?"

De ontevredenheid was algemeen, omdat de soldaten zich verwaarloosd en niet gerespekteerd voelden door hun hautaine, burgerlijke, niet zelden ook nog onbekwame of zelfs aan drank verslaafde officieren - die bovendien niet het minste benul hadden van de Vlaamse gevoeligheden. Voor Vlaamse soldaten entte die ontevredenheid zich op de taalkwestie. De taal maakte hun ongenoegen zichtbaar. De taalgrief was niet de grond van de zaak, maar ze symbolizeerde waar het dan wel om ging: de kloof tussen de soldaat en de (Franstalige) legerleiding. Het feit dat Vlaamse gesneuvelden een Franstalig opschrift op hun zerkjes kregen, was zo'n ergelijke vorm van taktloosheid en gebrek aan respekt.

Revolutie

Dat proces heeft zich ook in het buitenland voorgedaan: de oorlogsomstandigheden scherpten het nationaliteitsbewustzijn aan, omdat men een parallel zag tussen het onrecht aan het front en het gevoel van verdrukking thuis. Dat gebeurde kronologisch het eerst bij intellektuelen en de middenklasse en vervolgens bij laaggeschoolden. Aan het Ijzerfront - waar Vlamingen het van thuis gewend waren om in het Frans te worden gekommandeerd - was dat niet anders.

Daar kwam nog de Russische revolutie van 1917 bij: zij vijzelde het sociale en politieke bewustzijn verder op, omdat ze het besef opwekte dat er een alternatief bestond voor het lijdzame ondergaan van de situatie. Ze toonde aan dat dit alternatief denkbaar en realizeerbaar was. Ook aan het IJzerfront bleef de Oktoberrovolutie niet onopgemerkt. Volgens de Franse militaire attaché werd ze door de meeste Belgische soldaten "zoniet als een gelukkige gebeurtenis, dan toch ten

minste als een vooruitgang" gezien. De legerleiding had daar in alle geval geen goed oog in. Ze vreesde blijkbaar dat het voorbeeld van de revolutie aanstekelijk zou werken en organizeerde daarom een contrarevolutionaire propaganda.

Uiteindelijk, zo benadrukt de Britse historicus Eric Hobsbawm in zijn befaamde studie "Nations and nationalism since 1780", diende het nationalisme van rond de Eerste Wereldoorlog als een surrogaat voor de sociale revolutie naar Sovjet-model. Zo ook in Vlaanderen. Behalve dat de Vlaamse frontsoldaat zelden revolutionaire dromen koesterde en al blij was dat hij in 1918 terug naar moeders bloempot kon. De meest geradikali

De loopgraven van '14-'18: malaise.

zeerden onder de soldaten vonden een uitlaatklep in de Vlaamse beweging. Ze zouden het flamingantisme verbreden door het uit te dragen op het platteland en bevolkingsgroepen waar het tevoren nooit voet aan de grond had gekregen. Maar van een kommunistische opstand zoals in Duitsland zou nooit sprake zijn. Het Belgische establishment vergiste zich dus eens te meer toen het na de oorlog een even heftig als dwaas antiflamingantisme tegen de flaminboches ontketende.

Patriot! · 16 augustus 2003, 18:12

Klassiek, doch geniaal

Suits You, Sir! · 16 augustus 2003, 18:43

Citaat:

Oorspronkelijk geplaatst door Paulus de Boskabouter

Qu'est-ce qui se passe le vingt-quatre d'aout ?

Hahahahaha... Yserwaque hahahahahahahaa

Patriot! · 16 augustus 2003, 18:44

Vive la Patrie.

C uit W · 16 augustus 2003, 19:02

Citaat:

Oorspronkelijk geplaatst door Patriot

Vive la Patrie.

Probeer jij aan zoveel mogelijk berichten te raken of zo?

En de tekst is gewoon zielige recuperatie.

Patriot! · 16 augustus 2003, 19:22

Citaat:

Oorspronkelijk geplaatst door C uit W

Citaat:

Oorspronkelijk geplaatst door Patriot

Vive la Patrie.

Probeer jij aan zoveel mogelijk berichten te raken of zo?

En de tekst is gewoon zielige recuperatie.

Weerleg hem dan, Charles uit Wallonië.

Paulus de Boskabouter · 16 augustus 2003, 19:24

Citaat:

Oorspronkelijk geplaatst door C uit W

En de tekst is gewoon zielige recuperatie.

ndoet ndoet.

Argumenteren!!! zoals jullie zo dikwijls eisen!!

16 augustus 2003, 18:12	#15
Patriot! Secretaris-Generaal VN Geregistreerd: 6 oktober 2002 Locatie: België - Belgique - Belgien - Belgium Berichten: 21.353	Klassiek, doch geniaal __________________ CD&V's strijd tegen de horeca (lees meer)

16 augustus 2003, 18:44	#17
Patriot! Secretaris-Generaal VN Geregistreerd: 6 oktober 2002 Locatie: België - Belgique - Belgien - Belgium Berichten: 21.353	Vive la Patrie. __________________ CD&V's strijd tegen de horeca (lees meer)

16 augustus 2003, 17:11	#1
Paulus de Boskabouter Europees Commissaris Geregistreerd: 15 maart 2003 Berichten: 7.087	Qu'est-ce qui se passe le vingt-quatre d'aout ?

16 augustus 2003, 17:13	#2
athena Parlementslid Geregistreerd: 14 februari 2003 Berichten: 1.698	Wat is de relevantie van deze topic?

16 augustus 2003, 17:18	#4
athena Parlementslid Geregistreerd: 14 februari 2003 Berichten: 1.698	Ik stel een vraag, waarom kan u daar gewoon geen antwoord op geven?

16 augustus 2003, 17:29	#10
Paulus de Boskabouter Europees Commissaris Geregistreerd: 15 maart 2003 Berichten: 7.087	Allez, nu weet ik nog niet veel meer over het doel van dat evenement.

16 augustus 2003, 17:38	#11
Lieven Corneillie Lokaal Raadslid Geregistreerd: 13 december 2002 Berichten: 345	Gok in het wilde weg: Vlaams Blok, TAK, NSV, Voorpost, Were Di en aanverwanten vinden de IJzerbedevaart niet rechts en radicaal genoeg en houden dan zelf maar een alternatieve versie.

16 augustus 2003, 17:58	#14
Paulus de Boskabouter Europees Commissaris Geregistreerd: 15 maart 2003 Berichten: 7.087	Ons volk bestaat niet -------------------------------------------------------------------------------- Elk natonalisme heeft een myte nodig. De Vlaamse beweging vond de hare aan het IJzerfront van de Eerste Wereldoorlog. Elk jaar brengt de IJzerbedevaart het drama van de Vlaamse soldaten aan het IJzerfront tijdens de Eerste Wereldoorlog in herinnering. De bedevaart wil een herdenking zijn van het lijden van soldaten, die, zo wil het de legende, de dood werden ingestuurd door Nederlandsonkundige officieren. Maar de bedevaart is veel meer dan dat. De loopgravenoorlog van '14-'18 is uitgegroeid tot een krachtig en blijvend symbool van de verdrukking van Vlaanderen door "België". De IJzertragedie kreeg een biezondere betekenis als funderingsmyte van het Vlaamse nationalisme. Ze is zeker niet het begin van de Vlaamse beweging - die dateert van bij het ontstaan van België in 1830 - maar rond de Eerste Wereldoorlog onderging de beweging wel een versnelling. Toen radikalizeerde het flamingantisme en één strekking erin koos voortaan resoluut voor een anti-Belgische koers. Daarmee kende het nationalisme in Vlaanderen zijn extreme konsekwentie, de zelfstandigheid. Tevoren beperkte het zijn eis tot de eentaligheid van Vlaanderen in een tweetalige Belgische staat. Eensgezindheid daarover bestond echter niet en dat is vandaag nog altijd zo. De Vlaamse beweging is intern altijd verdeeld gebleven, waarbij zowel het doel als de middelen van het flamingantisme de inzet van vaak heftige kontroverses waren. Nu is dat nog altijd zo. Ook de flamingantische partijen hebben die verdeeldheid nooit kunnen overbruggen, onder meer omdat bepaalde strekkingen in het flamingantisme het liefst buiten het demokratisch-politieke strijdgewoel bleven en zich niet aan de elektorale toets wilden onderwerpen. Niemand kan namelijk de Vlaamse waarheid in pacht hebben, zodat ook "de" Vlaamse beweging eigenlijk niet bestaat. Ze omkadert alleen een reeks standpunten waarrond een tijdelijke con- sensus wordt gevonden, die alleen afhangt van de omstandigheden en de konjunktuur van het moment. Zo kan ook het zogeheten "Testament van de IJzersoldaten" - een tekst die als zodanig niet eens bestaat - alleen het voorwerp van exegese zijn, waaruit iedereen zijn eigen besluiten kan trekken. De diverse strekkingen in het flamingantisme strijden bijgevolg om politieke interpretaties. Daarvoor moeten ze het overwicht zien te krijgen op de forums waarop de flamingantische standpunten van het moment tot stand komen en publiek worden gemaakt, de zogeheten "hoogmissen" van de Vlaamse beweging. Daarin vormt de IJzerbedevaart veruit het belangrijkste platform. Onmiddellijk na de oorlog was ze wat de naam ervan laat vermoeden, een bedevaart naar de graven aan de IJzer. Al snel werd ze echter een binnen de Vlaamse beweging algemeen erkend forum waarop een politiek eisenpakket werd verkondigd. Dat maakt het voor Vlaams-nationalisten dan ook nog altijd zo belangrijk om de IJzerbedevaarten ideologisch te kontroleren; de toespraken die er worden gehouden, bepalen voor de getrouwen immers de Vlaams-nationale politieke agenda. Sneuvelen Wegens deze politieke betekenis heeft ook het Vlaamse lotgeval aan het front vrij letterlijk mytologische proporties aangenomen. De myte heeft schromelijke overdrijvingen in de hand gewerkt die het Vlaamse leed in de loopgraven hebben aangedikt, als daarmee maar de indruk kon worden gewekt dat het francofone België de Vlaamse soldaten doelbewust, omdát ze Vlamingen waren, onrechtvaardig heeft behandeld, bijvoorbeeld door hen met de gevaarlijkste oorlogsopdrachten te belasten. Het Vlaamse aandeel in het leger bedroeg echter nooit 80 of 90 procent, zoals een hardnekkige myte beweert, maar 61 �* 70 procent. Dat zijn "verklaarbare" cijfers, vooral demografisch, maar bijvoorbeeld ook omdat Vlamingen gemiddeld lager geschoold waren en daardoor sneller in de vuurlinie terecht kwamen. Hoger geschoolden - in België vooral Franstaligen dus - klommen sneller in de rangen op. En hoe hoger de rang, hoe geringer het risico om te sneuvelen. Het Vlaamse onrecht was dus eigenlijk vooral een sociaal onrecht. De tragiek in de loopgraven heeft, zo wil de gemeenplaats voorts, bij tal van soldaten het Vlaamse bewustzijn gewekt, wat onder meer leidde tot het ontstaan van de radikaal-flamingantische Frontbeweging. De eersten die zich door deze myte hebben laten misleiden, waren de leiders van de Frontbeweging zelf. Zij telden in werkelijkheid nooit meer dan vijfduizend aanhangers, maar ze maakten zichzelf wijs dat ze op een tien keer grotere achterban van mobilizeerbare militanten konden rekenen. Fundamenteler is dat de ware motivatie voor het ongenoegen in de loopgraven bij nader toezien slechts heel weinig met flamingantisme te maken had. Zeker, de taalwet van 1913 over het leger werd niet korrekt toegepast. Maar dat taalwetten werden genegeerd was al sinds decennia een kwalijke traditie. Zeker, er werd een opzichtige flamingantische aktie en agitatie gevoerd. Maar die was vooral het werk van een kleine kern van militante Vlaamse intellektuelen, die zich aanvankelijk meer zorgen maakte over de losbandigheid achter het front dan over het taalprobleem. Tot een eind in 1915 was van enig Vlaams bewustzijn in alle geval niets te merken. Of toch. Al eind 1914 - toen het front zich aan de IJzer had gestabilizeerd en een uitzichtloze loopgravenoorlog kon beginnen, die vier jaar zou duren - had de katolieke politicus Frans van Cauwelaert, een Vlaamse "minimalist", laten weten dat "ons volk" in het leger een "gruwelijk onrecht" werd aangedaan. Het is betekenisvol voor het toen gangbare taalgebruik dat Van Cauwelaert op zulke verbale kitsch terugviel om ertegen te protesteren dat de officiële Belgische propaganda de eenheid van Vlamingen en Walen loofde en zich erover verheugde dat de Latijnse landen de opmars van de Germaanse barbarij hadden gestuit - er werd in die tijd graag in rassentermen gesproken. Zedelijk In september 1915 rapporteerde de Militaire Veiligheid - hoewel geen toonbeeld van efficiëntie of handigheid - nog dat de meeste soldaten absoluut niet opgezet waren met de beginnende Vlaamse taalagitatie. Kennelijk bestond er een kommunikatiestoornis tussen de soldaten en de Vlaamsgezinde intellektuelen van de Frontbeweging. Tot dan toe was de Vlaamse beweging uitsluitend een zaak van de sociale middengroepen, maar in de loopgraven kwamen deze kleinburgers voor het eerst in direkt kontakt met het gewone volk waarop ze zich altijd hadden beroepen. En dat eerste kontakt viel bepaald niet mee. Dat kwam niet alleen door onbegrip vanwege de frontsoldaten. In september 1917 schreef een fel ontnuchterde flamingant van aan het front naar huis: "Joseph, jij hebt mooi schrijven over Zedelijk volk, groot volk, maar ken jij ons volk of gewoon het volk? Toen ik nog op het kollege zat, dacht ik ook met liefde aan ons Vlaamse volk, maar het bestaat gewoon niet. Hij die hier ploetert in het slijk die kan het weinig schelen of z'n officieren hem in het Frans of het Vlaams de dood injagen. Het enige wat hem interesseert is het er levend van af brengen en dat is het beste motief om te vechten." Natuurlijk bestond er onder de soldaten een malaise, maar die vond haar oorzaak vooral in de oorlogsmoeheid en in de miserabele levensomstandigheden aan het front. In het Franse leger leidde dat, bijvoorbeeld, tot regelrechte muiterijen op een schaal die aan het Belgische front lang niet werden geëvenaard. En de malaise gold voor alle soldaten, welke taal ze ook spraken. Voor Vlamingen kwam er alleen nog iets bij. Als de soldaten ageerden, dan doken de Vlaamse grieven pas op nadat eerst een hogere soldij of een betere voeding waren geëist. Zelfs de Vlaams-nationalist Jeroom Leuridan, die aktief was in de Frontbeweging, stelde dat eind 1916 vast: "De Belgische soldaat heeft voor geen cent vaderlandsliefde meer, zo zegt hij zelf tenminste: 'Mijn vader heeft geen land, tenzij dat in moeders bloempotten'. Neen, de Belg heeft er genoeg van. Waarvoor ten andere vecht hij, vraagt hij zich af." Pas daarna voegde Leuridan daaraan toe: "En dan de Vlaamse soldaat! Is er ooit een ondraaglijker toestand gekend dan de zijne?" De ontevredenheid was algemeen, omdat de soldaten zich verwaarloosd en niet gerespekteerd voelden door hun hautaine, burgerlijke, niet zelden ook nog onbekwame of zelfs aan drank verslaafde officieren - die bovendien niet het minste benul hadden van de Vlaamse gevoeligheden. Voor Vlaamse soldaten entte die ontevredenheid zich op de taalkwestie. De taal maakte hun ongenoegen zichtbaar. De taalgrief was niet de grond van de zaak, maar ze symbolizeerde waar het dan wel om ging: de kloof tussen de soldaat en de (Franstalige) legerleiding. Het feit dat Vlaamse gesneuvelden een Franstalig opschrift op hun zerkjes kregen, was zo'n ergelijke vorm van taktloosheid en gebrek aan respekt. Revolutie Dat proces heeft zich ook in het buitenland voorgedaan: de oorlogsomstandigheden scherpten het nationaliteitsbewustzijn aan, omdat men een parallel zag tussen het onrecht aan het front en het gevoel van verdrukking thuis. Dat gebeurde kronologisch het eerst bij intellektuelen en de middenklasse en vervolgens bij laaggeschoolden. Aan het Ijzerfront - waar Vlamingen het van thuis gewend waren om in het Frans te worden gekommandeerd - was dat niet anders. Daar kwam nog de Russische revolutie van 1917 bij: zij vijzelde het sociale en politieke bewustzijn verder op, omdat ze het besef opwekte dat er een alternatief bestond voor het lijdzame ondergaan van de situatie. Ze toonde aan dat dit alternatief denkbaar en realizeerbaar was. Ook aan het IJzerfront bleef de Oktoberrovolutie niet onopgemerkt. Volgens de Franse militaire attaché werd ze door de meeste Belgische soldaten "zoniet als een gelukkige gebeurtenis, dan toch ten minste als een vooruitgang" gezien. De legerleiding had daar in alle geval geen goed oog in. Ze vreesde blijkbaar dat het voorbeeld van de revolutie aanstekelijk zou werken en organizeerde daarom een contrarevolutionaire propaganda. Uiteindelijk, zo benadrukt de Britse historicus Eric Hobsbawm in zijn befaamde studie "Nations and nationalism since 1780", diende het nationalisme van rond de Eerste Wereldoorlog als een surrogaat voor de sociale revolutie naar Sovjet-model. Zo ook in Vlaanderen. Behalve dat de Vlaamse frontsoldaat zelden revolutionaire dromen koesterde en al blij was dat hij in 1918 terug naar moeders bloempot kon. De meest geradikali De loopgraven van '14-'18: malaise. zeerden onder de soldaten vonden een uitlaatklep in de Vlaamse beweging. Ze zouden het flamingantisme verbreden door het uit te dragen op het platteland en bevolkingsgroepen waar het tevoren nooit voet aan de grond had gekregen. Maar van een kommunistische opstand zoals in Duitsland zou nooit sprake zijn. Het Belgische establishment vergiste zich dus eens te meer toen het na de oorlog een even heftig als dwaas antiflamingantisme tegen de flaminboches ontketende.