Racistische moorden: "er is een ideologie die dit mogelijk maakt"

[drosophila]

Een jaar na de racistische moorden in Antwerpen, verduidelijkt de grootmoeder van Luna in een interview wat ze bedoelde met: "er is een ideologie die dit mogelijk maakt". Opmerkelijk: ze herkent zich in "eigen volk eerst" - alleen geeft ze daar een heel andere invulling aan dan de racistische partij VB. Een pakkend interview:





__________________________________________________ __

'Je moet attent blijven zonder haat te tonen'


Op een dag sta je op en ben je behalve Suzanne van Well, 'de oma'. Heb je tien kleinkinderen in je familiekring maar telt ineens vooral dat éne. Een week later lees je in een viering een brief voor, waarin de oma van Luna ook toont Suzanne van Well te zijn: een vechtster, haar hele leven al, en na 'zwarte zondag nummer één' ook op publieke fora, tegen racisme en onverdraagzaamheid. 'Er bestaat een ideologie die dit soort gruwel mogelijk maakt.' De woorden daveren nog na en krijgen vandaag toevoeging.


door Marijke Libert

'Eigen volk eerst' is nog altijd iets waarin ik me totaal herken. Alleen wil ik die invulling van 'eigen volk' goed bekijken. Er is in mijn familie iets verschrikkelijks gebeurd en binnen een week had ik een doos vol brieven, kaarten, e-mails en berichten van mensen uit België en de rest van de wereld. Dat is mijn 'eigen volk'. Al die mensen van wie ik weet dat er solidariteit is. Hun kleur doet er niet toe

Toch vind je bij de oma, thuis, geen door rouw verteerd en geranseld mens, wél een dame die ervaring, temperament, kennis en emotie samenbalde. En die the year after kan besluiten dat er veel pijn was, wat dacht je, maar ook een gevoel van...

Suzanne van Well: "Tevredenheid, over de opvoeding die ik mijn kinderen gaf. Dat het rendeerde. Simpel was het niet. Opvoeden is nooit simpel. Ik heb ook drie zeer verschillende dochters. Dat betekende spanning én verschroeiend graag zien tegelijk. Alledrie zijn het bewuste, verantwoordelijke volwassenen geworden die op hun weg meenamen wat ik zelf koester. Dat familiewaardes doorgegeven zijn, is voor mij meer dan een vaststelling een genot."



Over welke familiewaardes hebt u het?

Suzanne van Well: "Respect voor de persoon, verdraagzaamheid. Helaas loop ik af en toe tegen een onverdraagzaam kantje in mezelf aan. Mijn probleem is dat ik het onverdraagzame in anderen moeilijk verdraag. Ik was nog piepjong toen ik al in mensen zocht naar wat ons gelijk maakte."



Waarin zijn mensen altijd gelijk?

"In hun grote emoties. Ik hoor toeristen soms zeggen over het land dat ze net bezochten: 'Zo anders, die toiletten, dat eten!'. Ik kan in het buitenland alleen vaststellen dat wij met zijn allen die grote gevoelens delen: moederschap, liefde, dood. Wat mensen ter wereld verbindt, is dat ze van hun kinderen houden en trots op hen zijn. En dat herken je op voorwaarde dat je wilt ontdekken. Wie in functie van zichzelf rondtrekt, ziet andere zaken, iets wat kan uitmonden in aapjes kijken, in exotisme."



Toch moest ook u wellicht vaststellen dat op de begrafenis van Luna de Afrikaanse familie van Oulematou in een totaal andere beleving ging dan de zeg maar 'niet-zwarten'.

"In beleving, absoluut, maar het gevoel is gelijk. Zij gaan soms anders om met aanvaarding. Voor mij is aanvaarden erkennen dat het bestaat. Zinnetjes zoals 'dat kan toch niet?' vind ik absurd. De vraag die er toe doet is: 'Hoe kon dit ontstaan? Waar is dat gevoed?'. Ik hamerde er bij mijn kinderen altijd op om de juiste vragen te stellen. Oordelen vanuit schuld en boete is uit den boze. Laatst heb ik me weer vreselijk zitten te ergeren toen ik Sarkozy hoorde zeggen: 'Ik wil Frankrijk beschermen'. Dezelfde Sarkozy die kinderen van drie jaar wil laten screenen om te kijken of ze genetisch bepaald crimineel zijn. Foute vraagstelling. De vraag is niet 'welke jongere zal iets slechts doen?', maar wel: 'hoe kan ik jonge mensen begeleiden zodat de maatschappij zo gezond mogelijk blijft?'."



Zijn bij de zaak-Van Themsche de juiste vragen gesteld over dader, zijn motivatie en actie?

"Over Hans Van Themsche zelf wil ik me niet uitspreken. We weten het niet, eerst moet het proces komen. Maar, elke moord heeft een context. Deze moord gaf, wegens de gekozen doelwitten, aanleiding om grondig na te denken over racisme. Die jongen is door het lint gegaan, daar ben ik van overtuigd. Het kan iedereen overkomen. Alleen denk ik dat mijn 'door het lint gaan' zou resulteren in het woest tekeergaan in de aarden potten hier op mijn terras, �* la limite in het uittrekken van alle mooie bloeiende bloemetjes.

"Ik stel me vragen over een evolutie binnen onze maatschappij. Veertig jaar geleden waren er ook racisten. Ze zijn er altijd geweest. Racisme heeft te maken met angst, met moeilijk omgaan met verschillen, met een vreemd idee over zuiverheid. Tot voor kort echter had dat ambigue gevoel geen straatsrecht. De mensen die racistisch waren, bleven in hun groepjes, vertelden het aan elkaar, bleven redelijk discreet. Nu is het een soort waarde geworden: men verkondigt het, men is er trots op. Hier wil ik echter niet meteen het proces van Van Themsche aan koppelen. Wel van een maatschappij die een bepaalde manier van fout denken bestaansrecht heeft gegeven. Dat hebben we in onze geschiedenis nog meegemaakt."



Waar u ook mee bekend was: in uw Joodse buurt, via uw Joodse vrienden en door uw kennis over het leed dat hen is aangedaan.

"Ik ben, net als mijn vader, geboren en getogen in deze Antwerpse buurt. Onze vrienden en buren hebben vreselijke dingen meegemaakt en immens veel verlies geleden. Mijn vader, een geboren verteller, gaf ons die verhalen door en hij wees ons op het gevaar van het vergeten. Hij vertelde ook over verraad. Over een kruidenier in de buurt die wist waar Joden werden verborgen en die hen verklikte bij de Duitsers. Na de oorlog heeft de kruidenier zijn proces gehad, maar hij kon zich handig verdedigen en werd vrijgesproken. Hij heeft zijn winkeltje heropend in dezelfde buurt waar een nieuwe generatie Joodse buren gehuisvest is, die dat niet wist. De man is er weer rijk mee geworden. Mijn vader, nochtans een rustige man, vond het verschrikkelijk dat dit verhaal vergeten werd. En wee ons, zijn kinderen, als we een chicklet gingen kopen bij Scholle. (lacht) Pas op, ik vind niet dat er vergelding moet zijn, zeker niet, maar het verhaal moet zijn plaats behouden. Je moet attent blijven zonder haat te tonen.

"Mijn kinderen zijn er bij die ingrijpende gebeurtenis van vorig jaar in geslaagd de haatgevoelens niet te laten opborrelen. Meer dan kwaadheid en vergelding overheerste de drang om te willen begrijpen. Meteen is de juiste vraag gesteld: 'hoe kan iemand dit doen?'. Ook de juiste aandacht krijgen is belangrijk, dat hebben wij als familie sterk ervaren. Zelf heb ik het gevoel dat ik beschikbaar moet blijven als de kinderen erover willen praten. Indien niet, dan praten we niet. Soms moet ik ook iets kwijt en zeg ik: 'Ik had een heel moeilijke dag vandaag'. Ik hoop en ik voel dat we er normaal mee omgaan. Zo van: het bestaat, het is er, het wordt niet vergeten en we nemen het mee in ons leven."



Een van uw beroepsbezigheden is coachen in bedrijven. Een van uw thema's is omgaan met emoties. Wat is voor u de moeilijkste emotie gebleken?

"Het moeilijkste was hoe we alles moesten doseren. Kon ik mijn dochter Laurence en schoonzoon Roman gepast bijstaan, bereikbaar zijn indien nodig, zonder betweterig te willen helpen? Ik hield me af en toe in, terwijl wij een 'familie flapuit' zijn. Wij hebben het niet zo begrepen op de grote verborgen gevoelens. Voor de eerste keer in mijn leven heb ik echte angst gevoeld. Ik ben nochtans zelden bang. Het enige waar ik bang voor ben, is angst.

"Na de dood van Luna vreesde ik enorm voor wat dit bij de ouders zou teweegbrengen, dat schitterende koppel dat elkaar zo gevonden had. Ik weet wat verwerken van moeilijke dingen met mensen kan doen. Nu, een jaar later kan ik zeggen dat ik ongelooflijk gerust gesteld ben."



Hoe gaat u zelf met het verlies om?

"Ik ben 67, dan heb je al iets meegemaakt. Het gevoel iets heel belangrijks te verliezen was een herkenbaar gevoel. Verlies door dood, door breuk, door echtscheiding, alle verliezen zijn moeilijk. Je weet ook: rouwen moet, eerst rouw, daarna krijgt dat een plek. Wat ik nu wel ontdekte, was: je weet dat de emoties komen, maar je voorziet het verloop nooit. Je krijgt die regie maar niet in handen. Het verdriet is altijd nieuw en plots. Dingen die je als heel pijnlijk inschat, blijken mee te vallen en andere zaken, waar je ontspannen naartoe kijkt, overvallen je totaal."



En het feit dat het een kleinkind is?

"Ik denk dat het mogelijke verlies van een kind in je begint te kerven op het moment dat je kinderen krijgt. Vaders en moeders overal ter wereld denken: het ergste moet zijn dit te verliezen. Idem voor een kleinkind. Toen het ons overkwam, ontdekte ik een grote oneerlijkheid. Luna werd vermoord en onmiddellijk was dat wereldnieuws. Er was één kindje in een straat in België en één jonge vrouw doodgeschoten en een andere vrouw erg gekwetst. En dat was een ondenkbaar en onaanvaardbaar feit. Wat uiteraard zo was. Tegelijk maakte ik me echter de bedenking: elke moeder of vader in Bagdad, in Israël, in Palestina, bij wie men thuis komt zeggen: 'Uw kleine is vandaag op straat vermoord', maakt toch precies hetzelfde mee? Waarom is ons verhaal zo centraal wereldnieuws en waarom is dat andere slechts statistiek? Waarom kijken we naar tv en zeggen we: 'Oh, er zijn vandaag maar zestien doden in Bagdad, vorige week waren het er nog tachtig'? Ik heb dat vrij snel gevoeld, die verschrikkelijke pijn, en meteen gedacht: dus diezelfde pijn voelen mensen dagelijks, ergens ter wereld.

"Wij leven in een rijk land, waarin we denken beschermd te zijn. Bij ons mag zoiets niet gebeuren. Mag het in andere contreien dan wel? Ik voelde weer de ergernis die al langer in mij huisde. Toen ik bij nieuws over onlusten in Afrika mensen hoorde zeggen: 'Ach, die primitieve volkeren zijn bloeddorstiger, die hakken er makkelijker op los'. Bon, denk ik, die gelegenheidscommentatoren hebben hun vaderlandse geschiedenis over kolonialisme en wereldoorlogen dus niet gelezen én ze kennen de hedendaagse politiek in Europa evenmin. Maar ze stellen zich zo graag boven de rest. Op een tentoonstelling las ik ooit onder een foto: 'De missiezusters leren de zwarte vrouwen hun baby's verzorgen'. Onze gids, van Afrikaanse origine, wees ons erop en voegde er fijntjes aan toe: 'Wat een geluk hé, want voor de komst van de missiezusters hadden de Afrikaanse moeders nooit hun baby's verzorgd'. Wat denken wij, weldenkend beschaafd volk, wel wie we zijn? Intussen trekken pedagogen naar Afrika om te onderzoeken waarom kinderen daar veel minder angst ontwikkelen en 's nachts zelden huilen. Het antwoord is: door de goede zorg van de moeders, die hun kinderen lang bij zich op hun lichaam dragen. Onze Europese kwaal is ons superioriteitsgevoel."



Maar dan nog liever Europees dan Amerikaans: zelden een bestuur gezien dat zo 'primitief' denkt en handelt.

"Ik vraag me af hoe het komt dat mensen zoals Bush zo'n gevoel kunnen ontwikkelen als 'wij versus de anderen', the good and the evil. Zonder nuances. Heb je die reeks gezien over die extreme evangelische christenen in de Verenigde Staten? Wat moet je daarbij zeggen? Vreselijk. Vreemd is dat uitgerekend die mensen het moslimfundamentalisme niet kunnen begrijpen, terwijl zij identiek hetzelfde doen. Ik kan er niet bij dat een denkend mens geen verbanden legt."



Behoort u zelf ook niet tot een groep, met name die van de weldenkende, progressieve mensen?

"Ik zou meer zeggen. Ik durf voor die groep een slogan te gebruiken, geleend van een eigenaardige bron, het Vlaams Belang. 'Eigen volk eerst' vind ik nog altijd iets waarin ik me totaal herken. Alleen wil ik die invulling van 'eigen volk' goed bekijken. Er is in mijn familie iets verschrikkelijks gebeurd en binnen een week had ik een doos vol brieven, kaarten, e-mails, telefoontjes, berichten van mensen uit België en de rest van de wereld. Allemaal wilden ze iets zeggen, aanwezig zijn, ons helpen, meevoelen en -rouwen. Dat is 'mijn eigen volk'. Al die mensen van wie ik weet dat er solidariteit is. De kleur van die mensen, de plek waar ze geboren zijn, hun godsdienst, dat doet er niet toe. Ze zijn wel mijn volk, waar ik me in herken. Dus dat komt uiteraard eerst. Ik moet toegeven dat alle extremisten, integristen, niet horen bij 'mijn eigen volk'. Uiteraard zou ik het fijn vinden als ik elke evangelist of integrist die ik ontmoet zou kunnen 'bekeren'. Ik zou het fijn vinden als ik het gevaarlijke denken kon uitgommen.

"Na de eerste Zwarte Zondag werd ik onmiddellijk lid van Charta 91. We zochten naar manieren om te bevatten hoe het kwam dat zoveel mensen voor het Blok kozen. Ik was er vrij snel van overtuigd dat een groot deel van die kiezers zich geen fascisten noemen en het in wezen niet zijn. Dat is voorbehouden aan een belangrijke harde kern binnen die partij. De rest kiest voor het Blok - het Belang - omdat men vermoedt dat die partij traditionele waarden aanhangt, pro Vlaanderen is en dat het de angst zal blussen. Ik heb echter altijd geweten dat die mensen op een fascistische partij hebben gestemd."



'Er is een ideologie die dit soort gruwel mogelijk maakt', las u voor op Luna's begrafenis.

"Toen de priester vroeg of iemand iets wilde zeggen in de kerk bood ik me meteen aan. Ik ben een prater. Als emoties mij te machtig worden, moet ik ze in woorden kunnen vatten. Tweeënhalf jaar zijn ruim voldoende om een kapitaal aan liefde op te bouwen, dat wilde ik over Luna zeggen. Ik zag ook een context waarover gereflecteerd moest worden. Het bewuste zinnetje stond snel op papier. Alles haakte in elkaar terwijl ik schreef. Iemand, een mens, nog een jongeman, was vanop een plek vertrokken en vond ineens dat hij een selectie kon maken op basis van huidskleur. Er was immers een ideologie, die even lang bestaat als de mensheid, die dit soort denken mogelijk maakt. Een brede ideologie, niet alleen die van het Belang of van het fascisme, het gaat terug tot bij de Romeinen en verder. Het zegt 'ik ben beter, ik heb het recht orde te scheppen zoals het mij en mijn groep uitkomt'. Als ik dan zeg: 'Er is een ideologie die deze gruwel mogelijk maakt', dan heb ik het over die ideologie, van de Romeinen over Afrika, tot de Tsjetsjenen.

"Na dat zinnetje ben ik door verschillende mensen aangesproken die zeiden: 'Ik vond het wel schoon wat je zei, amai, daar heb je het Vlaams Belang goed aangepakt'. Eerlijk gezegd, ik zag het breder. Ik had het over een lijn van denken, die bewezen heeft gevaarlijk te zijn. Het gaat ook over het verengen van begrippen, zoals het Belang met de term Vlaamse identiteit doet. Bij hen gaat het om gekoketteer, over Vlaams-nationalisme. Dat nationalisme stoort me. Voor de rest noem ik mezelf een trotse Vlaming. Vlaams zijn is mijn aard. Tegelijk ben ik gelukkig dat ik op taalgebied apatride ben, dat ik twee moedertalen heb. Als ik Molière lees, ben ik fier en blij dat het mijn cultuur is."



En als u Claus leest...

"Dan herken ik me perfect en zeg ik: 'Oh, wat zijn we toch een gezellig, eigenaardig en surrealistisch volk'. Als ik de Vlaamse primitieven bewonder, denk ik aan wat 'wij' aan de schilderkunst meegegeven hebben. Ga ik in Venetië de grote Italiaanse meesters bekijken, dan zeg ik: 'Schitterend, maar ik vind Van Eyck toch schoner'. (lacht) Fierheid, trots op de eigen geschiedenis. Ik begrijp de term 'behoren tot een volk' dus wel, maar de uitsluiting die men eraan koppelt, begrijp ik niet. Mijn oorspronkelijke beroepsmilieu was en is dat van de film. Daar werk je per definitie samen. Je individualisme moet dat van de ander begrijpen. Met je sterktes moet je samenwerken."



U bent filmcostumière en hebt een enorme interesse voor beeldende kunst. Heeft dat u mee gevoed en getroost?

"Kunst was altijd noodzakelijk voedsel. Ik heb als kind lang getwijfeld tussen twee richtingen: iets in de kunst en cultuur doen of iets met psychologie. Mijn mama verkoos het laatste, ik voelde meer voor de theaterwereld. Ik heb een fascinatie voor theater, dat is communicatie en daar zit dus meteen mijn tweede interesse, de psyche. Nu verenig ik beide: ik werk mee aan films en ik verzorg trainingen in de bedrijfswereld."



De vraag luidde ooit: kan kunst de wereld redden?

"Natuurlijk niet, maar kunst in de brede zin kan het individu wel redden. De waarde van kunst heeft niets te maken met dat reactionaire appel van 'het oude, traditionele'. Kunst leert het individu te kijken. Cultuur is voor mij ook avontuur. En ten slotte kan kunst helpen, zodat je nooit meer hulpeloos en hopeloos alleen hoeft te zijn. Denk maar aan die onwaarschijnlijke reeks Van de schoonheid en de troost. Wat een prachtige titel ook. Het zegt alles. Maar ik kan ook genieten van gewone dingen. (wijst naar terras) Sinds twee dagen staan die witte bloemetjes open."



Schoonheid en troost. Hoe werd u getroost in dit moeilijke jaar, bij lastige momenten?

"Moeilijk jaar, die uitdrukking klinkt me moeilijk in de oren. Ik vind dat we met zijn allen vrij evenwichtig bleven omgaan met elkaar en met de andere kinderen. Er volgde geen overbescherming, er is geen angst of haat geworteld. Er is zeker geen wending in denken gekomen. Laurence zei me in een lang telefoongesprek: 'Mama, weet je waar ik ook aan denk? Aan de ouders van Hans Van Themsche. Voor hen moet het toch ook verschrikkelijk zijn'. Ze zei dat al vrij vroeg in haar verwerking. Ze trok dat gevoel open en dat biedt troost. Maar troost haal je ook uit kleine dingen. Dat is op een bepaalde dag thuiskomen en de merels horen zingen. Muziek is troostend geweest, net als licht. De kleur van licht, het gevoel van licht. Licht heelt. Troost vind je in iets wat even de pijn opzij zet, wat je aandacht afleidt van egocentrisme.

"Zodra ik Laurence zag na de feiten, zei ze: 'Ik weet precies hoe ons verdere leven zal zijn, ik heb het gezien bij mamie en bompa. Ik kende mijn grootouders als levenslustige warme mensen die graag feestten en konden genieten, maar toch levenslang om hun verloren zoontje bleven rouwen'. Ja, het is een vreemd toeval: mijn broertje stierf in 1945 door een V2. Twee keer een kindje van twee jaar, twee keer een gewelddadige dood."



Vreemd was dat na de moord op Oulematou en Luna één partij zich nadrukkelijk wilde 'bewijzen'.

"(zucht) In de week voor de begrafenis heeft hun opportunisme het weer eens gehaald op hun zogenaamde decency. Een van de eerste berichten in de mailbox voor rouwbetuigingen was van het VB."



Jullie hebben hun troost, steun, medeleven consequent geweigerd.

"We weigerden elke politieke recuperatie. De democratische partijen hebben zich daaraan gehouden. Zij zijn op onze aanvraag ook niet verschenen op de begrafenis. Dan is het vreemd vast te stellen dat het Belang zijn opportunisme meteen exposeert en meldt dat het er niets mee te maken had.

"Dat Dewinter er persoonlijk niets mee te maken heeft, klopt. Wat er wél mee te maken heeft, is de sfeer die in deze maatschappij heerst, waarin zowel een Le Pen, een Ayatollah als een Dewinter en een Bush haat prediken.

"(pauzeert) Ik herinner me ineens de woorden van een andere kleinzoon van mij, elf jaar oud. Hij vroeg op een dag aan zijn mama: 'Waarom heeft die man op Luna en N'Doei geschoten, er waren toch ook andere mensen op de straat?' Ze antwoordde: 'Omdat N'Doei zwart is'. De absurditeit van dat antwoord werd vertaald in de blik van dat kind. Hij vroeg: 'Ja, en dan?' En dan? Dat is dus ook een selectiecriterium voor mijn 'eigen volk': mensen die antwoorden 'en dan?"

"Je kunt kinderen gemakkelijk bijbrengen dat er gelijkheid is en dat haat geen fijn gevoel is. Haat is het resultaat van extreme boosheid die niet wordt aanvaard, geduid en terechtgewezen. Zo heb ik ooit tegen een driejarig kleinkind, een heel gevoelig trouwens, die ineens met een stoel gooide, gezegd: 'Zo, jij bent echt kwaad'. Ik gaf hem recht op zijn kwaadheid, maar voegde er dadelijk aan toe dat dit hem niet het recht gaf met mijn stoelen te gooien. Alleen door je emoties te erkennen kun je ermee leren omgaan. Pas op, ik heb ook nog haat gevoeld. Zo herinner ik me de eerste keer dat ik van die VL-stickers op auto's zag. Viscerale afkeer voelde ik voor dat extremisme. Later dacht ik dat ik er wel iets tegen kon doen. Ik kan de olievlek bevechten. Ik heb geen politieke macht, maar misschien kan ik invloed uitoefenen. Ik ontmoet mensen, ik kan hen bevruchten met wat ik voel en weet en denk. Daar komt het op neer: zaadjes planten, in je eigen gezin, in je eigen omgeving."



U hebt een discours, u praat mooi, doorleefd. Politieke partijen dromen van dergelijke gevormde mensen.

"Dat is me nog gezegd. Ik ben echter te oud om eraan te beginnen. Ik heb het wel ooit overwogen, omdat ik me graag engageer en omdat ik weet dat ik een punt kan maken. Maar ik zou het moeilijk hebben in de politiek, met verborgen agenda's, met onduidelijkheden en vooral met het feit dat partijen niet meer echt voor een ideologie staan, tenzij die ene. De politiek heeft een profileringsprobleem, het is allemaal te veel strategie en berekend besturen."



Toch zitten wij hier samen omdat u in de gegeven omstandigheden aan de boom wilde schudden. Uw particuliere situatie maakt dat uw woorden anders daveren. U zou invloed kunnen krijgen.

"Ik heb dit al mijn hele leven gedaan, ik ben vrij vroeg wakker geschud. En in mijn kleine omgeving heb ik dat woord en kracht meegegeven. Ik geloof dat het zo ook kan, concentrisch via de eigen omgeving, het hoeft niet altijd via macht."



Wij publiceren binnenkort columns van u in deze krant. Waarom schrijft u?

"Het brengt orde. Ik schrijf veel voor mezelf en ik merk dat woorden en zinnen steeds noodzakelijk zijn om structuur in mijn ideeën te krijgen. Ik heb veel gedachten, ik wilde ooit alles studeren, alles meemaken, zien en smaken. Dat maakt het niet makkelijk voor mijn hoofd. Het is pas als ik het aan iemand uitleg of op papier zet dat ik een lijn zie.

"Het is geen emotionele verwerking, denk ik. Daarvoor hebben we meer steun in de familie en van vrienden, onder elkaar. En dat houden we het liefst buiten de krant. Maar schrijven en onderzoeken leert me te plaatsen en te begrijpen. Dat was zo bij de dood van Luna, maar ook bij de moord op Martin Luther King. Neem zelfmoordterrorisme. Dat lijkt zo onbegrijpelijk. In geschiedenisboeken echter, in geschriften over martelaarschap in de Romeinse tijd, in de meeste verhalen over heldendom vinden we daarvoor aanknopingspunten. Ik denk graag over die zaken na, praat er graag over. In die zin is dit gesprek een dankbaar structureren geweest."



Het afscheid van het kleinkind gebeurt in de coulissen, thuis, structuurloos en ongeordend.

"Sterke emoties krijg je moeilijk geordend. Het is een constante open vraag die je jezelf stelt. Hoe lang zal het verdriet vandaag duren, hoeveel pakken Kleenex huil ik morgen nat? Kom je weer in die verdrietsluier terecht, dan ga je erdoor, je verzet een afspraak, laat je even gaan, vecht er niet tegen."



Misschien hard, maar wat houdt het kleinkind Luna levendig in u? Wat mist een oma aan een zo prille peuter?

"Dat is een moeilijke vraag, maar ik wil best wel antwoorden. Wat kun je erover zeggen? In twee jaar tijd heeft dit kindje zoveel liefde, vreugde en emotie rondom zich opgewekt. Dat verdwijnt toch niet? Dus hoe hou je dat levendig? Het kind zelf niet, de gevoelens die je voor dat kind had wel."

bron: De Morgen

[duveltje382]

Kom maar eens bij ons savonds aan het klein dokske in Merksem zien wie die rotte sfeer creeert,zeker niet Dewinter hoor

[drosophila]

Oorspronkelijk geplaatst door duveltje382

Kom maar eens bij ons savonds aan het klein dokske in Merksem zien wie die rotte sfeer creeert,zeker niet Dewinter hoor

?? "rotte sfeer" "Dewinter"??
Ik vrees dat u van draad hebt vergist. Het gaat hier over de racistische moorden van vorig jaar.

[duveltje382]

Oorspronkelijk geplaatst door drosophila

?? "rotte sfeer" "Dewinter"??
Ik vrees dat u van draad hebt vergist. Het gaat hier over de racistische moorden van vorig jaar.

Lees ik letterlijk in het interview,was U mss ontgaan hé
Nee,hoe meer ophef je maakt over dingen die in het verleden door één individu werden gemaakt,hoe meer belachelijk julllie extreme linkse mensen jullie zelve maken.....

[ancapa]

Oorspronkelijk geplaatst door drosophila

?? "rotte sfeer" "Dewinter"??
Ik vrees dat u van draad hebt vergist. Het gaat hier over de racistische moorden van vorig jaar.

aan 't klein Dokske !!!!

[ancapa]

Oorspronkelijk geplaatst door drosophila

?? "rotte sfeer" "Dewinter"??
Ik vrees dat u van draad hebt vergist. Het gaat hier over de racistische moorden van vorig jaar.

benieuwd of de rode Morgen ook een intervieuw gaat doen met de weduwe van De Moor naar aanleiding van de Moord op de treinconducteur op de bus in Antwerpen ?

[ancapa]

Oorspronkelijk geplaatst door drosophila

?? "rotte sfeer" "Dewinter"??
Ik vrees dat u van draad hebt vergist. Het gaat hier over de racistische moorden van vorig jaar.

Ieder verlies van een kind of kleinkind is oneerlijk, onwaarschijnlijk hard en niet te vatten. Ook in dit geval van Luna.

Maar waar is het racisme bij het doodschieten van het lieve en blonde kindje Luna ?

ik kreeg daar nooit antwoord op doe eens een poging...

[Bhairav]

Wat "Vreemdelingen" uitspoken is niks te vergelijken met een racistische moord. Toch probeert rechts dat...

[ancapa]

Oorspronkelijk geplaatst door drosophila

?? "rotte sfeer" "Dewinter"??
Ik vrees dat u van draad hebt vergist. Het gaat hier over de racistische moorden van vorig jaar.

Ayatholla, Komeini en Bush niet vergeten...

[ancapa]

Oorspronkelijk geplaatst door Bhairav

Wat "Vreemdelingen" uitspoken is niks te vergelijken met een racistische moord. Toch probeert rechts dat...

een moord is een moord !

zes Marrokaanse jongeren slaan man dood op de bus is geen racisme... omgekeerd natuurlijk wel !

De zaak Bouazza die in de Schelde was gesprongen of gegooid is wel racisme... ? Omgekeerd niet zeker ?

[ancapa]

Oorspronkelijk geplaatst door Bhairav

Wat "Vreemdelingen" uitspoken is niks te vergelijken met een racistische moord. Toch probeert rechts dat...

och ja, het was een "busincident"... hoe selectief blind blijven sommige "(s)linkse poco's"

een moord is een moord.

[Bhairav]

Dat was zelfverdediging op die bus.
Ik zou ook beginnen kloppen moest er iemand vastgegrepen worden bij de kel en ik zou het ook vertikken om in een fractie van een seconde de berekenen hoe hard ik mag doorkloppen om mij te verdedigen.
Ik snap niet hoe mensen da ni inzien.

[Turkje]

Ik begrijp dat het moeilijk is om te aanvaarden dat zulke lafhartige moorden puur kunnen voorkomen uit een individu en dat daarom schuldigen gezocht moeten worden.

De schutters van Columbine maaiden ook zwarten neer "puur omdat ze zwart waren". En dat zonder KKK-familielid of White Pride partij.

Mensen met een andere huidskleur zijn nu eenmaal "anders" en daarom een makkelijk doelwit voor degene die zijn eigen falen bij "de andere" legt.

[Jan van den Berghe]

Oorspronkelijk geplaatst door ancapa

een moord is een moord !

zes Marrokaanse jongeren slaan man dood op de bus is geen racisme... omgekeerd natuurlijk wel !

De zaak Bouazza die in de Schelde was gesprongen of gegooid is wel racisme... ? Omgekeerd niet zeker ?

Inderdaad, moorden zijn criminele feiten en moet als dusdanig streng bestraft worden. Ongeacht wie ze doet en welke motieven er ook mogen achtersteken.

[Bhairav]

Ook zelfverdediging?

[Jan van den Berghe]

Oorspronkelijk geplaatst door Bhairav

Ook zelfverdediging?

Dat is geen "moord". Leer eens de betekenis van "moord" begrijpen! Er is immers een verschil tussen slagen- en verwondingen, on- en vrijwillige doodslag, moord en zelfverdediging.

[Bhairav]

Dat op die bus was dus zelfverdediging.
Maar het volk ziet marokanen graag gestrafd. Omdat ze marokanen zijn.
Rechsten mogen op dees forum zoveel intelectueel doen en nuanceren als ze willen, maar de bevolking wilt gewoon marokanen gestraft zien. En dat dom volk heeft dan nog eens stemrecht ook.

[Duym]

Nog een racistische moord. Niets meer over gehoord. Wellicht had het slachtoffer het verkeerde kleurtje.

http://www.vtm.be/asx/index.php?/agi...0070505_hnlaat

[AdrianHealey]

Oorspronkelijk geplaatst door Bhairav

Dat was zelfverdediging op die bus.
Ik zou ook beginnen kloppen moest er iemand vastgegrepen worden bij de kel en ik zou het ook vertikken om in een fractie van een seconde de berekenen hoe hard ik mag doorkloppen om mij te verdedigen.
Ik snap niet hoe mensen da ni inzien.

Zelfverdediging was het ook niet.

Zover ik weet zijn diejongeren aangeklaagd met 'slagen en verwondingen met de dood tot gevolg'.
En dat lijkt me terecht.

[Raf]

Oorspronkelijk geplaatst door ancapa

benieuwd of de rode Morgen ook een intervieuw gaat doen met de weduwe van De Moor naar aanleiding van de Moord op de treinconducteur op de bus in Antwerpen ?

Daar was geen sprake van een "moord".