Zijn Roemenië en Bulgarije klaar voor de EU?

ANALYSE. Waarom niemand nog opschrikt van Roemenië en Bulgarije als
nakende EU-leden

De lokroep van de Zwarte Zee

Roemenië en Bulgarije hebben woensdag van de Europese Commissie niet
zo'n goed rapport gekregen. Toch blijven ze op koers om op 1 januari
2007 lid te worden van de EU, zonder dat daarbij veel vragen worden
gesteld. Het debat over Turkije overschaduwde deze week alles. Gaat de
Europese Unie te snel naar de oevers van de Zwarte Zee?


ANDERE ARTIKELS VAN REEKS
De Standaard Analyse


WIE van slechte wil is, kan een flinke negatieve kluif halen uit de
rapporten die de Europese Commissie deze week voorstelde. ,,Corruptie
in Roemenië blijft wijdverbreid.'' En in Roemenië zijn ,,verdere
inspanningen nodig om de onafhankelijkheid van de media te
garanderen'', om over de situatie van de Roma-zigeuners nog te
zwijgen.

Bulgarije moet zijn strijd tegen de corruptie en de georganiseerde
misdaad opvoeren. ,,Mensenhandel - vooral van vrouwen en kinderen met
seksuele exploitatie als doel - blijft een ernstig probleem in
Bulgarije'', schrijft de Commissie. En de kerncentrale van Kozloduy,
bijvoorbeeld, die zou voor ons aller veiligheid ook beter enkele
reactoren sluiten.

Een bezoek aan beide landen levert een gemengd beeld op: de grote
steden verwesteren snel - van de auto's die er rijden tot de
megastores die als paddestoelen uit de grond schieten - maar grote
delen van het platteland lijken nog maar net uit de Middeleeuwen
gekomen.

Voeg daarbij het imago dat aan beide landen blijft kleven: de
Roemeense weeshuizen van dictator Ceausescu zitten in het westerse
collectieve geheugen opgeslagen, en in onze stripverhalen blijven de
Bulgaren dikbesnorde mannen in donkere pakken.

Toch is de toetreding van Roemenië en Bulgarije tot de Unie nauwelijks
nog een gespreksthema. Terecht of onterecht?

Romantiek en geopolitiek

Een blik op de kaart leert dat de uitbreiding van de Unie naar
Bulgarije en Roemenië haast onontkoombaar is. Pas door de toetreding
van Bulgarije zal Griekenland voor het eerst een landgrens hebben met
een ander EU-land. Los nog van de romantiek van het ,,herenigde
Europa'' is de uitbreiding van de EU een zoektocht naar grenzen die
politiek en geografisch beheersbaar zijn.

Met de toetreding van Roemenië en Bulgarije wordt de Unie in 2007
begrensd door de Zwarte Zee en verder noordelijk door de grenzen van
de oude Sovjet-Unie (die in de Baltische landen even doorbroken
worden). Oekraïne en Wit-Rusland vallen buiten het huidige perspectief
van de EU.

Kwestie van motivatie

Theorie is mooi, maar waarom zou die uitbreiding naar Roemenië en
Bulgarije nu al moeten? Een Roemeense leraar verdient zo'n honderd
vijftig euro per maand. De economische groei wordt dit jaar weliswaar
op zeven procent geschat, maar toch blijft het bbp van Roemenië steken
op 30 procent van het gemiddelde van de vijfentwintig huidige
lidstaten.

Roemenië en Bulgarije vorderden na 1989 trager dan andere landen in de
regio. Daarom ook werden ze uit het blok gelicht van landen die op 1
mei dit jaar erbij mochten. Maar hun toetreding kan ook niet eeuwig
worden uitgesteld. Brussel hanteert daarbij het principe van de wortel
en de stok. Alle kandidaat-landen moeten hun wetgeving, economie en
beleidscultuur aanpassen tot ze compatibel zijn met de rest van de EU.

Bulgarije heeft alle 31 chapters (,,hoofdstukken'' of thema's waarover
toetredingsonderhandelingen worden gevoerd) al afgesloten. Roemenië
heeft er nog vier openstaan. Het nieuwe rapport van de Commissie zegt
waaraan nog verder gewerkt moet worden. Maken de Roemenen en Bulgaren
te weinig vooruitgang, dan kan de toetredingsdatum van 1 januari 2007
nog met een jaar worden uitgesteld. De bevolking ginds snakt doorgaans
naar die toetreding, na vijftien harde overgangsjaren vanuit het oude
communistische systeem. Verder uitstel kan ook betekenen dat de
inwoners hun vertrouwen niet langer stellen in de partijen die hen
naar Brussel voeren, maar in extreme partijen die ongelukken kunnen
begaan. Ook de EU wil dat vermijden.

Het klaar-moment

Bij elke EU-uitbreiding komt de vraag: zijn ze er klaar voor?
,,Klaar'' is daarbij een magisch-realistisch woord: niemand weet
wanneer een land precies klaar is, maar het klinkt goed. Ierland was
een behoorlijk achterlijk landbouwland toen het in 1973 toetrad. De
Spaanse politie had bij de toetreding van Spanje in 1986 haar manieren
uit de Franco-tijd nog niet verleerd. Portugal trad ook in 1986 toe,
maar is economisch al voorbijgestoken door Slovenië, dat pas dit jaar
lid werd. Wat niet wil zeggen dat alle nieuwkomers ,,klaar'' waren: in
het jaar voor zijn toetreding op 1 mei donderde Polen in de
corruptie-index van Transparency International van de 45ste naar de
64ste plaats (de eerste, dus minst corrupte plaats ging naar Finland,
België staat zeventiende).

Maar de uitbreiding van 1 mei was ondenkbaar zonder het grote Polen.
Soms gaat de Bill Clinton-leuze niet op: It's the economy, stupid! De
EU is ook een politiek project - wat niet wil zeggen dat landen erbij
kunnen die echt hopeloos on-klaar zijn. Zijn Roemenië en Bulgarije
klaar? Onder hun respectieve premiers Adrian Nastase en Simeon
Saxecoburggotski maken ze vooruitgang op bijna alle terreinen - en er
blijft nog heel veel te doen. Het fijne evenwicht tussen pro en contra
moet de Europese Commissie telkens weer afwegen. Succes is nooit
gegarandeerd.

Vogelverschrikker Turkije

Met Turkije als kandidaat-lid moeten de Roemenen en Bulgaren zich
weinig zorgen maken. Turkije, islamitisch en 69 miljoen inwoners
groot, is de vogelverschrikker die de aandacht op de akker naar zich
trekt. Roemenië telt 22 miljoen inwoners, Bulgarije maar acht miljoen.
De EU krijgt er in 2007 dus een middelgroot en een klein land bij, die
economisch of politiek geen grote golven kunnen maken.

Hun toetreding betekent evenmin dat ze op 1 januari 2007 in paradijzen
gaan veranderen. Ook achttien jaar na de val van het IJzeren Gordijn
zal de sanering van het oude Oostblok een uiterst moeilijke opgave
blijven, die ten koste gaat van veel armoede en menselijke miserie. En
toch is er tegelijk een onmiskenbaar perspectief van beterschap.

Jorn De Cock is redacteur buitenland. Elke dag beantwoordt de redactie
een actuele vraag.


08/10/2004

WeReldVErBeTeRaaR schreef:

> ANALYSE. Waarom niemand nog opschrikt van Roemenië en Bulgarije als
> nakende EU-leden
>
> De lokroep van de Zwarte Zee
>
> Roemenië en Bulgarije hebben woensdag van de Europese Commissie niet
> zo'n goed rapport gekregen. Toch blijven ze op koers om op 1 januari
> 2007 lid te worden van de EU, zonder dat daarbij veel vragen worden
> gesteld. Het debat over Turkije overschaduwde deze week alles. Gaat de
> Europese Unie te snel naar de oevers van de Zwarte Zee?
>
>
> ANDERE ARTIKELS VAN REEKS
> De Standaard Analyse
>
>
> WIE van slechte wil is, kan een flinke negatieve kluif halen uit de
> rapporten die de Europese Commissie deze week voorstelde. ,,Corruptie
> in Roemenië blijft wijdverbreid.'' En in Roemenië zijn ,,verdere
> inspanningen nodig om de onafhankelijkheid van de media te
> garanderen'', om over de situatie van de Roma-zigeuners nog te
> zwijgen.
>
> Bulgarije moet zijn strijd tegen de corruptie en de georganiseerde
> misdaad opvoeren. ,,Mensenhandel - vooral van vrouwen en kinderen met
> seksuele exploitatie als doel - blijft een ernstig probleem in
> Bulgarije'', schrijft de Commissie. En de kerncentrale van Kozloduy,
> bijvoorbeeld, die zou voor ons aller veiligheid ook beter enkele
> reactoren sluiten.
>
> Een bezoek aan beide landen levert een gemengd beeld op: de grote
> steden verwesteren snel - van de auto's die er rijden tot de
> megastores die als paddestoelen uit de grond schieten - maar grote
> delen van het platteland lijken nog maar net uit de Middeleeuwen
> gekomen.
>
> Voeg daarbij het imago dat aan beide landen blijft kleven: de
> Roemeense weeshuizen van dictator Ceausescu zitten in het westerse
> collectieve geheugen opgeslagen, en in onze stripverhalen blijven de
> Bulgaren dikbesnorde mannen in donkere pakken.
>
> Toch is de toetreding van Roemenië en Bulgarije tot de Unie nauwelijks
> nog een gespreksthema. Terecht of onterecht?
>
> Romantiek en geopolitiek
>
> Een blik op de kaart leert dat de uitbreiding van de Unie naar
> Bulgarije en Roemenië haast onontkoombaar is. Pas door de toetreding
> van Bulgarije zal Griekenland voor het eerst een landgrens hebben met
> een ander EU-land. Los nog van de romantiek van het ,,herenigde
> Europa'' is de uitbreiding van de EU een zoektocht naar grenzen die
> politiek en geografisch beheersbaar zijn.
>
> Met de toetreding van Roemenië en Bulgarije wordt de Unie in 2007
> begrensd door de Zwarte Zee en verder noordelijk door de grenzen van
> de oude Sovjet-Unie (die in de Baltische landen even doorbroken
> worden). Oekraïne en Wit-Rusland vallen buiten het huidige perspectief
> van de EU.
>
> Kwestie van motivatie
>
> Theorie is mooi, maar waarom zou die uitbreiding naar Roemenië en
> Bulgarije nu al moeten? Een Roemeense leraar verdient zo'n honderd
> vijftig euro per maand. De economische groei wordt dit jaar weliswaar
> op zeven procent geschat, maar toch blijft het bbp van Roemenië steken
> op 30 procent van het gemiddelde van de vijfentwintig huidige
> lidstaten.
>
> Roemenië en Bulgarije vorderden na 1989 trager dan andere landen in de
> regio. Daarom ook werden ze uit het blok gelicht van landen die op 1
> mei dit jaar erbij mochten. Maar hun toetreding kan ook niet eeuwig
> worden uitgesteld. Brussel hanteert daarbij het principe van de wortel
> en de stok. Alle kandidaat-landen moeten hun wetgeving, economie en
> beleidscultuur aanpassen tot ze compatibel zijn met de rest van de EU.
>
> Bulgarije heeft alle 31 chapters (,,hoofdstukken'' of thema's waarover
> toetredingsonderhandelingen worden gevoerd) al afgesloten. Roemenië
> heeft er nog vier openstaan. Het nieuwe rapport van de Commissie zegt
> waaraan nog verder gewerkt moet worden. Maken de Roemenen en Bulgaren
> te weinig vooruitgang, dan kan de toetredingsdatum van 1 januari 2007
> nog met een jaar worden uitgesteld. De bevolking ginds snakt doorgaans
> naar die toetreding, na vijftien harde overgangsjaren vanuit het oude
> communistische systeem. Verder uitstel kan ook betekenen dat de
> inwoners hun vertrouwen niet langer stellen in de partijen die hen
> naar Brussel voeren, maar in extreme partijen die ongelukken kunnen
> begaan. Ook de EU wil dat vermijden.
>
> Het klaar-moment
>
> Bij elke EU-uitbreiding komt de vraag: zijn ze er klaar voor?
> ,,Klaar'' is daarbij een magisch-realistisch woord: niemand weet
> wanneer een land precies klaar is, maar het klinkt goed. Ierland was
> een behoorlijk achterlijk landbouwland toen het in 1973 toetrad. De
> Spaanse politie had bij de toetreding van Spanje in 1986 haar manieren
> uit de Franco-tijd nog niet verleerd. Portugal trad ook in 1986 toe,
> maar is economisch al voorbijgestoken door Slovenië, dat pas dit jaar
> lid werd. Wat niet wil zeggen dat alle nieuwkomers ,,klaar'' waren: in
> het jaar voor zijn toetreding op 1 mei donderde Polen in de
> corruptie-index van Transparency International van de 45ste naar de
> 64ste plaats (de eerste, dus minst corrupte plaats ging naar Finland,
> België staat zeventiende).
>
> Maar de uitbreiding van 1 mei was ondenkbaar zonder het grote Polen.
> Soms gaat de Bill Clinton-leuze niet op: It's the economy, stupid! De
> EU is ook een politiek project - wat niet wil zeggen dat landen erbij
> kunnen die echt hopeloos on-klaar zijn. Zijn Roemenië en Bulgarije
> klaar? Onder hun respectieve premiers Adrian Nastase en Simeon
> Saxecoburggotski maken ze vooruitgang op bijna alle terreinen - en er
> blijft nog heel veel te doen. Het fijne evenwicht tussen pro en contra
> moet de Europese Commissie telkens weer afwegen. Succes is nooit
> gegarandeerd.
>
> Vogelverschrikker Turkije
>
> Met Turkije als kandidaat-lid moeten de Roemenen en Bulgaren zich
> weinig zorgen maken. Turkije, islamitisch en 69 miljoen inwoners
> groot, is de vogelverschrikker die de aandacht op de akker naar zich
> trekt. Roemenië telt 22 miljoen inwoners, Bulgarije maar acht miljoen.
> De EU krijgt er in 2007 dus een middelgroot en een klein land bij, die
> economisch of politiek geen grote golven kunnen maken.
>
> Hun toetreding betekent evenmin dat ze op 1 januari 2007 in paradijzen
> gaan veranderen. Ook achttien jaar na de val van het IJzeren Gordijn
> zal de sanering van het oude Oostblok een uiterst moeilijke opgave
> blijven, die ten koste gaat van veel armoede en menselijke miserie. En
> toch is er tegelijk een onmiskenbaar perspectief van beterschap.
>
> Jorn De Cock is redacteur buitenland. Elke dag beantwoordt de redactie
> een actuele vraag.
>
Ja, zie vorig draadje "boekhouding OCMW Antwerpen".
De sossen kunnen een stevige bijscholing in Bulgarije gebruiken, dan hoeven
ze in de toekomst zo stom niet te doen.
--
M