Onteigeningen in de praktijk

[Boyke]

Het hierna uiteengezette concreet geval ter verduidelijking werd beslecht door de Vrederechter van het kanton Boom bij voorlopig vonnis van 23 mei 1985, door de Rechtbank van eerste aanleg te Antwerpen bij vonnis van 29 mei 1987, door het Hof van beroep te Antwerpen bij arrest van 10 oktober 1994 en door arrest van het Hof van Cassatie van 18 juni 1998 (Cass., 18 juni 1998, C.96.0015.N, Arr. Cass., 1998, 323; Pas., 1998, I, 323). Het Europees Hof voor de Rechten van de Mens heeft zich over een beperkt aspect van deze zaak uitgesproken bij arrest van 3 november 2005 (Mariën t. België).

Een persoon werd in 1985 onteigend van zijn gezinswoning, die ongeveer tien jaar voor de onteigening gerenoveerd was zonder geldige bouwvergunning (volgens het Hof van Beroep te Antwerpen). De onteigening gebeurde op grond van de onteigeningswet van 26 juli 1962.
De vrederechter kende de onteigende een voorlopige onteigeningsvergoeding toe van 8.960.770 BEF.
De in artikel 15, 2e lid, van de wet van 26 juli 1962 bedoelde stukken werden verzonden op 19 juli 1985.

De termijn van twee maanden bedoeld in artikel 16, eerste lid, van de wet van 26 juli 1962 nam dus een aanvang op 20 juli 1985 en verstreek op 20 september 1985.

De dagvaarding in herziening werd door de Belgische Staat betekend op 9 september 1985. Zij bevatte een vordering tot de terugbetaling van de som van 1.836.025 BEF. In deze dagvaarding werd - in één enkele zin - vermeld dat het onteigende huis gerenoveerd was zonder de vereiste bouwvergunning.

De vordering tot terugbetaling werd uitgebreid bij conclusies genomen voor het Hof van Beroep, neergelegd op 9 september 1988, waarbij de som van 3.466.452 BEF werd teruggevorderd. Deze uitbreiding was dus - stilzwijgend - gesteund op artikel 807 van het Gerechtelijk Wetboek. De uitbreiding was gemotiveerd door het feit dat de onteigende woning gerenoveerd was zonder bouwvergunning. De advocaat van de onteigende verdedigde zich in het geheel niet tegen deze uitbreiding van de eis, en riep inzonderheid geen verjaring in. De hoven en de rechtbanken kunnen het middel van de verjaring niet ambtshalve toepassen (artikel 2223 van het Burgerlijk Wetboek).

Het Hof van Beroep veroordeelde de onteigende uiteindelijk om de som van 2.652.076 BEF terug te betalen aan de onteigenaar. De vermindering van de onteigeningsvergoeding was gemotiveerd door de afwezigheid van een bouwvergunning voor de restauratie van het onteigende goed. De afwezigheid van deze bouwvergunning was door de onteigenaar vermeld in zijn dagvaarding in herziening van 9 september 1985.

Ik ben van mening dat de door de vrederechter vastgestelde onteigeningsvergoeding niet meer zou mogen verminderd worden na de afbraak van het onteigende goed.

Dat eist artikel 16 van de Grondwet, dat een voorafgaande schadeloosstelling waarborgt.

[Rudy]

Oorspronkelijk geplaatst door Boyke

Het hierna uiteengezette concreet geval ter verduidelijking werd beslecht door de Vrederechter van het kanton Boom bij voorlopig vonnis van 23 mei 1985, .... enzovoort

Waarom is dit concreet geval voor u zo belangrijk ?

[Boyke]

Het is een geval van een vriend, waartegen wij ten strijde trekken. En een concreet geval is de beste illustratie van een probleem.

[Rudy]

Oorspronkelijk geplaatst door Boyke

Het is een geval van een vriend, waartegen wij ten strijde trekken. En een concreet geval is de beste illustratie van een probleem.

Met alle respect. Als de juridische vraag dan toch via een forum moet worden beantwoord dan zou ik opteren voor http://www.juridischforum.be/forum/
Ik stel vast dat de meeste juridische vragen mits wat opzoekingswerk via het internet kunnen worden beantwoord.

[maddox]

Oorspronkelijk geplaatst door Boyke

Het is een geval van een vriend, waartegen wij ten strijde trekken. En een concreet geval is de beste illustratie van een probleem.

Renovatie kan op verschillende manieren bekeken worden.
Als de werken geen bouwvergunning vergden, is er geen motivatie om de renovatie niet te aanvaarden als waardeverhogend.

[Boyke]

Er wordt een antwoord gezocht op de vraag: "Kan de vordering tot herziening, bedoeld in artikel 16, eerste lid, van de onteigeningswet van 26 juli 1962, nog uitgebreid worden bij toepassing van artikel 807 van het Gerechtelijk Wetboek, na het verstrijken van de termijn van twee maanden gesteld door hetzelfde artikel 16, eerste lid, van de wet van 26 juli 1962 ?"
Het antwoord moet "neen" zijn. Een vordering kan niet meer uitgebreid worden bij toepassing van artikel 807 van het Gerechtelijk Wetboek wanneer deze uitgebreide vordering verjaard is (zie Cass., 19 juni 2000, Arr. Cass., 2000, 380; Pas., 2000, I, 380).
De termijn van twee maanden, bepaald door artikel 16, eerste lid, van de wet van 26 juli 1962 betreffende de rechtspleging bij hoogdringende omstandigheden inzake onteigening ten algemenen nutte, is een verjaringstermijn, ten gevolge van het feit dat er tegen het vonnis van de vrederechter geen enkel verhaal mogelijk is, en er alleen een vordering tot herziening tegen opstaat. In de praktijk wordt deze termijn echter volkomen ten onrechte als een rechtsmiddelentermijn behandeld, waardoor het recht op een billijke schadeloosstelling van de onteigende, gewaarborgd door artikel 16 van de Grondwet, wordt miskend, hetgeen een rechtzetting van vroegere onregelmatigheden verantwoordt. Deze in de praktijk woekerende "error communis" heeft tot gevolg dat de onteigenaars soms jaren na de inleiding van de procedure in herziening hun eis tot terugvordering, vervat in de oorspronkelijke dagvaarding, uitbreiden, zogezegd bij toepassing van artikel 807 van het Gerechtelijk Wetboek. De onteigenaars vorderen dan van de onteigende meer terug dan datgene dat ze van hem terugvorderden in de dagvaarding tot herziening. Daardoor komt de billijkheid van de schadeloosstelling van de onteigende in het gedrang. Daardoor gebeurt de onteigening niet "op de bij de wet bepaalde wijze". Het feit dat de onteigenden in een dergelijk geval de verjaring niet inroepen verandert niets aan de oorspronkelijke onwettigheid. Het nalaten de verjaring in te roepen spruit immers voort uit deze "error communis", die toe te schrijven is aan de federale wetgever, die in de wet van 26 juli 1962 een uniek systeem van drie aanleggen heeft uitgewerkt.

Het staat nu ook op het juridisch forum Rudy ! bedankt voor de waardevolle tip !

[Rudy]

Oorspronkelijk geplaatst door Boyke

Het staat nu ook op het juridisch forum Rudy ! bedankt voor de waardevolle tip !

Zonder dank.

[giserke]

Als je een verbouwing doet in een goedgekeurde onteigeningszone, kan het idd zijn dat dit niet wordt meegerekend in de waardebepaling.
Als er een bouwvergunning was geweest, zou die eigenaar geweten hebben dat hij in onteigeningszone lag.
De sleutel zal hem zitten in de datum dat het onteigeningsplan door de regering werd goedgekeurd.
Tussen de goedkeuring van het onteigeningsplan en werkelijke onteigening kan gerust 10-15 jaar zitten.

Als je in een zone zit waar het bestemmingsplan wordt gewijzigd waatrdoor je kan onteigend worden, moet je binnen de 5 jaar de procedure tot planschade opstarten.