Nederland: Journalisten worden aangemaand tot zelfcensuur

[Pat]

Zelfcensuur

Journalistenvakbond NVJ komt met gênante tips voor het schrijven over immigranten

Onder aanhangers van wijlen Pim Fortuyn is het een populaire gedachte: de journalistiek is één grote 'politiek correcte' samenzwering tegen de gewone man. Van het niet aflatende gemopper daarover wordt je als journalist weleens moe. Maar aan de andere kant, de journalistiek maakt het er ook zelf naar. Neem het boekwerkje dat vorige week in de bus viel bij leden van de Nederlandse Vereniging van Journalisten (NVJ), en is vervaardigd door het Bureau Migranten & Media van die vakbond. Horen, zien en schrijven heet het, met als ondertitel: Aanbevelingen voor berichtgeving over de multiculturele samenleving.

Niks deugt eraan, werkelijk helemaal niks.

Het uitgangspunt deugt al niet: een stel bondsjournalisten dat andere journalisten voorkauwt hoe zij over de 'multiculturele samenleving' ('multi-etnische' is in 2003 het juiste woord) zouden moeten schrijven. Daar �*s een vakbond helemaal niet voor. Hoogst irritant is ook het geborneerd linksige ons-kent-onstoontje. De literatuur reikt niet verder dan de Volkskrant en gaat het over Pim Fortuyn, dan zetten de auteurs het woord gedachtegoed uiteráárd tussen aanhalingstekens. VVD-kamerlid Ayaan Hirsi Ali wordt op één lijn geplaatst met imam El-Moumni.

De tips die de auteurs verstrekken, ogen tamelijk journalistiek, maar zijn in feite één grote aanbeveling tot een aan zelfcensuur grenzende filtering van negatief nieuwws over integratie. Roept El-Moumni iets naars over homo's? Vraag dan andere - lees: brave - moslimorganisaties naar hún mening. Want: 'Door onbekendheid met de islamitische wereld worden uitspraken van een imam soms aan de gehele moslimgemeenschap toegeschreven.' Heeft blijkens een enquête een meerderheid van de moslims begrip voor 11 september? Zoek dan net zo lang tot je een deskundige hebt gevonden die vindt dat die enquête niet deugt. Kortom, check ongemakkelijk nieuws net zo lang tot de angel eruit is gehaald.

'Extra' is het woord waar de brochure om draait. Journalisten moeten, als ze over immigranten schrijven, van de NVJ 'extra zorgvuldig' zijn met de 'cijfers, statistieken, en andere feiten'. Dit om stigmatisering te voorkomen. Een belachelijk standpunt. Het impliceert, ten eerste, dat journalisten met autochtonen minder zorgvuldig zouden mogen omgaan, dat er twee niveaus van zorgvuldigheid zijn. Maar vooral omdat in die woordjes 'extra zorgvuldigheid' de aap uit de mouw komt. De aap van de neerbuigende betutteling. De aap in welzijnswerkerstenue die - verblind door zijn eigen goedertierenheid - niet ziet dat juist hij stigmatiseert door Nederlanders van buitenlandse komaf neer te zetten als een collectief van onaanraakbaren die 'extra' voorzichtig moeten worden behandeld, omdat ze een beetje zielig en onmondig zijn.

Deze fase van het integratiedebat leek goddank voorbij, maar is weer helemaal terug. Bedankt, NVJ.

Gertjan van Schoonhoven

[Babeth]

Dit soort van zelfcensuur bestaat al j�*�*�*�*ren in België en is bijvoorbeeld in Vlaanderen vooral bij de VRT en De Morgen te vinden...
Je kunt proberen mij tegen te spreken maar ik heb het vernomen in 1988 van een journalist van De Morgen die als gastdocent optrad in een van onze cursussen over communicatiewetenschappen aan de VUB. Hij noemde het "correcte deontologie".