Categorisering van psychische aandoeningen

[Groentje-18]

Naar aanleiding van deze vraag van Lomeanor start ik dit topic, want ze lijkt me een leuk startpunt voor een leuke discussie, en ik denk dat het ongepast is die nog te beantwoorden in de forummer-vd-week-draad.

Wat vind je van de DSM? Is het gebruik hiervan in de psychologie/psychiatrie een positieve of een negatieve evolutie?
(Een meer genuanceerd antwoord dan die zwart/wit stelling mag ook )

DSM staat voor Diagnostic Statistical Manal of Mental Diseases. Dit boek geeft een overzicht van alle psychische stoornissen.

Ik denk niet dat het verschijnen van dit boek een slechte evolutie is, toch niet als het gebruikt wordt waarvoor het echt dient. Eén van de bedoelingen van het boek is dat er internationale consensus ontstaat over de gebruikte terminologie van de verschillende psychische stoornissen, zodat iemand die in Amerika het woord 'depressie' gebruikt er hetzelfde mee bedoelt als zijn Finse collega. Dit vergemakkelijkt de gegevensverzameling en het wetenschappelijk onderzoek voor zo'n stoornis. Daardoor kan men meer algemene uitspraken over een stoornis doen, en ook gerichter gaan behandelen.
Een vaak gehoorde kritiek op het (verkeerd) gebruik van de DSM is dat ze hokjesdenken aanmoedigt door aan etikettenkleverij te doen. Wanneer het etiket wordt geplakt, is het grootste werk voor de psy voorbij en moet de cliënt maar tevreden zijn en met die diagnose proberen te leven. Dit komt door een verkeerde kijk op diagnostiek. De diagnosestelling mag geen eindpunt zijn, maar ze vormt juist het vertrekpunt van een heel proces.Tijdens dit proces moet de diagnose voortdurend getoetst en zonodig bijgesteld worden aan de veranderde omstandigheden. De diagnose is tevens het startpunt van een behandeling.
Het zou ook niet zo mogen zijn dat een diagnosestelling of het ingedeeld hebben van de cliënt in een vakje de individuele therapie belemmerd. Want door te weten wat de cliënt weet, weet je nog altijd niet hoe de cliënt die stoornis precies verkregen heeft, en wat deze in stand houdt. Dit moet verder onderzocht worden in de diagnostiek, en biedt ook interessante aanknopingspunten voor de behandeling.

Als het boek gebruikt wordt waarvoor het dient, is het een goede evolutie.

[lomeanor]

Zoals je hier aangeeft: het grote voordeel van de DSM is dat we het eens zijn waarover we het hebben, als we over een bepaalde ziekte spreken.

Het probleem is dat de DSM volgens mij in de moderne (Amerikaanse) psychologie veel te veel belang krijgt. Men gaat een patiënt bekijken in functie van de DSM en een behandeling starten in functie van de DSM classificatie.

Ik vind echter dat niet de DSM classificatie, maar de individuele patiënt centraal moet staan. Niet het aankruisen van hokjes is belangrijk (vb. als je 6 van de 10 kenmerken vertoont ben je depressief), maar wel de specifieke etiologie, het specifieke ontstaansmechanisme, de specifieke pathogenese van de verstoring van de psychische ballans van de patiënt. Daarom vind ik een psychodynamische beschouwing van een pathologie veel interessanter en veel beter bruikbaar dan een hokje-aankruisende-DSM-classificatie.

Mijn mening over de DSM is dus de volgende: het is een handig instrument voor wetenschappelijk onderzoek (strikte definiëring van aandoeningen) maar volgens mij simplificieert het gebruik ervan in de klinische praktijk de etiopathogenese van de pathologie. Méér nog: een strikte DSM toepassing (met daaraan gekoppelde behandelingsschema's) compromitteert een broodnodige individuele behandeling van de patiënt.

Kortom: in mijn visie staat niet de DSM-classificatie van de patiënt centraal, maar wel het verhaal van individuele patiënt.

[Groentje-18]

Ik ben het daar honderd procent mee eens.

Het gevaar bestaat, en we weten allebei dat het gebeurt, dat psy's allerhande zich gaan beperken tot het indelen van de diagnose en de best werkende behandeling (evidence based) die daarvoor beschikbaar is.
Zo krijg je een behandeling van een cliënt die gebaseerd is op de gemiddelde patiënt, waardoor je het risico loopt heel wat essentiele elementen voor een goede behandeling van de unieke cliënt voor je te missen.

De vraag is hoe dit kan voorkomen worden.
En hoe vaak zal een cliënt terechtkomen in het hokje 'x stoornis, niet anders omschreven', met alle gevolgen vandien indien de behandelaar het reguliere protocol (diagnose door de DSM + daaraan gelinkte behandeling) volgt?

Van alle scholen in de psychologie spreekt de psychoanalyse mij ook het meeste aan, en ik ben er eigenlijk van overtuigd dat het de meest doeltreffende methode is om iemand te behandelen en deze persoon ook op lange termijn te vrijwaren van psychische problemen.
Het grote nadeel van de psychoanalyse is dat het heel tijds- en dus ook heel kostenintensief is. In een samenleving waarin psychische gezondheidszorg naar de achtergrond wordt geschoven wat zich duidelijk uit in het enkel terugbetalen van kosten voortvloeiend uit lichamelijke gezondheidsproblemen is deze vorm van therapie voorbehouden voor de rijken.
Ik weet niet of ik daar juist in ben ... maar ik heb ook wel eens de indruk dat psychoanalyse veel meer van de therapeut vergt.

[the_dude]

DSM staat voor de commercialisering van de hersenen en voor psychiaters die niet te veel tijd in hun patiënten willen steken en is eigenlijk vnl. gemaakt om de pillendraaiers van dienst te zijn (zoveel vakjes aangekruist in dat profiel en daarvoor bestaat die soort van medicatie).
Als je overlegt met collega's dien je een duidelijk beeld te kunnen geven van de mens wie je bespreekt en veralgemenende hulpstukken bemoeilijken de boel gewoon.
Een dsm classificatie komt overeen met het niet naar waarde schatten van de mens die voor u zit. Wat niet wegneemt dat het gemakkelijk is en als je dan toch aan de lopende band moet werken zijn er niet echt betere methoden.

[Den Duisteren Duikboot]

Ik ga ervan uit dat zo'n classificatiesysteem hooguit oriënterend kan zijn en om die reden ook zinvol. De vraag lijkt me dus eerder hoe men ermee omgaat.

Ik vrees wel dat jullie discussie een beetje te technisch is voor leken zoals ik. Of psychotherapie de beste optie is voor mensen met een depressie weet ik niet. Ook dat lijkt me af te hangen van de precieze oorzaak en ingesteldheid van de individuele patiënt. Wat ik wel kwijt wil: de drempel naar de psychiater is vrij groot. Mensen worden verondersteld eerst naar de huisarts te gaan, terwijl alom bekend is dat a) die huisartsen daar vrij slecht voor opgeleid zijn en b) de huisarts veelal een bekende is, wat voor velen eerder een drempel is om een psychisch probleem aan te kaarten dan een stimulans. Ik vraag me dan ook af of er geen eerstelijnspsychiaters kunnen worden ingezet wier taak erin bestaat de patiënt door te verwijzen naar een voor hem of haar geschikte specialist. Of vervullen Centra voor Geestelijke Gezondheidszorg die taak al?

[Groentje-18]

Oorspronkelijk geplaatst door Den Duisteren Duikboot

Ik ga ervan uit dat zo'n classificatiesysteem hooguit oriënterend kan zijn en om die reden ook zinvol. De vraag lijkt me dus eerder hoe men ermee omgaat.

Ik vrees wel dat jullie discussie een beetje te technisch is voor leken zoals ik.

Sorry, ik zal me zo duidelijk mogelijk proberen uit te drukken.

Of psychotherapie de beste optie is voor mensen met een depressie weet ik niet. Ook dat lijkt me af te hangen van de precieze oorzaak en ingesteldheid van de individuele patiënt.

Dat klopt. Als de patiënt zijn depressie ziet als niet meer dan een tekort van een bepaalde stof in zijn hersenen en niet gelooft in het effect van psychotherapie, heeft het weinig zin om hem dat laatste op te dringen. De gedachte alleen al of iets al dan niet helpt kan een groot effect hebben op het uiteindelijk therapie-effect.

Wat ik wel kwijt wil: de drempel naar de psychiater is vrij groot. Mensen worden verondersteld eerst naar de huisarts te gaan, terwijl alom bekend is dat a) die huisartsen daar vrij slecht voor opgeleid zijn en b) de huisarts veelal een bekende is, wat voor velen eerder een drempel is om een psychisch probleem aan te kaarten dan een stimulans. Ik vraag me dan ook af of er geen eerstelijnspsychiaters kunnen worden ingezet wier taak erin bestaat de patiënt door te verwijzen naar een voor hem of haar geschikte specialist. Of vervullen Centra voor Geestelijke Gezondheidszorg die taak al?

Ik vraag me wel af waar je een psycholoog in dit beeld plaatst? Hoe is de drempel hiertegenover?
Het verschil is dat een psychiater een eerder medische oriëntatie heeft en zijn behandeling dus ook eerder somatisch gestuurd zal zijn. Farmaceutische middelen zullen dus waarschijnlijk bij de behandeling te pas komen. Een groot voordeel van een psychiater is dat ons sociale zekerheidsstelsel tussenkomt bij de betaling ervan, bij een psycholoog is dit niet het geval, waarvoor psychotherapie al snel een heel kostelijke aangelegenheid wordt.

Je analyse over huisartsen klopt zover ik weet grotendeels, al denk ik wel dat er verbetering komt bij de nieuwe garde.
De centra voor geestelijke gezondheidszorg hebben inderdaad de bedoeling om een soort eerstelijnsopvang te zijn voor cliënten met ambulante psychische problemen of stoornissen en anderzijds ook voor de preventie hiervan. Ambulant staat tegenover residentieel, de cliënten verblijven er dus niet. Het is ook extramuraal, wat er tevens voor staat dat er geen opname gebeurt. In CGG's zijn psychiaters, psychologen en maatschappelijk werkers tewerkgesteld. Het is de bedoeling dat mensen er naartoe worden gestuurd door hun huisarts, of er zelf contact mee opnemen.
Zoals je wel al gemerkt zult hebben loopt echter het één en ander mis met de preventie en aanpak van psychosociale en psychische problemen ...

[Groentje-18]

Oorspronkelijk geplaatst door the_dude

DSM staat voor de commercialisering van de hersenen en voor psychiaters die niet te veel tijd in hun patiënten willen steken en is eigenlijk vnl. gemaakt om de pillendraaiers van dienst te zijn (zoveel vakjes aangekruist in dat profiel en daarvoor bestaat die soort van medicatie).
Als je overlegt met collega's dien je een duidelijk beeld te kunnen geven van de mens wie je bespreekt en veralgemenende hulpstukken bemoeilijken de boel gewoon.
Een dsm classificatie komt overeen met het niet naar waarde schatten van de mens die voor u zit.

Psychologen maken ook gebruik van het boek. Maar ik denk dat je grotendeels gelijk hebt. Het doet me denken aan psychologen of psychiaters die een standaardrapport hebben en daar afhankelijk van de cliënt voor zich telkens een paar woordjes aan veranderen. Maar als je geen tijd hebt ... is het natuurlijk wel beter dat je die besteedt aan de cliënt dan aan administratie.

Wat niet wegneemt dat het gemakkelijk is en als je dan toch aan de lopende band moet werken zijn er niet echt betere methoden.

[DannyS]

Ik heb er als leek een paar stukjes uit gelezen en vond het heel verhelderend, populair wetenschappelijk. In een boek van Jung dat ik dertig jaar geleden las boeide me vooral het misterie, het avontuur. Of de specialisten er iets aan hebben kan ik niet beoordelen.

[Marlientje]

sorry,heb me vergist bij plaatsen reactie

http://forum.politics.be/showthread.php?t=95165&page=3

wat de psychiaters er zelf over vertellen

[lomeanor]

Oorspronkelijk geplaatst door the_dude

DSM staat voor de commercialisering van de hersenen en voor psychiaters die niet te veel tijd in hun patiënten willen steken

Het probleem is dat je door de dictatuur van de "evidence based medicine" zo goed als gedwongen wordt om je aan dat keurslijf aan te passen.

De therapeutische vrijheid is vandaag de dag ontzettend bedreigd. En in de toekomst zal dat alleen maar verergeren.

Eigenlijk is het een vreemde evolutie: in de geneeskunde moet alles staalhard "evidence based" zijn, en daarnaast zie je een bloei van allerlei alternatieve geneeswijzen, die alles behalve hard bewijs hebben voor hun therapiën. En nohtans worden sommige daarvan ook terugbetaald.

[lomeanor]

Oorspronkelijk geplaatst door Groentje-18

Ik vraag me wel af waar je een psycholoog in dit beeld plaatst? Hoe is de drempel hiertegenover?
Het verschil is dat een psychiater een eerder medische oriëntatie heeft en zijn behandeling dus ook eerder somatisch gestuurd zal zijn. Farmaceutische middelen zullen dus waarschijnlijk bij de behandeling te pas komen. Een groot voordeel van een psychiater is dat ons sociale zekerheidsstelsel tussenkomt bij de betaling ervan, bij een psycholoog is dit niet het geval, waarvoor psychotherapie al snel een heel kostelijke aangelegenheid wordt.

Je kent mijn mening hierover hé: het is essentieel dat er een beschermd statuut komt voor "psychotherapeuten." De patiënt is immers vrij om zijn "psychotherapeut" te kiezen, en kan bij een ervaren psycholoog of bij de eerste de beste kwakzalver terecht komen.

Je analyse over huisartsen klopt zover ik weet grotendeels, al denk ik wel dat er verbetering komt bij de nieuwe garde.

Ik neem wat dat betreft een dubbele houding aan: zeldzaam staat de huisarts inderdaad "té" dicht bij de patiënt, maar meestal is het andersom. Dan is eerder de psychiater/psycholoog een te grote stap, en is de huisarts als vertrouwenspersoon de beste om advies bij in te winnen.

[eno2]

Oorspronkelijk geplaatst door Groentje-18

Naar aanleiding van deze vraag van Lomeanor start ik dit topic, want ze lijkt me een leuk startpunt voor een leuke discussie, en ik denk dat het ongepast is die nog te beantwoorden in de forummer-vd-week-draad.

DSM staat voor Diagnostic Statistical Manal of Mental Diseases. Dit boek geeft een overzicht van alle psychische stoornissen.

Ik denk niet dat het verschijnen van dit boek een slechte evolutie is, toch niet als het gebruikt wordt waarvoor het echt dient. Eén van de bedoelingen van het boek is dat er internationale consensus ontstaat over de gebruikte terminologie van de verschillende psychische stoornissen, zodat iemand die in Amerika het woord 'depressie' gebruikt er hetzelfde mee bedoelt als zijn Finse collega. Dit vergemakkelijkt de gegevensverzameling en het wetenschappelijk onderzoek voor zo'n stoornis. Daardoor kan men meer algemene uitspraken over een stoornis doen, en ook gerichter gaan behandelen.
Een vaak gehoorde kritiek op het (verkeerd) gebruik van de DSM is dat ze hokjesdenken aanmoedigt door aan etikettenkleverij te doen. Wanneer het etiket wordt geplakt, is het grootste werk voor de psy voorbij en moet de cliënt maar tevreden zijn en met die diagnose proberen te leven. Dit komt door een verkeerde kijk op diagnostiek. De diagnosestelling mag geen eindpunt zijn, maar ze vormt juist het vertrekpunt van een heel proces.Tijdens dit proces moet de diagnose voortdurend getoetst en zonodig bijgesteld worden aan de veranderde omstandigheden. De diagnose is tevens het startpunt van een behandeling.
Het zou ook niet zo mogen zijn dat een diagnosestelling of het ingedeeld hebben van de cliënt in een vakje de individuele therapie belemmerd. Want door te weten wat de cliënt weet, weet je nog altijd niet hoe de cliënt die stoornis precies verkregen heeft, en wat deze in stand houdt. Dit moet verder onderzocht worden in de diagnostiek, en biedt ook interessante aanknopingspunten voor de behandeling.

Als het boek gebruikt wordt waarvoor het dient, is het een goede evolutie.

Het is een werkelijke bijbel voor psychiatrie die veel fundamentalistisch enthousiasme bij de eraan verslaafde bijbelfanaten gegenereerd heeft, en die , en dat is het ergste, een resem gloednieuwe psychiatrische ziekten, en dito behandelingen, die riskeren meestal imaginair te zijn of te zullen blijken (in het beste geval)

[Ovidius]

Ik ken er onvoldoende van om echt inhoudelijk te argumenteren maar uit wat ik hier kan lezen lijkt DSM een stap verder op weg naar de informatisering van de psychiater.

Binnenkort kan je via internet een psychoanalyse krijgen van één of andere PC, het voorschriftje kan je dan ineens thuis afprinten. Vroeger zat er in de bank ook nog volk.

[Jarno]

Het grote risico van DSM bestaat erin dat men de patiënt gaat beschouwen als een in een hokje geplaatst type in plaats van een individu. Elke patiënt is uniek en elke persoon met een aandoening heeft een andere gradatie en vorm van die aandoening.
bv: In een groep van 25 borderlinepatiënten zal je minstens 15 verschillende vormen die elk een aparte behandeling vereisen terugvinden. En zelfs personen binnen dezelfde vorm moeten ook weer een aangepast begeleidingsschema krijgen omdat elke persoon anders is en reageert. DSM dreigt al deze mensen in een en hetzelfde therapieprogramma te plaatsen.

[Nynorsk]

Oorspronkelijk geplaatst door Groentje-18

De centra voor geestelijke gezondheidszorg hebben inderdaad de bedoeling om een soort eerstelijnsopvang te zijn voor cliënten met ambulante psychische problemen of stoornissen en anderzijds ook voor de preventie hiervan.

djeez groentje.
cggz is tweedelijnszorg, geen eerstelijn.
ik hoop echt van harte dat jij nooit gaat afstuderen.

dit is hemeltergend.
geef tenminste mensen die een vraag stellen juiste informatie.

CAW = eerstelijn.

Later meer, ik moet nu even een job uit gaan oefenen.

[Flippend Rund]

Een uitloper van 18de eeuws encyclopedisme. Alles moet in een systeempje geschoenlepeld worden, of anders voelen we ons onzeker.

Staat er in dat boek ook een hoofdstukje over therapeutische verslaving?

[Morduk]

Oorspronkelijk geplaatst door Flippend Rund

Een uitloper van 18de eeuws encyclopedisme. Alles moet in een systeempje geschoenlepeld worden, of anders voelen we ons onzeker.

Ja dat vind ik ook. Laten we alle medische encyclopediën overboord gooien en het terug gewoon 'de straffe Gods' of zo noemen.

[Mitgard]

Oorspronkelijk geplaatst door Groentje-18

met ambulante psychische problemen of stoornissen

wat is een 'ambulant psychisch probleem'?
heb je dan een probleem telkens wanneer je een therapeut bezoekt?

[Mitgard]

wat ik niet snap is dat men anno 2007 nog steeds de rorschach test gebruikt in paaz-afdelingen.
wat denkt men nog te kunnen afleiding uit die interpretatie?
op internet vindt iedereen de interpretatie van de antwoorden van die test en kan bijgevolg de uitkomst in eigen voordeel/nadeel beinvloeden.
daarnaast is de test op zich al volgens vele moderne wetenschappers pure kwakzalverij.

[Morduk]

Rorschach is pure fun.

Hoe je die oogjes ziet oplichten bij hun 'aha' moment, wanneer je de neukende engeltjes opmerkt.