Fraude bij verkiezingen in België!

oz457 · 10 mei 2006, 00:43

Graag zou ik bovenstaand onderwerp willen aankaarten VOOR het verkiezingen zijn.
Ik ben niet te vinden voor het computer stemmen zonder een bijkomende controlemogelijkheid. Het is voor programmeerders heel simpel om software aan te passen en op deze manier de verkiezingsresultaten te vervalsen.
Het moet bij wet verplicht zijn dat bij elke stemming in het stemhokje een afdruk moet worden gemaakt van de stemming (een soort kasticketje) dat ook in een urne moet gegooid worden. In het geval dat men wil, kan men de uitslag van de computer vergelijken met de uitslag in de urne.
Ik heb een heel zwaar vermoeden dat bij de afgelopen verkiezingen en de toekomstige verkiezingen wel eens computer fraude zou kunnen gebeuren.
Weet er iemand of deze techniek van kasticket kan afgedwongen worden. Het is de enige manier van controle dat er geen "bug" in de verkiezings software is geslopen.

maddox · 10 mei 2006, 06:15

oz457, alsof de verkiesbare plekken niet op voorhand verdeeld zijn.

Eerst en vooral, wie of wat mogen we kiezen? Een stel leugenaars en zakkenvullers, die zichzelf onder de banieren van een "partij" scharen.

Ideologiën, onder de vorm van partijstandpunten en beleidslijnen, die even gemakkelijk onder de mat geveegd worden als een doorsnee schandaaltje van een paar €100 000 of een misbruik van de macht toegekend aan de "verkozenen".

Neen, onze politici hebben die computers helemaal niet nodig om te knoeien , maar het maakt het alleen wat gemakkelijker. En naturlijk hebben vriendjes weer een leuke bijverdienste.

devilke · 10 mei 2006, 06:20

een papieren spoor is de beste manier om achteraf en tijdens het stemmen een beetje controle uit te voeren, het lijkt me toch niet moeilijk om van je stem een printje te maken (liefst in dubbel, 1 voor u eigen en 1 voor de tellers/controleurs) dan via steekproeven in een paar gemeentes grondig alles na te tellen.

de geld machines van banken in de straat, zijn niet te hacken, en laten verschillende logs na, electronisch en op papier, als dit bij stem computers niet zo is, vraagt men gewoon om problemen en wilde theorieen (vooral van de verliezers natuurlijk)

maddox · 10 mei 2006, 06:31

Devilke, de geldautomaten zijn momenteel nog niet gehackt, omdat de bouwers en programmateurs daarvoor dik betaald zijn, en de banken er echt in geinvesteerd hebben, met backup na backup om de bonafides en "eerlijkheid" van deze technologie te waarborgen.

Ik zie onze politici best in staat de programateurs en de ontwikkelaars van de kiesnetwerken te betalen om de gewenste resultaten naar voor te brengen.

devilke · 10 mei 2006, 06:37

een papieren spoor dat uw stem uitprint biedt wel mogelijkheden tot dubbele controle, natuurlijk waterdicht zal wel onmogelijk zijn rekening houdend met de natuur van het beest "politiek"

maddox · 10 mei 2006, 06:44

Devilke, hoe ga jij controleren met een uitgeprint papiertje dat er niet gefraudeerd is? Het enige wat nodig is aan de verzamelpunten al "urnen" te hebben, gevuld met de "juiste" stemmen. Hoe minder verzamelpunten voor het papieren spoor, hoe makkelijker dat is.

Of een andere manier om te frauderen. Er zijn tegenwoordig schermen met een ingebouwde, haast niet te ziene webcam. Met een beetje moeite zie je die webcam niet. Men stemt X, en er word een foto gemaakt.Deze word doorgestuurd naar een centrale databank. Leuk vergelijkingsmateriaal om nadien te zien wie er in aanmerking komt voor een "speciale" behandeling....

PAJOT · 10 mei 2006, 07:34

EEN OLIGARCHIE VAN INFORMATICI

[11/06/2003] - Is het electronisch stemmen wel zo betrouwbaar als men altijd beweert? Wat was er mis met de oude democratische potloodjes? Onze huiscolumnist Marc Joris ging op onderzoek.

Het was alsof de duivel ermee speelde. In september 2002 liep de stemming over de nieuwe kieswetgeving in het honderd omdat de gloednieuwe computer in de Kamer het liet afweten. Toen bleef de schade beperkt tot een paar dagen uitstel, een aantal gefrustreerde parlementsleden. Maar wat zouden de gevolgen zijn geweest als zo’n fout zich had voorgedaan bij échte verkiezingen, in de computers die de stemmen registreren en tellen? In de Kamer kon iedereen de stemverrichtingen op het scherm volgen. Daar vielen de abnormaliteiten natuurlijk onmiddellijk op. Bij echte verkiezingen zouden er duizenden stemmen verloren kunnen gaan zonder dat iemand het merkte. Achteraf zou men alleen kunnen speculeren over de redenen van de onverwachte achteruitgang van partij A of de onverhoopte winst van partij B. Maar de echte reden zou misschien nooit ontdekt worden.

Computerfouten
In Waarschoot had men op 18 mei 2003 bij wijze van test een experiment met tickets uitgevoerd: bij elke electronisch uitgebrachte stem werd een ticket afgedrukt, dat daarna in een stembus werd gestopt. Zo zou het electronisch stemmen gecontroleerd kunnen worden. Die proef was niet overbodig. Bij het natellen bleek er een verschil van 55 stemmen te zijn tussen de getelde tickets en de geregistreerde stemmen op de computerschijven. Waarschoot is maar een klein stadje. In totaal werden er slechts 11 784 stemmen uitgebracht voor Kamer en Senaat samen. Als de computers in heel het land hetzelfde foutenpercentage hebben, dan zijn er alleen al op de Kamerlijsten tienduizenden stemmen verkeerd geregistreerd, en nog eens een vergelijkbaar aantal op de Senaatslijsten. Als het hier om onopzettelijke vergissingen gaat, dan moeten die verkeerd geregistreerde stemmen willekeurig verdeeld zijn over alle partijen. Niemand heeft daar dan voor- of nadeel bij. Maar als die afwijkingen voortkomen uit manipulaties door een handige programmeur, dan zou het wel eens kunnen dat die tienduizenden stemmen allemaal van dezelfde partij zijn “afgeroomd.” En dat kan wel een paar zetels verschil maken. Als U trouwens denkt dat computers geen domme fouten kunnen maken bij het tellen van stemmen, kijk dan eens op http://www.fgov.be/pl/plb/nllb01.htm (Als deze link niet werkt, zoek dan met Google de trefwoorden “sociale verkiezingen 2000” en “Wallonië”). Daar kunt U vaststellen dat bij de sociale verkiezingen van 1995 een encoderingsfout werd gemaakt, waardoor sommige uitslagen verkeerd werden weergegeven. Alsof dat nog niet onrustwekkend genoeg is: die fout werd pas vijf jaar later ontdekt. En de meest lachwekkende blunder werd in 2000 in Veurne gemaakt: daar moesten de provincieraadsverkiezingen overgedaan worden omdat de geniale en onfeilbare programmeurs van Binnenlandse Zaken de lijst van het Vlaams Blok “vergeten” waren. Niet een paar honderd of een paar duizend stemmen, maar een volledige lijst! Bij Monty Python zouden ze zoiets niet in een scenario durven verwerken omdat het te absurd is. En niemand had dat opgemerkt tot de dag van de verkiezingen zelf. Is uw vertrouwen in de informatici van Binnenlandse Zaken toch een beetje aan het wankelen gegaan? Het heeft mij trouwens altijd verbaasd dat men in Veurne alleen de provincieraadsverkiezingen liet overdoen. Bij de gemeenteraadsverkiezingen was met dezelfde computers en dezelfde programma’s gestemd en geteld, en niemand leek zich af te vragen of daar ook niet was geknoeid. Of daar misschien ook geen “vergissingen” waren gemaakt. Niemand vond het vreemd dat de CVP in Veurne tegen alle verwachtingen een grote overwinning had behaald. Maar dat zal wel weer toeval zijn geweest…

Bedrog in Brussel?
De knagende twijfel over het elektronisch stemmen dateert al van het vorige millennium. Enige maanden vóór de “moeder van alle verkiezingen” in 1999 had een prominent wetenschapper als Gerard Bodifée nog gewaarschuwd tegen mogelijk bedrog bij het registreren van de stemmen per computer. Sommige mensen hebben een atavistische achterdocht tegen alles wat met wetenschap, informatica en moderne technologie te maken heeft, maar daar kan men Bodifée niet van beschuldigen. Hij gelooft zeer sterk in de positieve aspecten van wetenschappelijke vooruitgang. Men had zijn waarschuwing tegen electorale fraude met stemcomputers dus ernstiger moeten nemen. Ik moest herhaaldelijk aan zijn artikel terugdenken toen ik in 1999 de onlogische verkiezingsuitslagen in het Brussels gewest op mijn TV-scherm zag verschijnen. De verkiezingsresultaten in Brussel vertoonden toen een verdachte discontinuïteit met die in de rest van Vlaanderen. Bijna overal elders waren zowel de VLD als de VU vooruitgegaan, maar in Brussel hadden ze verloren. Dat fenomeen is tot op heden onverklaard gebleven. Dat het toenmalige kartel SP!Aga lichtjes achteruitging was niet zo onverklaarbaar: het verlies van de SP kon misschien niet volledig gecompenseerd worden door de winst van Agalev. Het was ook vreemd dat de CVP in Brussel goed had standgehouden. Alsof er daar geen dioxinecrisis was geweest! Aten ze daar misschien alleen kaviaar en nachtegalentongetjes, maar nooit gewone kippen en eieren? Dachten de Brusselaars misschien dat zij immuun waren voor dioxine? In sommige arrondissementen had een populair CVP-kopstuk de schade nog wat beperkt, maar zo’n stemmentrekker had de CVP in Brussel niet. Alles wees erop dat de CVP in Brussel een historische afstraffing zou krijgen, minstens even erg als in de rest van Vlaanderen. Maar om onverklaarbare redenen was dat niet gebeurd. De CVP was in heel Vlaanderen achteruitgeboerd. Hetzelfde lot had haar zusterpartij PSC in Wallonië getroffen. Alleen in Brussel was de partij intact gebleven. Toevallig, puur toevallig natuurlijk, gebeurde dat in het enige arrondissement waar een overwinning van het Vlaams Blok de instellingen had kunnen blokkeren. België had desnoods kunnen overleven met een VB-meerderheid in Antwerpen, maar niet met een VB-meerderheid in de Nederlandse taalgroep in het Brussels gewest. Had de Brusselse CVP zo’n hondstrouwe kiezers? Of had ze zo’n goede programmeurs?

Bokkensprongen en leugens
Voor zover ik weet werd in Vlaanderen zelf in 1999 geen significant verschil vastgesteld tussen de arrondissementen waar met potlood en papier werd gestemd, en die waar elektronisch werd gestemd. Dat wees erop dat daar niet geknoeid was met de programma’s. Dat is een argument tegen de computercritici. Brussel was echter een ander paar mouwen. Daar waren enkele zeer verdachte voortekenen. Volgens de officiële versie moest er in Brussel op voorhand een taalkeuze gemaakt worden, omdat het zogezegd onmogelijk was zowel de Franstalige als de Nederlandstalige lijsten op één scherm te tonen. Dat was duidelijk een drogreden. Bij de verkiezingen van 1995 kwamen er in Brussel vier lijsten meer op dan in 1999, en toen kon dat wel op één scherm. De officiële versie klopt dus niet. Het Ministerie van Binnenlandse Zaken had dus gelogen, en dat is een zéér sterk argument voor de computercritici. Wat was de echte reden voor die verplichte taalkeuze? Is het zo gewaagd te veronderstellen dat het programma voor de Nederlandstalige lijsten lichtjes “aangepast” werd, en voor de Franstalige lijsten niet? Als iemand een logische en eerbare verklaring vindt voor die aperte onwaarheid, dan moet hij er maar mee voor de dag komen. Ook het beate optimisme van sommige Brusselse CVP-ers vóór de verkiezingen van 1999 was een verdacht voorteken. Terwijl al hun partijgenoten maagzuur, darmkolieken en nachtmerries kregen van de naderende ondergang, straalden enkele Brusselse tsjeven van vertrouwen en optimisme. Dagen op voorhand liepen zij al met triomfantelijke glimlach rond te paraderen. En inderdaad, de CVP leed overal een smadelijke kippennederlaag… behalve in Brussel. Het was alsof die CVP-ers het op voorhand in een kristallen bol hadden gezien. Waarop was hun zorgeloze optimisme gebaseerd? Hadden zij zo’n onfeilbare telepathische gaven dat zij hart en nieren van hun kiezers konden doorgronden? Hadden zij de toekomst laten voorspellen door een begaafde zigeunerin? Of door enkele handige informatici die de Brusselse CVP hadden gegarandeerd dat het ondanks het charisma van Demol en de dioxine van de kippen goed zou aflopen.

Er zat in 1999 nog een rare bokkensprong in de verkiezingsresultaten. Het Vlaams Blok had in Brussel een grote sprong voorwaarts gemaakt, onder andere dank zij een intensieve tweetalige campagne, en dank zij de charismatische persoonlijkheid van Johan Demol, die toen een nationale beroemdheid was. Ondanks die spectaculaire stemmenwinst behaalde het Vlaams Blok niet de verhoopte blokkeringsmeerderheid binnen de Vlaamse taalgroep. Maar er zat dus een vreemde franje aan de statistieken… Hoe kon men bijvoorbeeld verklaren dat het Vlaams Blok voor de senaat – waar Demol lijstduwer was - zelfs in Schaarbeek lichtjes achteruit was gegaan? Uitgerekend in de thuisbasis van Johan Demol, en uitgerekend na de moord op Patrick Mombaerts. Overal buiten Brussel, waar de toestand veel minder erg was, had het Vlaams Blok winst geboekt, soms zelfs spectaculair. Maar juist in Schaarbeek zou de partij dan terrein verloren hebben? De grillen van de kiezer zijn dikwijls ondoorgrondelijk. Maar dit was toch zeer, zeer vreemd. Bij normale verkiezingen zou men in zo’n geval een hertelling eisen. Maar met computerverkiezingen is zo’n democratische controle natuurlijk onmogelijk.

Democratische controle
In verschillende Franstalige publicaties, onder andere Le Journal du Mardi en Ciné Revue waren al voor de “moeder van alle verkiezingen” enkele kritische artikelen gepubliceerd over de onbetrouwbaarheid van het informaticasysteem dat gebruikt wordt bij het elektronisch stemmen. De kritiek was niet afkomstig uit kringen die altijd anti-technologie zijn, maar van informaticaspecialisten als Nabil Antoun, een voormalig medewerker van Banksys en zelfs van de Franstalige Liga voor de Rechten van de Mens. Meerdere Franstalige politici gaven trouwens toe dat het systeem onbetrouwbaar was. Die kritiek dateerde van voor 13 juni, dus het was geen zure reactie van slechte verliezers die hun nederlaag op de computer willen afwentelen.
Vanuit technologisch oogpunt kan er natuurlijk geen bezwaar zijn tegen electronisch stemmen: computers kunnen ruimtetuigen naar de manen van Saturnus gidsen, en geleide bommen recht in de mond van een Afghaanse grot laten vliegen, of door een venster van een paleis van Saddam. Waarom zouden ze geen verkiezingsresultaten kunnen registreren en tellen? In principe is ook informatica controleerbaar. Programma’s kunnen nagelezen en getest worden. Bekwame en onafhankelijke informatici zouden een frauduleus programma voor het tellen en/of registreren van stemmen waarschijnlijk wel ontdekken. Bekwame mensen vinden kan hier geen probleem zijn: er zijn genoeg briljante informatici. Maar is aan de vereiste van onafhankelijkheid ook voldaan? Programmeurs die voor de Nasa werken hebben er geen belang bij dat een ruimtevlucht mislukt – hoewel er al minste één ruimtetuig is verloren gegaan door een stomme informaticafout, waardoor niet alle inches in centimeters waren omgezet… Het Ministerie van Binnenlandse Zaken wordt echter steeds gecontroleerd door één bepaalde politieke partij, die zelf ook aan de verkiezingen deelneemt. Zij is dus tegelijk rechter en partij. Zij werven de specialisten aan die alles moeten programmeren en controleren. Het is een typisch geval van het dilemma: “Wie bewaakt de bewakers?” De mogelijkheden voor fraude liggen dan toch voor het grijpen? Vanuit democratisch oogpunt is computerstemmen een twijfelachtige zaak. Het volstaat niet dat een handvol hoogopgeleide specialisten de kiesverrichtingen kan controleren. In een democratische staat moet iedere burger met een normale intelligentie kunnen controleren of er eerlijk werd gestemd. Anders komen we terecht in een oligarchie van programmeurs en informatici.

Hackers
Zelfs in de best beveiligde computersystemen van het heelal dringen soms hackers binnen. Sommigen neuzen alleen maar een beetje rond in supergeheime documenten, anderen laten het computerequivalent achter van graffiti als “Kilroy was here”, en er is ooit een cyberpsychopaat geweest die voor de grap de gegevens van kankerpatiënten in een kliniek veranderde, zodat een heleboel mensen verkeerde doses straling en medicatie kregen. Als zelfs het Pentagon en de Nasa zich niet efficiënt kunnen afschermen tegen hackers, hoe zou dan het armzalige Belgische Ministerie van Binnenlandse Zaken dat wel kunnen? Als een alleenstaande hacker als Red Attack kon binnendringen in de computersystemen van Skynet en de Generale, wie garandeert ons dan dat anderen niet kunnen binnendringen in de verkiezingscomputers van Binnenlandse Zaken? Hacken is niet altijd het werk van geïsoleerde amateurs. Het kan ook gebeuren in opdracht van een grote politieke partij of zelfs van het Ministerie van Binnenlandse Zaken zelf. Want zoals altijd in zo’n gevallen komt de ergste dreiging niet van buitenaf, maar van insiders. Bij bankfraude moet men de schuldige meestal ook bij het eigen personeel zoeken…
En dan hebben we het niet gehad over de mogelijkheden om virussen binnen te smokkelen. Ik denk niet dat er virussen bestaan die de verkiezingsresultaten kunnen vervalsen. Maar er zijn ongetwijfeld genoeg van die hardnekkige onderkruipseltjes die computerverkiezingen deskundig zouden kunnen saboteren.

Telbureau’s
Het is natuurlijk onaangenaam als men opgevorderd wordt om in een telbureau te zetelen. Maar zo’n telbureau is wel een bij uitstek democratische en doorzichtige instelling: het wordt gevormd door een aantal willekeurige, onafhankelijke burgers die min of meer door het lot worden uitgekozen. Ze kunnen door gewone getuigen gecontroleerd worden, en als er betwisting ontstaat kan men desnoods hertellen. Een democratischer en transparanter systeem is nauwelijks denkbaar. Waarschijnlijk daarom moest het afgeschaft worden. Het officiële argument luidt dat men slechts met de grootste moeite personeel vindt om de telbureau’s te bemannen. Inderdaad, steeds meer mensen verzinnen steeds vernuftiger smoezen om daaraan te ontsnappen. Maar met een fractie van het geld dat men nu heeft uitgegeven aan computers en software zou met alle tellers, voorzitters en bijzitters een eerlijke vergoeding kunnen uitbetalen, in plaats van de aalmoes die ze nu krijgen voor een hele zondag saai en ondankbaar papierwerk. Een betere verloning gekoppeld aan effectieve boetes voor ontduikers zou dat probleem in een handomdraai oplossen zonder de grondvesten van de democratie te ondergraven.

Democratie ondermijnd
Want laat ons nuchter zijn: dat gebeurt nu. De invoering van computerstemmen raakt het hart van de democratie. Het is voor een democratie niet alleen van levensbelang dat het registreren en tellen van de stemmen correct verloopt. Het is al evenzeer van levensbelang dat ook de gewone kiezer zijn vertrouwen in het systeem behoudt. Want op dat vertrouwen is heel de democratische consensus gebaseerd. Het is niet genoeg dat de stemprocedure eerlijk en foutloos verloopt. De overheid moet ook kunnen bewijzen dat het er eerlijk aan toe gaat. Ook voor de gewone kiezer die geen doctoraat in informatica heeft behaald. Zo’n bewijs is in het huidige systeem van computerstemmen onmogelijk. En daarom deugt het systeem niet. Het is gebaseerd op kennis die slechts toegankelijk is voor een kleine intellectuele elite. Er blijft te veel ruimte voor twijfel, er is te veel gebaseerd op goed vertrouwen en blind geloof. Dat is misschien mooi in een kerk of in een huwelijk, maar in de politiek getuigt dat van een gevaarlijke en naïeve lichtzinnigheid. Democratie is gegrondvest op een gezond wantrouwen tegenover de menselijke aard, en nog meer tegenover de overheid. Een echt democratisch systeem is niet gebaseerd op naïef vertrouwen, maar op transparantie, inzagerecht en controleerbaarheid. Al die elementen ontbreken in het huidige stelsel van electronisch stemmen.
De criciti zullen natuurlijk beweren dat ik geen enkel bewijs voor computerfraude heb aangehaald. Dat is juist. Ik heb dat ook nooit beweerd. Er zijn een aantal aanwijzingen en verdachte elementen, maar geen bewijzen. Op grond daarvan zou geen enkele rechtbank iemand veroordelen. Maar in deze context is dat de verkeerde redenering. De burger moet niet kunnen bewijzen dat er eventueel geknoeid is. Hier moet de overheid kunnen bewijzen dat het systeem waterdicht en fraudebestendig is. Of in alle geval waterdichter en fraudebestendiger dan het oude systeem met potlood en papier. En juist dat kan ze niet…

Eenvoud en potloden
Het zou al een grote sprong voorwaarts zijn als men, zoals in Waarschoot, overal met stemtickets werkte, waarbij de computer de uitgebrachte stem afdrukt op een biljetje dat daarna in een urne wordt gestoken, net zoals een gewoon papieren stembiljet. Als er dan een betwisting of een defect is, dan kan men tenminste nog natellen. En men zou na elke verkiezing in enkele tientallen gemeenten bij wijze van steekproef de tickets kunnen natellen. Dat zou de mogelijkheden van potentiële fraudeurs enorm inperken. Maar eigenlijk moet men het allemaal niet zo moeilijk maken. Laat ons terugkeren naar het oude vertrouwde systeem: papieren stembrieven en rode potloodjes. Die kunnen niet crashen en niet gehackt worden, daar kunnen geen virussen inzitten, ze werken zelfs als de electriciteit uitvalt en ook de sluwste programmeur kan er niet mee prutsen. Als er een zuurpruim klaagt over fraude kan men gewoon de jutezakken opnieuw opensnijden en alles hertellen, desnoods voor het oog van de camera, desnoods met getuigen van alle partijen erbij. Eenvoud is het kenmerk van het ware. Ook van de ware democratie.

Marc Joris

maddox · 10 mei 2006, 07:40

Goeie tekst Pajot, kan ik me in terugvinden.

spherelike · 10 mei 2006, 08:03

En ik die dacht dat Brussel grotendeels met papier werkte, van die grote bladen, die je niet openkrijgt in een stemhokje. En moeten we niet altijd lang wachten op de uitslag ?

Ik wist ook niet dat de stemcomputers in de lokalen op het web stonden, en zo voor hackers toegankelijk waren.

Djiezes · 10 mei 2006, 08:08

Hier moet toch even genuanceerd worden.
De stemcomputers en de telcomputers kunnen helemaal niet gehackt worden, omdat deze niet zijn aangesloten op het internet.

De uitslagen van de stembureaus worden door de voorzitters op het einde van de kiesverrichtingen op een diskette geschreven middels een automatische procedure waarin niet kan ingegrepen worden. Vervolgens brengt de voorzitter deze diskette, alsook de zak met de magneetkaarten, naar het telbureau waar de resultaten van alle stembureaus opgeteld worden. In geval van twijfel of anomalieën kan er een hertelling gebeuren aan de hand van de magneetkaarten. Als alle stemmen in het telbureau verzameld, geteld en gedubbelcheckt zijn worden deze door de voorzitter via internet doorgestuurd naar Binnenlandse Zaken, en wordt de zgn masterdiskette in een verzegelde enveloppe per koerier én onder politiebegeleiding naar Brussel gebracht.

Gelet op het feit dat er met deze procedure controlemogelijkheden zát zijn, en op het feit dat elke partij waarnemers heeft in de telbureaus, kunnen we vrij zeker zijn dat we in België een systeem hebben waar andere landen veel van kunnen leren.

oz457 · 10 mei 2006, 08:33

De discussie gaat niet of de computers gehackt zijn, de discussie gaat over een eventuele "bug" die in de software werd ingeprogrammeerd. Er is geen enkele mogelijkheid tot controle. Indien ik in één of ander stembureau zou zetelen, zou ik een controle met behulp van 'kasticketjes' afdwingen, zo niet zou ik de stemming boycotten. Er is geen enkele garantie en controle mogelijkheid tot de juistheid van de stemming.
Ik ben informaticus en weet verdomd goed hoe gemakkelijk het is om een deze software aan te passen.
Ik vraag me overigens af, of deze discussie niet zou moeten worden open getrokken naar de media toe? Het is immers de enige manier dit stemcontrole mechanisme af te dwingen en nog klaar te krijgen voor de stembusgang dit jaar.

kaatd · 10 mei 2006, 08:42

Citaat:

Oorspronkelijk geplaatst door oz457

De discussie gaat niet of de computers gehackt zijn, de discussie gaat over een eventuele "bug" die in de software werd ingeprogrammeerd. Er is geen enkele mogelijkheid tot controle.

U kan wel degelijk controleren of de stem die u hebt uitgebracht ook juist geregistreerd staat. U kan (en het is ook uw recht) uw kaart in een andere stemcomputer steken en daar zal u zien of uw stem juist geregistreerd is.

Een uitreksel op papier kan juridisch niet, zeker niet als er nog een copie naar de voorzitter van het telbureau moet. Dat gaat namelijk in tegen het feit dat de stemming geheim is.

Bob · 10 mei 2006, 08:44

Herinner mij nog, dat toen Lambert werd afgevaardigd, om als onafhankelijk waarnemer de Amerikaanse verkiezingen te kontroleren (gepaard gaande met een heuse perskampagne, heb toen wel achtentachtig maal moeten horen dat de amerikanen hem een "dangerous man" noemden, waarmee ze wel zullen bedoeld hebben, "als die brave man op onze stoelen gaat zitten, dan gaat daar niets van over blijven") zeer bescheiden terugkwam. Met als kommentaar, dat wij hier ons electronische stemmen toch ook eens aan ne autdit moesten onderwerpen.

spherelike · 10 mei 2006, 08:52

Raar dat een informaticus pleit voor papier, met printertjes, die defect kunnen geraken, toner, lint, papier en andere technische potentiele problemen.
Wat ga je doen als de printer weigert,na het stemmen, de stem annuleren ? De kiezer een tijdje bezig houden tot reparatie ? Misschien brengt hij bij de tweede beurt wel een proteststem uit tegen de gang van zaken. Waarbij de technieker/reparateur de stem ziet ? Wat met iemand die zijn briefje niet meeneemt, en de volgende komt reeds in het hokje ?

EEn informaticus zou betrere systemen moeten kunnen verzinnen om de software, eens die door de verschillende partijen gecheckt en goedgekeurd is zo te versleutelen/vergrendelen en veilig te bewaren, dat het zo goed als onmogelijk wordt om hier aan te prutsen, in de korte tijd dat de software geinstalleerd is.

Heel het briefjesgedoe kan slechts steekproefgewijs fraude ontdekken, achteraf. Hoeveel mensen zouden hun briefje lezen, alvorens het in de urne te stoppen ? Een dubbel voor de stemplichtige, neemt een loopje met het geheim der stemming, en kan evengoed gebruikt worden om "voordelen" te bekomen bij de schatplichtige politici.
.

maddox · 10 mei 2006, 09:33

Djiezes, de stemcomputers hangen niet op het net, maar er zijn personen verantwoordelijk voor de hard- en software.

Wie heeft die personen gekozen? Op welke schoen zijn de opdrachten geschoeid? Wat zijn de opdrachten?

Ik kan me zo al een paar trukjes om zelfs "onafhankelijke" deurwaarders voor het lapje te houden.

Bijvoorbeeld, als zo'n stemcomputer een test ondergaat kan ik me voorstellen dat een deurwaarder een willekeurige gemeente gaat na-apen. X aantal keer een stem invoeren, en dan vergelijken met wat ie ingevoerd heeft. Een malafiede programeur kan gerust een extra regel code invoeren dat na X% stemmen de computer de voorgeprogrameerde stemmen op de kaarten zetten. Als dit wat subtiel is gedaan valt het zelfs niet op, maar krijgen de bevoordeelde partijen een dikke extra.

Andere truk om de verziekingen te misbruiken is ervoor te zorgen dat stemmers niet annoniem blijven. Stel je voor, een ambtenaar die toch een Vlaams Belang stem durft uit te brengen? Dit vergt gewoon een webcam die een snapshot maakt op het moment iemand een ongewenste stem uitbrengt.
Een stukje beeldvergelijkende software, gekoppeld aan een databank die de stemgerechtigden van dat stemhokje in fotovorm heeft, en presto, we hebben 1 ambtenaar die geen carriere meer heeft.... Of soortgelijke grappen.

circe · 10 mei 2006, 09:38

waarom zou een geprint ticketje de stemming niet meer geheim maken? Je steekt (na controle) dat ticketje toch ook gewoon naamloos in een urne?

een persoonlijke kopij lijkt me niet zo aangewezen, daar moet ik spherelike gelijk in geven. Maar een af te leveren ticketje zie ik echt wel zitten.

MisterXYZ · 10 mei 2006, 09:42

Citaat:

Oorspronkelijk geplaatst door oz457

Graag zou ik bovenstaand onderwerp willen aankaarten VOOR het verkiezingen zijn.
Ik ben niet te vinden voor het computer stemmen zonder een bijkomende controlemogelijkheid. Het is voor programmeerders heel simpel om software aan te passen en op deze manier de verkiezingsresultaten te vervalsen.
Het moet bij wet verplicht zijn dat bij elke stemming in het stemhokje een afdruk moet worden gemaakt van de stemming (een soort kasticketje) dat ook in een urne moet gegooid worden. In het geval dat men wil, kan men de uitslag van de computer vergelijken met de uitslag in de urne.
Ik heb een heel zwaar vermoeden dat bij de afgelopen verkiezingen en de toekomstige verkiezingen wel eens computer fraude zou kunnen gebeuren.
Weet er iemand of deze techniek van kasticket kan afgedwongen worden. Het is de enige manier van controle dat er geen "bug" in de verkiezings software is geslopen.

Inderdaad, fraude is zelfs zeer eenvoudig te plegen met stemmen opgenomen met de computer, en ik vrees samen met u dat er al fraude is gepleegd, al was het maar om één partij... juist die partij stemmen te ontnemen en die stemmetjes toe te voegen aan de rooien en groenen, want die verliezen almaar meer terrein.
Ik zou de werkwijze eens willen kennen over de behandeling van dit stemmen aantal per computer uitgebracht! Maar tot nog toe géén woord hierover, nochthans iedere Belg zou dit moeten weten. Ik zou het zeer op prijs stellen als er op TV zo'n wetenschappelijk verantwoord programma zou komen over het hoe en wat en wanneer er met die stemmen gebeurd en vooral met een argumenten beschrijving komen, die zou aantonen dat fraude onmogelijk zou zijn! met het stemmen per computerinstallatie!
Zolang ik daar géén zekerheid over heb moet stemmen per computer verboden zijn en moeten we stemmen op de aloude manier nl met de POTLOOD op het stembiljet, dat is tenminste een tastbaar en onaanvechtbaar bewijs en fraude gegarandeerd practisch uitgesloten!!

Steben · 10 mei 2006, 10:11

Citaat:

Oorspronkelijk geplaatst door MisterXYZ

Zolang ik daar géén zekerheid over heb moet stemmen per computer verboden zijn en moeten we stemmen op de aloude manier nl met de POTLOOD op het stembiljet, dat is tenminste een tastbaar en onaanvechtbaar bewijs en fraude gegarandeerd practisch uitgesloten!!

Indien men echt fraude wil plegen lukt dat ook met POTLOOD. Het stemsysteem staat daar los van.

MisterXYZ · 10 mei 2006, 10:12

Citaat:

Oorspronkelijk geplaatst door Djiezes

Hier moet toch even genuanceerd worden.
De stemcomputers en de telcomputers kunnen helemaal niet gehackt worden, omdat deze niet zijn aangesloten op het internet.

De uitslagen van de stembureaus worden door de voorzitters op het einde van de kiesverrichtingen op een diskette geschreven middels een automatische procedure waarin niet kan ingegrepen worden. Vervolgens brengt de voorzitter deze diskette, alsook de zak met de magneetkaarten, naar het telbureau waar de resultaten van alle stembureaus opgeteld worden. In geval van twijfel of anomalieën kan er een hertelling gebeuren aan de hand van de magneetkaarten. Als alle stemmen in het telbureau verzameld, geteld en gedubbelcheckt zijn worden deze door de voorzitter via internet doorgestuurd naar Binnenlandse Zaken, en wordt de zgn masterdiskette in een verzegelde enveloppe per koerier én onder politiebegeleiding naar Brussel gebracht.

Gelet op het feit dat er met deze procedure controlemogelijkheden zát zijn, en op het feit dat elke partij waarnemers heeft in de telbureaus, kunnen we vrij zeker zijn dat we in België een systeem hebben waar andere landen veel van kunnen leren.

Wat u hier beweerd is onzin! En wat doen ze met de diskettes in Brussel op het 'ministerie'. Wie gaat dit controleren? ja wie, de politiekers zeker, laat me niet lachen hé, de grootste fraudeurs zijn de politiekers en als ze daar in de gaten krijgen dat het verketterde Vlaams Belang teveel stemmen heeft gekregen gaan ze wachten zeker om fraude te plegen?! die tussen haakjes zeer gemakkelijk uit te voeren is met diskettes en harde schijven, vraag dat maar eens aan informatici, u zal verstomd staan van wat er allemaal kan met die dingen!!!

Kaal · 10 mei 2006, 10:14

Er is een betere manier om de uitslag te controleren.

Hou in elke gemeente een aantal stembureaus gewoon manueel. Stel dat er in gemeente X 12 stembureau's zijn. Drie daarvan moeten dan bij wet manueel stemmen. Sjoemelen met de electronische resultaten wordt dan moeilijk en hoogst riskant, want de verschillen zullen onmiddelijk in het oog springen.

Verder wil il hier toch even herinneren aan de reden waarom wij nu electronisch stemmen : het werd met de jaren steeds moeilijker om burgers te vinden die bereid waren om in de bureau's te zitten en de stemmen te tellen. Een enorm percentage mensen weigerden of vonden nep-excuses uit om het niet te moeten doen, waardoor andere dan in hun plaats moesten treden. Ik heb tot drie maal toe mijn plicht vervuld. Wie ooit geweigerd heeft dat te doen heeft gewoon om de electronische methode gevraagd.

De manuele methode is de veiligste, meest democratische en goedkoopste. Maar je moet wel bereid zijn om je zondag eventueel op te offeren.

10 mei 2006, 00:43	#1
oz457 Lokaal Raadslid Geregistreerd: 7 april 2004 Berichten: 316	Fraude bij verkiezingen in België! Graag zou ik bovenstaand onderwerp willen aankaarten VOOR het verkiezingen zijn. Ik ben niet te vinden voor het computer stemmen zonder een bijkomende controlemogelijkheid. Het is voor programmeerders heel simpel om software aan te passen en op deze manier de verkiezingsresultaten te vervalsen. Het moet bij wet verplicht zijn dat bij elke stemming in het stemhokje een afdruk moet worden gemaakt van de stemming (een soort kasticketje) dat ook in een urne moet gegooid worden. In het geval dat men wil, kan men de uitslag van de computer vergelijken met de uitslag in de urne. Ik heb een heel zwaar vermoeden dat bij de afgelopen verkiezingen en de toekomstige verkiezingen wel eens computer fraude zou kunnen gebeuren. Weet er iemand of deze techniek van kasticket kan afgedwongen worden. Het is de enige manier van controle dat er geen "bug" in de verkiezings software is geslopen. Laatst gewijzigd door oz457 : 10 mei 2006 om 00:44.

10 mei 2006, 06:31	#4
maddox Secretaris-Generaal VN Geregistreerd: 25 september 2002 Locatie: vilvoorde Berichten: 70.138	Devilke, de geldautomaten zijn momenteel nog niet gehackt, omdat de bouwers en programmateurs daarvoor dik betaald zijn, en de banken er echt in geinvesteerd hebben, met backup na backup om de bonafides en "eerlijkheid" van deze technologie te waarborgen. Ik zie onze politici best in staat de programateurs en de ontwikkelaars van de kiesnetwerken te betalen om de gewenste resultaten naar voor te brengen. Laatst gewijzigd door maddox : 10 mei 2006 om 06:32.

10 mei 2006, 08:08	#10
Djiezes Europees Commissaris Geregistreerd: 8 september 2005 Locatie: Kapellen Berichten: 7.380	Hier moet toch even genuanceerd worden. De stemcomputers en de telcomputers kunnen helemaal niet gehackt worden, omdat deze niet zijn aangesloten op het internet. De uitslagen van de stembureaus worden door de voorzitters op het einde van de kiesverrichtingen op een diskette geschreven middels een automatische procedure waarin niet kan ingegrepen worden. Vervolgens brengt de voorzitter deze diskette, alsook de zak met de magneetkaarten, naar het telbureau waar de resultaten van alle stembureaus opgeteld worden. In geval van twijfel of anomalieën kan er een hertelling gebeuren aan de hand van de magneetkaarten. Als alle stemmen in het telbureau verzameld, geteld en gedubbelcheckt zijn worden deze door de voorzitter via internet doorgestuurd naar Binnenlandse Zaken, en wordt de zgn masterdiskette in een verzegelde enveloppe per koerier én onder politiebegeleiding naar Brussel gebracht. Gelet op het feit dat er met deze procedure controlemogelijkheden zát zijn, en op het feit dat elke partij waarnemers heeft in de telbureaus, kunnen we vrij zeker zijn dat we in België een systeem hebben waar andere landen veel van kunnen leren. Laatst gewijzigd door Djiezes : 10 mei 2006 om 08:17.

10 mei 2006, 08:33	#11
oz457 Lokaal Raadslid Geregistreerd: 7 april 2004 Berichten: 316	De discussie gaat niet of de computers gehackt zijn, de discussie gaat over een eventuele "bug" die in de software werd ingeprogrammeerd. Er is geen enkele mogelijkheid tot controle. Indien ik in één of ander stembureau zou zetelen, zou ik een controle met behulp van 'kasticketjes' afdwingen, zo niet zou ik de stemming boycotten. Er is geen enkele garantie en controle mogelijkheid tot de juistheid van de stemming. Ik ben informaticus en weet verdomd goed hoe gemakkelijk het is om een deze software aan te passen. Ik vraag me overigens af, of deze discussie niet zou moeten worden open getrokken naar de media toe? Het is immers de enige manier dit stemcontrole mechanisme af te dwingen en nog klaar te krijgen voor de stembusgang dit jaar. Laatst gewijzigd door oz457 : 10 mei 2006 om 08:34.

10 mei 2006, 08:44	#13
Bob Secretaris-Generaal VN Geregistreerd: 15 oktober 2002 Berichten: 26.858	Herinner mij nog, dat toen Lambert werd afgevaardigd, om als onafhankelijk waarnemer de Amerikaanse verkiezingen te kontroleren (gepaard gaande met een heuse perskampagne, heb toen wel achtentachtig maal moeten horen dat de amerikanen hem een "dangerous man" noemden, waarmee ze wel zullen bedoeld hebben, "als die brave man op onze stoelen gaat zitten, dan gaat daar niets van over blijven") zeer bescheiden terugkwam. Met als kommentaar, dat wij hier ons electronische stemmen toch ook eens aan ne autdit moesten onderwerpen. Laatst gewijzigd door Bob : 10 mei 2006 om 08:52.

10 mei 2006, 06:15	#2
maddox Secretaris-Generaal VN Geregistreerd: 25 september 2002 Locatie: vilvoorde Berichten: 70.138	oz457, alsof de verkiesbare plekken niet op voorhand verdeeld zijn. Eerst en vooral, wie of wat mogen we kiezen? Een stel leugenaars en zakkenvullers, die zichzelf onder de banieren van een "partij" scharen. Ideologiën, onder de vorm van partijstandpunten en beleidslijnen, die even gemakkelijk onder de mat geveegd worden als een doorsnee schandaaltje van een paar €100 000 of een misbruik van de macht toegekend aan de "verkozenen". Neen, onze politici hebben die computers helemaal niet nodig om te knoeien , maar het maakt het alleen wat gemakkelijker. En naturlijk hebben vriendjes weer een leuke bijverdienste.

10 mei 2006, 06:20	#3
devilke Banneling Geregistreerd: 18 oktober 2005 Berichten: 155	een papieren spoor is de beste manier om achteraf en tijdens het stemmen een beetje controle uit te voeren, het lijkt me toch niet moeilijk om van je stem een printje te maken (liefst in dubbel, 1 voor u eigen en 1 voor de tellers/controleurs) dan via steekproeven in een paar gemeentes grondig alles na te tellen. de geld machines van banken in de straat, zijn niet te hacken, en laten verschillende logs na, electronisch en op papier, als dit bij stem computers niet zo is, vraagt men gewoon om problemen en wilde theorieen (vooral van de verliezers natuurlijk)

10 mei 2006, 06:37	#5
devilke Banneling Geregistreerd: 18 oktober 2005 Berichten: 155	een papieren spoor dat uw stem uitprint biedt wel mogelijkheden tot dubbele controle, natuurlijk waterdicht zal wel onmogelijk zijn rekening houdend met de natuur van het beest "politiek"

10 mei 2006, 06:44	#6
maddox Secretaris-Generaal VN Geregistreerd: 25 september 2002 Locatie: vilvoorde Berichten: 70.138	Devilke, hoe ga jij controleren met een uitgeprint papiertje dat er niet gefraudeerd is? Het enige wat nodig is aan de verzamelpunten al "urnen" te hebben, gevuld met de "juiste" stemmen. Hoe minder verzamelpunten voor het papieren spoor, hoe makkelijker dat is. Of een andere manier om te frauderen. Er zijn tegenwoordig schermen met een ingebouwde, haast niet te ziene webcam. Met een beetje moeite zie je die webcam niet. Men stemt X, en er word een foto gemaakt.Deze word doorgestuurd naar een centrale databank. Leuk vergelijkingsmateriaal om nadien te zien wie er in aanmerking komt voor een "speciale" behandeling....

10 mei 2006, 07:34	#7
PAJOT Banneling Geregistreerd: 13 juni 2003 Berichten: 6.792	EEN OLIGARCHIE VAN INFORMATICI [11/06/2003] - Is het electronisch stemmen wel zo betrouwbaar als men altijd beweert? Wat was er mis met de oude democratische potloodjes? Onze huiscolumnist Marc Joris ging op onderzoek. Het was alsof de duivel ermee speelde. In september 2002 liep de stemming over de nieuwe kieswetgeving in het honderd omdat de gloednieuwe computer in de Kamer het liet afweten. Toen bleef de schade beperkt tot een paar dagen uitstel, een aantal gefrustreerde parlementsleden. Maar wat zouden de gevolgen zijn geweest als zo’n fout zich had voorgedaan bij échte verkiezingen, in de computers die de stemmen registreren en tellen? In de Kamer kon iedereen de stemverrichtingen op het scherm volgen. Daar vielen de abnormaliteiten natuurlijk onmiddellijk op. Bij echte verkiezingen zouden er duizenden stemmen verloren kunnen gaan zonder dat iemand het merkte. Achteraf zou men alleen kunnen speculeren over de redenen van de onverwachte achteruitgang van partij A of de onverhoopte winst van partij B. Maar de echte reden zou misschien nooit ontdekt worden. Computerfouten In Waarschoot had men op 18 mei 2003 bij wijze van test een experiment met tickets uitgevoerd: bij elke electronisch uitgebrachte stem werd een ticket afgedrukt, dat daarna in een stembus werd gestopt. Zo zou het electronisch stemmen gecontroleerd kunnen worden. Die proef was niet overbodig. Bij het natellen bleek er een verschil van 55 stemmen te zijn tussen de getelde tickets en de geregistreerde stemmen op de computerschijven. Waarschoot is maar een klein stadje. In totaal werden er slechts 11 784 stemmen uitgebracht voor Kamer en Senaat samen. Als de computers in heel het land hetzelfde foutenpercentage hebben, dan zijn er alleen al op de Kamerlijsten tienduizenden stemmen verkeerd geregistreerd, en nog eens een vergelijkbaar aantal op de Senaatslijsten. Als het hier om onopzettelijke vergissingen gaat, dan moeten die verkeerd geregistreerde stemmen willekeurig verdeeld zijn over alle partijen. Niemand heeft daar dan voor- of nadeel bij. Maar als die afwijkingen voortkomen uit manipulaties door een handige programmeur, dan zou het wel eens kunnen dat die tienduizenden stemmen allemaal van dezelfde partij zijn “afgeroomd.” En dat kan wel een paar zetels verschil maken. Als U trouwens denkt dat computers geen domme fouten kunnen maken bij het tellen van stemmen, kijk dan eens op http://www.fgov.be/pl/plb/nllb01.htm (Als deze link niet werkt, zoek dan met Google de trefwoorden “sociale verkiezingen 2000” en “Wallonië”). Daar kunt U vaststellen dat bij de sociale verkiezingen van 1995 een encoderingsfout werd gemaakt, waardoor sommige uitslagen verkeerd werden weergegeven. Alsof dat nog niet onrustwekkend genoeg is: die fout werd pas vijf jaar later ontdekt. En de meest lachwekkende blunder werd in 2000 in Veurne gemaakt: daar moesten de provincieraadsverkiezingen overgedaan worden omdat de geniale en onfeilbare programmeurs van Binnenlandse Zaken de lijst van het Vlaams Blok “vergeten” waren. Niet een paar honderd of een paar duizend stemmen, maar een volledige lijst! Bij Monty Python zouden ze zoiets niet in een scenario durven verwerken omdat het te absurd is. En niemand had dat opgemerkt tot de dag van de verkiezingen zelf. Is uw vertrouwen in de informatici van Binnenlandse Zaken toch een beetje aan het wankelen gegaan? Het heeft mij trouwens altijd verbaasd dat men in Veurne alleen de provincieraadsverkiezingen liet overdoen. Bij de gemeenteraadsverkiezingen was met dezelfde computers en dezelfde programma’s gestemd en geteld, en niemand leek zich af te vragen of daar ook niet was geknoeid. Of daar misschien ook geen “vergissingen” waren gemaakt. Niemand vond het vreemd dat de CVP in Veurne tegen alle verwachtingen een grote overwinning had behaald. Maar dat zal wel weer toeval zijn geweest… Bedrog in Brussel? De knagende twijfel over het elektronisch stemmen dateert al van het vorige millennium. Enige maanden vóór de “moeder van alle verkiezingen” in 1999 had een prominent wetenschapper als Gerard Bodifée nog gewaarschuwd tegen mogelijk bedrog bij het registreren van de stemmen per computer. Sommige mensen hebben een atavistische achterdocht tegen alles wat met wetenschap, informatica en moderne technologie te maken heeft, maar daar kan men Bodifée niet van beschuldigen. Hij gelooft zeer sterk in de positieve aspecten van wetenschappelijke vooruitgang. Men had zijn waarschuwing tegen electorale fraude met stemcomputers dus ernstiger moeten nemen. Ik moest herhaaldelijk aan zijn artikel terugdenken toen ik in 1999 de onlogische verkiezingsuitslagen in het Brussels gewest op mijn TV-scherm zag verschijnen. De verkiezingsresultaten in Brussel vertoonden toen een verdachte discontinuïteit met die in de rest van Vlaanderen. Bijna overal elders waren zowel de VLD als de VU vooruitgegaan, maar in Brussel hadden ze verloren. Dat fenomeen is tot op heden onverklaard gebleven. Dat het toenmalige kartel SP!Aga lichtjes achteruitging was niet zo onverklaarbaar: het verlies van de SP kon misschien niet volledig gecompenseerd worden door de winst van Agalev. Het was ook vreemd dat de CVP in Brussel goed had standgehouden. Alsof er daar geen dioxinecrisis was geweest! Aten ze daar misschien alleen kaviaar en nachtegalentongetjes, maar nooit gewone kippen en eieren? Dachten de Brusselaars misschien dat zij immuun waren voor dioxine? In sommige arrondissementen had een populair CVP-kopstuk de schade nog wat beperkt, maar zo’n stemmentrekker had de CVP in Brussel niet. Alles wees erop dat de CVP in Brussel een historische afstraffing zou krijgen, minstens even erg als in de rest van Vlaanderen. Maar om onverklaarbare redenen was dat niet gebeurd. De CVP was in heel Vlaanderen achteruitgeboerd. Hetzelfde lot had haar zusterpartij PSC in Wallonië getroffen. Alleen in Brussel was de partij intact gebleven. Toevallig, puur toevallig natuurlijk, gebeurde dat in het enige arrondissement waar een overwinning van het Vlaams Blok de instellingen had kunnen blokkeren. België had desnoods kunnen overleven met een VB-meerderheid in Antwerpen, maar niet met een VB-meerderheid in de Nederlandse taalgroep in het Brussels gewest. Had de Brusselse CVP zo’n hondstrouwe kiezers? Of had ze zo’n goede programmeurs? Bokkensprongen en leugens Voor zover ik weet werd in Vlaanderen zelf in 1999 geen significant verschil vastgesteld tussen de arrondissementen waar met potlood en papier werd gestemd, en die waar elektronisch werd gestemd. Dat wees erop dat daar niet geknoeid was met de programma’s. Dat is een argument tegen de computercritici. Brussel was echter een ander paar mouwen. Daar waren enkele zeer verdachte voortekenen. Volgens de officiële versie moest er in Brussel op voorhand een taalkeuze gemaakt worden, omdat het zogezegd onmogelijk was zowel de Franstalige als de Nederlandstalige lijsten op één scherm te tonen. Dat was duidelijk een drogreden. Bij de verkiezingen van 1995 kwamen er in Brussel vier lijsten meer op dan in 1999, en toen kon dat wel op één scherm. De officiële versie klopt dus niet. Het Ministerie van Binnenlandse Zaken had dus gelogen, en dat is een zéér sterk argument voor de computercritici. Wat was de echte reden voor die verplichte taalkeuze? Is het zo gewaagd te veronderstellen dat het programma voor de Nederlandstalige lijsten lichtjes “aangepast” werd, en voor de Franstalige lijsten niet? Als iemand een logische en eerbare verklaring vindt voor die aperte onwaarheid, dan moet hij er maar mee voor de dag komen. Ook het beate optimisme van sommige Brusselse CVP-ers vóór de verkiezingen van 1999 was een verdacht voorteken. Terwijl al hun partijgenoten maagzuur, darmkolieken en nachtmerries kregen van de naderende ondergang, straalden enkele Brusselse tsjeven van vertrouwen en optimisme. Dagen op voorhand liepen zij al met triomfantelijke glimlach rond te paraderen. En inderdaad, de CVP leed overal een smadelijke kippennederlaag… behalve in Brussel. Het was alsof die CVP-ers het op voorhand in een kristallen bol hadden gezien. Waarop was hun zorgeloze optimisme gebaseerd? Hadden zij zo’n onfeilbare telepathische gaven dat zij hart en nieren van hun kiezers konden doorgronden? Hadden zij de toekomst laten voorspellen door een begaafde zigeunerin? Of door enkele handige informatici die de Brusselse CVP hadden gegarandeerd dat het ondanks het charisma van Demol en de dioxine van de kippen goed zou aflopen. Er zat in 1999 nog een rare bokkensprong in de verkiezingsresultaten. Het Vlaams Blok had in Brussel een grote sprong voorwaarts gemaakt, onder andere dank zij een intensieve tweetalige campagne, en dank zij de charismatische persoonlijkheid van Johan Demol, die toen een nationale beroemdheid was. Ondanks die spectaculaire stemmenwinst behaalde het Vlaams Blok niet de verhoopte blokkeringsmeerderheid binnen de Vlaamse taalgroep. Maar er zat dus een vreemde franje aan de statistieken… Hoe kon men bijvoorbeeld verklaren dat het Vlaams Blok voor de senaat – waar Demol lijstduwer was - zelfs in Schaarbeek lichtjes achteruit was gegaan? Uitgerekend in de thuisbasis van Johan Demol, en uitgerekend na de moord op Patrick Mombaerts. Overal buiten Brussel, waar de toestand veel minder erg was, had het Vlaams Blok winst geboekt, soms zelfs spectaculair. Maar juist in Schaarbeek zou de partij dan terrein verloren hebben? De grillen van de kiezer zijn dikwijls ondoorgrondelijk. Maar dit was toch zeer, zeer vreemd. Bij normale verkiezingen zou men in zo’n geval een hertelling eisen. Maar met computerverkiezingen is zo’n democratische controle natuurlijk onmogelijk. Democratische controle In verschillende Franstalige publicaties, onder andere Le Journal du Mardi en Ciné Revue waren al voor de “moeder van alle verkiezingen” enkele kritische artikelen gepubliceerd over de onbetrouwbaarheid van het informaticasysteem dat gebruikt wordt bij het elektronisch stemmen. De kritiek was niet afkomstig uit kringen die altijd anti-technologie zijn, maar van informaticaspecialisten als Nabil Antoun, een voormalig medewerker van Banksys en zelfs van de Franstalige Liga voor de Rechten van de Mens. Meerdere Franstalige politici gaven trouwens toe dat het systeem onbetrouwbaar was. Die kritiek dateerde van voor 13 juni, dus het was geen zure reactie van slechte verliezers die hun nederlaag op de computer willen afwentelen. Vanuit technologisch oogpunt kan er natuurlijk geen bezwaar zijn tegen electronisch stemmen: computers kunnen ruimtetuigen naar de manen van Saturnus gidsen, en geleide bommen recht in de mond van een Afghaanse grot laten vliegen, of door een venster van een paleis van Saddam. Waarom zouden ze geen verkiezingsresultaten kunnen registreren en tellen? In principe is ook informatica controleerbaar. Programma’s kunnen nagelezen en getest worden. Bekwame en onafhankelijke informatici zouden een frauduleus programma voor het tellen en/of registreren van stemmen waarschijnlijk wel ontdekken. Bekwame mensen vinden kan hier geen probleem zijn: er zijn genoeg briljante informatici. Maar is aan de vereiste van onafhankelijkheid ook voldaan? Programmeurs die voor de Nasa werken hebben er geen belang bij dat een ruimtevlucht mislukt – hoewel er al minste één ruimtetuig is verloren gegaan door een stomme informaticafout, waardoor niet alle inches in centimeters waren omgezet… Het Ministerie van Binnenlandse Zaken wordt echter steeds gecontroleerd door één bepaalde politieke partij, die zelf ook aan de verkiezingen deelneemt. Zij is dus tegelijk rechter en partij. Zij werven de specialisten aan die alles moeten programmeren en controleren. Het is een typisch geval van het dilemma: “Wie bewaakt de bewakers?” De mogelijkheden voor fraude liggen dan toch voor het grijpen? Vanuit democratisch oogpunt is computerstemmen een twijfelachtige zaak. Het volstaat niet dat een handvol hoogopgeleide specialisten de kiesverrichtingen kan controleren. In een democratische staat moet iedere burger met een normale intelligentie kunnen controleren of er eerlijk werd gestemd. Anders komen we terecht in een oligarchie van programmeurs en informatici. Hackers Zelfs in de best beveiligde computersystemen van het heelal dringen soms hackers binnen. Sommigen neuzen alleen maar een beetje rond in supergeheime documenten, anderen laten het computerequivalent achter van graffiti als “Kilroy was here”, en er is ooit een cyberpsychopaat geweest die voor de grap de gegevens van kankerpatiënten in een kliniek veranderde, zodat een heleboel mensen verkeerde doses straling en medicatie kregen. Als zelfs het Pentagon en de Nasa zich niet efficiënt kunnen afschermen tegen hackers, hoe zou dan het armzalige Belgische Ministerie van Binnenlandse Zaken dat wel kunnen? Als een alleenstaande hacker als Red Attack kon binnendringen in de computersystemen van Skynet en de Generale, wie garandeert ons dan dat anderen niet kunnen binnendringen in de verkiezingscomputers van Binnenlandse Zaken? Hacken is niet altijd het werk van geïsoleerde amateurs. Het kan ook gebeuren in opdracht van een grote politieke partij of zelfs van het Ministerie van Binnenlandse Zaken zelf. Want zoals altijd in zo’n gevallen komt de ergste dreiging niet van buitenaf, maar van insiders. Bij bankfraude moet men de schuldige meestal ook bij het eigen personeel zoeken… En dan hebben we het niet gehad over de mogelijkheden om virussen binnen te smokkelen. Ik denk niet dat er virussen bestaan die de verkiezingsresultaten kunnen vervalsen. Maar er zijn ongetwijfeld genoeg van die hardnekkige onderkruipseltjes die computerverkiezingen deskundig zouden kunnen saboteren. Telbureau’s Het is natuurlijk onaangenaam als men opgevorderd wordt om in een telbureau te zetelen. Maar zo’n telbureau is wel een bij uitstek democratische en doorzichtige instelling: het wordt gevormd door een aantal willekeurige, onafhankelijke burgers die min of meer door het lot worden uitgekozen. Ze kunnen door gewone getuigen gecontroleerd worden, en als er betwisting ontstaat kan men desnoods hertellen. Een democratischer en transparanter systeem is nauwelijks denkbaar. Waarschijnlijk daarom moest het afgeschaft worden. Het officiële argument luidt dat men slechts met de grootste moeite personeel vindt om de telbureau’s te bemannen. Inderdaad, steeds meer mensen verzinnen steeds vernuftiger smoezen om daaraan te ontsnappen. Maar met een fractie van het geld dat men nu heeft uitgegeven aan computers en software zou met alle tellers, voorzitters en bijzitters een eerlijke vergoeding kunnen uitbetalen, in plaats van de aalmoes die ze nu krijgen voor een hele zondag saai en ondankbaar papierwerk. Een betere verloning gekoppeld aan effectieve boetes voor ontduikers zou dat probleem in een handomdraai oplossen zonder de grondvesten van de democratie te ondergraven. Democratie ondermijnd Want laat ons nuchter zijn: dat gebeurt nu. De invoering van computerstemmen raakt het hart van de democratie. Het is voor een democratie niet alleen van levensbelang dat het registreren en tellen van de stemmen correct verloopt. Het is al evenzeer van levensbelang dat ook de gewone kiezer zijn vertrouwen in het systeem behoudt. Want op dat vertrouwen is heel de democratische consensus gebaseerd. Het is niet genoeg dat de stemprocedure eerlijk en foutloos verloopt. De overheid moet ook kunnen bewijzen dat het er eerlijk aan toe gaat. Ook voor de gewone kiezer die geen doctoraat in informatica heeft behaald. Zo’n bewijs is in het huidige systeem van computerstemmen onmogelijk. En daarom deugt het systeem niet. Het is gebaseerd op kennis die slechts toegankelijk is voor een kleine intellectuele elite. Er blijft te veel ruimte voor twijfel, er is te veel gebaseerd op goed vertrouwen en blind geloof. Dat is misschien mooi in een kerk of in een huwelijk, maar in de politiek getuigt dat van een gevaarlijke en naïeve lichtzinnigheid. Democratie is gegrondvest op een gezond wantrouwen tegenover de menselijke aard, en nog meer tegenover de overheid. Een echt democratisch systeem is niet gebaseerd op naïef vertrouwen, maar op transparantie, inzagerecht en controleerbaarheid. Al die elementen ontbreken in het huidige stelsel van electronisch stemmen. De criciti zullen natuurlijk beweren dat ik geen enkel bewijs voor computerfraude heb aangehaald. Dat is juist. Ik heb dat ook nooit beweerd. Er zijn een aantal aanwijzingen en verdachte elementen, maar geen bewijzen. Op grond daarvan zou geen enkele rechtbank iemand veroordelen. Maar in deze context is dat de verkeerde redenering. De burger moet niet kunnen bewijzen dat er eventueel geknoeid is. Hier moet de overheid kunnen bewijzen dat het systeem waterdicht en fraudebestendig is. Of in alle geval waterdichter en fraudebestendiger dan het oude systeem met potlood en papier. En juist dat kan ze niet… Eenvoud en potloden Het zou al een grote sprong voorwaarts zijn als men, zoals in Waarschoot, overal met stemtickets werkte, waarbij de computer de uitgebrachte stem afdrukt op een biljetje dat daarna in een urne wordt gestoken, net zoals een gewoon papieren stembiljet. Als er dan een betwisting of een defect is, dan kan men tenminste nog natellen. En men zou na elke verkiezing in enkele tientallen gemeenten bij wijze van steekproef de tickets kunnen natellen. Dat zou de mogelijkheden van potentiële fraudeurs enorm inperken. Maar eigenlijk moet men het allemaal niet zo moeilijk maken. Laat ons terugkeren naar het oude vertrouwde systeem: papieren stembrieven en rode potloodjes. Die kunnen niet crashen en niet gehackt worden, daar kunnen geen virussen inzitten, ze werken zelfs als de electriciteit uitvalt en ook de sluwste programmeur kan er niet mee prutsen. Als er een zuurpruim klaagt over fraude kan men gewoon de jutezakken opnieuw opensnijden en alles hertellen, desnoods voor het oog van de camera, desnoods met getuigen van alle partijen erbij. Eenvoud is het kenmerk van het ware. Ook van de ware democratie. Marc Joris

10 mei 2006, 07:40	#8
maddox Secretaris-Generaal VN Geregistreerd: 25 september 2002 Locatie: vilvoorde Berichten: 70.138	Goeie tekst Pajot, kan ik me in terugvinden.

10 mei 2006, 08:03	#9
spherelike Europees Commissaris Geregistreerd: 25 april 2006 Berichten: 6.025	En ik die dacht dat Brussel grotendeels met papier werkte, van die grote bladen, die je niet openkrijgt in een stemhokje. En moeten we niet altijd lang wachten op de uitslag ? Ik wist ook niet dat de stemcomputers in de lokalen op het web stonden, en zo voor hackers toegankelijk waren.

10 mei 2006, 08:52	#14
spherelike Europees Commissaris Geregistreerd: 25 april 2006 Berichten: 6.025	Raar dat een informaticus pleit voor papier, met printertjes, die defect kunnen geraken, toner, lint, papier en andere technische potentiele problemen. Wat ga je doen als de printer weigert,na het stemmen, de stem annuleren ? De kiezer een tijdje bezig houden tot reparatie ? Misschien brengt hij bij de tweede beurt wel een proteststem uit tegen de gang van zaken. Waarbij de technieker/reparateur de stem ziet ? Wat met iemand die zijn briefje niet meeneemt, en de volgende komt reeds in het hokje ? EEn informaticus zou betrere systemen moeten kunnen verzinnen om de software, eens die door de verschillende partijen gecheckt en goedgekeurd is zo te versleutelen/vergrendelen en veilig te bewaren, dat het zo goed als onmogelijk wordt om hier aan te prutsen, in de korte tijd dat de software geinstalleerd is. Heel het briefjesgedoe kan slechts steekproefgewijs fraude ontdekken, achteraf. Hoeveel mensen zouden hun briefje lezen, alvorens het in de urne te stoppen ? Een dubbel voor de stemplichtige, neemt een loopje met het geheim der stemming, en kan evengoed gebruikt worden om "voordelen" te bekomen bij de schatplichtige politici. .

10 mei 2006, 09:33	#15
maddox Secretaris-Generaal VN Geregistreerd: 25 september 2002 Locatie: vilvoorde Berichten: 70.138	Djiezes, de stemcomputers hangen niet op het net, maar er zijn personen verantwoordelijk voor de hard- en software. Wie heeft die personen gekozen? Op welke schoen zijn de opdrachten geschoeid? Wat zijn de opdrachten? Ik kan me zo al een paar trukjes om zelfs "onafhankelijke" deurwaarders voor het lapje te houden. Bijvoorbeeld, als zo'n stemcomputer een test ondergaat kan ik me voorstellen dat een deurwaarder een willekeurige gemeente gaat na-apen. X aantal keer een stem invoeren, en dan vergelijken met wat ie ingevoerd heeft. Een malafiede programeur kan gerust een extra regel code invoeren dat na X% stemmen de computer de voorgeprogrameerde stemmen op de kaarten zetten. Als dit wat subtiel is gedaan valt het zelfs niet op, maar krijgen de bevoordeelde partijen een dikke extra. Andere truk om de verziekingen te misbruiken is ervoor te zorgen dat stemmers niet annoniem blijven. Stel je voor, een ambtenaar die toch een Vlaams Belang stem durft uit te brengen? Dit vergt gewoon een webcam die een snapshot maakt op het moment iemand een ongewenste stem uitbrengt. Een stukje beeldvergelijkende software, gekoppeld aan een databank die de stemgerechtigden van dat stemhokje in fotovorm heeft, en presto, we hebben 1 ambtenaar die geen carriere meer heeft.... Of soortgelijke grappen.

10 mei 2006, 09:38	#16
circe Secretaris-Generaal VN Geregistreerd: 22 december 2002 Locatie: Antwerpen Berichten: 49.144	waarom zou een geprint ticketje de stemming niet meer geheim maken? Je steekt (na controle) dat ticketje toch ook gewoon naamloos in een urne? een persoonlijke kopij lijkt me niet zo aangewezen, daar moet ik spherelike gelijk in geven. Maar een af te leveren ticketje zie ik echt wel zitten.

10 mei 2006, 10:14	#20
Kaal Minister-President Geregistreerd: 20 november 2003 Berichten: 4.367	Er is een betere manier om de uitslag te controleren. Hou in elke gemeente een aantal stembureaus gewoon manueel. Stel dat er in gemeente X 12 stembureau's zijn. Drie daarvan moeten dan bij wet manueel stemmen. Sjoemelen met de electronische resultaten wordt dan moeilijk en hoogst riskant, want de verschillen zullen onmiddelijk in het oog springen. Verder wil il hier toch even herinneren aan de reden waarom wij nu electronisch stemmen : het werd met de jaren steeds moeilijker om burgers te vinden die bereid waren om in de bureau's te zitten en de stemmen te tellen. Een enorm percentage mensen weigerden of vonden nep-excuses uit om het niet te moeten doen, waardoor andere dan in hun plaats moesten treden. Ik heb tot drie maal toe mijn plicht vervuld. Wie ooit geweigerd heeft dat te doen heeft gewoon om de electronische methode gevraagd. De manuele methode is de veiligste, meest democratische en goedkoopste. Maar je moet wel bereid zijn om je zondag eventueel op te offeren.