Waarom de Holocaust weer kan gebeuren

[skye]

Op de jaarlijkse gedenkdag van de Holocaust wordt verzocht om de miljoenen slachtoffers van de nazi-concentratiekampen te herdenken. Het doel is niet alleen om de slachtoffers te eren, maar om te leren wat zulke duivelachtigheid op zo'n grote schaal mogelijk heeft gemaakt en te voorkomen, dat dit ooit meer gebeurt. Dat is echter precies datgene wat we niet hebben geleerd.

De opkomst van het nazisme wordt vaak toegeschreven aan niet fundamentele factoren, zoals de wroeging, die werd veroorzaakt door het verdrag van Versailles in 1919 of de wanhoop die werd gegenereerd door de grote crisis van de jaren 30. Of, als er al een fundamentele ideologische verklaring wordt gegeven, dan worden ons verteld dat de Duitsers het kapitalisme en individualisme in te sterke mate hadden omarmd. De eigenlijke oorzaak van het nazisme was echter ideologisch en precies het tegenovergestelde van het kapitalisme en het individualisme. Het nazisme floreerde dankzij de ethiek van het ontzien en de opoffering van het eigen individu.

Hitler zelf gaf de morele funderingen aan van het nazisme:

,,Het is dus noodzakelijk, dat het individu zich eindelijk moet gaan realiseren, dat zijn eigen ego niet belangrijk is.... Deze gedachtegang, die de belangen van het ego ondergeschikt maakt aan de instandhouding van de gemeenschap, is in werkelijkheid de belangrijkste voorwaarde voor elke menselijke cultuur..... De oorspronkelijke houding van hoe zo'n daad tot stand komt noemen we idealisme, dit om onderscheid te maken met het egoïsme en de zelfzucht. Met deze houding bedoelen we, dat het individu offers brengt aan de gemeenschap, aan zijn medemens."

Geschiedkundigen verwerpen doorgaans zulke verklaringen. Het idee dat zelfopoffering synoniem is met de deugd is voor hen te oncontroversieel om dit in verband te brengen met het nazisme. Zulke uitlatingen worden dan ook overwegend gezien als een façade om de werkelijke agenda van de nazi's te verhullen.

Maar hoe zou het zijn als dit gezichtspunt fout blijkt te zijn? Hoe zou het zijn, als het precies de deugdelijk klinkende retoriek was van de nazi's, die hun kwaad op de wereld heeft losgelaten?

Neem nu de volledig logische uitleg van de altruïstische opoffering van het individu. Dat betekent niet de liefdadigheid naar anderen toe, maar de dienstbaarheid. Als de opoffering aan anderen de essentie is van de deugd, hoe kan iemand dan worden toegestaan om zijn eigen doelen te bereiken en zijn eigen geluk te zoeken? Als de gemeenschap geld nodig heeft, is het de plicht van het individu om zijn geloof daaraan op te offeren en wanneer de natie aangeeft dat bepaalde personen gevaarlijk zijn, dan moeten deze worden opgeofferd. De collectieve noden en niet de belangen en de rechten van het individu, worden daardoor de standaarden van goed en kwaad.

Ten aanzien van zo'n filosofie kan niemand klagen als de nazi's de lonen van de arbeiders bevriezen, want de natie heeft goedkopere tanks nodig. Niemand kan protesteren, wanneer Hitler zijn politieke tegenstanders arresteert, want de natie heeft een grotere eenheid nodig. En niemand kan zich verzetten, wanneer de joden worden gemarteld en vermoord, want de natie heeft een Arische zuiverheid nodig. Zoals Leonard Peikoff schreef in 'The Ominous Parallels', een studie van de filosofische vergelijkingen tussen Amerika vandaag de dag en het Duitsland van voor Hitler: ,,De tegenstanders van het nazisme werden ontwapend, omdat zij onbaatzuchtigheid vereenzelvigden met deugd, maar zij konden niet vermijden te erkennen dat het nazisme, hoewel misplaatst, toch een vorm van moreel idealisme was.

De meeste mensen vermijden deze scherpe implicaties door middel van het terugvallen op een compromis tussen zelfopoffering en zelfbelang. De roep om opoffering is goed zeggen ze, maar zou niet 'te ver' moeten worden doorgetrokken. De fascisten veroordeelden deze aanpak als huichelarij. Ze namen de moraliteit tot opoffering naar haar logische conclusie, want zij stelden, in de woorden van de Italiaanse fascist Alfredo Rocco, dat de noodzaak tot opoffering zelfs tot een totale wegcijfering van het individu moest leiden, iets waar de oude doctrines weinig ruimte in lieten. De nazi's brachten alles wat Rocco had gepredikt in de praktijk.

Een holocaustoverlevende, genaamd Bruno Bettelheim schreef: ,,Een centrale doelstelling van de concentratiekampen was, om de gevangenen als individuen te breken en hen te veranderen in een meegaande massa". ,,Er zijn geen individuele Duitsers meer", zo schreef een nazieauteur; ,,ieder is alleen van enige betekenis door middel van zijn diensten aan de staat." Het doel van het nationaal-socialisme was de voortdurende opoffering van het individu, de opoffering van zijn gedachten, zijn onafhankelijkheid en uiteindelijk zijn persoon.

Een vrij land is gebaseerd op precies het tegenovergestelde principe. Om zich te beschermen, tegen wat men noemde ,,de tirannie van de meerderheid," onderstreepten de Amerikaanse oprichters het recht van het individu op ,,leven, vrijheid en de zucht naar geluk." De onderliggende fundering van de Amerikaanse regering was de ethiek van het individualisme, het gezichtspunt, dat het individu niet ondergeschikt moet worden gemaakt aan het collectief. Dat hij of zij een moreel recht heeft om zijn of haar eigen belangen na te streven en dat iedere rationele mens de voordelen plukt van zo'n systeem.

Ofschoon tegenwoordig zelfopoffering klaarblijkelijk wordt gezien als ‘goed’, is het waar dat de meeste mensen geen zuiver en eenduidig systeem willen van opoffering zoals dat in de praktijk werd gebracht door de nazi's. Als echter het principe van zelfopoffering wordt aanvaard, dan kan geen enkele hoeveelheid van deze 'deugd' worden veroordeeld als zijnde 'te veel'.

We zullen niets hebben geleerd van de lessen, die de Holocaust ons leerden, totdat we de aanbidding van de zelfopofferingcultus geheel verwerpen en de moraliteit van het individualisme herontdekken.

Robert W. Tracinski

Robert W. Tracinski is een wetenschapper, auteur, docent aan het Ayn Rand Instituut in de Verenigde Staten. Dit artikel is eerder gepubliceerd in het Capitalism Magazine op 22 april 2003 (www.capmag.com)

Vertaling door Albert Spits.

[C uit W]

(ik zal piano voor zijn)

Stem daarom niet voor

Filip Dewinter

Van het Vlaams BLOK
Want zij aanbidden de nazi's

[Celebfin]

Groot gelijk Cuit W!Een aanrader voor iederen zijn de 2 Maus-strips van Art Spiegelman, zeer aangrijpend.[/i]

[skye]

Oorspronkelijk geplaatst door C uit W

(ik zal piano voor zijn)

Stem daarom niet voor

Filip Dewinter

Van het Vlaams BLOK
Want zij aanbidden de nazi's

Het was mijn bedoeling een discussie op te starten over individualisering en solidariteit. Gelieve voor één keer het blok er niet bij te betrekken.

[C uit W]

Oorspronkelijk geplaatst door skye

Het was mijn bedoeling een discussie op te starten over individualisering en solidariteit. Gelieve voor één keer het blok er niet bij te betrekken.

... Ik meende dat niet, ik trok het blok er niet bij, ik trok the piano erbij
Anyway, ik vind de conclusie niet zo goed.
Oproepen tot algemeen individualisme dmv te teren nazisme, vind ik een beetje goedkoop.
Wat je natuurlijk wel kan stellen is dat totalitaire regimes collectivisme gebruiken-misbruiken, maar dit geldt niet enkel voor nazisme.
Maar ik zeg het nog eens, het is eerder een beetje een open deur intrappen, en een makkelijke vijand uitzoeken om de eigen idealen te verheerlijken.

[Darwin]

Ik vind dat er eens dringend werk moet gemaakt worden van onderzoek naar het gedrag van mensen onder invloed van grote samenlevingen, van ideologiën en religies.

Wat maakt dat mensen zich zus en zo gedragen? Welke mechanismen zitten daar achter?

Zo'n "psychologie van de mens in de massa-samenleving" zou ons duidelijk moeten maken waarom mensen indertijd met de nazi's heulden en waarom nu nog altijd zoveel mensen de islam aanhangen of verheerlijken.

Als we dat uitgevlooid hebben kunnen we de samenleving immers zodanig inrichten dat met de menselijke sterkten of zwakten wordt rekening gehouden. En zo kan later veel miserie voorkomen worden.

Nu tasten we maar wat in het duister en kijken we als verlamd toe naar wat er om ons heen gebeurt of we nemen ondoordachte beslissingen onder druk van de omstandigheden, met dikwijls zeer nefaste consequenties achteraf.

[Mustapha]

Jah het zal je zeker lukken om met een niet-exacte wetenschappen iets te willen realiseren.

Als je zin hebt om 6miljard mensen individueel te onderzoeken tot de diepste celletje...ga je gang.

Wereld inrichten? Hoe inrichten? Is Darwin Darwin niet meer?

[dejohan]

Oorspronkelijk geplaatst door Darwin

Ik vind dat er eens dringend werk moet gemaakt worden van onderzoek naar het gedrag van mensen onder invloed van grote samenlevingen, van ideologiën en religies.

Wat maakt dat mensen zich zus en zo gedragen? Welke mechanismen zitten daar achter?

Zo'n "psychologie van de mens in de massa-samenleving" zou ons duidelijk moeten maken waarom mensen indertijd met de nazi's heulden en waarom nu nog altijd zoveel mensen de islam aanhangen of verheerlijken.

Als we dat uitgevlooid hebben kunnen we de samenleving immers zodanig inrichten dat met de menselijke sterkten of zwakten wordt rekening gehouden. En zo kan later veel miserie voorkomen worden.

Nu tasten we maar wat in het duister en kijken we als verlamd toe naar wat er om ons heen gebeurt of we nemen ondoordachte beslissingen onder druk van de omstandigheden, met dikwijls zeer nefaste consequenties achteraf.

Darwin, als we zouden doorhebben hoe al die mechanismen werken, en we zouden ze kunnen sturen dan zitten we binnen de kortste keren in het Orwelliaanse 1984. Ik ben BLIJ dat we dat allemaal niet weten.

[Darwin]

Bang voor wetenschap en voor zelfkennis?

Hoe is dat toch mogelijk?

[dejohan]

Bwanee gij, ik ben zelf humane wetenshapper. Het is daarom dat ik het zeg.

Ik ben met je akkoord, het zou geweldig zijn mochten we de oorzaken voor extremisme kunnen teniet doen.
Maar je kan de lijn ook verder trekken, en dan wordt het zeer gevaarlijk. Stel je eens voor dat we mensen zouden kunnen beïnvloeden zodat ze zich niet meer 'deviant' gaan gedragen, niet meer in fascisme of fundamentalisme of een ander extremisme gaan geloven. We zouden mensen dus met ander woorden kunnen beïnvloeden in hun politiek gedrag en hun voorkeur. De eerste beste president met slechte bedoelingen die dit kan is president voor het leven. Als je de bevolking hun gedachten kan controleren zit je een Orweliaanse nachtmerrie.
Dit is natuurlijk een licht overdreven voorstelling, maar ik wil je toch er op wijzen dat er gevaren aan verbonden zijn.

[skye]

Oorspronkelijk geplaatst door Darwin

Ik vind dat er eens dringend werk moet gemaakt worden van onderzoek naar het gedrag van mensen onder invloed van grote samenlevingen, van ideologiën en religies.

Ik wilde gewoon even reageren op al die mensen die zo hun mond vol hebben van "solidariteit", "mensenrechten", "gelijkheid".

Het ironische is dat zij juist diegene zijn die als eerste andermans mensenrechten zullen schenden. Alles in naam van de "ideologie".

Geef mij maar het egocentrisme, het individualisme, de persoonlijke vrijheden. "Maar ga je dan niet naar Nazi-toestanden?" Juist niet. Het is pas als je verblind wordt door een ideologie dat je andere mensen kunt kapotmaken.

[Antoon]

Oorspronkelijk geplaatst door dejohan

Bwanee gij, ik ben zelf humane wetenshapper. Het is daarom dat ik het zeg.

Ik ben met je akkoord, het zou geweldig zijn mochten we de oorzaken voor extremisme kunnen teniet doen.
Maar je kan de lijn ook verder trekken, en dan wordt het zeer gevaarlijk. Stel je eens voor dat we mensen zouden kunnen beïnvloeden zodat ze zich niet meer 'deviant' gaan gedragen, niet meer in fascisme of fundamentalisme of een ander extremisme gaan geloven. We zouden mensen dus met ander woorden kunnen beïnvloeden in hun politiek gedrag en hun voorkeur. De eerste beste president met slechte bedoelingen die dit kan is president voor het leven. Als je de bevolking hun gedachten kan controleren zit je een Orweliaanse nachtmerrie.
Dit is natuurlijk een licht overdreven voorstelling, maar ik wil je toch er op wijzen dat er gevaren aan verbonden zijn.

Inderdaad. En het is niet eens overtrokken om over Orweliaanse toestanden te spreken, want je vindt er al een stuk terug in onze maatschappij. Het sluipt traag maar zeker binnen.
Je zou het zelfs kunnen verder trekken tot een brave new world alla Aldous Huxley. Niet enkel controle over gedachten, maar over lichaam en ziel, en tegelijk over de gehele organizatie van de maatschappij, inclusief het 'productie-proces' van de mensen.

[Celebfin]

Oorspronkelijk geplaatst door Antoon

Inderdaad. En het is niet eens overtrokken om over Orweliaanse toestanden te spreken, want je vindt er al een stuk terug in onze maatschappij. Het sluipt traag maar zeker binnen.
Je zou het zelfs kunnen verder trekken tot een brave new world alla Aldous Huxley. Niet enkel controle over gedachten, maar over lichaam en ziel, en tegelijk over de gehele organizatie van de maatschappij, inclusief het 'productie-proces' van de mensen.

Zei de man die de ultra-democraten Bush en Cheney steunt

[Georg]

[size=4]De reden voor het succes van de Nazi's :[/size]
Het is toch duidelijk : we weten al waarom mensen zo reageren, we weten al hoe we ze moeten manipuleren, en we weten dat al heel lang. In feite wordt dat, bewust of onbewust, sinds mensenheugenis toegepast : de mens is een kuddebeest. Een mens alleen is een individualist, maar een mens in groep denkt niet meer zelf, die denkt met de rest mee. En dé belangrijkste voorwaarde voor dat groepsgevoel is een andere groep van individuen die niet tot de eigen groep horen.

Om terug op de Nazi's te komen, Hitler zelf was misschien wel de meest bedreven en ook de beruchtste massapsycholoog aller tijden. Hij schreef een boek waarin hij haarfijn uitlegde hoe hij Europa aan zijn voeten ging leggen, en hij heeft bewezen dat hij gelijk had :

Oorspronkelijk geplaatst door Hitler

Uit Mein Kampf, volume I, hoofdstuk 6 : Kriegspropaganda :
[size=4]...Alle propaganda moet volks zijn en het intellectuele niveau moet zijn aangepast aan de meest beperkte intelligentie tussen dezen waaraan het gericht is. Dus, hoe groter de massa die het moet bereiken, hoe lager het intellectuele niveau zal moeten zijn...

... De overgrote meerderheid van het volk is zo vrouwelijk in natuur en houding dat sobere logica hun gedachten en acties veel minder stuurt dan emoties en gevoel. En dit gevoel is niet complex, maar ongelofelijk eenvoudig en uit één stuk; het heeft een positief en een negatief; liefde of haat, juist of fout, waarheid of leugen en nooit een beetje van het een en een beetje van het ander, nooit deels, of iets van dien aard...

...De ontvankelijkheid van het volk is zeer beperkt, de intelligentie miniem, maar de kracht om te vergeten enorm. Als gevolg van deze feiten, moet alle effectieve propaganda beperkt worden tot slechts enkele punten, en moet het deze tot in den treure herhalen tot het laatste lid van het volk begrijpt wat jij wil dat hij begrijpt uit uw slogan. Van het ogenblik dat je deze slogan opoffert en probeert meerdere zijden te belichten, zal het effect verdwijnen, want het volk kan noch vatten, noch onthouden wat je hen dan voorschotelt...

...De functie van propaganda is niet het wikken en wegen van de rechten van verschillende rassen, maar het exclusief benadrukken van het ene recht waarvoor het gebruikt wordt. De taak van propaganda is niet om een objectieve studie van de werkelijkheid te maken, inzoverre het de vijand zou kunnen helpen, om het dan voor de massa te zetten met een academische eerlijkheid. Neen.
De taak van propaganda is het dienen van het eigen gelijk, altijd en zonder voorbehoud...[/size]

Het komt dus neer op het volgende :

1. de massa is dom.
2. wil je ze krijgen, geef ze een vijand, demonizeer deze en laat "self fulfilling prophecy" zijn werk doen (staat ook in datzelfde hoofdstuk, bijna letterlijk)
3. Het geven van die vijand doe je door eenzijdige en zeer eenvoudige propaganda zoveel mogelijk te verspreiden

Als je dit samenbrengt met de inleidende tekst, is het wel duidelijk dat om een volk zo ver te krijgen, je hen enkel moet wijzen op de natuurlijke drang tot zelfopoffering. In het westen is dat al wel een pak minder, maar in het overgrote deel van deze wereld zijn familiebanden en de familie-eer véél belangrijker dan persoonlijk geluk. De boodschap van zelfopoffering is ook heel simpel, en slaat aan. Je vijand creëer je met gemak, en dan hoef je de mensen zelfs niet meer te overtuigen om zich op te offeren. Dat moet je ze gewoon vragen.

met vriendelijke groeten

[schaveiger]

Wat maakt dat mensen zich zus en zo gedragen? Welke mechanismen zitten daar achter?

Indien je de kans hebt, lees eens het boek "The Lucifer Principle" van Howard Bloom. Daarin is de menselijke aard en de mechanismen van hun gedrag haarfijn geanalyseerd.

[Antoon]

Oorspronkelijk geplaatst door Celebfin

Zei de man die de ultra-democraten Bush en Cheney steunt

Zwaar nagedacht om tot deze diepgaande analyse te komen?