Kersttoespraak Koningin Beatrix

[Dimitri]

Hierbij de tekst van de traditionele kersttoespraak van Koningin Beatrix, de enige toespraak in het jaar die zij zelf schrijft.
Zij ging dit jaar in op de vier vrijheden van president F.D. Roosevelt, die de peilers vormen voor onze beschaving en waarmee haar moeder, Prinses Juliana, die volgend jaar 95 hoopt te worden, zich zo verbonden voelde. Aan haar droeg zij de toespraak op. Opvallend was de nadruk op de verantwoordelijkheden die deze vrijheden met zich meebrengen en die maken dat vrijheid nooit onbegrensd kan zijn.

Uiteraard wens ook ik iedereen fijne kerstdagen en bij deze alvast een gelukkig nieuwjaar.

---

Kersttoespraak 2003

Kerstmis, het feest van licht dat doorbreekt in een sombere wereld, vieren velen in een kring van familie en vrienden. Mensen zoeken warmte bij degenen met wie zij vertrouwd en verbonden zijn.

Familie en gezin kunnen kracht geven om tegenslag te boven te komen en verdriet te verzachten. Ook de goede momenten delen wij allereerst met wie ons dierbaar zijn. Voor ons kwam na een moeilijke tijd een gelukkige wending. De geboorte van Amalia brengt vreugde en grote dankbaarheid om dit nieuwe leven. Een gevoel van ontroering vervult ons wanneer wij zien hoe een kwetsbaar kindje in liefde wordt opgenomen. Intens verheug ik mij ook op het huwelijk van Friso en Mabel die samen de toekomst tegemoet treden.

Kerstmis is het feest van liefde en verwondering om de geboorte van Gods zoon. Als mens onder de mensen kwam Jezus op aarde. Zijn leven inspireert velen nog elke dag.

In de ouderdom kan de kracht van naastenliefde verlichting brengen. Ik denk aan mijn beide ouders en vandaag in het bijzonder aan mijn moeder voor wie de jaren zwaar zijn geworden. Met U wil ik de gedachten richten op idealen waarmee zij zich in haar lange leven zo sterk verbonden heeft gevoeld. In 1982 werd h�*�*r als eerste de prijs uitgereikt van de "Vier Vrijheden" die jaarlijks wordt verleend ter herinnering aan de beroemde oorlogstoespraak van President Franklin Roosevelt. Die vrijheden zijn de morele pijlers van onze beschaving.

De eerste is vrijheid van meningsuiting, de tweede vrijheid van godsdienst en levensovertuiging, de derde vrijwaring van nood en gebrek en de vierde het vrij zijn van angst en vrees.

Die vrijheden gaan voor mensen pas ècht leven wanneer ze ontbreken. Dan immers wordt men zich bewust van de waarde van rechten die gelden voor iedereen.

De vrijheid van meningsuiting is al lang verankerd in onze Grondwet. Dat is een groot goed. Het is echter geen vrijbrief om te kwetsen noch om schaamteloos oordelen te verkondigen over mensen. Elke vrijheid heeft een keerzijde in verantwoordelijkheid waarmee gewetensvol moet worden omgegaan. Dat verplicht de waarheid te eerbiedigen en medemensen te respecteren. Alleen zo zal het geschreven en gesproken woord een wapen kunnen zijn tegen corruptie en misbruik van macht en een schild voor de democratie.

Geen vrijheid confronteert ons zo ingrijpend met anderen als de vrijheid van godsdienst en overtuiging. Dit grondrecht vraagt om ruimte voor verschillende levensopvattingen, in verdraagzaamheid en respect. Een ieder mag op zijn manier geloof beleven en belijden. Maar religie kan nooit een rechtvaardiging zijn voor onverantwoordelijk gedrag. Mensen mogen God áánroepen voor leiding en bemoediging in het leven, maar Hem nooit �*nroepen ter verdediging van ontoelaatbaar handelen.

Voor wie in armoede leven staat de vrijwaring van nood en gebrek voorop. Aan medeverantwoordelijkheid voor hún dagelijks bestaan, kunnen wìj ons niet onttrekken. Uitzichtloze ellende in grote delen van de wereld mag nooit "gewoon" worden gevonden. Iedereen heeft recht op een menswaardig leven, uitstijgend boven het barre overleven. Ongelijkheid en onrecht blijven onaanvaardbaar. Meer dan een halve eeuw nadat de Vier Vrijheden werden verkondigd, ligt de eerste uitdaging voor de internationale gemeenschap nog steeds in het opkomen voor sociale gerechtigheid.

Vrij zijn van angst en vrees vormt de basis voor vrede. Veiligheid betekent niet een bestaan zonder risico's maar het besef beschermd te zijn. Als vertrouwen en zekerheid ontbreken, voelt men zich bang en bedreigd. Angst maakt een mens onvrij.

Vrees voor onverwachte en gewetenloze terreur ondermijnt de veiligheid, waar ook ter wereld. De mondialisering van geweld vereist dan ook een universele inzet. Vertrouwen kan groeien wanneer zowel de directe bedreigingen worden tegengegaan als ook de oorzaken van frustratie en agressie worden onderkend en bestreden. Dit is niet alleen een kwestie van handhaving van de internationale rechtsorde maar ook van daadwerkelijke strijd tegen armoede en ongelijkheid. Zo blijven de verschillende vrijheden nauw met elkaar verbonden, gegrond in de menselijke waardigheid.

Na twee wereldoorlogen kon pas van een overwinning worden gesproken toen uit de chaos een internationale gemeenschap voortkwam die zich kon wijden aan vrede en gerechtigheid. De organisatie die deze idealen belichaamde vond een tehuis in Amerika. Bij alle spanningen in de internationale betrekkingen van onze tijd kan deze wordingsgeschiedenis van de Verenigde Naties de weg wijzen.

Vanuit het fundament van de Vier Vrijheden kan ook vandaag worden gestreden voor vrede en gerechtigheid. Tezamen geven zij gestalte aan de menselijke waardigheid. Die waardigheid van een ieder heeft God bevestigd in de geboorte van Jezus. Dat vieren wij met Kerstmis. Aan mijn moeder die steeds vanuit deze overtuiging heeft geleefd, draag ik mijn toespraak op.

In een ieders leven kunnen zin en ziel worden gevonden in medemenselijkheid. Dat is de bemoediging èn opdracht van Kerstmis. Zoals een dichter zei: "Blijf die grote woorden dromen, laat de hoop niet varen."

Ik wens U allen een gezegend Kerstfeest toe.

[zillox]

prachtig