Gij hadt - jij had

Frits van Egters · 6 november 2003, 20:06

Onlangs had ik een gesprek met een collega die een paar jaar jonger is dan ik. Hij had ergens in een tekst 'gij had' geschreven en bleek niet te weten dat daar een ‘t’ achter hoort.

Ik moest terugdenken aan mijn tijd in de lagere school. Ik heb nog geleerd dat de tweede persoon enkelvoud en meervoud 'gij' was. En de regel was: ‘gij’ drinkt altijd ‘t’. Van 'jij', 'jou' of 'jullie' was er geen sprake.

Tot in het vierde leerjaar (moet omstreeks 1965 zijn geweest) de didactische platen met vervoegingen die in de klas hingen ineens met plakkers aangepast waren. Het ‘jij-tijdperk’ was aangebroken.

Nu mijn vraag. Is er iemand op dit forum die weet om welke reden het lager onderwijs omstreeks die tijd van het gij-gebruik is afgestapt? Ik bedoel daarmee: is er een instructie gekomen van de overheid of de inrichtende machten? Wie weet daar nog iets van?

Voor alle duidelijkheid: ik ben niet geïnteresseerd in de wenselijkheid van die omschakeling en ik wil ook geen discussie beginnen over de ‘Vlaamse’ versus de ‘Nederlandse’ taal, het enige wat ik wil weten is wat de precieze omstandigheden waren van die toch wel ingrijpende verandering. Beleidsbeslissingen, koninklijke besluiten, dat soort dingen.

coosie · 6 november 2003, 21:14

Ik weet dat ook niet. Maar heeft dit niets te zien met de invoer van het A(B)N, onderlinge afspraken met nederland ivm een soort "officieel correct nederlands" ?

dejohan · 6 november 2003, 21:24

Er is een taalcomité van dikke professoren die dat bepalen: telkens de bevolking de spelling door begint te krijgen wordt het tijd om een nieuwe spelling in te voeren

.

de metser · 6 november 2003, 21:27

Het extreem rechtse Vlaams Blok wil de ‘gij’ vorm terug invoeren.

“Gij daar bruine, terug naar uw land profiteur… Dan ik gelukkig en rijk !

Maar effe serieus, tot in het jaar 1970 werd (volgens mij dan toch) de ‘gij-vorm’ nog geduld, maar wel afgeraden. Net zoals het ‘één’ lezen ipv van ‘een’ (Jip & Janneke: Janneke heeft één gat in haar broek…)
Ik denk niet dat er een of andere opgelegde regel was die de ‘gij-vorm’ verbood. Eind jaren ’60 begin ’70 was er een vervlakking van rang en stand. Gelijkheid en onderlinge communicatie werd (was) van het grootste belang. Tutoyeren was daar een uiterlijk vertoon van.
Da’s alles wat ik er over weet.

En voor de volgende poster: “nu gij”!

Supe®Staaf · 6 november 2003, 21:38

Ik denk dat de gij-vorm gewoon archaïsch taalgebruik is.
Het is langer in België in zwang geweest dan in Nederland, misschien omwille van de evolutie die metser hierboven schetst.........

Dimitri · 6 november 2003, 21:56

Citaat:

Oorspronkelijk geplaatst door Frits van Egters

Onlangs had ik een gesprek met een collega die een paar jaar jonger is dan ik. Hij had ergens in een tekst 'gij had' geschreven en bleek niet te weten dat daar een ‘t’ achter hoort.

Ik moest terugdenken aan mijn tijd in de lagere school. Ik heb nog geleerd dat de tweede persoon enkelvoud en meervoud 'gij' was. En de regel was: ‘gij’ drinkt altijd ‘t’. Van 'jij', 'jou' of 'jullie' was er geen sprake.

Voor de tegenwoordige tijd is het STAM+T ja, maar toch niet voor de verleden tijd?! Of is hadden een Vlaams werkwoord, anders dan de verleden tijd van hebben?

Het enige wat ik er verder van weet, is dat in 1973 officieel is vastgesteld dat het Nederlands de taal van Vlaanderen is, maar dat had waarschijnlijk eerder te maken met de toen net verkregen culturele autonomie. Meer over de taalgeschiedenis van het Nederlands in Vlaanderen: http://www.ned.univie.ac.at/publicat.../nl/vlaams.htm

De gij-vorm wordt in Nederland inderdaad alleen plechtig gebruikt.

The Paulus Experience · 6 november 2003, 21:59

't is inderdaad "gij had" en "gij hebT"

probleem opgelost!

Patriot! · 7 november 2003, 19:13

In de dagelijkse omgang hoor ik niemand 'jij' en iedereen 'gij' gebruiken... het lijkt me dan ook niet meer dan logisch om, tenminste in België, de 'gij'-vorm weer officiëel te maken en het nutteloze, lelijke en in onbruik geraakte 'jij' af te schaffen.

12 sec. of numarx · 7 november 2003, 19:16

Ik zeg zeker 50% van de tijd 'jij' of 'je'.

Patriot! · 7 november 2003, 19:20

Citaat:

Oorspronkelijk geplaatst door numarx

Ik zeg zeker 50% van de tijd 'jij' of 'je'.

echt?

12 sec. of numarx · 7 november 2003, 19:21

Ja. Is dat slecht?

Patriot! · 7 november 2003, 19:23

Citaat:

Oorspronkelijk geplaatst door numarx

Ja. Is dat slecht?

Nee. Het is heel hip.

12 sec. of numarx · 7 november 2003, 19:24

Dank je.

Patriot! · 7 november 2003, 19:24

Citaat:

Oorspronkelijk geplaatst door numarx

Dank je.

Haha! Jij geinponem!

12 sec. of numarx · 7 november 2003, 19:25

Geinponem?

D�*t is pas hip!

Patriot! · 7 november 2003, 19:28

Citaat:

Oorspronkelijk geplaatst door numarx

Geinponem?

D�*t is pas hip!

Ja, hé! Het komt van die hippe vertalers van die hippe serie boy meets world*!

*

daar keek ik in mijn jeugd naar

The Paulus Experience · 7 november 2003, 19:29

Geinponem ..

sprakeloos..

12 sec. of numarx · 7 november 2003, 19:30

Topanga rules!

Patriot! · 7 november 2003, 19:31

Citaat:

Oorspronkelijk geplaatst door numarx

Topanga rules!

:o Ook jij! Grapjurk

circe · 7 november 2003, 19:46

Het is zeker en vast "gij hadT"!

in de verleden tijd hoort een T aan de uitgang bij de gij-vorm.

1 ik bleef vond bad riep kwam
2 je bleef vond bad riep kwam
2 u bleef vond bad riep kwam
2 ge bleeft vondt badt riept kwaamt
3 hij bleef vond bad riep kwam

http://oase.uci.kun.nl/~ans/

Over die "gij kwaamt" heb ik ooit eens een ellenlange discussie gehad - en gewonnen!

6 november 2003, 21:14	#2
coosie Provinciaal Statenlid Geregistreerd: 29 juni 2003 Locatie: Gent Berichten: 746	Ik weet dat ook niet. Maar heeft dit niets te zien met de invoer van het A(B)N, onderlinge afspraken met nederland ivm een soort "officieel correct nederlands" ? __________________ Tolerance is not a matter of opinion, it's a way of life. Cultuur eindigt waar racisme begint.

6 november 2003, 21:38	#5
Supe®Staaf Secretaris-Generaal VN Geregistreerd: 19 juni 2002 Berichten: 43.125	Ik denk dat de gij-vorm gewoon archaïsch taalgebruik is. Het is langer in België in zwang geweest dan in Nederland, misschien omwille van de evolutie die metser hierboven schetst......... __________________ Voor Vorstelijke salarissen..Voor Vrijheid van meningsuiting En Voor Rechtstreekse democratie

7 november 2003, 19:13	#8
Patriot! Secretaris-Generaal VN Geregistreerd: 6 oktober 2002 Locatie: België - Belgique - Belgien - Belgium Berichten: 21.353	In de dagelijkse omgang hoor ik niemand 'jij' en iedereen 'gij' gebruiken... het lijkt me dan ook niet meer dan logisch om, tenminste in België, de 'gij'-vorm weer officiëel te maken en het nutteloze, lelijke en in onbruik geraakte 'jij' af te schaffen. __________________ CD&V's strijd tegen de horeca (lees meer)

7 november 2003, 19:16	#9
12 sec. of numarx Provinciaal Statenlid Geregistreerd: 24 oktober 2003 Locatie: leuven Berichten: 660	Ik zeg zeker 50% van de tijd 'jij' of 'je'. __________________ WOLF-GANG MEI-STER!!!

7 november 2003, 19:21	#11
12 sec. of numarx Provinciaal Statenlid Geregistreerd: 24 oktober 2003 Locatie: leuven Berichten: 660	Ja. Is dat slecht? __________________ WOLF-GANG MEI-STER!!!

6 november 2003, 20:06	#1
Frits van Egters Vreemdeling Geregistreerd: 6 november 2003 Berichten: 1	Onlangs had ik een gesprek met een collega die een paar jaar jonger is dan ik. Hij had ergens in een tekst 'gij had' geschreven en bleek niet te weten dat daar een ‘t’ achter hoort. Ik moest terugdenken aan mijn tijd in de lagere school. Ik heb nog geleerd dat de tweede persoon enkelvoud en meervoud 'gij' was. En de regel was: ‘gij’ drinkt altijd ‘t’. Van 'jij', 'jou' of 'jullie' was er geen sprake. Tot in het vierde leerjaar (moet omstreeks 1965 zijn geweest) de didactische platen met vervoegingen die in de klas hingen ineens met plakkers aangepast waren. Het ‘jij-tijdperk’ was aangebroken. Nu mijn vraag. Is er iemand op dit forum die weet om welke reden het lager onderwijs omstreeks die tijd van het gij-gebruik is afgestapt? Ik bedoel daarmee: is er een instructie gekomen van de overheid of de inrichtende machten? Wie weet daar nog iets van? Voor alle duidelijkheid: ik ben niet geïnteresseerd in de wenselijkheid van die omschakeling en ik wil ook geen discussie beginnen over de ‘Vlaamse’ versus de ‘Nederlandse’ taal, het enige wat ik wil weten is wat de precieze omstandigheden waren van die toch wel ingrijpende verandering. Beleidsbeslissingen, koninklijke besluiten, dat soort dingen.

6 november 2003, 21:24	#3
dejohan Minister-President Geregistreerd: 18 juni 2003 Locatie: Een hol in de grond Berichten: 5.222	Er is een taalcomité van dikke professoren die dat bepalen: telkens de bevolking de spelling door begint te krijgen wordt het tijd om een nieuwe spelling in te voeren .

6 november 2003, 21:27	#4
de metser Banneling Geregistreerd: 2 juni 2003 Locatie: Antwerpen Berichten: 1.324	Het extreem rechtse Vlaams Blok wil de ‘gij’ vorm terug invoeren. “Gij daar bruine, terug naar uw land profiteur… Dan ik gelukkig en rijk ! Maar effe serieus, tot in het jaar 1970 werd (volgens mij dan toch) de ‘gij-vorm’ nog geduld, maar wel afgeraden. Net zoals het ‘één’ lezen ipv van ‘een’ (Jip & Janneke: Janneke heeft één gat in haar broek…) Ik denk niet dat er een of andere opgelegde regel was die de ‘gij-vorm’ verbood. Eind jaren ’60 begin ’70 was er een vervlakking van rang en stand. Gelijkheid en onderlinge communicatie werd (was) van het grootste belang. Tutoyeren was daar een uiterlijk vertoon van. Da’s alles wat ik er over weet. En voor de volgende poster: “nu gij”!

6 november 2003, 21:59	#7
The Paulus Experience Secretaris-Generaal VN Geregistreerd: 21 oktober 2003 Locatie: Jem Enfous Berichten: 23.202	't is inderdaad "gij had" en "gij hebT" probleem opgelost!

7 november 2003, 19:24	#13
12 sec. of numarx Provinciaal Statenlid Geregistreerd: 24 oktober 2003 Locatie: leuven Berichten: 660	Dank je. __________________ WOLF-GANG MEI-STER!!!

7 november 2003, 19:25	#15
12 sec. of numarx Provinciaal Statenlid Geregistreerd: 24 oktober 2003 Locatie: leuven Berichten: 660	Geinponem? D�*t is pas hip! __________________ WOLF-GANG MEI-STER!!!

7 november 2003, 19:29	#17
The Paulus Experience Secretaris-Generaal VN Geregistreerd: 21 oktober 2003 Locatie: Jem Enfous Berichten: 23.202	Geinponem .. sprakeloos..

7 november 2003, 19:30	#18
12 sec. of numarx Provinciaal Statenlid Geregistreerd: 24 oktober 2003 Locatie: leuven Berichten: 660	Topanga rules! __________________ WOLF-GANG MEI-STER!!!

7 november 2003, 19:46	#20
circe Secretaris-Generaal VN Geregistreerd: 22 december 2002 Locatie: Antwerpen Berichten: 49.144	Het is zeker en vast "gij hadT"! in de verleden tijd hoort een T aan de uitgang bij de gij-vorm. 1 ik bleef vond bad riep kwam 2 je bleef vond bad riep kwam 2 u bleef vond bad riep kwam 2 ge bleeft vondt badt riept kwaamt 3 hij bleef vond bad riep kwam http://oase.uci.kun.nl/~ans/ Over die "gij kwaamt" heb ik ooit eens een ellenlange discussie gehad - en gewonnen! __________________ Waarom islam"fobie"? Betaalt U ook mee de religieuze halal taks die het terrorisme financiert? Kijk hoeveel er verdiend wordt met halal certificatie van dingen die totaal niet hoeven gecertificeerd te worden. https://www.youtube.com/watch?v=YVPngzSE94o