Berserkers

[Mitgard]

[size=4]

[size=4][size=2]Berserkers vormden de elitetroepen van koningen of andere hooggeplaatste personen en werden omwille van hun uitzonderlijke moed en doodsverachting ingezet waar de strijd het hevigst ontbrandde. Een passage uit de Ynglinga-saga (opgetekend in de dertiende eeuw) geeft hun gedrag treffend weer: "Odins mannen drongen voorwaarts zonder harnas en waren dol als honden of wolven; zij beten in hun schilden en waren sterker dan beren of stieren; zij sloegen hun tegenstanders ter aarde, maar vuur noch ijzer kon hen deren."[/size]
[/size]
[/size]Volgens de overlevering konden de berserkers zich niet alleen in beren veranderen, maar ook in andere dieren, doorgaans wolven. In dat geval noemde men hen ulfhednar (wolfspelzen). De weerwolven (letterlijk: ‘man-wolven’) uit het Europese volksgeloof gaan daarop terug en wijzen erop, dat het fenomeen van de berserkers niet alleen in IJsland en Noorwegen bekend was, maar dat het een aan Wodan gewijde strijdersklasse betrof die van in de Oudheid bij alle Germaanse volkeren voorkwam. Omstreeks het begin van onze jaartelling maakte de Romeinse schrijver Tacitus (in zijn Germania en Historiae) al melding van een uitgelezen krijggersschaar van fanatieke strijders die iedereen in kracht overtroffen en met hun woest gedrag en helse verschijning de tegenstander doodsangst aanjoegen, en die hij de Harii of Hariërs noemde.

De extase van de berserkers kon opgewekt worden door muziek, dans en gezang (zoals bij de Siberische sjamanen en de Dionysische maenaden) en door geraas (het typische geluid van de Wilde Jacht – zie verder), maar het was toch vooral door het drinken van mede, de cultusdrank die zo nauw met Wodan en zijn inwijdingsgodsdienst verbonden was, dat de goddelijke furie over hen kwam. Dat ligt voor de hand. Wodan is immers de Godheid bij uitstek van de furie, de extatische woede of razernij, die zowel dolle oorlogsdrift kan aanduiden als bezetenheid, bezieling, geestesvervoering. Hij is dus niet alleen de God van de Oorlog, maar ook van de dichtkunst, van de inspiratie en het hogere schouwen, en van de magie.

[size=4]
[/size]Al deze karaktertrekken van Wodan doen beslist aan het sjamanisme denken. Het is dan ook in die betekenis dat we Zijn ‘woede’ moeten opvatten, evenals de extase van Zijn volgelingen, de berserkers. En om dezelfde reden kunnen we ook het gebruik van een hallucinogeen middel als Amanita muscaria verwachten om de vervoering van de berserkers op te wekken, zoals dat ook bij de sjamanen in Siberië (en tot in de 18de eeuw bij de Samen in Finland) het geval is.

Het kan dan ook geen toeval zijn, dat in IJsland de vliegenzwam ‘berserkerzwam’ genoemd werd (nog tot eind 18de eeuw). Wanneer de berserkers in woede ontsteken, vertoont hun gedrag immers de typische kenmerken van de roes die opgewekt wordt door het eten van die magische paddestoel. Vooreerst is er hun woeste en gewelddadige optreden, doordat een oncontroleerbare furie of razernij bezit van hen neemt, waarbij niets of niemand wordt ontzien, soms zelfs de eigen manschappen niet. Vervolgens zijn er hun bovenmenselijke kracht en uithoudingsvermogen, waardoor ze in staat zijn enorme stenen op te tillen of boomstammen uit te rukken en die over grote afstanden te dragen. Verder is er hun ongevoeligheid voor pijn: vuur noch ijzer kan hen deren. Tenslotte is er de slaperigheid die aan de berserkerwoede voorafgaat, de katatonie tijdens de extase (het lichaam van Bodvar Bjarki blijft bewegingloos in huis achter terwijl zijn ziel in de gedaante van een beer de vijanden van koning Hrolf Kraki bij bosjes op het slagveld neermaait) en de lichamelijke ineenstorting na de zielsuittreding.

Hiervoor heb ik zowel de mede als de vliegenzwam aangehaald als opwekker van de extatische roes van de berserkers. De verklaring daarvoor is, dat er heel sterke argumenten zijn om aan te nemen dat de Germaanse cultusdrank niet alleen op basis van honing gebrouwen werd, maar dat er ook een geheim ingrediënt aan werd toegevoegd: het sap van de vliegenzwam (dat de Indiërs de heilige Soma noemden). Voor de Germanen was de mede immers een magische drank die niet zozeer lichamelijke dronkenschap teweegbracht, als wel een geestelijke roes: een extase van de ziel, een mystieke vervoering die voor de ingewijde de poorten van de Hogere Wereld ontsluit en de dichter in staat stelt te zien wat voor het dagelijkse oog verborgen ligt. Het is de skaldenmede die door Wodan aan de Goden gegeven werd, en "die men slechts hoefde te drinken om een wijze of dichter te worden". De verklaring voor die magische uitwerking ligt in de goddelijke oorsprong van de dichtermede.


germanen niet vies van eens goed trippen


MOTHER NORTH

[Nynorsk]

Komt precies nie veel reactie op eh vriend

[Mitgard]

is ook de bedoeling niet.
wil enkel informeren.

[Levertraan]

Bedankt voor uwen uitleg, er is toch al 1 iemand die er wat aan heeft gehad. Wie zijn wortels kent, kent zijn toekomst.

[mad_drone]

in elk geval zijn zulke dingen toch nog steeds interessanter dan discussies over ik zeg maar BHV. Op die manier mag je ons nog vaak informeren.

[Morduk]

Daar komt dan ook het Engelse "going berserk" van vermoed ik.

De Noorse mythen en sagen zijn inderdaad geweldige lectuur.
Ik heb het leren kennen toen het eerste verhaal van 'Thorgal' verscheen waar de scenario's eigenlijk de mosterd bijna volledig bij de Noorse mythologie gingen halen.

[Mitgard]

Oorspronkelijk geplaatst door Morduk

Daar komt dan ook het Engelse "going berserk" van vermoed ik.

De Noorse mythen en sagen zijn inderdaad geweldige lectuur.
Ik heb het leren kennen toen het eerste verhaal van 'Thorgal' verscheen waar de scenario's eigenlijk de mosterd bijna volledig bij de Noorse mythologie gingen halen.

inderdaad, thorgal zijn mooie strips.
de meesten dan toch.
'de schaduwen voorbij' en 'de boogschutters' zijn m'n favorieten.

[jan hyoens]

Ik zou toch niet tevel van die paddestoelen eten zelle!

[King of beggars and fleas]

Oorspronkelijk geplaatst door jan hyoens

Ik zou toch niet tevel van die paddestoelen eten zelle!

Ge kunt ze toch niet verbieden om te groeien he ? Voor wie wil experimenteren ! een tip. Droog het velletje van de paddestoel en rook die op. Heel vies van smaak maar zo kan je onmogelijk teveel binnen hebben. Een manier om het effect veilig te proberen dus. het probleem met vliegenzwammen is dat ze nogal verschillen van sterkte van de een tegen de ander. Soms kan enen te veel zijn en soms kunnen drie nog nie genoeg zijn. Ook opassen voor de groene knolamaniet die er heel hard op trekt en dodelijk is.

Volgens sommige antropologen zijn natuurlijke hallucinogenen zelfs de lang gezochte missing link. Door het gebruik van hallucinogenen zou de aap zijn beginnen denken maw.

De natuurvolkeren die amanita muscaria gebruikten dronken ook mekaars urine. ttz de stoffen (muscimol) worden afgescheiden langs de urine en kunnen dus gerecycleerd worden.

Er zijn veel soorten natuurlijke hallucinogenen. Het beste vind ik persoonlijk de peyote. een mexicaanse cactus die mescaline bevat. Je moet eerst vier van die dingen opeten ( heel vies) - een uurke later of wat wordt ge missseliijk - dan moet ge kotsen en na het uitkotsen van een haarbal begint de trip. Ook de psylos (kaalkopjes ) zullen somigen wellicht bekend zijn. je kan ze vinden in de herfst en lente in elke zichzelf respeterende paardewei. Uiteindelijk is het beste tripmiddel echter lsd. het geeft het minste bijwerkingen en de zuiverste trip - met dank aan hoffman. Ttz zo n berserkers feestje dat geeft zoveel rommel he.

[Musketo]

Oorspronkelijk geplaatst door jan hyoens

Ik zou toch niet tevel van die paddestoelen eten zelle!

Wil jij wel eens je gore muil houden?

[Bhairav]

En als het van die dikke goeie vette stoere Vlaemsche paddestoelen zijn? Mag het dan?

[Grellig]

Mitgard is een fan van de Germanen.Jammer genoeg kan ik er niet over meespreken,te weinig "background".
Als ik vandeweek nog eens in de bib kom zal ik me eens een boek over aanschaffen.
Het lijkt me ook best interessant!

[Cosmo]

Oorspronkelijk geplaatst door Mitgard

inderdaad, thorgal zijn mooie strips.
de meesten dan toch.
'de schaduwen voorbij' en 'de boogschutters' zijn m'n favorieten.

Ik heb thuis "De boogschutters".
Best een goeie en originele strip !

[Mitgard]

meer:

http://www.boudicca.de/drugs4-nl.htm

[King of beggars and fleas]

Bedenking

misschien niet teveel hameren op t feit dat de muscaria nog niet verboden is.
Ge brengt ze misschien nog op onozel ideen !

[Nynorsk]

hihi.

[Mitgard]

Oorspronkelijk geplaatst door Nynorsk

hihi.

i know, schat.
straks.

[Nynorsk]

Oorspronkelijk geplaatst door Mitgard

i know, schat.
straks.

Dat werd tijd. Ik ben me al uren aan 't opwarmen.

[circe]

Heel interessant. Dit is het eerste dat ik ervan hoor.

Heb je nog zo'n dingen, ben daar wel in geïnteresseerd.

[Mitgard]

De berserkerwoede treedt doorgaans bij valavond of ’s nachts op, want dan is hun kracht het grootst (één van de berserkers heet trouwens ‘Kveldulf’, d.w.z. ‘Avondwolf’). Dat gegeven herinnert ons aan het sacrale gebruik van de Siberische sjamaan om de paddestoelen ’s avonds te eten. Immers, de afdaling naar de Onderwereld van de overledenen vindt altijd ’s avonds of ’s nachts plaats. Er is dan ook een duidelijk verband tussen de berserkers en de Onderwereld. Als cultische mannenbond waren zij Wodan, de Dodengod, toegewijd. Zij geloofden dat Hij het was die hen in extase bracht. Zijn goddelijke furie stelde hen in staat al tijdens dit leven buiten zichzelf te geraken en in de gemeenschap van de gestorven onsterfelijken (de einherjar) op te gaan. Dat aspect van de berserkerwoede vinden we reeds terug bij de Hariërs. Tacitus vertelt immers over hen: "Zwart zijn hun schilden, zwartgeverfd zijn hun lichamen. De duisternis van de nacht kiezen zij voor de strijd en zij verwekken reeds door het duistere en angstaanjagende van hun dodenheir ontzetting." De term ‘dodenheir’ is hier beslist niet toevallig: wie aan Wodan gewijd is, behoort immers al Zijn leger van onsterfelijke krijgers toe. De benamingen ‘Hariërs’ en ‘einherjar’ gaan dan ook op dezelfde Germaanse stam terug en betekenen beide ‘mannen van het (ene) leger’.



Het hoogtepunt van het Noordse berserkerdom kunnen we, voortgaand op de saga’s, in de 9de eeuw situeren. Maar aan het eind van de 10de eeuw, wanneer het christendom binnendrong, begon het fenomeen snel aan belang in te boeten en op het moment dat de saga’s opgetekend werden (tussen 1200 en 1500) waren de berserkers al zo goed als legendarisch geworden. Met het verdwijnen van het heidendom verminderde de betekenis van de aan Odin gewijde mannenbonden en door het verloren gaan van de religieuze achtergrond ervan, nam de ontaarding meer en meer toe. De berserkers traden steeds vaker op als rovers, kregen een slechte naam en werden ofwel verbannen (Noorwegen) of verboden (IJsland). Hierbij mogen we evenwel niet vergeten, dat die zogenaamde losbandigheid door de christelijke Kerk sterk in de verf zal gezet zijn, omdat zij in de berserkers nog een taaie kern van heidens verzet zag.



In onze streken leefden de berserkers nog lange tijd voort in volkse overleveringen en gebruiken. De Wilde Man, die vaak in ommegangen werd opgevoerd, werd meestal voorgesteld met een uitgerukte boomstam over de schouder, of ook wel met een gigantische knots (het cultische wapen van de heidense mannenbonden). Het wijd verbreide geloof in de Wilde Jacht, het Dodenheir dat door Wodan aangevoerd wordt en rond Midwinter bij nacht over de velden raast, was er ook een herinnering aan. En zelfs in een vrij recent fenomeen als de Bokkerijders (en de volksverhalen errond) vinden we nog heel wat intrigerende elementen terug die wellicht verwijzen naar de heidense mannenbonden van weleer.


Bron: werkgroep traditie.