Licht en lampen in literatuur

[Knipp]

Ik start een nieuwe verzameling vandaag.

Fragmentjes literatuur rond licht of lampen...

Bevoorbeeld uit Thomas Mann Toverberg

" Verscheidene kroonluchters, elektrisch, van blanke messing, ... uit telkens drie boven elkaar geplaatste ringen, onderling verbonden door sierlijk vlechtwerk en aan de onderste,in een cirkel, als kleine maantjes, melkglazen ballonnetjes "

[Knipp]

In dezelfde ruimte hangt een paar uur later

" een witte glans van louter melk "

letterlijk, uit glazen melk v e halve liter...

[netslet]

The Mustangs still streaked across the camp on their way to attack the flak
tower. Jim imagined himself at the controls of one of the fighters, falling to
earth when his plane exploded, rising again as one of the childlike
kamikaze pilots who cheered the Emperor before hurling their Zeros into
the American carriers at Okinawa. One day Jim would become a wounded
pilot, fallen among the burial mounds and armored pagodas. Pieces of his
flying suit and parachute, perhaps even of his own body, would spread
across the paddy fields, feeding the prisoners behind their wire and the
Chinese starving at the gate.... "Jim!" Mrs. Philips hissed. "Practice
your Latin...." Forcing himself not to blink, to the irritation of the
Japanese sentry, Jim stared into the sunlight outside the dispensary
window.
The silent landscape seemed to seethe with flames, the halo born
from the burning body of the American pilot. The light touched the
rusting wire of the perimeter fence and the dusty fronds of the wild
sugarcane, bleached the wings of the derelict aircraft and the bones of
the peasants in the burial mounds. Jim longed for the next air raid,
dreaming of the violent light, barely able to breathe for the hunger
that Dr. Ransome had recognized but could never feed.

JG Ballard - Empire of the Sun

[Knipp]

Nice one netslet !

Heb ook nog eentje uit Toverberg . Het licht waarmee de longen van Hans
Castorp worden gefotografeerd, en dat een en al oog en ... geluid van onweer is :

Achter hem barstte het onweer los, knisperde, knetterde, knalde en kwam tot rust.
Het objectief had in zijn binnenste gekeken.

[Knipp]

Wanneer de lichtplaat nadien wordt bekeken :

Men hoorde het overhalen van een hendel. Een motor sloeg aan en begon woedend steeds hoger te zingen, maar werd vervolgens met een nieuwe handgreep tot gelijkmatigheid gedwongen.
De vloer trilde mee. Het rode lampje langwerpig en loodrecht, keek met stille dreiging voor zich uit.
Ergens knisperde een bliksemschicht. En langzaam kwam uit de duisternis een opgloeiend vuur, met een melkachtig schijnsel het bleke vierkant van het lichtscherm te voorschijn.

[Klojo eerste klas]

Een klassieker :
'Tegen de lamp lopen'
Van Dale, fragment uit zijn beste boek ''Van Dale woordenboek hedendaags Nederlands'

[Universalia]

Hier brandt de lamp precies?

[Zucht]

En toen Valinor voltooid was en de woningen van de Valar waren gevestigd, bouwden zij in het midden van de vlakte achter de bergen hun stad met vele klokken, Valmar. Voor de westelijke poort was een groene heuvel, Ezellohar, die ook Corollairë wordt genoemd; en Yavanna wijdde hem en zij zat daar lang op het groene gras en zong een machtig lied, daarin legde zij al haar gedachten over de dingen die in de aarde groeien. Maar Nienna dacht in stilte en besprenkelde de heuvel met tranen. In die tijd waren de Valar samengekomen om het lied van Yavanna te horen, en zij zaten zwijgend op hun tronen in de Máhanaxar, de Kring van Doem vlak bij de gouden poorten van Valmar; en Yavanna Kementári zong voor hen en zij keken toe.

En terwijl zij toekeken, ontsproten er op de heuvel twee ranke loten; en de hele wereld werd op dat tijdstip in stilte gedompeld en er was geen enkel ander geluid dan het gezang van Yavanna. Tijdens haar lied groeiden de loten en zij werden mooi en hoog en ontbloeiden; en op die manier ontstonden in de wereld de Twee Bomen van Valinor. Van alle dingen die Yavanna maakte, zijn zij het beroemdst, en om hun lot zijn alle verhalen van de Oudste Tijden geweven.

De ene had bladeren van donker groen die aan de onderkant als glinsterend zilver waren, en uit elk van zijn talloze bloemen viel altijd een dauw van zilver licht, en de aarde er onder was bespikkeld met schaduwen van zijn trillende bladeren. De ander droeg bladeren van jong groen als de pas ontsproten beuk; hun randen waren van glinsterend goud. Bloemen zwaaiden aan zijn takken in trossen van geel vuur, elk gevormd als een gloeiende hoorn die een' gouden regen op de grond liet stromen, en de
bloesem van die boom verspreidde warmte en een sterk licht.

Telperion werd de ene in Valinor genoemd, en Stilpion, en Ninquelótë, en vele andere namen; de andere werd Laurelin genoemd, en Malinalda, en Culürien, en vele andere namen in liederen bovendien.

In zeven uur groeide de heerlijkheid van iedere boom tot een hoogtepunt en nam daarna weer tot niets af; en elk kwam tot leven een uur voordat de andere ophield met stralen. Zo kwam in Valinor twee keer daags een vriendelijk uur met zachter licht wanneer beide bomen zwak schenen en hun gouden en zilveren stralen werden vermengd. Telperion was de oudste van de bomen en kwam het eerst tot volle wasdom en bloei; en dat eerste uur waarop hij straalde, de witte glinstering van een zilveren dageraad, telden de Valar niet mee in het verhaal van uren, maar noemden het 't Openingsuur, en na dat uur begon hun telling van de tijdperken van hun heerschappij in Valinor. Daarom, op het zesde uur van de Eerste Dag, en van alle blije dagen daarna, tot de verduistering van Valinor, staakte Telperion zijn tijd van bloei; en op het twaalfde uur Laurelin zijn bloesemen.

En iedere dag van de Valar in Aman bevatte twaalf uren en eindigde met de tweede vermenging van het licht, waarin Laurelin afnam en Telperion oenam. Maar het licht dat de bomen uitstraalden, hield lang stand eer het in de lucht werd opgenomen of in de aarde zonk; en de dauw van Telperion en de regen die van Laurelin viel, sloeg Varda in grote vaten op als glanzende meren die voor het hele land van de Valar als bronnen van water en licht waren. Zo begonnen de Dagen van de Gelukzaligheid in Valinor; en zo begon ook de Tijdrekening.


J.R.R. Tolkien, Silmarillion

[lombas]

Rammstein - Morgenstern

Sie ist hässlich dass es graut
wenn sie in den Himmel schaut
Dann fürchtet sich das Licht
Scheint ihr von unten ins Gesicht
So muss sie sich am Tag verstecken
Will das Licht doch nicht erschrecken
Lebt im Schatten bis der Schein vergeht
Sieht einen Stern im Zwielicht prangen und fleht
Mal mir Schönheit auf die Wangen

Morgenstern ach scheine
auf das Antlitz mein
Wirf ein warmes Licht
auf mein Ungesicht
Sag mir ich bin nicht alleine
Hässlich, du bist hässlich

Ich bin allein zur Nacht gegangen
Die späten Vögel nicht mehr sangen
Sah Sonnenkinder im Gewimmel und so
rief ich in den gestirnten Himmel

Morgenstern ach scheine
auf die Liebste meine
Wirf ein warmes Licht
auf ihr Ungesicht
Sag ihr sie ist nicht alleine

Morgenstern ach scheine
auf die Seele meine
Wirf ein warmes Licht
auf ein Herz das bricht
Sag ihr dass ich weine
Denn du, du bist hässlich
Du bist einfach hässlich
Der Mensch ist doch ein Augentier
Schöne Dinge wünsch' ich mir
Doch du, du bist nicht schön, nein

Morgenstern ach scheine
auf die Liebste meine
Wirf ein warmes Licht
auf ihr Ungesicht
Sag ihr sie ist nicht alleine

Und der Stern will scheinen
Auf die Liebste meine
Wärmt die Brust mir bebt
wo das Leben schlägt
Mit dem Herzen sehen
Sie ist wunderschön

[Ke Nan]

And we bring the light.

[Knipp]

De lichtbrenger van Ke Nan figureert in At the Mountains of Madness van ... H P Lovecraft.

En zo wordt mijn lijst te lezen langer en langer.

[Marie van de koster]

Een nieuwe lente en een nieuw geluid:
Ik wil dat dit lied klinkt als het gefluit,
Dat ik vaak hoorde voor een zomernacht,
In een oud stadje, langs de watergracht --
In huis was 't donker, maar de stille straat
Vergaarde schemer, aan de lucht blonk laat
Nog licht, er viel een gouden blanke schijn
Over de gevels van mijn raamkozijn.
Mei - Herman Gorter

[Knipp]

Een subcategorie kan worden titels met licht

Het dwaallicht

[Zucht]

Uit de "Winterreise" van Willem Müller (op muziek gezet door Franz Schubert)

23. Die Nebensonnen

Drei Sonnen sah ich am Himmel steh'n,
Hab' lang und fest sie angeseh'n;
Und sie auch standen da so stier,
Als wollten sie nicht weg von mir.

Ach, meine Sonnen seid ihr nicht!
Schaut ander'n doch ins Angesicht!
Ja, neulich hatt' ich auch wohl drei;
Nun sind hinab die besten zwei.

Ging nur die dritt' erst hinterdrein!
Im Dunkel wird mir wohler sein.


9. Irrlicht

In die tiefsten Felsengründe
Lockte mich ein Irrlicht hin;
Wie ich einen Ausgang finde,
Liegt nicht schwer mir in dem Sinn.

Bin gewohnt das Irregehen,
's führt ja jeder Weg zum Ziel;
Uns're Freuden, uns're Wehen,
Alles eines Irrlichts Spiel!

Durch des Bergstroms trockne Rinnen
Wind' ich ruhig mich hinab,
Jeder Strom wird's Meer gewinnen,
Jedes Leiden auch sein Grab.

[Knipp]

Via dwaallicht gevonden : hitodama en onibi

[Knipp]

Jotie 't Hooft :

Mijn eeuwenoud, mijn levenslang junkieverdriet
Van geboortepijn tot nu mijn eenzaamheid
Die ik deel met duizenden nu ik weet wat ik weet:
Dat de mens een naald is zoekend naar een ader
Zoekend naar de kiespijn van zijn ver verleden.

Junkieverdriet, bass-toon van deze tijd
Waar de verschopte verschaalt in een dode hoek
Van het denkperspectief, in de paranoia
Van de kleine penis en de schizofrenie van schaamte.

In deze wereld mijn waansisteem werd liefde
Een misdrijf in het duister en reizen kruipen
Uit de schaduw der ouders naar de schaduw van de dood.
Verdrinken tijdens de armslag naar meer.

Licht van alle licht, licht
Dat niet dooft met de dagen en mijn geheugen
Voortdurend doorschijnt, licht licht
Dat niet zinkt in de stof het woord
Dat muis is knagend binnen klein bestek,
Licht dat bomen doorruist en water, licht
Dat leeft op de vloedlijn bij springtij,
Tussen afkick en hit, wit licht, witte hitte

[Knipp]

notavit lumen inter monumenta clarius fulgens et gemitum lugentis audivit

[Boyke]

Het worde licht ! of zoiets, uit Hamlet !

[Kameraad Mauser]

Gij en Shakespeare?

[vrijevlaming]

" Let there be light! And there was light", Bon Scott