Onze energievoorziening in de toekomst

[Herman Desmedt ©HD]

Onze energievoorziening in de toekomst

Uw collega's hebbenhet niet verder gebracht dan een oppervlakkige discussie over energie. Daarom nogmaals dezelfde vraag.

Paars-1 (toen nog met groen) besliste de kerncentrales te sluiten en tegen ten laatste 2015 moet de eerste reactor dicht. Die beslissing heeft ook zijn gevolgen op nucleair onderzoek, know-how en interesse voor die studierichting.

Die eerste reactor zal vervangen worden door een centrale met warmtekrachtkoppeling, maar gezien onze contreien is men wel verplicht verbranding te gebruiken als warmtebron. Verbranding van biomassa of fossiele brandstof geeft uitstoot, dus is dat weeral een probleem met Kyoto in het achterhoofd.
Over de kostprijs en onderhoudskost van een dergelijke warmtekrachtcentrale is ook het laatste woord nog niet gezegd.

Biomassa noemt wel “bio”, maar is daarom nog niet milieuvriendelijk. Het zal daarbij voornamelijk op “massa” neerkomen want voor eenzelfde energetische opbrengst heeft men in vergelijking met fossiele brandstof een pak meer nodig.
De fossiele brandstoffen, dat is nog een ander probleem: Die raken op. Doordat ex-derdewereldlanden nu ook in versneld tempo aan het industrialiseren zijn (Zuid-Oost Azië, Oceanië) moeten jaar na jaar de prognoses herzien worden. De capaciteitspiek voor ruwe petroleum en LPG zou volgens de jongste ramingen al bereikt kunnen zijn in 2007. Daarna gaat onherroepelijk de energiefactuur fors de hoogte in omdat met steeds sneller, steeds meer, steeds kleinere oliereserves zal moeten aanboren om aan de vraag te voldoen.
Aardgas/LNG uit klassieke boringen raken ook uitgeput en er is nog wel een mogelijkheid om massa’s methaan te halen uit de smurrie op de oceaanbodem, maar het enige land dat daar onderzoek naar doet en de patenten opstapelt blijkt de USA te zijn. Ook een mooi vooruitzicht!
Fossiele brandstof wordt vanaf nu waarschijnlijk alsmaar duurder ! ! ! !

Een windmolenparkje vóór onze kust? Oh ja! Om de zowat 6000 MegaWatt aan kernenergie (niet eens vol vermogen) te vervangen door van die windmoletjes hebben we niet één Thorntonbankje nodig maar moeten we de ganse kustlijn volzetten met verschillende rijen van die windmolens. En dan is er nog het grote probleem dat bij kalm weer (dat gebeurt al eens!) die windmolens niet genoeg energie gaan leveren.

Zonnepanelen? Prachtig voor huiselijk gebruik. Maar wat doen we met onze industrie?

Oh ja, we kunnen ook nog wel energie kopen van onze buurlanden, bijvoorbeeld energie uit Franse kernreactoren.

Eigelijk heeft men beslist die kerncentrales te sluiten, zich baserend op een milieuvisie die dateert van vóór de jaren 90.
Inmiddels is de wetenschap en de technologie erop vooruitgegaan, begint men in te zien dat verwerking en neutralisatie van nucleair afval binnen enkele decennia misschien toch geen hopeloze zaak is en terwijl wij hier door gans het nucleaire een streep trekken, trekken onze nucleaire brains naar het buitenland om daar de know how van de toekomst te verstevigen.

Concrete vragen:
- Hoe “definitief” zijn die plannen tot sluiting van kerncentrales? (Ook in andere landen is men aan het terugdraaien). Wat is er nodig om die sluiting ongedaan te maken?
- Waar gaan wij, als het in de toekomst nodig is de nucleaire know-how kopen?
- Ik had graag het bewijs gezien dat men met alternatieve energie, zonder uitstoot en zonder er veel open ruimte ervoor op te offeren een continu vermogen van 6000MW kan garanderen, zoals de nucleaire energie dat doet. Die 6000 MW zijn wel degelijk nodig als onze economie op toeren draait, dus met 300000 extra mensen aan 't werk.
- Waarom wordt de alternatieve energie productie voornamelijk berekend in stroomvoorziening voor een aantal gezinnen ? Iedereen weet toch dat de industrie de grote slokop van energie is en dat het laten rijden van bijvoorbeeld 1 TGV vele keren meer energie kost dan de stroomvoorziening voor een gemiddeld gezin.
- Waarom als alternatief voor Doel-1 een warmtekoppelingcentrale die de uitstoot van broeikasgassen weer eens verhoogt en die weer eens gebruik maakt van het soort van fossiele brandstof dat stillaan opraakt ?
- Waarom de nucleaire kennis nietzoveel mogelijk hier houden ?
- Waar gaan wij, als het in de toekomst nodig is de nucleaire know-how kopen?

Dank bij voorbaat.

[Kathleen Van Brempt]

Beste Herman,

Eén opmerking alvast vooraf: ik lees in je betoog niets over de vele MWatts die we minder zouden kunnen verbruiken. Onze woningen en kantoren worden nog steeds geïsoleerd alsof we aan de Middellandse Zee wonen en het gemiddelde energieverbruik van een Zweedse woning is lager dan die van een Vlaamse. De winters zijn nochtans niet echt te vergelijken.

Er bestond al een isolatienorm die nauwelijks in de praktijk werd toegepast. sp.a heeft nu recent een nieuw energieprestatiedecreet gerealiseerd dat de volledige energiebalans van gebouwen in rekening brengt en waarbij tegelijk een eenvoudige administratieve opvolging (incl. beboeting indien de normen niet worden toegepast) werd ingevoerd. Het gaat dus niet enkel meer over isolatie, maar ook over ventilatie, rendement van ketels, rendement van gebruikte beglazing, verlichting, enzovoort. In Duitsland worden momenteel volledige wijken gebouwd met woningen die nog slechts 1/7 van het vroegere energieverbruik kennen. Dat is goed voor het milieu, maar vooral ook voor de portemonnee van de mensen die er in gaan wonen. De energiebesparingen die in gebouwen kunnen gerealiseerd worden, geven ruimte voor de moeilijke omschakeling die je aanhaalt.

Aanvullend is er uiteraard ruimte voor groei nodig en die moeten we vooral zoeken in de hernieuwbare energiebronnen. Eerste belangrijke stappen zijn gezet en zowel windenergie als zonne-energie kennen een snelle ontwikkeling nu en we moeten daar uit halen wat we kunnen. Op andere plaatsen in de wereld zijn de potenties op vlak van waterkracht en zonne-energie groter dan hier, maar wij kunnen al heel wat doen met windenergie (de Thorntonbank is een eerste belangrijke stap op grotere schaal) en warmtekrachtkoppeling.

Je verhaal over warmtekrachtkoppeling volg ik echter niet helemaal. Je spreekt van warmtekrachtkoppeling die verbranding vergt. Het gaat hier echter niet noodzakelijk om verbrandingsprocessen die nodig zijn voor de energieopwekking op zich, maar om noodzakelijke verbrandingsprocessen in bijvoorbeeld de chemie en de petrochemie. Met andere woorden, om bepaalde chemische reacties op gang te brengen. Het is met de warmte die daarbij vrijkomt en met de restwarmte dat opnieuw elektriciteit kan worden opgewekt.

Zoals jij blijkbaar gelooft in de technologie om het probleem van het nucleair afval op te lossen, zo geloof ik in de technologie die alternatieve proessen aanboort. Aan jou om me er van te overtuigen dat het ene geloof naïever is dan het andere. Ik kies in ieder geval voor oplossingen aan de bron en laten we vooral in onderzoek en ontwikkeling d�*�*rvan investeren. Dat liever dan een zoektocht naar end-of-the-pipe oplossingen, want de discussie over het nucleaire afval is daarvan een voorbeeld bij uitstek.

[Dilbert]

Oorspronkelijk geplaatst door Kathleen Van Brempt

Eerste belangrijke stappen zijn gezet en zowel windenergie als zonne-energie kennen een snelle ontwikkeling nu en we moeten daar uit halen wat we kunnen. Op andere plaatsen in de wereld zijn de potenties op vlak van waterkracht en zonne-energie groter dan hier,

Er is meer dan genoeg zonne-energie om er ook hier een economisch rendabel alternatief van te maken. Zonne-energie is eigenlijk lichtenergie, zonnepanelen genereren ook energie bij bewolkt weer.

Het nadeel van zonne-energie is dat het niet van de grond zal komen zonder een omkaderend beleid van de overheid.

[hendrik]

Eindelijk nog eens een ernstig antwoord op deze toch wel belangrijke vraag.

Ik heb toch nog enkele opmerkingen.

Heeft isolatie niet het voordeel dat vooral het aardgas en het stookolie verbruik daalt?(de meest mensen gebruiken toch stookolie of aardgas om hun huis te verwarmen en geen electriciteit)
http://statbel.fgov.be/census/results4_nl.asp?q=9_bis toont dit duidelijk aan, in Belgie gebruikt maar 7,2% van de huishoudens electriciteit als verwarming.
Dus de besparingen op electriciteit zijn volgens mij heel beperkt hier.

Ik heb natuurlijk niets tegen het besparen op electriciteit, het kost ons minder en het zal steeds voordeliger zijn voor het milieu op welke manier dit ook opgewekt is.(Bv: produceren van zonnecellen is zeer mileu onvriendelijk)

Maar je mag niet naief zijn, in de toekomst zullen wij steeds minder fossiele brandstoffen kunnen gebruiken waardoor ons electriciteits verbruik sterk zal stijgen.(auto's, stijgend treinverkeer,...)
Hierdoor zullen we electriciteit moeten inkopen uit landen die wel nog voldoende electriciteit opwekken maar die meestal kerncentrales zullen gebruiken volgens mij.
Het was veel nuttiger geweest een gecombineerd plan te lanceren met windmolens, warmte kracht koppeling, zonnecellen en kernenergie.

Van warmte kracht koppeling zien we jammer genoeg nog veel te weinig op televisie, de politici hebben van windmolens de oplossing gemaakt maar tegenover WKK stellen windmolens niets voor.

Hopelijk doet de spa er iets aan.

[Sfax]

Oorspronkelijk geplaatst door Kathleen Van Brempt

Beste Herman,

Eén opmerking alvast vooraf: ik lees in je betoog niets over de vele MWatts die we minder zouden kunnen verbruiken. Onze woningen en kantoren worden nog steeds geïsoleerd alsof we aan de Middellandse Zee wonen en het gemiddelde energieverbruik van een Zweedse woning is lager dan die van een Vlaamse. De winters zijn nochtans niet echt te vergelijken.

Privé-verbruik is in dit opzicht niet de belangrijkste factor, aangezien dit nog geen 30% van ons jaarverbruik vertegenwoordigt. Al die uitspraken als zouden REG en isolatie reeds voor 50% energie-reductie kunnen zorgen zijn dus behoorlijk overroepen. Die 50% is misschien geldig voor een huis op zich, maar betekent peanuts op het totaalvebruik. Het echte verbruik zit in de industrie-sector. Hoe wil je daar in de mensen gaan verplichten om processen die al continue geoptimaliseerd worden, nog verder te gaan vebeteren om toch maar minder te verbruiken?

Wat niet wil zeggen dat REG en isolatie slechte zaken zijn (over netvervuiling van spaarlampen en dergelijke hebben we het dan even niet), maar om het voor te stellen als dé oplossing die samen met groene energie de kerncentrales gaat vervangen, is net iets teveel van het goede. Als u daarmee de huidige stijgende trend van energieverbruik kan stabiliseren mag u denk ik al gelukkig zijn.

Er bestond al een isolatienorm die nauwelijks in de praktijk werd toegepast. sp.a heeft nu recent een nieuw energieprestatiedecreet gerealiseerd dat de volledige energiebalans van gebouwen in rekening brengt en waarbij tegelijk een eenvoudige administratieve opvolging (incl. beboeting indien de normen niet worden toegepast) werd ingevoerd. Het gaat dus niet enkel meer over isolatie, maar ook over ventilatie, rendement van ketels, rendement van gebruikte beglazing, verlichting, enzovoort. In Duitsland worden momenteel volledige wijken gebouwd met woningen die nog slechts 1/7 van het vroegere energieverbruik kennen. Dat is goed voor het milieu, maar vooral ook voor de portemonnee van de mensen die er in gaan wonen. De energiebesparingen die in gebouwen kunnen gerealiseerd worden, geven ruimte voor de moeilijke omschakeling die je aanhaalt.

Zie boven, die enkele procenten die je wint in de privémarkt zijn peanuts in vergelijking met ons totaal vebruik...

Aanvullend is er uiteraard ruimte voor groei nodig en die moeten we vooral zoeken in de hernieuwbare energiebronnen. Eerste belangrijke stappen zijn gezet en zowel windenergie als zonne-energie kennen een snelle ontwikkeling nu en we moeten daar uit halen wat we kunnen.
Op andere plaatsen in de wereld zijn de potenties op vlak van waterkracht en zonne-energie groter dan hier, maar wij kunnen al heel wat doen met windenergie (de Thorntonbank is een eerste belangrijke stap op grotere schaal) en warmtekrachtkoppeling.

Windenergie en zonne-energie zijn hier goed als aanvulling, niet als vervanger. Daarvoor zijn ze te onstabiel, geven ze niet genoeg garantie op een verzekerde productie en zijn ze niet stuurbaar genoeg. In een markt waar vraag en aanbod aan elkaar gelijk moeten zijn is zoiets dodelijk. Los daarvan zijn ze niet bepaald geschikt voor de realisatie van jullie Kyoto doelstellingen. Voor elke windmolen die je hebt, is er nood aan een back-up, in de vorm van een STEG die op stand-by staat en die bijgevolg CO2 produceert. Die centrales moeten dan overnemen op momenten dat een windmolen niet draait, hetgeen zelfs voor de Thornton-bank een half jaar bedraagt. Wat betreft die zonnecellen: daar kan ik u wel zeggen dat het een illusie is dat de rendementen ervan sterk zullen stijgen op een betaalbare manier. Het huidige maximum van 24% op silicium is voor geen normaal mens betaalbaar, en dat maximum zal niet meer stijgen tenzij quantumtechnieken soelaas brengen. De multi-junctie cellen hebben hogere rendementen, maar die zijn nog duurder...

Je verhaal over warmtekrachtkoppeling volg ik echter niet helemaal. Je spreekt van warmtekrachtkoppeling die verbranding vergt. Het gaat hier echter niet noodzakelijk om verbrandingsprocessen die nodig zijn voor de energieopwekking op zich, maar om noodzakelijke verbrandingsprocessen in bijvoorbeeld de chemie en de petrochemie. Met andere woorden, om bepaalde chemische reacties op gang te brengen. Het is met de warmte die daarbij vrijkomt en met de restwarmte dat opnieuw elektriciteit kan worden opgewekt.

De warme die bij die processen vrijkomt dient voor de processen zelf. Het is enkel de restwarmte die u kan gebruiken. Nu is die restwarmte zelden hoog genoeg om rechtstreeks en als enige bron voor energieopwekking te gebruiken, zeker als die energieopwekking niet dadelijk op dezelfde plaats kan gebeuren. Gebruik als voorverwarming zou wel moeten gaan (vergelijkbaar met wat in een STEG gebeurt). Andere typische toepassingen voor WKK zijn het gebruik van de restwarmte voor toepassingen als stadsverwarming, maar daarvoor moet je stad natuurlijk niet te ver vanje producticentrum liggen.
Los daarvan, betekent de opwekking van die restwarmte in de meeste gevallen inderdaad een uitstoot van CO2. Hoe rijm je dat met Kyoto?

Zoals jij blijkbaar gelooft in de technologie om het probleem van het nucleair afval op te lossen, zo geloof ik in de technologie die alternatieve proessen aanboort. Aan jou om me er van te overtuigen dat het ene geloof naïever is dan het andere. Ik kies in ieder geval voor oplossingen aan de bron en laten we vooral in onderzoek en ontwikkeling d�*�*rvan investeren. Dat liever dan een zoektocht naar end-of-the-pipe oplossingen, want de discussie over het nucleaire afval is daarvan een voorbeeld bij uitstek.

Met alle respect maar de oplossing van het probleem van het nucleaire afval afdoen als een prutsoplossing, die enkel de symptomen en niet de oorzaken aanpakt, is blijk geven van een behoorlijke naïviteit. Als die oplossing er inderdaad komt (en de huidige resultaten zijn veelbelovend), dan valt quasi elk zinnig argument tegen kernenergie weg. Dan heb je een energiebron die een gegarandeerde en stuurbare productie heeft (in tegensteling tot wind/zonnenergie), die geen CO2-uitstoot heeft (in tegenstelling tot biomassa, STEGs of WKK) die geen gevaarlijk afval meer produceert en die niet teert op onze slinkende olie/gas-voorraden (directe vooraden voor Uranium zijn ook beperkt maar kunnen uitgebreid worden met meer geavanceerde extractie-technieken).

[hendrik]

De warme die bij die processen vrijkomt dient voor de processen zelf. Het is enkel de restwarmte die u kan gebruiken. Nu is die restwarmte zelden hoog genoeg om rechtstreeks en als enige bron voor energieopwekking te gebruiken, zeker als die energieopwekking niet dadelijk op dezelfde plaats kan gebeuren. Gebruik als voorverwarming zou wel moeten gaan (vergelijkbaar met wat in een STEG gebeurt). Andere typische toepassingen voor WKK zijn het gebruik van de restwarmte voor toepassingen als stadsverwarming, maar daarvoor moet je stad natuurlijk niet te ver vanje producticentrum liggen.
Los daarvan, betekent de opwekking van die restwarmte in de meeste gevallen inderdaad een uitstoot van CO2. Hoe rijm je dat met Kyoto?

WKK gaat uit van een gedecentraliseerde oplossing.
Bij BASF bijvoorbeeld heeft men enorm veel electrische energie nodig voor electrolyse.
Daarom gaat BASF een WKK centrale bouwen voor zich zelf.
Bij elke centrale heeft men nog stoom-water bij een temperatuur van rond de 100 graden.
Dit water kan men gebruiken als verwarming zowel in gebouwen als bij processen.
Door deze restwarmte nuttig te gebruiken verminder je een relatief groot deel van je energie kosten en ook het C02 verbruik.

WKK kan je zelf ook toepassen in je eigen huis.
Een voorbeeld daarvan zijn Microturbines, dit zijn gasturbines met een gering vermogen en een relatief hoog rendement en met een minimum aan NOx en CO uitstoot.

Natuurlijk zijn deze technieken maar bruikbaar zolang er genoeg aardgas vooradig is.
Natuurlijk produceert kernenergie niets van CO2, maar ik ben toch een voorstander van WKK veel meer dan van die idote windmolens die alleen maar kunnen blijven staan dankzij subsidies.

[Turkje]

Oorspronkelijk geplaatst door Kathleen Van Brempt

Beste Herman,

Eén opmerking alvast vooraf: ik lees in je betoog niets over de vele MWatts die we minder zouden kunnen verbruiken. Onze woningen en kantoren worden nog steeds geïsoleerd alsof we aan de Middellandse Zee wonen en het gemiddelde energieverbruik van een Zweedse woning is lager dan die van een Vlaamse. De winters zijn nochtans niet echt te vergelijken.

En hoeveel energie kost dan dan wel niet, om alle huizen in Vlaanderen geïsoleerd te krijgen?

U houdt er -naar goede gewoonte- trouwens totaal geen rekening mee dat de energiebehoefte de komende jaren alleen maar gaat stijgen.

Soit, uw redenering is een prachtig staaltje van "après moi, la déluge". Tja, als de electriciteit uitvalt (en ik voorspel dat dat zal gebeuren bij de eerstvolgende deftige Europese hittegolf), zal het verbruik wel automatisch dalen zeker... ?

Aanvullend is er uiteraard ruimte voor groei nodig en die moeten we vooral zoeken in de hernieuwbare energiebronnen.

Nogmaals de opmerking van Herman: die hernieuwbare energiebronnen werken misschien op kleine (huishoudelijke schaal), maar hoe houd je een BASF aan het werk die continu ettelijke MW nodig heeft?

Je verhaal over warmtekrachtkoppeling volg ik echter niet helemaal. Je spreekt van warmtekrachtkoppeling die verbranding vergt. Het gaat hier echter niet noodzakelijk om verbrandingsprocessen die nodig zijn voor de energieopwekking op zich, maar om noodzakelijke verbrandingsprocessen in bijvoorbeeld de chemie en de petrochemie. Met andere woorden, om bepaalde chemische reacties op gang te brengen. Het is met de warmte die daarbij vrijkomt en met de restwarmte dat opnieuw elektriciteit kan worden opgewekt.

Zo ken ik nog een goede toepassing: afvalverbranding gekoppeld aan WKK. Maar wacht, shit zeg, nu heeft de overheid toch wel verboden om afval te verbranden zeker...

Heeft u trouwens een idee hoeveel we uit WKK kunnen halen?

Zoals jij blijkbaar gelooft in de technologie om het probleem van het nucleair afval op te lossen, zo geloof ik in de technologie die alternatieve proessen aanboort.

Met dit verschil: de technologie om nucleair afval te bergen BESTAAT AL, de technologie om een BASF te laten draaien op windmolekens nog niet. Ach, het eerste wilt u toch niet geweten hebben (een volgende voorspelling van mijnentwege: het duurt nog minstens 20-30 jaar vooraleer de overheid hieromtrent een beslissing zal nemen, ondanks bvb. de bevindingen in de SAFIR rapporten van Niras-Ondraf).

Aan jou om me er van te overtuigen dat het ene geloof naïever is dan het andere.

Bij deze gebeurd.

Ik kies in ieder geval voor oplossingen aan de bron en laten we vooral in onderzoek en ontwikkeling d�*�*rvan investeren. Dat liever dan een zoektocht naar end-of-the-pipe oplossingen, want de discussie over het nucleaire afval is daarvan een voorbeeld bij uitstek.

Rookgaszuivering is ook end-of-pipe, maar dat heb je toevallig wel nodig bij WKK. Ik noteer dus dat u daar geen voorstander van bent. En aangezien elke energieproductie gepaard gaat met een nevenproductie aan afval, blijft dus als conclusie dat u erop hoopt dat ieder gezin over een vijftal jaar gaat toekomen met 1/2 of 1/3 van het huidige electriciteitsaanbod.

PS: investering naar R&D ivm nucleaire installaties is trouwens nog broodnodig, want ik hoop niet dat u de reactoren daar gaat laten staan van zodra u de "uit" knop hebt omgedraaid...

PPS: overigens is er natuurlijk geen enkele ecologische wetmatigheid die beweert dat end-of-pipe oplossingen slechter zouden zijn dan alternatieve scenario's.

[Herman Desmedt ©HD]

Goed zo! Er is al het één en het ander door medeforummers naar voor geschoven. Even bundelen :

- Wat we besparen door isolatie is vooral aardgas en stookolie. Isoleren heeft ook zijn kost. Natuurlijk moet isoleren, maar er zijn daarnaast dan nog andere dingen die moeten.

- Privé verbruik is NIET de belangrijkste factor. De industrie, die al jaren maar op een laag pitje draait, is de belangrijkste factor.

- Wat er niet in het plaatje voorkomt is de energie die we gaan nodig hebben als het gros van de werklozen weer aan het werk is.
Hoeveel van die 6000 MWatt we dan nodig hebben kan niemand voorspellen. Misschien is het zelfs onvoldoende. !

- Warmtekrachtkoppeling op restwarmte is een zeer dure oplossing. Vooral omdat daarvoor nieuwe installaties gebouwd moeten worden, maar daarbovenop is onderhoud van die nieuwe installaties ook véél arbeidsintensiever. Natuurlijk dat zijn jobs, maar het maakt energie weeral een heel stuk duurder.

- Warmtekrachtkoppeling op een bestaande centrale (STEG of andere systemen) vragen evengoed verbranding. Alleen met dit soort WKK heb je de nodige energie om een kleine centrale te vervangen.

- Windmolens kosten ook een pak geld in constructie en onderhoud, maar leveren bovendien géén energie bij een rustig briesje en ze worden stikgezet uit veiligheid bij stormweer. Niet echt continue energie dus.
Natuurlijk kan men waterstof produceren op piekmomenten en die weer verbruiken op dalmomenten. Het restproduct is drinkbaar water en dus ook lekker meegenomen. Het lijkt weer allemaal mooi, tot men gaat berekenen wat de installaties dan extra gaat kosten aan bouw en onderhoud en wat het gaat opbrengen aan drinkbaar water : Het verdubbelt de prijs van de energie en levert niet eens voldoende water voor een paar tientallen gezinnen. Laat maar zitten !

- Nucleair afval zal de eerste decennia nog een probleem zijn, maar er wordt aan gewerkt en dat is geen science-fiction meer.
Bovendien is er binnen enkele decennia misschien al bruikbare kernfusie. Maar wat is nu juist het probleem ? Tesamen met de beslissing tot sluiting hebben we ook het nucleair onderzoek stopgezet. De know-how die we in de toekomst gaan nodig hebben, die zetten we nu op straat.

[Sfax]

Oorspronkelijk geplaatst door hendrik

WKK gaat uit van een gedecentraliseerde oplossing.
Bij BASF bijvoorbeeld heeft men enorm veel electrische energie nodig voor electrolyse.
Daarom gaat BASF een WKK centrale bouwen voor zich zelf.

Even verderop geeft u zelf het principe van WKK aan: hergebruik van restwarmte voor stads/bedrijf-verwarming of voor verwarming van bepaalde processen. Waarom linkt u dit hier dan aan een andere nood van BASF, namelijk elektrische energie? Warmteenergie en elektrische energie zijn niet hetzelfde voor zover ik weet... BASF bouwt geen WKK om aan haar elektriciteitsvraag voor elektrolyse-processen te voldoen. Daarvoor is de restwarmte die ze kunnen recupereren van hun chemische processen niet groot genoeg. Als je bedoeld dat ze hun eigen elektriciteits-centrale gaan bouwen met WKK-functionaliteit, dan hebben ze inderdaad die extra restwarmte die ze kunnen gebruiken (gesteld dat de vraag naar elektriciteit en naar warmte op hetzelfde moment hoog zijn), maar dan blijft de opmerking dat die dingen CO2 de lucht in blazen geldig...

Door deze restwarmte nuttig te gebruiken verminder je een relatief groot deel van je energie kosten en ook het C02 verbruik.

Op voorwaarde dat de vraag naar elektriciteit en warmte gelijk lopen. Dat maakt het echter nog geen oplossing voor de vraag naar elektriciteit. Het gebruik van restwarmte ter vervanging/aanvulling van de gewone verwarmingsketels bespaart inderdaad de hoeveelheid fossiel brandstoffen die je nodig hebt, de vraag naar elektriciteit blijft echter bestaan... Gesteld dat de CO2-productie er inderdaad gevoelig door kan dalen, dan ben je misschien goed bezig voor Kyoto, maar dan blijft de vraag naar een vervanger voor de elektriciteitsproductie van onze kerncentrales bestaan.

WKK kan je zelf ook toepassen in je eigen huis.
Een voorbeeld daarvan zijn Microturbines, dit zijn gasturbines met een gering vermogen en een relatief hoog rendement en met een minimum aan NOx en CO uitstoot.

Zoiets vasthangen aan het net én een stabiel netwerk behouden op 50Hz is evenmin een lachertje...

[Herman Desmedt ©HD]

Voor huiselijk gebruik kunnen microturbines, zonnepanelen en eventuele andere bronnen voor een oplossing zorgen.

Maar heeft iemand al eens het kostenplaatje voor ogen gehad, niet alleen van installatie, maar ook van onderhoud ?
Dit landje heeft echt geen ruime budgetaire overschotten !

[Herman Desmedt ©HD]

Nog een aanvulling over radioactief afval : De toekomstige verwerking.

Nucleaire transmutatie om de lange tijd dat materiaal radioactief blijft sterk te reduceren en met als bonus extra energiewinning :
Een gefundeerde theorie bestaat al sinds 1990 en de bruikbaarheid is voor het eerst aangetoond ergens 1995.
Het onderzoek wat dit betreft zit nog in de kinderschoenen maar stillaan wordt het duidelijk dat het geeen decennia meer gaat duren of er IS een oplossing voor dit probleem.

Hier is een van de oorspronkelijke rapporten :
http://www.bullatomsci.org/issues/19...a91gibson.html

en hier is nog info te vinden :

www.nuc.berkeley.edu/designs/ifr/wastes.html
http://www.theage.com.au/articles/20...588518009.html
www.rexresearch.com/articles/nukewa~1.htm
www.gdr.org/photontransmutation.html
http://www.lenr-canr.org/acrobat/Tsv...possibilit.pdf
www.lightparty.com/Light/RoyProcess.html

+ nog een boel andere als je een beetje zoekt op 't net naar "nuclear transmutations"

De grootste hoop radioactief afval (zij het licht-radioactief) komt bovendien van ziekenhuizen en diverse labo's. Gaan we die dan ook sluiten ?

[Turkje]

Oorspronkelijk geplaatst door Herman Desmedt ©HD

Nog een aanvulling over radioactief afval : De toekomstige verwerking.

Nucleaire transmutatie om de lange tijd dat materiaal radioactief blijft sterk te reduceren en met als bonus extra energiewinning :
Een gefundeerde theorie bestaat al sinds 1990 en de bruikbaarheid is voor het eerst aangetoond ergens 1995.
Het onderzoek wat dit betreft zit nog in de kinderschoenen maar stillaan wordt het duidelijk dat het geeen decennia meer gaat duren of er IS een oplossing voor dit probleem.

Hier is een van de oorspronkelijke rapporten :
http://www.bullatomsci.org/issues/19...a91gibson.html

Persoonlijk (en als ik een pak experten mag geloven, ben ik daar niet alleen in) geloof ik niet zo in het nut van transformaties/transmutaties: volgens mij is voor zoiets het sop de kolen niet waard. Immers: men heeft al (weliswaar nog preliminair, maar het gaat al fameus de goede richting uit) berekeningen gemaakt waaruit blijkt dat bij begraving de hoeveelheid die vrijkomt miniem gaat zijn, en ver onder de normen zit. In het Amerikaanse scenario (begraving bovengronds, wat een implicatie heeft op de chemische vorm van de vrijkomende nucliden) zou dit wel interessanter kunnen zijn.

[hendrik]

Als je bedoeld dat ze hun eigen elektriciteits-centrale gaan bouwen met WKK-functionaliteit, dan hebben ze inderdaad die extra restwarmte die ze kunnen gebruiken (gesteld dat de vraag naar elektriciteit en naar warmte op hetzelfde moment hoog zijn), maar dan blijft de opmerking dat die dingen CO2 de lucht in blazen geldig...

Dat bedoelde ik .
Het is natuurlijk geen oplossing om CO2 volledig te bannen.

[hendrik]

Nog iets,

Juist wanneer Bart Somers afkwam met zijn uitvinding van de Olympise spelen stond erin de Standaard(ik heb niet veel tijd, ik zal het later eens opzoeken) ook iets over kernfusie.
Ik kan mij dit nog herrineren:

Binnenkort zal men starten met de bouw van een nieuwe kernfusie proefreactor maar het land waar de reactor gaat gebouwd worden moest nog bepaald worden.
Er waren 4 keuzes dacht ik: Spanje,Amerika,Japan,...(ik denk Frankrijk)
De kostprijs van het hele project kwam toevallig overeen met de geraamde kosten van de Olympisch spelen.
Mischien was dat een kans om Belgie een plaats op de wereld kaart te geven.

[Dilbert]

Oorspronkelijk geplaatst door Sfax

Windenergie en zonne-energie zijn hier goed als aanvulling, niet als vervanger. Daarvoor zijn ze te onstabiel, geven ze niet genoeg garantie op een verzekerde productie en zijn ze niet stuurbaar genoeg.
...
Wat betreft die zonnecellen: daar kan ik u wel zeggen dat het een illusie is dat de rendementen ervan sterk zullen stijgen op een betaalbare manier. Het huidige maximum van 24% op silicium is voor geen normaal mens betaalbaar, en dat maximum zal niet meer stijgen tenzij quantumtechnieken soelaas brengen. De multi-junctie cellen hebben hogere rendementen, maar die zijn nog duurder...

De geleverde windenergie kan inderdaad varieren van 0 tot het maximum vermogen. Zonne-energie daarentegen heeft een vaste voorspelbare basis (afhankelijk van de dag van het jaar, en bij extreme bewolking), en een stuk dat varieert afhankelijk van het aantal uren zonneschijn. Zonne-energie is er bovendien vooral op die ogenblikken dat de vraag het grootst is: overdag, en tijdens zomerpieken (lagere rendabiliteit klassieke centrales (koeling), veel airconditioning, etc.)

Windenergie heeft als "business-model" hetzelfde als hetgeen we nu kennen: een "grote" centrale met een distributie naar de gebruikers. Bij zonne-energie is het model anders: de "opwekking" gebeurt op daken en gevels van huizen en industriele gebouwen, op basis van zonne-panelen of gebruik makend van bouwmaterialen (leien bvb.) met ingebouwde zonne-cellen. De energie wordt opgewekt voor eigen gebruik, maar de "overschot" wordt aan het net gegeven voor gebruik ergens anders, waar er meer "vraag" dan "aanbod" is.

De investering in een zonne-energie installatie is voor individuele gebruikers nog iets te hoog, maar ligt wel al vrij dicht bij break-even. Om een doorbraak te krijgen
- moeten de productieprijzen (inclusief distibutie, installatie en onderhoud) omlaag, hetgeen alleen kan door professionele massa-productie
- moet het "net" op een andere manier worden gebruikt (vereist relatief kleine technische aanpassingen, maar een quantum-leap qua business-model voor de industrie)
- moeten er "electriciteit-operators" komen die een zonnepaneel-installatie, onderhoud en exploitatie packet aanbieden
- moet de overheid er voor zorgen dat door de fiscaliteit de "echte" economische marktprijzen van alle electriciteitsvormen kunnen spelen. Dit laatste zou neerkomen op een lichte subsidiering van zonne-energie.

De echte problemen van zonne-energie zijn dus niet de "efficientie van de panelen" (immers, vele kleintjes maken groot), maar wel het "radicaal" nieuwe van het businessmodel, en het feit dat er een overheid nodig is die initiatief neemt en weet wat ze doet.


We moeten er ook van uitgaan dat er in de toekomst veel meer (propere) electriciteit zal nodig zijn, en vooral dan voor ons wegtransport. Gezien fossiele brandstoffen eindig zijn (dus langzaam maar zeker duurder zullen worden) en ecologisch sterk nadelig, ligt het voor de hand om in de toekomst gebruik te maken van "propere" energie onder de vorm van batterij-electriciteit. Hybride wagens zijn een tussenstap (bvb. de Toyota Prius). Die autobatterijen worden dan opgeladen als de wagens stil staan, waardoor het mogelijk wordt vooral op te laden als er meer energie voorhanden is. Het argument van "onvoorspelbaarheid" van wind- en zonne-energie vervalt dus gedeeltelijk.

[Sfax]

Oorspronkelijk geplaatst door Dilbert

De geleverde windenergie kan inderdaad varieren van 0 tot het maximum vermogen. Zonne-energie daarentegen heeft een vaste voorspelbare basis (afhankelijk van de dag van het jaar, en bij extreme bewolking), en een stuk dat varieert afhankelijk van het aantal uren zonneschijn. Zonne-energie is er bovendien vooral op die ogenblikken dat de vraag het grootst is: overdag, en tijdens zomerpieken (lagere rendabiliteit klassieke centrales (koeling), veel airconditioning, etc.)

Voorspelbaar is niet hetzelfde als stuurbaar. Om een stabiel netwerk te hebben moet je vraag en aanbod op elk moment hetzelfde zijn, anders val je in no time weg (New York en Italië waren daar mooie voorbeeldjes van). Je kan je vraag wel een beetje sturen via demand management, maar je blijft met een variatie zitten die je moet kunnen opvangen. Met een stuurbare bron gaat dat, anders niet. Met andere woorden, je hebt geen enkele garantie dat je productie via zonnecellen in staat zal zijn om de vraag in te vullen...

Windenergie heeft als "business-model" hetzelfde als hetgeen we nu kennen: een "grote" centrale met een distributie naar de gebruikers. Bij zonne-energie is het model anders: de "opwekking" gebeurt op daken en gevels van huizen en industriele gebouwen, op basis van zonne-panelen of gebruik makend van bouwmaterialen (leien bvb.) met ingebouwde zonne-cellen. De energie wordt opgewekt voor eigen gebruik, maar de "overschot" wordt aan het net gegeven voor gebruik ergens anders, waar er meer "vraag" dan "aanbod" is.

Dan ga je er automatisch vanuit dat die dingen uberhaupt meer produceren dan de lokale vraag (hetgeen overdag wanneer de mensen gaan werken in het geval van privé-zonnepanelen nog redelijk logisch kan zijn). Het probleem blijft echter, niet stuurbaar dus geen garanties. Los daarvan zit je met het probleem dat het behouden van een stabiel netwerk niet vanzelfsprekend is wanneer je met massa's losse productie-eenheden zit. Geconcentreerde productie-eenheden zijn op dat vlak handiger.

De investering in een zonne-energie installatie is voor individuele gebruikers nog iets te hoog, maar ligt wel al vrij dicht bij break-even. Om een doorbraak te krijgen
- moeten de productieprijzen (inclusief distibutie, installatie en onderhoud) omlaag, hetgeen alleen kan door professionele massa-productie

De productie van zonnecellen kan je niet vergelijken met de productie van een mechanisch systeem. Massa-productie technieken bestaan (op basis van screen-printing), maar die zijn gewoonweg niet in staat om cellen met hoge rendementen te krijgen. En dan spreken we enkel over Si-zonnecellen. Als je begint met meerdere juncties, dan zijn massa-productie systemen helemaal niet meer vanzelfsprekend, enkel en alleen al omwille van de aard van die cellen.

- moet het "net" op een andere manier worden gebruikt (vereist relatief kleine technische aanpassingen, maar een quantum-leap qua business-model voor de industrie)
- moeten er "electriciteit-operators" komen die een zonnepaneel-installatie, onderhoud en exploitatie packet aanbieden
- moet de overheid er voor zorgen dat door de fiscaliteit de "echte" economische marktprijzen van alle electriciteitsvormen kunnen spelen. Dit laatste zou neerkomen op een lichte subsidiering van zonne-energie.

De echte problemen van zonne-energie zijn dus niet de "efficientie van de panelen" (immers, vele kleintjes maken groot), maar wel het "radicaal" nieuwe van het businessmodel, en het feit dat er een overheid nodig is die initiatief neemt en weet wat ze doet.

Die efficienties zijn juist wel van belang. Vele kleintjes mogen dan wel een grote maken, maar je kan niet rond het feit dat een zonnepaneel veel plaats in neemt voor hetgeen het kan produceren. Alle winst in efficientie die je kan bereiken is in dat opzicht voordelig...

We moeten er ook van uitgaan dat er in de toekomst veel meer (propere) electriciteit zal nodig zijn, en vooral dan voor ons wegtransport. Gezien fossiele brandstoffen eindig zijn (dus langzaam maar zeker duurder zullen worden) en ecologisch sterk nadelig, ligt het voor de hand om in de toekomst gebruik te maken van "propere" energie onder de vorm van batterij-electriciteit. Hybride wagens zijn een tussenstap (bvb. de Toyota Prius). Die autobatterijen worden dan opgeladen als de wagens stil staan, waardoor het mogelijk wordt vooral op te laden als er meer energie voorhanden is. Het argument van "onvoorspelbaarheid" van wind- en zonne-energie vervalt dus gedeeltelijk.

Waarom? Dat iedereen plots met elektrische auto's begint te rijden, verandert niets aan het feit dat je wind/zon niet kunt controleren me dunkt. Die oncontroleerbaarheid blijft een nadeel waar je denk ik niet rond kunt...

[Herman Desmedt ©HD]

Oorspronkelijk geplaatst door Turkje

Persoonlijk (en als ik een pak experten mag geloven, ben ik daar niet alleen in) geloof ik niet zo in het nut van transformaties/transmutaties: volgens mij is voor zoiets het sop de kolen niet waard. Immers: men heeft al (weliswaar nog preliminair, maar het gaat al fameus de goede richting uit) berekeningen gemaakt waaruit blijkt dat bij begraving de hoeveelheid die vrijkomt miniem gaat zijn, en ver onder de normen zit. In het Amerikaanse scenario (begraving bovengronds, wat een implicatie heeft op de chemische vorm van de vrijkomende nucliden) zou dit wel interessanter kunnen zijn.

U heeft het waarschijnlijk over dat rapport van de National Nuclear Security Administration (NNSA) van een paar jaar terug over laagradioactief afval afkomstig van ziekenhuizen en labo's. Het soort afval dat we hier ook nog steeds gaan hebben, ook als de kerncentrales sluiten. Op een kleine 500 jaar is de meeste van die radioactiviteit inderdaad teniet gedaan. Voor hoogradioactieve materialen met zeer lange halveringstijd blijft mutatie en opstoken de oplossing. Binnen dit en 5 jaar hebben we daar waarschijnlijk een duidelijker kijk op.

[Turkje]

Oorspronkelijk geplaatst door Herman Desmedt ©HD

U heeft het waarschijnlijk over dat rapport van de National Nuclear Security Administration (NNSA) van een paar jaar terug over laagradioactief afval afkomstig van ziekenhuizen en labo's. Het soort afval dat we hier ook nog steeds gaan hebben, ook als de kerncentrales sluiten. Op een kleine 500 jaar is de meeste van die radioactiviteit inderdaad teniet gedaan. Voor hoogradioactieve materialen met zeer lange halveringstijd blijft mutatie en opstoken de oplossing. Binnen dit en 5 jaar hebben we daar waarschijnlijk een duidelijker kijk op.

Neen, daar had ik het niet over. Uit de meeste rapporten van Europese nationale overheden blijkt dat een ondergrondse begraving van langlevend radioactief afval nooit zal resulteren in een verontreiniging in grond- of drinkwater die hoger ligt dan de norm. Dus is een transmutatie ook niet nodig.

In Amerika begraven ze bovengronds (Yucca Mountain) waardoor de chemische vorm van de nucliden die vrijkomen anders zal zijn dan ondergronds (resp. aanwezigheid en afwezigheid van zuurstof). Dit resulteert dan in hogere mobiele concentraties, en in dat geval is transmutatie wél aangewezen.

[Dilbert]

Oorspronkelijk geplaatst door Sfax

Voorspelbaar is niet hetzelfde als stuurbaar. Om een stabiel netwerk te hebben moet je vraag en aanbod op elk moment hetzelfde zijn, anders val je in no time weg (New York en Italië waren daar mooie voorbeeldjes van). Je kan je vraag wel een beetje sturen via demand management, maar je blijft met een variatie zitten die je moet kunnen opvangen. Met een stuurbare bron gaat dat, anders niet. Met andere woorden, je hebt geen enkele garantie dat je productie via zonnecellen in staat zal zijn om de vraag in te vullen...

Uiteraard moeten zonnecellen in combinatie met andere bronnen worden gebruikt, en het geheel moet stuurbaar genoeg zijn. En dat het eenvoudig zou zijn zult ge mij niet horen zeggen, maar ik kan me niet voorstellen dat met sensoren, telematica en computers (regelsystemen) dit niet oplosbaar is. Het zou eens wat anders zijn voor de electrotechniek-ingenieurs na jaren stof afvegen.

"Demand Management" zou dan ook gedistribueerd en dynamisch kunnen gebeuren. Bvb. de laadinstallatie van mijn auto-batterij die enkel vermogen krijgt als het beschikbaar is. Of de grote waterstof-brandstofcel-fabriek die een fluctuerende capaciteit heeft afhankelijk van het beschikbare vermogen op het net.

Oorspronkelijk geplaatst door Sfax

De productie van zonnecellen kan je niet vergelijken met de productie van een mechanisch systeem. Massa-productie technieken bestaan (op basis van screen-printing), maar die zijn gewoonweg niet in staat om cellen met hoge rendementen te krijgen. En dan spreken we enkel over Si-zonnecellen. Als je begint met meerdere juncties, dan zijn massa-productie systemen helemaal niet meer vanzelfsprekend, enkel en alleen al omwille van de aard van die cellen.

Weer een paar ingenieurs aan het werk om die zaak te automatiseren. Dit is juist mijn punt. Die productieautomatisatie zal niet gebeuren zonder duidelijk aantrekkende vraag. De bedoeling is niet het behalen van hoge rendementen, maar wel om de economische "value chain" leefbaar te maken. Die hoge rendementen komen er daarna wel vanzelf.

Oorspronkelijk geplaatst door Sfax

Die efficienties zijn juist wel van belang. Vele kleintjes mogen dan wel een grote maken, maar je kan niet rond het feit dat een zonnepaneel veel plaats in neemt voor hetgeen het kan produceren. Alle winst in efficientie die je kan bereiken is in dat opzicht voordelig...

Het vermogen van zonnepanelen wordt doorgaans uitgedrukt in Wp, of "Watt Piek", hetgeen het maximale vermogen is dat het paneel kan leveren (bestraling met 1000 W/m2). Gemiddelde waarden van zonnepanelen zijn 100 – 133 Wp/m2, m.a.w. 1 kWp => 7.5 – 10 m2. 1 kWp levert in ons land gemiddeld 800 kWh per jaar. Een gemiddeld gezin verbruikt 3000-4000 kWh electriciteit, dus een 30 a 50 m2 zonnepanelen dekt de gemiddelde behoeftes. De gemiddelde benutbare dakoppervlakte ligt een stuk hoger, en de efficientie van de zonnepanelen kan enkel vooruit gaan.

Zonne-energie is inderdaad niet interessant voor de klassieke "grote centrale" benadering, maar wel goed te doen op lokale basis.

Oorspronkelijk geplaatst door Sfax

Waarom? Dat iedereen plots met elektrische auto's begint te rijden, verandert niets aan het feit dat je wind/zon niet kunt controleren me dunkt. Die oncontroleerbaarheid blijft een nadeel waar je denk ik niet rond kunt...

Die argumenten lijken goed op deze die de vaste telefonie "industrie" vroeger gebruikte tegen GSM. Perfect oplosbaar volgens mij (ik zal het anders zeggen: geef mij de middelen en ik los het op.)

[Sfax]

Oorspronkelijk geplaatst door Dilbert

Uiteraard moeten zonnecellen in combinatie met andere bronnen worden gebruikt, en het geheel moet stuurbaar genoeg zijn. En dat het eenvoudig zou zijn zult ge mij niet horen zeggen, maar ik kan me niet voorstellen dat met sensoren, telematica en computers (regelsystemen) dit niet oplosbaar is. Het zou eens wat anders zijn voor de electrotechniek-ingenieurs na jaren stof afvegen.

Dan blijft de vraag wat die andere bronnen zijn. Dat mensen zonnecellen of windmolens als aanvulling willen gebruiken, daar heb ik niets op tegen. 't Is zelfs een mooi initiatief. Maar 't is al te absurd dat mensen willen gaan verkondigen dat die dingen de toekomstige energiebronnen worden, want dat is niet echt mogelijk...
De algehele integratie is inderdaad niet simpel, maar dat kan opgelost worden. 't Maakt het boeltje alleen wat duurder...

"Demand Management" zou dan ook gedistribueerd en dynamisch kunnen gebeuren. Bvb. de laadinstallatie van mijn auto-batterij die enkel vermogen krijgt als het beschikbaar is. Of de grote waterstof-brandstofcel-fabriek die een fluctuerende capaciteit heeft afhankelijk van het beschikbare vermogen op het net.

Het principe dat je enkel iets krijgt als het beschikbaar is, kan je niet maken volgens mij. Voor een privé-gebruiker zou dat misschien nog te overwegen zijn, maar voor een industrie kan je zoiets niet maken (en laat het nu net die sector zijn die energie nodig heeft, privé-verbruik is daar peanuts tegen)... De economische schade die zoiets teweeg kan brengen is niet te overzien.

Weer een paar ingenieurs aan het werk om die zaak te automatiseren. Dit is juist mijn punt. Die productieautomatisatie zal niet gebeuren zonder duidelijk aantrekkende vraag. De bedoeling is niet het behalen van hoge rendementen, maar wel om de economische "value chain" leefbaar te maken. Die hoge rendementen komen er daarna wel vanzelf.

Punt is dat de processen die je nodig hebt om die hoge rendementen te behalen zich niet bepaald lenen tot de automatisatie en de robuustheid die je nodig hebt voor massa-productie. Dat kan ik je wel op een briefje meegeven. No matter hoe hoog die vraag ook wordt, je zit met een aantal karakteristieken die inherent zijn aan de structuur en de opbouw van een zonnecel, en daar kan je niet zonder meer omheen. Het groeien van epitaxiale lagen bijvoorbeeld, is niet bepaald iets dat in de rapte kan gedaan worden met eenders welk beschikbaar proces.

Nu kan u wel stellen dat hogere rendementen niet van tel zijn, samen met de beschikbare oppervlakte bepalen ze wel het maximale vermogen dat je kan opwekken. Die beschikbare oppervlakte staat over het algemeen redelijk vast, dus de enige manier die je hebt om dat vermogen op te krikken is via je rendement.

Het vermogen van zonnepanelen wordt doorgaans uitgedrukt in Wp, of "Watt Piek", hetgeen het maximale vermogen is dat het paneel kan leveren (bestraling met 1000 W/m2). Gemiddelde waarden van zonnepanelen zijn 100 – 133 Wp/m2, m.a.w. 1 kWp => 7.5 – 10 m2. 1 kWp levert in ons land gemiddeld 800 kWh per jaar. Een gemiddeld gezin verbruikt 3000-4000 kWh electriciteit, dus een 30 a 50 m2 zonnepanelen dekt de gemiddelde behoeftes. De gemiddelde benutbare dakoppervlakte ligt een stuk hoger, en de efficientie van de zonnepanelen kan enkel vooruit gaan.

De efficientie gaat ook verder (weliswaar niet onbeperkt, daar zijn ook grenzen aan), dat is het probleem niet, maar die hogere rendementen zijn niet betaalbaar.

Zonne-energie is inderdaad niet interessant voor de klassieke "grote centrale" benadering, maar wel goed te doen op lokale basis.

Dat wil ik niet ontkennen, maar dan enkel als aanvulling. Je volledige vraag kan je immers niet dekken...

Die argumenten lijken goed op deze die de vaste telefonie "industrie" vroeger gebruikte tegen GSM. Perfect oplosbaar volgens mij (ik zal het anders zeggen: geef mij de middelen en ik los het op.)

Ga uw gang zou ik zo zeggen. De dag dat u kan controleren hoe de wind waait of hoe de zon schijnt bent u schatrijk...