Serviërs bedreigd in Kosovo

[Bozar]

De situatie van de Servische minderheid in Kosovo

De situatie van de Servische minderheid in Kosovo ziet er slecht uit nu de onderhandelingen tussen de Servische en Albanese Kosovaren met betrekking tot het statuut van Kosovo, tot heden een autonome provincie van de Unie van Servië en Montenegro afgesprongen. Martti Ahtisaari stelde voor om Kosovo onder internationaal toezicht zelfbestuur te geven met een eigen vlag, leger en grondwet. De Albanese Kosovaren vinden dat dit plan te veel toegevingen doet aan de Servische minderheid en gaan voor de volledige onafhankelijkheid. Servië wil echter dat Kosovo, de bakermat van de Servische cultuur en religie, deel blijft uitmaken van Kosovo en wordt daarin gesteund door de Russische president.

De afscheidingsbeweging en het unilaterale uitroepen van de onafhankelijkheid zouden kunnen leiden tot escalaties van geweld en het verdrijven van de Servische minderheid. In 1991 riepen Kosovaarse leiders de onafhankelijkheid uit. Ze beschouwden Kosovo als een ‘bezet’ land en richtten in Kosovo een parallelle staat in met eigen politieke instellingen, onderwijs en gezondheidszorg. De internationale gemeenschap erkende de onafhankelijkheid niet en daarop grepen radicale Albanese Kosovaren naar de wapens. Het Servische leger beantwoordde dit met artillerievuur en duizenden Serviërs gingen op de vlucht. Dit leidde in 1999 tot een interventie van de NAVO, die er sindsdien de orde handhaaft. De NAVO-interventie van 1999 bracht de economie de genadeslag toe. De bombardementen vernielden 25 000 gebouwen, 78 fabrieken, 42 energiebedrijven, 64 telecommunicatiecentra, 66 bruggen, 432 landbouwbedrijven, 23 spoorwegstations en 8 vliegvelden. Honderdduizenden mensen verloren hun baan.

Tijdens de Tweede Wereldoorlog, toen Kosovo nog deel uitmaakte van Groot-Albanië, werden de Serven verdreven, mishandeld en vermoord. Begin jaren negentig woonden er in Kosovo nog ongeveer tweehonderdduizend Serviërs. Na de gewapende conflicten, gepaard gaande met etnische zuiveringen en vernieling van eeuwenoude Servische kerkjes en andere historische gebouwen, bleven er nog dertigduizend over (op een bevolking van twee miljoen). Onder het voorwendsel dat de Roma met de Serviërs collaboreerden, maakten Kosovaarse milities van deze chaos gebruik om ook een groot aantal Roma uit Kosovo te verdrijven.Deze Serviërs leven nu als een gediscrimineerde minderheid in beschermde enclaves met financiële steun vanuit moederland Servië. Deze enclaves, onder meer ten noorden van Mitrovicë, worden beschermd door soldaten van de Navo, KFOR. Hoe lang zijn deze enclaves nog houdbaar en wat zal het lot van de (christelijke) Serviërs zijn, indien de internationale gemeenschap de onafhankelijkheid van Kosovo erkent? Misschien komt er dan een vluchtelingenstroom van Serviërs naar Europa aan de gang en zal Europa bereid zijn om deze op te vangen..