laamse Diabetes Vereniging : Diabetes: juiste zorgstructuur voor de juiste patiënt….

[Politics.be]

De Vlaamse Diabetes Vereniging vzw steunt het initiatief van de zorgtrajecten maar benadrukt dat het werk nog niet af is. Mensen met type 1 diabetes blijven verstoken van afschaffing van het remgeld, het vroege stadium van type 2 diabetes zit niet vervat in het zorgtraject en een nationaal diabetesplan dat behandeling, terugbetaling, nieuwe technieken, medicatie en sociale hinderpalen gecoördineerd aanpakt ontbreekt nog steeds.


Op 16 maart 2009 werd met het goedkeuren van de zorgtrajecten door de nationale commissie geneesheren ziekenfondsen een belangrijke stap gezet in de organisatie van de zorg voor chronische ziekten, waaronder type 2 diabetes. Zo volgt België de trend die zich in alle westerse landen inzet, waarbij men de zorgen voor chronische aandoeningen beter wil structureren. Een terechte bezorgdheid, gezien de steeds groter wordende aantallen mensen die lijden aan één of meerdere chronisch ziekten.

Type 2 diabetes en chronisch nierfalen pilootziekten in nieuwe aanpak.
In België heeft het RIZIV, verder bouwend op een rapport van het Kenniscentrum van 2006 (Kwaliteit van zorgen voor type 2 diabetes in België, C. Mathieu et al.) type 2 diabetes en chronisch nierfalen als pilootziekten gekozen om een nieuwe manier van werken uit te proberen. Wat diabetes betreft heeft men geopteerd om een systeem van gedeelde zorg in 1ste en 2de lijn op te zetten voor type 2 diabetespatiënten die met 1 of 2 insuline-injecties per dag behandeld worden. De meeste mensen met type 2 diabetes hebben na gemiddeld 8 �* 10 jaar behandeling met bloedsuiker-verlagende pillen uiteindelijk ook insulinespuiten nodig. Deze stap naar insuline wordt echter doorgaans veel te laat gezet, waardoor de patiënten vele jaren met hoge bloedsuikers rondlopen.

Doelstelling van zorgtraject bij type 2 diabetes.
De belangrijkste bedoeling van dit zorgtraject is dan ook snellere opstart van insuline te bevorderen. Men voorziet de nodige educatie door goed opgeleide diabeteseducatoren, zelfcontrolemateriaal om toe te laten dat de patiënt zelf de bloedsuiker kan meten, inbreng van specialistische know-how omdat het over complexe zorgen gaat, en dit alles onder coördinatie van de huisarts die het overzicht houdt en de patiënt ook helpt bij andere gezondheidsproblemen. Om de patiënt te stimuleren om hierin te stappen schaft men het remgeld af bij de betrokken artsen en maakt men de terugbetaling van medicatie makkelijker.

Als Vlaamse Diabetes Vereniging vzw vinden wij dit een belangrijke stap voorwaarts, maar er is meer.
De Vlaamse Diabetes Vereniging staat achter dit initiatief, maar heeft twee fundamentele opmerkingen :
1. de ondersteuning komt te laat in het verloop van type 2 diabetes,
2. voor de veel moeilijker te behandelen type 1 diabetes is de ondersteuning ondermaats.


1. de ondersteuning komt te laat in het verloop van type 2 diabetes
Het zorgtraject type 2 diabetes is gericht naar een ver gevorderd stadium van de ziekte. Om de ‘epidemie’ van type 2 diabetes te bestrijden is er veel meer nodig.
• Er is educatie nodig van in het begin van de ziekte om patiënten te motiveren voor en te helpen bij de moeilijke levensstijlaanpassingen.
• Er is al in een veel vroeger stadium zelfcontrolemateriaal nodig, om te kunnen werken met bepaalde bloedsuiker verlagende pillen.
• Er zijn maatregelen nodig om de aandoening in een vroeger stadium te detecteren, en niet in het minst om bij personen met een hoog risico het ontstaan van de aandoening af te remmen.

België heeft nood aan een gecoördineerd actieplan voor diabetes.
Hiervoor zal samenwerking met de deelregeringen nodig zijn, gezien men met preventie in regionale materie terecht komt. België heeft nood aan een gecoördineerd actieplan voor diabetes over de gemeenschappen heen, waarbij preventie, en behandeling van diagnose tot eindstadium van zowel type 1 als type 2 diabetes aan bod moeten komen.

2. Voor de veel moeilijker te behandelen type 1 diabetes is de ondersteuning ondermaats.
Door te simplistische communicatie wordt het concept van de zorgtrajecten aangeprezen als ’80.000 diabetespatiënten gratis naar de dokter’, verwijzend naar de geschatte aantallen patiënten die uiteindelijk voor een zorgtraject zouden kunnen in aanmerking komen.
En vooral naar de stimulus van het wegvallen van de remgelden bij huisarts en endocrinoloog voor de betrokken patiënt. Deze uitspraak veroorzaakt terecht heel wat wrevel bij de andere diabetespatiënten, vooral bij de patiënten met type 1 diabetes.
Deze mensen ervaren de zorgtraject-initiatieven als discriminerend en stellen zich een heleboel vragen.
• Waarom moeten zij om bepaalde insulines terugbetaald te krijgen jaarlijks opnieuw een aanvraag indienen bij de mutualiteit ?
• Waarom hebben zij, ondanks veel ingewikkelder insulineschema’s en meestal op veel jongere leeftijd dan de type 2 diabetespatiënt in een zorgtraject, slechts recht op 3 u professionele educatie per jaar door een erkend educator en is dit 5 uur voor patiënten in de zorgtrajecten.
• Waarom kunnen zij niet gratis naar de dokter ? ...

Deze reactie was te verwachten en is terecht, maar er is meer.
Gelijkschakelen van remgeldvoordelen en educatieaanbod is voor de Vlaamse Diabetes Vereniging vzw een vereiste maar niet zonder de garantie van een breder debat.

Type 1 diabetespatiënten hebben nood aan gans andere maatregelen dan de introductie van de zorgtrajecten. Type 1 diabetes is een ziekte die slechts een beperkte groep mensen treft (40.000-50.000 in België), maar die zeer specifieke zorgen vraagt.
Ze vraagt een intensieve aanpak door een specialistisch team.
De moeilijkheid zit hem vooral in het feit dat deze patiënten zelf totaal geen insuline meer maken, waardoor in tegenstelling tot bij type 2 diabetes, elke automatische correctie van de bloedsuiker door het eigen lichaam wegvalt. Zij moeten dan ook dagdagelijks rekening houden met tal van factoren die de bloedsuiker ontregelen:
• zij moeten de hoeveelheid koolhydraten in de voeding leren inschatten,
• rekening houden met het effect van lichaamsbeweging,
• van stress,
• van wisselingen in de tijdstippen van maaltijden,
• met variaties in de opname van insuline en van voeding in het lichaam.
De ziekte slaat doorgaans toe bij kinderen of jonge volwassenen, die nog een hele familiale en professionele carrière voor de boeg hebben. Investeren in type 1 diabeteszorg laat toe heel wat menselijk leed te voorkomen, omdat goede diabeteszorg verwikkelingen voorkomt, maar laat vooral ook toe deze actieve, jonge, mensen in het arbeidscircuit te houden.

Bredere ondersteuning voor type 1 patiënten noodzakelijk.
• Hiervoor is veel bredere ondersteuning nodig dan wat nu in ons land voorzien wordt: ongelimiteerde toegang tot nieuwe insulines,
• ongelimiteerde toegang tot educatie en zelfmonitoring materiaal,
• nood aan inschakeling van psychologen voor begeleiding bij een chronische aandoening die je op alle vlakken van je dagelijkse leven beïnvloedt,
• toegang tot de nieuwste behandelingsmethodes zoals insulinepompen en continue glucose sensoren. Deze laatste zijn helemaal niet terugbetaald in België ondanks de groeiende wetenschappelijke bewijzen over hun nut in type 1 diabetes. Daarnaast dienen maatregelen ontwikkeld te worden om de ernstige discriminatie die op dit ogenblik nog steeds bestaat in het werkveld, en de verzekeringssector op te heffen.

De Vlaamse Diabetes Vereniging vraagt dringende maatregelen voor type 1 patiënten.
Patiënten met type 1 diabetes zijn moedige mensen die dankzij de steun van diabeteseducatoren en gespecialiseerde artsen, en dankzij goede behandelingsmethoden een goed leven kunnen leiden. Dit vergt voor hen een dagelijkse inspanning, want type 1 diabetes heeft een impact op elke activiteit die je doet of plant. Zij hebben geen zorgtraject nodig maar kwijtschelding van de remgelden voor de consultaties bij de endocrinoloog, toegang tot voldoende en kwalitatieve educatie en vooral de broodnodige maatregelen rond toegang tot de allerbeste zorg en opheffing van sociale discriminatie.


Dr Ann Verhaegen Prof.Dr. Chantal Mathieu Dr Frank Nobels
Voorzitter Coördinator Professionele Zuil Erevoorzitter
Personal Contacts:
Mr. Stijn Deceukelier

Email: [email protected]
URLs

* http://www.diabetes-vdv.be



Bron: politics.be