Democratie �* l’Europe

[Sjaax]

In de draad ‘dit jaar ga is stemmen op iets’ schreef ik:

Oorspronkelijk geplaatst door Sjaax

Ik zal zeker stemmen. En wel op de partij die de beste voorstellen heeft om de democratie in Europa te versterken. Soit rood, blauw, groen, zwart, of wat dan ook.

Maar nadat ik dat opgeschreven, realiseerde ik me dat ik het EU-systeem steeds meer ga waarderen. Niet dat de democratie in de EU nu goed werkt, maar er valt wel wat voor te zeggen.

In de traditionele parlementen in Europa heb je een regering die gestoeld is op een politieke backup van de meerderheid van parlementariërs. De oppositie zit er vaak alleen maar bij als toeschouwer. Zolang de regeringspartijen aan de macht willen blijven, kunnen ze schuiven met regeringen en ministers, maar de oppositie staat machteloos. Er bestaat een kongsi tussen parlementaire meerderheid en regering. Dit terwijl parlement in wezen bedoeld is als controleorgaan. Controle bestaat er haast alleen maar voor de bühne.

In het EU-systeem wordt de Commissie aangewezen door de Europese Raad. Het Europees Parlement heeft er wel wat inspraak in, maar niet echt veel. Dat is overigens niet zo erg. Verder steunt de Commissie dus niet op een Parlementaire meerderheid. De Commissie zelf is ook weer politiek divers samengesteld. Om te functioneren kan de Commissie alleen maar trachten technocratisch goede voorstellen te formuleren en hopen dat het EP ermee instemt. Voor ieder voorstel moet dan in principe geknokt worden. Dat zou meer vuurwerk kunnen geven dan de situatie in de in de vorige alinea beschreven traditionele parlementaire situatie. De EU is op dat punt in feite democratischer.

Wat dus (nog) niet klopt, is dat niet het EP de uiteindelijke beslissing neemt maar de Raad van Ministers of de Europese Raad. Het Europees Parlement, de vertegenwoordiging van de burgers van Europa kan gewoon overruled worden door een ondemocratisch intergouvernementeel samenraapsel. Als de invloed van de Raad van Ministers (en eigenlijk van het echte invloedrijke orgaan: de COREPER) en van de Europese Raad kan worden ingedamd, dan schieten we al een stuk op.