Waarom heeft Belgie zo lang meegevochten in de grote oorlog?

cato · 7 april 2014, 11:41

De herdenking van de 1e wereldoorlog roept veel vragen op.
Waarom verklaarde Duitsland aan Rusland en Frankrijk de oorlog, toen ze Oostenrijk gingen steunen tegen Bosnie?
Waarom trokken de Duitse legers door Belgie ,dat neutraal was?
Waarom vochten de Belgische soldaten eindeloos door met zoveel slachtoffers,terwijl het onbegonnen werk was.

De Grote oorlog blijft moeilijk te begrijpen ,zeker het aandeel van Belgie in die oorlog.

maddox · 7 april 2014, 12:18

De aanslag op aartshertog Ferdinand was een vonk die in het kruitvat sloeg voor de lont opgebrand was. Redenen waarom er een brandende lont naar het Kruitvat Europa liep, was de wens van Duitsland als jonge natie om ook koloniën te hebben, zoals Groot Brittanië en Frankrijk. De wapenwedloop op de 7 zeeën was daar een gevolg van, en een spanningsverhoging die kon tellen. HMS Dreadnaught was maar 1 van de focale punten.

Andere invalshoek, Frankrijk. De schande van 1870 woog zwaar op het misplaatste arrogante eergevoel van de Franse leiders, die geen enkele belediging of schimpscheut uit de weg gingen om de jonge Duitse natie te irriteren. Frankrijk had toch machtige vrienden. Rusland en Engeland. Een gevolg van de Krim-oorlog uit midden 19de eeuw. De tripple entente.

Waarom ging Duitsland Oostenrijk helpen? Oostenrijk was toen een grootmacht, en elke vriend tegen de UK was meegenomen. Ook het lijmen van de Ottomanen was in die stijl. Trouwens nog een reden om Rusland wat grond af te pikken.

Waarom door België trekken? Frankrijk had geleerd van de oorlog in 1870, en de verdedigingswerken op de directe weg naar Parijs waren zware dobbers, om die te vermijden was Blegië een optie. De Belgische verdedingswerken, op papier indrukwekkend, maar eigenlijk zo hopeloos verouderd en bemand door arrogante officieren en reluctante soldaden dat het niet veel meer was dan een papieren verdediging. Het hoekje achter de Ijzer was een grap van Moeder natuur.

Waarom bleef België in de running? Het verdrag van Londen uit 1839 geeft aan waarom. Als de Blegische overheid toen de handdoek in de ring had gegooid, dan had dat verdrag verbroken geweest, en konden de gevluchte politici niet langer profiteren van de cadeau's die de UK overheid aan hen gaf.
Ook de hardnekkigheid van de enige koning in België de naam waardig, Albert 1 was een punt waar zeer zeker rekening mee gehouden moet worden.

En het aandeel van België zeker niet overroepen. In verhouding zijn er weinig Belgische troepen omgekomen, en is er weinig schade aan Belgische industriele infrastructuur aangebracht. Uiteindelijk was het front in België maar een paar 10tallen kilometers lang, maar ik moet toegeven, dat was wel compleet vernield. Een paar 100km² herleid tot puin en lijken.

Voor meer informatie kan ik U verwijzen naar dit forum

Zucht · 7 april 2014, 12:19

Zoek het "Von Schlieffen" plan eens op. Dan zie je waarom Duitsland een snelle capitulatie van Frankrijk wou, en waarom ze daarvoor door België moesten trekken.

quercus · 7 april 2014, 12:43

Wat we ook niet uit het oog mogen verliezen is de ketting van vriendschaps- en bijstandsverdragen. Er was een vriendschapsverdrag tussen Tsaristisch Rusland en Frankrijk, er was een vriendschapsverdrag tussen Rusland en Servië, er was een "entente cordiale" tussen Groot Brittannië en Frankrijk en de Duitsers beschouwden Oostenrijk als een broedervolk. Het was in feite een rijtje dominostenen.

Bovendien, zoals Maddox het reeds aanhaalde "La France" zat reeds sedert 1870 te broeden op wraak voor het verlies van Elzas-Lotharingen. Het gekende marsliedje was speciaal daarvoor gecomponeerd:

Citaat:

Vous N'aurez Pas L'Alsace Et La Lorraine:

France, �* bientôt ! Car la sainte espérance
Emplit nos coeurs en te disant adieu
En attendant l'heure de délivrance
Pour l'avenir, nous allons prier Dieu
Nos monuments où flotte leur bannière
Semblent porter le deuil de ton drapeau
France, entends-tu la dernière prière
De tes enfants couchés dans leur tombeau ?

{Refrain:}
Vous n'aurez pas l'Alsace et la Lorraine
Et, malgré vous, nous resterons Français
Vous avez pu germaniser la plaine
Mais notre coeur, vous ne l'aurez jamais !

Et quoi ! Nos fils quitteraient leur chaumière
Et s'en iraient grossir vos régiments
Pour égorger la France, notre mère,
Vous armeriez le bras de ses enfants ?
Ah ! Vous pouvez leur confier des armes
C'est contre vous qu'elles leur serviront
Le jour où, las de voir couler nos larmes,
Pour nous venger leurs bras se lèveront

Kleine anecdote: bij de aanvang van de Eerste Wereldoorlog was de stafchef van het Duitse leger Von Moltke. Hij was een neef van de grote Von Moltke die in 1870 de Duitsers naar de glorieuze overwinning op Frankrijk leidde.

cato · 7 april 2014, 12:59

Citaat:

Oorspronkelijk geplaatst door Zucht

Zoek het "Von Schlieffen" plan eens op. Dan zie je waarom Duitsland een snelle capitulatie van Frankrijk wou, en waarom ze daarvoor door België moesten trekken.

Het werd toch geen snelle capitulatie?

Zucht · 7 april 2014, 13:10

Het Von Schllieffen plan had dan ook gefaald.
Dat voorzag een snelle Franse capitulatie, binnen de tijd dat het Russisch leger kon mobiliseren, zodat heel het westfront naar het oosten kon tegen dat de Russen klaar waren.
Daarvoor zou het Duits leger snel langs de Noordzee moeten optrekken, zodat de rechterflank gedekt was, om vervolgens naar 't zuiden te draaien en Parijs te omsingelen. Men dacht dan de capitulatie snel zou volgen.
Om die route langs de Noordzee te kunnen maken moest men door België. Daardoor werd Groot Britannië wel in de oorlog getrokken, want die hadden zich garant gesteld voor de Neutraliteit van België, maar dat hadden de Duitsers er voor over. Hadden trouwens voordien al flink geïnvesteerd in hun oorlogsvloot.
Maar de tocht door België ging al niet zo snel als ze hadden gedacht (vandaar , naar verluidt, dat de Duitsers zo beestachtig tekeer gingen tegen de Belgen) en toen het tot een patstelling kwam in de loopgraven kon men het plan opbergen.

Cloggie · 7 april 2014, 13:42

1) Waarom verklaarde Duitsland aan Rusland en Frankrijk de oorlog, toen ze Oostenrijk gingen steunen tegen Bosnie?

Je stelt simpele vragen, maar de antwoorden er op zullen lang zijn, er zitten vele kanten aan. Ik heb geen idee wat je precies wilt horen, dus ik zal vanaf 0 beginnen, waarmee ik het risico loop dat ik al veel zeg wat je al weet. Maar het zij zo.

Het is belangrijk om te beseffen dat de oorlog er al een lange tijd aan zat te komen. De machtsblokken waren al voor de aanslag op Frans-Ferdinand voorbereid op oorlog en de Duitse plannen voor een invasie in Frankrijk lagen al klaar: het Schlieffenplan (Bismarck had plannen laten maken voor elke eventualiteit, indien Duitsland tegen welke buur dan ook oorlog zou moeten voeren). Aan de ene kant was er de alliantie Duitsland & Oostenrijk-Hongarije, aan de andere Frankrijk, het Verenigd Koninkrijk en Rusland. De vraag was niet of er oorlog uit zou breken, maar wanneer. En het komt eigenlijk door dit Schlieffenplan dat de oorlog gelopen is zoals het is.

Het tweede punt is dat men zich totaal had verkeken op wat een oorlog met moderne middelen in zou houden. Iedereen verwachtte een snelle oorlog. Het Duitse oorlogsplan was om snel door Belgie Zuid-Frankrijk binnen te trekken. Van de Belgen werd niet veel tegenstand verwacht. Daarna hoopte men zich volledig op Rusland te kunnen richten. De hoop was om het Verenigd Koninkrijk buiten de oorlog te houden, door te beweren dat Rusland de oorlog was begonnen. Het Verenigd Koninkrijk zou Rusland immers alleen helpen in een verdedigingsoorlog.

Een belangrijke factor in de oorlog was ook de trots van Duitsland. Duitsland was een opkomende macht, die wilde laten zien dat Duitsland mee kon. Men wilde bijvoorbeeld een grote Duitse vloot, en daarmee kwam Duitsland al snel (letterlijk) in het vaarwater van Engeland. Wilhelm II was bovendien makkelijk over te halen tot een oorlog. Omdat hij een verlamde linkerarm had speculeert men dat hij vanaf zijn jeugd wilde bewijzen toch een echte man te zijn. De opvoeding van Wilhelm II werd voor een groot deel bepaald door zijn grootvader Wilhelm I, die geloofde in een goede Pruisische opvoeding. Hij droeg dan ook altijd militaire uniformen en leerde ondanks zijn handicap paard te rijden. Ik kan me nog een aflevering van Boudewijn Buch herinneren waarin hij het had over hoe de Keizer oorlogje speelde in zijn eigen kleine nagebouwde slagveld, en hoe dit eigenlijk een voorbode was van de 1e Wereld Oorlog. Wilhem II had ook nog eens Bismarck met pension gestuurd, terwijl juist Bismarck het belang had begrepen van het in balans houden van de verschillende machtsblokken.

Aan de andere kant was het Oosterijks-Hongaarse rijk duidelijk in verval, en vond het dat het geen teken van zwakte kon vertonen. De angst was dat als het ook maar de schijn wekte om toe te geven, de gieren aan alle kanten zouden toesnellen om aan het karkas te knagen.

Duitsland had zich voorgenomen om Oostenrijk te steunen, wat het ook zou doen. Ze deden deels dit omdat ze zich volledig omringd zagen door vijanden, en Oostenrijk de enige bondgenoot was die zij nog hadden. Ze konden Oostenrijk uberhaupt niet laten vallen. De belofte was dat Duitsland Oostenrijk tegen Rusland zou steunen indien het zich bemoeide met de Balkan kwestie. Men verwachtte in Duitsland natuurlijk wel dat Rusland zich met de zaken zouden bemoeien, en toen Rusland bezig was een troepenmacht samen te stellen langs de grens besloten ze om maar zelf de oorlog te verklaren. Zoals gezegd was er voor de Duitse plannen behoefte aan snelheid bij het ondernemen van actie, en men wachtte liever niet op het onontkoombare. Het was wel duidelijk dat Rusland zich op oorlog aan het voorbereiden was.

Waarom men Frankrijk ook aanviel was kennelijk puur om dat dit de afgesproken strategie was. Het plan was eerst Frankrijk te verslaan, en dan Rusland. Er werd nooit afgewacht of Frankrijk zich daadwerkelijk met de oorlog zou bemoeien. De vraag is dan inderdaad wat er gebeurd zou zijn als men Frankrijk nooit had aangevallen en zich alleen op Rusland had gericht. Ik neem aan dat men gewoon het risico niet aan durfde om een mogelijke vijand in de rug te hebben tijdens een oorlog met Rusland. In ieder geval was het achteraf een kapitale fout, want het bracht hen in oorlog met Groot-Brittanie en uiteindelijk verloren ze er de oorlog door.

2) Waarom trokken de Duitse legers door Belgie ,dat neutraal was?

Aanvankelijk hoopte men dat Belgie de grens zou openen en de Duitsers er gewoon door zouden laten. Men was er niet op uit Belgie te bezetten, maar wilde gewoon snel door Belgie Zuid-Frankrijk in. Toen Belgie weigerde zag men geen andere optie dan met geweld door Belgie te trekken om het plan toch ten uitvoer te brengen. Het hele idee was om vanuit de flank Frankrijk aan te vallen, en daarbij was de snelheid waarmee dit gedaan moest worden van het grootse belang. Omdat de Belgen veel meer verzet boden dan men verwachtte is het plan eigenlijk in deze fase al mislukt.

3) Waarom vochten de Belgische soldaten eindeloos door met zoveel slachtoffers,terwijl het onbegonnen werk was.

Ik weet het precieze antwoord hier ook niet zo snel op. Grappig is dat als ik op Wikipedia lees, het blijkt dat Belgie al lang op de hoogte was van het Duitse plan. Vanaf 1904(!), nog wel. Alleen al dat het plan bekend was geworden zou voor de Duitsers reden hebben moeten zijn om het nooit te uitvoer te brengen.

"In 1904 was het Duitse aanvalsplan in België uitgelekt. De koning en de legerleiding drongen aan op een verhoging van militaire inspanningen, en in 1908 namen ze de legerkwestie onder de loep. Onder leiding van regeringsleider Frans Schollaert en minister van Oorlog generaal Joseph Hellebaut werd de legerhervorming voorbereid en de persoonlijke dienstplicht werd op 1 december 1909 van kracht.

In 1913 maakte Koning Albert I in Berlijn een verontrustend incident mee toen de Duitse keizer Wilhelm II hem meedeelde dat een oorlog met Frankrijk onvermijdelijk was. Verderop aan tafel hoorde hij de Duitse opperbevelhebber Helmuth von Moltke praten over de dwaasheid van België als dit verzet zou bieden bij een Duitse doortocht.
Koning Albert besloot nogmaals naar Frankrijk en Duitsland af te reizen om de Belgische neutraliteit te bepleiten en om te waarschuwen voor verzet bij oorlog tussen de twee landen."

De Belgen wisten dus al lang van te voren wat er te wachten stond, en ze waren er op voorbereid voor zo ver mogelijk. Ze hadden ook een verdrag gesloten met het Verenigd Koninkrijk waarin het Verenigd Koninkrijk Belgie te hulp zou schieten wanneer het door Duitsland aangevallen zou worden.

Andere visie op Wilhelm II:

Ik kwam tijdens het rondkijken op internet trouwens nog een artikel tegen waarin men juist het traditionele beeld over Wilhelm II tracht bij te stellen. Hier een stukje daarvan:

"The historian Michael Balfour believes that Wilhelm would have done better if he stood by his own beliefs and decisions and that he listened to his ministers too much. As a result of this, Balfour believes that Germany pushed Russia, Britain and France together as a more cohesive entity because those three countries saw German ministers as too warlike and sort strength through binding alliances. Wilhelm’s instinct was to broker a deal with Russia and Britain using his family connections – but his ministers won over him. Once Wilhelm convinced himself that he was fully knowledgeable about the affairs of Europe, he openly spoke about how problems could be solved. This was interpreted elsewhere in Europe as a warlike emperor at the head of a warlike cabinet that aided the government of a warlike nation."

Een interessante stelling waar ik graag meer over zou lezen.

cato · 7 april 2014, 14:49

Dank voor uw uitgebreide uitleg!
Toch blijft de vraag ,waarom Duitsland haar oorlogvoering niet beperkt had tot Servie en Rusland en daarmee een meer rationele beslissing had genomen.
Waarschijnlijk overmoed ,verkeerde inschatting en emotionele motieven/oorlogszucht, zoals u schetst.
Het blijft een rationeel moeilijk te begrijpen oorlog ,zowel de start, als het verloop als de reacties van Belgie.
Waarschijnlijk is het achteraf altijd makkelijk praten.

Avsjo Roger · 7 april 2014, 15:07

Wat vooral opvalt aan deze oorlog is het onvrholen enthoesiasme waarmee de bevolking in alle oorlogvoerende landen de oorlog steunt : oorspronkelijk werd de oorlogsinspanning voornamelijk door vrijwilligers gedragen !

De barbaarsheid van de volautomatische mittrailleurs, gasbommen waren iets dat niemand van de eerste oorlogsgangers kon bevroeden . Zij zagen zich voor de eer, god, hun vorst en het vaderland in lijf aan lijf gevechten met ridderlijke eerlijkheid victorie kraaien, zoals het in hun romantische voorstellingen van de geschiedenis van hun verschillende staten eraan toe ging..

Dezelfde "romantisch-nationalistische romantiek" zie je nu ook bij de huidige conflicten...
(conflicten die met een weinig meer pragmatica op te lossen zijn)

doeme80 · 7 april 2014, 15:21

Citaat:

Oorspronkelijk geplaatst door cato

De herdenking van de 1e wereldoorlog roept veel vragen op.
Waarom verklaarde Duitsland aan Rusland en Frankrijk de oorlog, toen ze Oostenrijk gingen steunen tegen Bosnie?
Waarom trokken de Duitse legers door Belgie ,dat neutraal was?
Waarom vochten de Belgische soldaten eindeloos door met zoveel slachtoffers,terwijl het onbegonnen werk was.

De Grote oorlog blijft moeilijk te begrijpen ,zeker het aandeel van Belgie in die oorlog.

Jezus, wat een suggestieve vragen? Wij doen echt niks goeds in jouw ogen he...
Onbegonnen werk??
In Luik hebben de Duisters al de oorlog verloren doordat de Belgen heldhaftig en heel goed vochten. Dit oponthoud maakte de Duitsers zwaar gefrusteerd.
De Fransen en Britten hebben hierdoor hun legers aan de Marne in gereedheid kunnen brengen.

pajoske · 7 april 2014, 15:44

Citaat:

Oorspronkelijk geplaatst door cato

De Grote oorlog blijft moeilijk te begrijpen ,zeker het aandeel van Belgie in die oorlog.

Hebt u deze uitzending gemist? http://www.uitzendinggemist.nl/afleveringen/1409212

Men vertelt daarin herhaaldelijk dat een neutraal land alle vreemde oorlogvoerende militairen moet ontwapen en gevangen nemen die het grondgebied van het neutrale land betreden.
België probeerde dus zijn plicht als neutraal land te doen.
Volgens de historicus aan het begin van de uitzending, zijn Duitse militairen in de begindagen van de oorlog ook een klein beetje via Nederlands grondgebied getrokken. De neutraliteit van Nederland was dus ook geschonden.

Cloggie · 7 april 2014, 15:53

Citaat:

Oorspronkelijk geplaatst door pajoske

Hebt u deze uitzending gemist? http://www.uitzendinggemist.nl/afleveringen/1409212

Men vertelt daarin herhaaldelijk dat een neutraal land alle vreemde oorlogvoerende militairen moet ontwapen en gevangen nemen die het grondgebied van het neutrale land betreden.
België probeerde dus zijn plicht als neutraal land te doen.
Volgens de historicus aan het begin van de uitzending, zijn Duitse militairen in de begindagen van de oorlog ook een klein beetje via Nederlands grondgebied getrokken. De neutraliteit van Nederland was dus ook geschonden.

Ik denk -tenminste, ik lees het zo- dat Cato niet zozeer bedoeld te vragen of wat Belgie deed juist was. Meer hoe het de beslissing heeft genomen om Duitsland het hoofd te bieden, wat een moedig besluit is geweest.

Het was misschien makkelijker, en misschien minder schadelijk voor Belgie, geweest om de Duitsers maar door te laten.

cato · 7 april 2014, 16:03

Citaat:

Oorspronkelijk geplaatst door Cloggie

Ik denk -tenminste, ik lees het zo- dat Cato niet zozeer bedoeld te vragen of wat Belgie deed juist was. Meer hoe het de beslissing heeft genomen om Duitsland het hoofd te bieden, wat een moedig besluit is geweest.

Het was misschien makkelijker, en misschien minder schadelijk voor Belgie, geweest om de Duitsers maar door te laten.

Inderdaad.
De oplettende lezer.

pajoske · 7 april 2014, 16:14

Citaat:

Oorspronkelijk geplaatst door Cloggie

Het was misschien makkelijker, en misschien minder schadelijk voor Belgie, geweest om de Duitsers maar door te laten.

Dat was idd gemakkelijker en minder schadelijk geweest. Dat was ook de keuze die sommigen later in Nederland om die reden maakten. Maar in dat geval zou België zo wie zo alle rechten van neutraal land verloren hebben. Nederland had alleen de chance dat Duitsland belang had bij een Neutraal Nederland. En later, na de oorlog dat de grote mogendheden geen belang hadden om Nederland te straffen voor het niet correct naleven van de neutraliteit.

Met andere woorden, zowel België als Nederland waren een speelbal van de grote mogendheden. Enige verschil is dat dit voor België veel ellende gebracht heeft, en voor sommige Nederlanders veel rijkdom zoals uit de aangehaalde reportage blijkt.

cato · 7 april 2014, 16:26

Citaat:

Oorspronkelijk geplaatst door pajoske

Dat was idd gemakkelijker en minder schadelijk geweest. Dat was ook de keuze die sommigen later in Nederland om die reden maakten. Maar in dat geval zou België zo wie zo alle rechten van neutraal land verloren hebben. Nederland had alleen de chance dat Duitsland belang had bij een Neutraal Nederland. En later, na de oorlog dat de grote mogendheden geen belang hadden om Nederland te straffen voor het niet correct naleven van de neutraliteit.

Met andere woorden, zowel België als Nederland waren een speelbal van de grote mogendheden. Enige verschil is dat dit voor België veel ellende gebracht heeft, en voor sommige Nederlanders veel rijkdom zoals uit de aangehaalde reportage blijkt.

Duitsland had inderdaad belang bij een neutraal Nederland voor haar handel
en het was geen vriendschap of volkenrecht, dat ze niet kozen voor een bezetting van Nederland.
Nederland heeft niet alleen geprofiteerd van die handel, het heeft ook een miljoen vluchtelingen uit Belgie opgevangen.
Bovendien oorlog voeren tegen Duitsland, had geen enkel positief doel gediend.

Afgezien van deze verklaring voor Nederland,
blijven voor mij toch vragen niet goed beantwoord, nl over de keuze die Duitsland heeft gemaakt , oorlogsverklaring tegen Frankrijk en de keuze van Belgie ,oorlog voeren tegen Duitsland.
Waarschijnlijk zijn deze vragen met de kennis van nu ,niet meer te beantwoorden met de kennis van toen.

LiberaalNL · 7 april 2014, 17:15

Citaat:

Oorspronkelijk geplaatst door Cloggie

Aanvankelijk hoopte men dat Belgie de grens zou openen en de Duitsers er gewoon door zouden laten. Men was er niet op uit Belgie te bezetten, maar wilde gewoon snel door Belgie Zuid-Frankrijk in.

Dat is onjuist. Een oorlogsdoel van het Duitse Keizerrijk was Oost-België (rondom Luik) te annexeren en van de rest van het land een vazalstaat maken voor een zekere toegang tot de Noordzee.

Adrian M · 7 april 2014, 18:08

Citaat:

Oorspronkelijk geplaatst door pajoske

Dat was idd gemakkelijker en minder schadelijk geweest. Dat was ook de keuze die sommigen later in Nederland om die reden maakten. Maar in dat geval zou België zo wie zo alle rechten van neutraal land verloren hebben. Nederland had alleen de chance dat Duitsland belang had bij een Neutraal Nederland. En later, na de oorlog dat de grote mogendheden geen belang hadden om Nederland te straffen voor het niet correct naleven van de neutraliteit.

Met andere woorden, zowel België als Nederland waren een speelbal van de grote mogendheden. Enige verschil is dat dit voor België veel ellende gebracht heeft, en voor sommige Nederlanders veel rijkdom zoals uit de aangehaalde reportage blijkt.

En waar bestond die schending van de neutraliteit uit?
De Duitsers maakte gebruik van een vergeten landweggetje

- Het weggetje waar door de Duitsers de grens gepasseerd liep tussen twee grenspalen door, grenspaal 43 en 44.
- Volgens het grensverdrag tussen Nederland en Belgie was dit weggetje (alleen lopend te begaan) en “gemeenschappelijk” bezit
- Gevolg ervan was dat de Duitsers de grens over korte afstand, tussen grenspaal 43 en 44, enkele meters op Nederlands grondgebied hebben gelopen
(Bij grenspaal 45 ligt het pad 1 meter op Nederlands grondgebied)

Uit interesse wat strategie betreft een foto en een kaartje een keer opgeslagen hoe de situatie ongeveer was.
Op een forum had iemand een google foto geplaatst met daarover heen de grens en waar te zien dat de Duitsers gelopen zouden hebben.
(Geen idee meer waar, maar herinner me een interessante discussie)

Adrian M · 7 april 2014, 18:53

In het oorspronkelijke van Schiefenplan om het Franse Leger te omtrekken via België was het aanvankelijk de bedoeling om ook via Nederland door te stoten.

Generaal van Moltke volgde in 1906 van Schiefen op.
Quote: Hoewel hĳ de grondgedachte van het Von Schlieffenplan handhaafde, zoals de zeer sterke rechtervleugel, bracht hĳ een aantal wĳzigingen erin aan dat zó ingrĳpend was dat de essentie van het oorspronkelĳke plan ernstig werd aangetast.
De gevolgen hiervan bleken reeds tĳdens de eerste aanvallen op Frankrĳk in augustus 1914.

De eerste, niet onbelangrĳke verandering was zĳn besluit om de neutraliteit van Nederland te respecteren. Dit was absoluut niet uit morele overweging. Hierdoor werd nl voorkomen dat de oprukkende rechterflank tĳdens de opmars door België door Nederlandse troepen zou worden aangevallen.

Bovendien speelde het handhaven van een neutraal Nederland de Duitse economie in de kaart: Duitsland behield hierdoor een ‘Luftrohr’, dat wil zeggen de mogelĳkheid om essentiële goederen via de neutrale Nederlandse havens te importeren en te exporteren.

Dit besluit echter had vèrstrekkende gevolgen voor het 1e en 2e Leger. Deze moesten nu beide in de regio Aken worden geconcentreerd hetgeen grote logistieke en transportproblemen opleverde: de opmars- en aanvoerwegen van het 1e en 2e Leger vielen nu in de eerste dagen vrĳwel samen en beide eenheden waren derhalve genoodzaakt voor hun verdere opmars gebruik te maken van de bruggen in Luik. Dit kon, vooral bĳ een sterke tegenstand van het Belgische leger, grote opstoppingen opleveren.

Bovendien moesten de sterke forten bĳ Luik worden uitgeschakeld hetgeen, in het oorspronkelĳke plan voor de opmars van het 1e Leger door Zuid-Limburg, niet nodig zou zĳn geweest.

Studies over dit onderwerp zijn zeer uitgebreid om door te nemen. Via deze link wordt op deze website in het kort een redelijk beeld geschetst .
Deels wordt weergeven wat de gevolgen waren van het afwijken van het van Schiefenplan door Moltke
http://www.ssew.nl/duitse-von-schlie...e-wereldoorlog

Cloggie · 12 april 2014, 20:18

Er is vanaf vandaag een serie over de eerste wereldoorlog op Nederland 2.

http://www.geschiedenis24.nl/wo1/nie...ale-serie.html

Zojuist het eerste deel gezien, zeer de moeite waard.

cato · 12 april 2014, 20:46

Citaat:

Oorspronkelijk geplaatst door Cloggie

Er is vanaf vandaag een serie over de eerste wereldoorlog op Nederland 2.

http://www.geschiedenis24.nl/wo1/nie...ale-serie.html

Zojuist het eerste deel gezien, zeer de moeite waard.

Boeiende serie.
De Belgen hebben dapper gevochten.
Toch blijf ik met de vraag zitten ,was het al deze ellende wel waard.
Zoveel duizend doden en zoveel vernielingen ,terwijl deze oorlog niet te winnen was van Duitsland.
(Oekraine gaat toch ook geen oorlog voeren tegen Rusland).
Wat bezielde die regering, om ondanks alles oorlog te voeren en harakiri te plegen?
Het was een compleet idiote oorlog en diende geen enkel doel.
Het was een Europa zonder verstand en moraal.
Helaas was er nog een 2e oorlog nodig, om tot het besef te komen dat er geen oorlog meer in Europa gevoerd mocht worden en dat er een EU moest komen.

7 april 2014, 11:41	#1
cato Perm. Vertegenwoordiger VN Geregistreerd: 5 november 2013 Berichten: 15.136	Waarom heeft Belgie zo lang meegevochten in de grote oorlog? De herdenking van de 1e wereldoorlog roept veel vragen op. Waarom verklaarde Duitsland aan Rusland en Frankrijk de oorlog, toen ze Oostenrijk gingen steunen tegen Bosnie? Waarom trokken de Duitse legers door Belgie ,dat neutraal was? Waarom vochten de Belgische soldaten eindeloos door met zoveel slachtoffers,terwijl het onbegonnen werk was. De Grote oorlog blijft moeilijk te begrijpen ,zeker het aandeel van Belgie in die oorlog.

7 april 2014, 12:18	#2
maddox Secretaris-Generaal VN Geregistreerd: 25 september 2002 Locatie: vilvoorde Berichten: 69.974	De aanslag op aartshertog Ferdinand was een vonk die in het kruitvat sloeg voor de lont opgebrand was. Redenen waarom er een brandende lont naar het Kruitvat Europa liep, was de wens van Duitsland als jonge natie om ook koloniën te hebben, zoals Groot Brittanië en Frankrijk. De wapenwedloop op de 7 zeeën was daar een gevolg van, en een spanningsverhoging die kon tellen. HMS Dreadnaught was maar 1 van de focale punten. Andere invalshoek, Frankrijk. De schande van 1870 woog zwaar op het misplaatste arrogante eergevoel van de Franse leiders, die geen enkele belediging of schimpscheut uit de weg gingen om de jonge Duitse natie te irriteren. Frankrijk had toch machtige vrienden. Rusland en Engeland. Een gevolg van de Krim-oorlog uit midden 19de eeuw. De tripple entente. Waarom ging Duitsland Oostenrijk helpen? Oostenrijk was toen een grootmacht, en elke vriend tegen de UK was meegenomen. Ook het lijmen van de Ottomanen was in die stijl. Trouwens nog een reden om Rusland wat grond af te pikken. Waarom door België trekken? Frankrijk had geleerd van de oorlog in 1870, en de verdedigingswerken op de directe weg naar Parijs waren zware dobbers, om die te vermijden was Blegië een optie. De Belgische verdedingswerken, op papier indrukwekkend, maar eigenlijk zo hopeloos verouderd en bemand door arrogante officieren en reluctante soldaden dat het niet veel meer was dan een papieren verdediging. Het hoekje achter de Ijzer was een grap van Moeder natuur. Waarom bleef België in de running? Het verdrag van Londen uit 1839 geeft aan waarom. Als de Blegische overheid toen de handdoek in de ring had gegooid, dan had dat verdrag verbroken geweest, en konden de gevluchte politici niet langer profiteren van de cadeau's die de UK overheid aan hen gaf. Ook de hardnekkigheid van de enige koning in België de naam waardig, Albert 1 was een punt waar zeer zeker rekening mee gehouden moet worden. En het aandeel van België zeker niet overroepen. In verhouding zijn er weinig Belgische troepen omgekomen, en is er weinig schade aan Belgische industriele infrastructuur aangebracht. Uiteindelijk was het front in België maar een paar 10tallen kilometers lang, maar ik moet toegeven, dat was wel compleet vernield. Een paar 100km² herleid tot puin en lijken. Voor meer informatie kan ik U verwijzen naar dit forum __________________ De meeste mensen gaan naar het werk om geld te krijgen, niet om het te verdienen. Laatst gewijzigd door maddox : 7 april 2014 om 12:21.

7 april 2014, 12:19	#3
Zucht Secretaris-Generaal VN Geregistreerd: 28 augustus 2007 Berichten: 21.257	Zoek het "Von Schlieffen" plan eens op. Dan zie je waarom Duitsland een snelle capitulatie van Frankrijk wou, en waarom ze daarvoor door België moesten trekken. __________________ I wish nothing but the best for you too.

7 april 2014, 13:10	#6
Zucht Secretaris-Generaal VN Geregistreerd: 28 augustus 2007 Berichten: 21.257	Het Von Schllieffen plan had dan ook gefaald. Dat voorzag een snelle Franse capitulatie, binnen de tijd dat het Russisch leger kon mobiliseren, zodat heel het westfront naar het oosten kon tegen dat de Russen klaar waren. Daarvoor zou het Duits leger snel langs de Noordzee moeten optrekken, zodat de rechterflank gedekt was, om vervolgens naar 't zuiden te draaien en Parijs te omsingelen. Men dacht dan de capitulatie snel zou volgen. Om die route langs de Noordzee te kunnen maken moest men door België. Daardoor werd Groot Britannië wel in de oorlog getrokken, want die hadden zich garant gesteld voor de Neutraliteit van België, maar dat hadden de Duitsers er voor over. Hadden trouwens voordien al flink geïnvesteerd in hun oorlogsvloot. Maar de tocht door België ging al niet zo snel als ze hadden gedacht (vandaar , naar verluidt, dat de Duitsers zo beestachtig tekeer gingen tegen de Belgen) en toen het tot een patstelling kwam in de loopgraven kon men het plan opbergen. __________________ I wish nothing but the best for you too.

7 april 2014, 13:42	#7
Cloggie Lokaal Raadslid Geregistreerd: 23 maart 2013 Berichten: 389	1) Waarom verklaarde Duitsland aan Rusland en Frankrijk de oorlog, toen ze Oostenrijk gingen steunen tegen Bosnie? Je stelt simpele vragen, maar de antwoorden er op zullen lang zijn, er zitten vele kanten aan. Ik heb geen idee wat je precies wilt horen, dus ik zal vanaf 0 beginnen, waarmee ik het risico loop dat ik al veel zeg wat je al weet. Maar het zij zo. Het is belangrijk om te beseffen dat de oorlog er al een lange tijd aan zat te komen. De machtsblokken waren al voor de aanslag op Frans-Ferdinand voorbereid op oorlog en de Duitse plannen voor een invasie in Frankrijk lagen al klaar: het Schlieffenplan (Bismarck had plannen laten maken voor elke eventualiteit, indien Duitsland tegen welke buur dan ook oorlog zou moeten voeren). Aan de ene kant was er de alliantie Duitsland & Oostenrijk-Hongarije, aan de andere Frankrijk, het Verenigd Koninkrijk en Rusland. De vraag was niet of er oorlog uit zou breken, maar wanneer. En het komt eigenlijk door dit Schlieffenplan dat de oorlog gelopen is zoals het is. Het tweede punt is dat men zich totaal had verkeken op wat een oorlog met moderne middelen in zou houden. Iedereen verwachtte een snelle oorlog. Het Duitse oorlogsplan was om snel door Belgie Zuid-Frankrijk binnen te trekken. Van de Belgen werd niet veel tegenstand verwacht. Daarna hoopte men zich volledig op Rusland te kunnen richten. De hoop was om het Verenigd Koninkrijk buiten de oorlog te houden, door te beweren dat Rusland de oorlog was begonnen. Het Verenigd Koninkrijk zou Rusland immers alleen helpen in een verdedigingsoorlog. Een belangrijke factor in de oorlog was ook de trots van Duitsland. Duitsland was een opkomende macht, die wilde laten zien dat Duitsland mee kon. Men wilde bijvoorbeeld een grote Duitse vloot, en daarmee kwam Duitsland al snel (letterlijk) in het vaarwater van Engeland. Wilhelm II was bovendien makkelijk over te halen tot een oorlog. Omdat hij een verlamde linkerarm had speculeert men dat hij vanaf zijn jeugd wilde bewijzen toch een echte man te zijn. De opvoeding van Wilhelm II werd voor een groot deel bepaald door zijn grootvader Wilhelm I, die geloofde in een goede Pruisische opvoeding. Hij droeg dan ook altijd militaire uniformen en leerde ondanks zijn handicap paard te rijden. Ik kan me nog een aflevering van Boudewijn Buch herinneren waarin hij het had over hoe de Keizer oorlogje speelde in zijn eigen kleine nagebouwde slagveld, en hoe dit eigenlijk een voorbode was van de 1e Wereld Oorlog. Wilhem II had ook nog eens Bismarck met pension gestuurd, terwijl juist Bismarck het belang had begrepen van het in balans houden van de verschillende machtsblokken. Aan de andere kant was het Oosterijks-Hongaarse rijk duidelijk in verval, en vond het dat het geen teken van zwakte kon vertonen. De angst was dat als het ook maar de schijn wekte om toe te geven, de gieren aan alle kanten zouden toesnellen om aan het karkas te knagen. Duitsland had zich voorgenomen om Oostenrijk te steunen, wat het ook zou doen. Ze deden deels dit omdat ze zich volledig omringd zagen door vijanden, en Oostenrijk de enige bondgenoot was die zij nog hadden. Ze konden Oostenrijk uberhaupt niet laten vallen. De belofte was dat Duitsland Oostenrijk tegen Rusland zou steunen indien het zich bemoeide met de Balkan kwestie. Men verwachtte in Duitsland natuurlijk wel dat Rusland zich met de zaken zouden bemoeien, en toen Rusland bezig was een troepenmacht samen te stellen langs de grens besloten ze om maar zelf de oorlog te verklaren. Zoals gezegd was er voor de Duitse plannen behoefte aan snelheid bij het ondernemen van actie, en men wachtte liever niet op het onontkoombare. Het was wel duidelijk dat Rusland zich op oorlog aan het voorbereiden was. Waarom men Frankrijk ook aanviel was kennelijk puur om dat dit de afgesproken strategie was. Het plan was eerst Frankrijk te verslaan, en dan Rusland. Er werd nooit afgewacht of Frankrijk zich daadwerkelijk met de oorlog zou bemoeien. De vraag is dan inderdaad wat er gebeurd zou zijn als men Frankrijk nooit had aangevallen en zich alleen op Rusland had gericht. Ik neem aan dat men gewoon het risico niet aan durfde om een mogelijke vijand in de rug te hebben tijdens een oorlog met Rusland. In ieder geval was het achteraf een kapitale fout, want het bracht hen in oorlog met Groot-Brittanie en uiteindelijk verloren ze er de oorlog door. 2) Waarom trokken de Duitse legers door Belgie ,dat neutraal was? Aanvankelijk hoopte men dat Belgie de grens zou openen en de Duitsers er gewoon door zouden laten. Men was er niet op uit Belgie te bezetten, maar wilde gewoon snel door Belgie Zuid-Frankrijk in. Toen Belgie weigerde zag men geen andere optie dan met geweld door Belgie te trekken om het plan toch ten uitvoer te brengen. Het hele idee was om vanuit de flank Frankrijk aan te vallen, en daarbij was de snelheid waarmee dit gedaan moest worden van het grootse belang. Omdat de Belgen veel meer verzet boden dan men verwachtte is het plan eigenlijk in deze fase al mislukt. 3) Waarom vochten de Belgische soldaten eindeloos door met zoveel slachtoffers,terwijl het onbegonnen werk was. Ik weet het precieze antwoord hier ook niet zo snel op. Grappig is dat als ik op Wikipedia lees, het blijkt dat Belgie al lang op de hoogte was van het Duitse plan. Vanaf 1904(!), nog wel. Alleen al dat het plan bekend was geworden zou voor de Duitsers reden hebben moeten zijn om het nooit te uitvoer te brengen. "In 1904 was het Duitse aanvalsplan in België uitgelekt. De koning en de legerleiding drongen aan op een verhoging van militaire inspanningen, en in 1908 namen ze de legerkwestie onder de loep. Onder leiding van regeringsleider Frans Schollaert en minister van Oorlog generaal Joseph Hellebaut werd de legerhervorming voorbereid en de persoonlijke dienstplicht werd op 1 december 1909 van kracht. In 1913 maakte Koning Albert I in Berlijn een verontrustend incident mee toen de Duitse keizer Wilhelm II hem meedeelde dat een oorlog met Frankrijk onvermijdelijk was. Verderop aan tafel hoorde hij de Duitse opperbevelhebber Helmuth von Moltke praten over de dwaasheid van België als dit verzet zou bieden bij een Duitse doortocht. Koning Albert besloot nogmaals naar Frankrijk en Duitsland af te reizen om de Belgische neutraliteit te bepleiten en om te waarschuwen voor verzet bij oorlog tussen de twee landen." De Belgen wisten dus al lang van te voren wat er te wachten stond, en ze waren er op voorbereid voor zo ver mogelijk. Ze hadden ook een verdrag gesloten met het Verenigd Koninkrijk waarin het Verenigd Koninkrijk Belgie te hulp zou schieten wanneer het door Duitsland aangevallen zou worden. Andere visie op Wilhelm II: Ik kwam tijdens het rondkijken op internet trouwens nog een artikel tegen waarin men juist het traditionele beeld over Wilhelm II tracht bij te stellen. Hier een stukje daarvan: "The historian Michael Balfour believes that Wilhelm would have done better if he stood by his own beliefs and decisions and that he listened to his ministers too much. As a result of this, Balfour believes that Germany pushed Russia, Britain and France together as a more cohesive entity because those three countries saw German ministers as too warlike and sort strength through binding alliances. Wilhelm’s instinct was to broker a deal with Russia and Britain using his family connections – but his ministers won over him. Once Wilhelm convinced himself that he was fully knowledgeable about the affairs of Europe, he openly spoke about how problems could be solved. This was interpreted elsewhere in Europe as a warlike emperor at the head of a warlike cabinet that aided the government of a warlike nation." Een interessante stelling waar ik graag meer over zou lezen. __________________ Geen gezeik, iedereen rijk! Stemp de Tegenpartij. Laatst gewijzigd door Cloggie : 7 april 2014 om 13:48.

7 april 2014, 14:49	#8
cato Perm. Vertegenwoordiger VN Geregistreerd: 5 november 2013 Berichten: 15.136	Dank voor uw uitgebreide uitleg! Toch blijft de vraag ,waarom Duitsland haar oorlogvoering niet beperkt had tot Servie en Rusland en daarmee een meer rationele beslissing had genomen. Waarschijnlijk overmoed ,verkeerde inschatting en emotionele motieven/oorlogszucht, zoals u schetst. Het blijft een rationeel moeilijk te begrijpen oorlog ,zowel de start, als het verloop als de reacties van Belgie. Waarschijnlijk is het achteraf altijd makkelijk praten.

7 april 2014, 15:07	#9
Avsjo Roger Provinciaal Statenlid Geregistreerd: 11 maart 2014 Berichten: 689	Wat vooral opvalt aan deze oorlog is het onvrholen enthoesiasme waarmee de bevolking in alle oorlogvoerende landen de oorlog steunt : oorspronkelijk werd de oorlogsinspanning voornamelijk door vrijwilligers gedragen ! De barbaarsheid van de volautomatische mittrailleurs, gasbommen waren iets dat niemand van de eerste oorlogsgangers kon bevroeden . Zij zagen zich voor de eer, god, hun vorst en het vaderland in lijf aan lijf gevechten met ridderlijke eerlijkheid victorie kraaien, zoals het in hun romantische voorstellingen van de geschiedenis van hun verschillende staten eraan toe ging.. Dezelfde "romantisch-nationalistische romantiek" zie je nu ook bij de huidige conflicten... (conflicten die met een weinig meer pragmatica op te lossen zijn) __________________ Il existe une chose plus puissante que toutes les armées du monde: c'est une idée dont l'heure est venue" (V. Hugo)

7 april 2014, 18:53	#18
Adrian M Perm. Vertegenwoordiger VN Geregistreerd: 6 mei 2012 Berichten: 14.071	In het oorspronkelijke van Schiefenplan om het Franse Leger te omtrekken via België was het aanvankelijk de bedoeling om ook via Nederland door te stoten. Generaal van Moltke volgde in 1906 van Schiefen op. Quote: Hoewel hĳ de grondgedachte van het Von Schlieffenplan handhaafde, zoals de zeer sterke rechtervleugel, bracht hĳ een aantal wĳzigingen erin aan dat zó ingrĳpend was dat de essentie van het oorspronkelĳke plan ernstig werd aangetast. De gevolgen hiervan bleken reeds tĳdens de eerste aanvallen op Frankrĳk in augustus 1914. De eerste, niet onbelangrĳke verandering was zĳn besluit om de neutraliteit van Nederland te respecteren. Dit was absoluut niet uit morele overweging. Hierdoor werd nl voorkomen dat de oprukkende rechterflank tĳdens de opmars door België door Nederlandse troepen zou worden aangevallen. Bovendien speelde het handhaven van een neutraal Nederland de Duitse economie in de kaart: Duitsland behield hierdoor een ‘Luftrohr’, dat wil zeggen de mogelĳkheid om essentiële goederen via de neutrale Nederlandse havens te importeren en te exporteren. Dit besluit echter had vèrstrekkende gevolgen voor het 1e en 2e Leger. Deze moesten nu beide in de regio Aken worden geconcentreerd hetgeen grote logistieke en transportproblemen opleverde: de opmars- en aanvoerwegen van het 1e en 2e Leger vielen nu in de eerste dagen vrĳwel samen en beide eenheden waren derhalve genoodzaakt voor hun verdere opmars gebruik te maken van de bruggen in Luik. Dit kon, vooral bĳ een sterke tegenstand van het Belgische leger, grote opstoppingen opleveren. Bovendien moesten de sterke forten bĳ Luik worden uitgeschakeld hetgeen, in het oorspronkelĳke plan voor de opmars van het 1e Leger door Zuid-Limburg, niet nodig zou zĳn geweest. Studies over dit onderwerp zijn zeer uitgebreid om door te nemen. Via deze link wordt op deze website in het kort een redelijk beeld geschetst . Deels wordt weergeven wat de gevolgen waren van het afwijken van het van Schiefenplan door Moltke http://www.ssew.nl/duitse-von-schlie...e-wereldoorlog

12 april 2014, 20:18	#19
Cloggie Lokaal Raadslid Geregistreerd: 23 maart 2013 Berichten: 389	Er is vanaf vandaag een serie over de eerste wereldoorlog op Nederland 2. http://www.geschiedenis24.nl/wo1/nie...ale-serie.html Zojuist het eerste deel gezien, zeer de moeite waard. __________________ Geen gezeik, iedereen rijk! Stemp de Tegenpartij.