Directe democratie en belastingen

Jos Verhulst · 3 januari 2004, 04:40

DIRECTE DEMOCRATIE EN BELASTINGEN

Tegenstanders van directe democratie komen steeds weer op de proppen met de dwaze bewering, dat directe democratie onvermijdelijk tot de ondergang leidt omdat de burgers, indien ze de kans schoonzien, prompt de belastingen afschaffen. Recent schaarde Steve Stevaert zich nog eens achter deze (voor ‘de mensen’ zeer denigrerende) stelling. Vaak wordt als afschrikkend voorbeeld Californië aangehaald. Dat gebeurt bijvoorbeeld in het boek van Fareed Zakaria (‘De toekomst van vrijheid’ - 2003 Antwerpen: Contact).

Er bestaat over de relatie tussen direct-democratische besluitvorming en belastingen heel wat wetenschappelijk onderzoek, waarvoor de politieke klasse en haar journalisten merkwaardig weinig interesse vertoont. Een goed vertrekpunt is de bundel studies die door het ‘Initiative and Referendum Institute’ op het net ter beschikking zijn gesteld.
http://www.iandrinstitute.com/Studies.htm

Leidt directe democratie tot een beperking van de overheidsuitgaven? Welzeker. Dit valt ook te verwachten. De belangen van de burgers vallen niet samen met de belangen van de politici, want de laatsten geven, om macht en prestige te verwerven, volgaarne het geld uit van de eersten, die (in een particratisch systeem) meestal met lede ogen moeten toezien.

Lars en Matsusaka bestudeerden het effect van het budgettair referendum van rechtswege in de Zwitserse kantons (‘Budget referendums and government spending: evidence from Swiss cantons’). Het effect blijkt massief: in de 17 kantons waar deze vorm van directe democratie voorhanden is wordt per hoofd 19% minder uitgegeven dan in de 9 kantons, waar dit systeem niet bestaat. Het is zeker niet waar dat de uitgaven door de burgers systematisch worden afgewezen. Van de 461 budgettaire referenda van rechtswege die in de periode 1980-1988 plaatsvonden, eindigden 86% met een goedkeuring van het voorgestelde project. Een deel van het bezuinigende effect is wellicht te danken aan het feit, dat politici minder gemakkelijk twijfelachtige projecten zullen lanceren wanneer ze die aan de directe goedkeuring van de burgers moeten voorleggen. In kantons waar het budgetair referendum van rechtswege bestaat, werd tijdens de bestudeerde periode (1980-88) per hoofd en per jaar 1.389 ZFr minder uitgegeven dan in kantons waar dit direct-democra-tische instituut niet voorhanden is.

Naast het budgettair referendum van rechtswege, dat niet in alle kantons voor-komt, bestaat overal de mogelijkheid om een volksinitiatief te lanceren. De handtekeningdrempel loopt echter sterk uiteen van kanton tot kanton, en Lars en Matsusaka vonden dat de uitgaven in een kanton stijgen naarmate de handtekeningdrempel er hoger ligt. Ook dit effect is beduidend: een handtekeningdrempel die één procent hoger ligt, leidt tot een meeruitgave van 380,56 ZFr per hoofd en per jaar.

In een ander artikel (‘Have voter initiatives paralyzed the California budget?’) gaat Matsusaka in op de reeds vermelde bewering, volgens dewelke de directe democratie de deelstaat Californië budgettair zou hebben ontwricht. Matsusaka ging eerst na wel percentage van de Californische uitgaven langs direct-democratische weg is vastgelegd. Dit blijkt 32% te zijn. Het leeuwenaandeel hiervan is evenwel op conto te schrijven van Proposition 98 (goedgekeurd in 1988). Dit volksinitiatief heeft voor gevolg dat in 2003-4 mins-tens 30 miljard dollar aan kleuter tot middelbaar onderwijs moet worden besteed. Uiteraard is het misleidend om te zeggen dat die dertig miljard worden uitgegeven enkel en alleen omwille van het feit dat Californië referenda kent.; ook het deelstaatparlement zou een zeer vergelijkbaar bedrag aan onderwijs hebben uitgegeven. Rekent men het effect van Proposition 98 niet mee, dan blijkt slechts 2% van de deelstaatuitgaven te zijn vastgelegd via volksreferenda.

Hoe staat het met de inkomsten? De Californische burgers hebben de vijf belangrijkste inkomstenbronnen van de deelstaat zo goed als ongemoeid gelaten . Het veelbekritiseerde Proposition 13 (1978, legt een plafond op aan de belasting op onroerend goed) en ook Proposition 6 (1982; tegen belastingen op giften en erfenissen) betreffen slechts relatief onbelangrijke in-komstenbronnen voor de staat.

Het besluit van Matsusaka is duidelijk: de veelgehoorde bewering dat Californië in budgetaire moeilijkheden is beland door de directe democratie, slaan nergens op. Het is de zoveelste politiek-correcte anti-democratische leugen.

SP · 7 januari 2004, 19:53

Beste Jos

Ik kan alleen maar akkoord zijn met wat u zegt... U moet een intelligent man zijn; Hoe ik dit weet, vraagt u zich terecht af.. Wel omdat ik u boek gelezen heb. En de definitie die u daar geeft van democratie is subliem. Ik laat de medemens op dit forum even meegenieten... Het boek over directe democratie vindt u uiteraard in de betere boekhandel..

“Democratie is niets anders dan de maatschappelijke verwerking van individuele ideeën. Een nieuw idee begint altijd bij een individu, want alleen individuen kunnen denken. Maar die individuele ideeën moeten maatschappelijk gewikt, gewogen en bijgesteld worden. Mensen hebben elkaar nodig om de onvolkomenheden in elkaars ideeën te corrigeren. De kern van de democratie is eigenlijk dit proces van maatschappelijke beeldvorming, waarbij de idee of voorstelling van de enkeling, meestal reeds overgenomen door een kleinere groep, door de bredere samenleving wordt gewikt en gewogen",

3 januari 2004, 04:40	#1
Jos Verhulst Staatssecretaris Geregistreerd: 14 augustus 2002 Berichten: 2.701	DIRECTE DEMOCRATIE EN BELASTINGEN Tegenstanders van directe democratie komen steeds weer op de proppen met de dwaze bewering, dat directe democratie onvermijdelijk tot de ondergang leidt omdat de burgers, indien ze de kans schoonzien, prompt de belastingen afschaffen. Recent schaarde Steve Stevaert zich nog eens achter deze (voor ‘de mensen’ zeer denigrerende) stelling. Vaak wordt als afschrikkend voorbeeld Californië aangehaald. Dat gebeurt bijvoorbeeld in het boek van Fareed Zakaria (‘De toekomst van vrijheid’ - 2003 Antwerpen: Contact). Er bestaat over de relatie tussen direct-democratische besluitvorming en belastingen heel wat wetenschappelijk onderzoek, waarvoor de politieke klasse en haar journalisten merkwaardig weinig interesse vertoont. Een goed vertrekpunt is de bundel studies die door het ‘Initiative and Referendum Institute’ op het net ter beschikking zijn gesteld. http://www.iandrinstitute.com/Studies.htm Leidt directe democratie tot een beperking van de overheidsuitgaven? Welzeker. Dit valt ook te verwachten. De belangen van de burgers vallen niet samen met de belangen van de politici, want de laatsten geven, om macht en prestige te verwerven, volgaarne het geld uit van de eersten, die (in een particratisch systeem) meestal met lede ogen moeten toezien. Lars en Matsusaka bestudeerden het effect van het budgettair referendum van rechtswege in de Zwitserse kantons (‘Budget referendums and government spending: evidence from Swiss cantons’). Het effect blijkt massief: in de 17 kantons waar deze vorm van directe democratie voorhanden is wordt per hoofd 19% minder uitgegeven dan in de 9 kantons, waar dit systeem niet bestaat. Het is zeker niet waar dat de uitgaven door de burgers systematisch worden afgewezen. Van de 461 budgettaire referenda van rechtswege die in de periode 1980-1988 plaatsvonden, eindigden 86% met een goedkeuring van het voorgestelde project. Een deel van het bezuinigende effect is wellicht te danken aan het feit, dat politici minder gemakkelijk twijfelachtige projecten zullen lanceren wanneer ze die aan de directe goedkeuring van de burgers moeten voorleggen. In kantons waar het budgetair referendum van rechtswege bestaat, werd tijdens de bestudeerde periode (1980-88) per hoofd en per jaar 1.389 ZFr minder uitgegeven dan in kantons waar dit direct-democra-tische instituut niet voorhanden is. Naast het budgettair referendum van rechtswege, dat niet in alle kantons voor-komt, bestaat overal de mogelijkheid om een volksinitiatief te lanceren. De handtekeningdrempel loopt echter sterk uiteen van kanton tot kanton, en Lars en Matsusaka vonden dat de uitgaven in een kanton stijgen naarmate de handtekeningdrempel er hoger ligt. Ook dit effect is beduidend: een handtekeningdrempel die één procent hoger ligt, leidt tot een meeruitgave van 380,56 ZFr per hoofd en per jaar. In een ander artikel (‘Have voter initiatives paralyzed the California budget?’) gaat Matsusaka in op de reeds vermelde bewering, volgens dewelke de directe democratie de deelstaat Californië budgettair zou hebben ontwricht. Matsusaka ging eerst na wel percentage van de Californische uitgaven langs direct-democratische weg is vastgelegd. Dit blijkt 32% te zijn. Het leeuwenaandeel hiervan is evenwel op conto te schrijven van Proposition 98 (goedgekeurd in 1988). Dit volksinitiatief heeft voor gevolg dat in 2003-4 mins-tens 30 miljard dollar aan kleuter tot middelbaar onderwijs moet worden besteed. Uiteraard is het misleidend om te zeggen dat die dertig miljard worden uitgegeven enkel en alleen omwille van het feit dat Californië referenda kent.; ook het deelstaatparlement zou een zeer vergelijkbaar bedrag aan onderwijs hebben uitgegeven. Rekent men het effect van Proposition 98 niet mee, dan blijkt slechts 2% van de deelstaatuitgaven te zijn vastgelegd via volksreferenda. Hoe staat het met de inkomsten? De Californische burgers hebben de vijf belangrijkste inkomstenbronnen van de deelstaat zo goed als ongemoeid gelaten . Het veelbekritiseerde Proposition 13 (1978, legt een plafond op aan de belasting op onroerend goed) en ook Proposition 6 (1982; tegen belastingen op giften en erfenissen) betreffen slechts relatief onbelangrijke in-komstenbronnen voor de staat. Het besluit van Matsusaka is duidelijk: de veelgehoorde bewering dat Californië in budgetaire moeilijkheden is beland door de directe democratie, slaan nergens op. Het is de zoveelste politiek-correcte anti-democratische leugen. __________________ WIJ LEVEN NIET IN EEN DEMOCRATIE, WIJ LEVEN IN EEN PARTICRATIE

7 januari 2004, 19:53	#2
SP Burger Geregistreerd: 25 oktober 2003 Berichten: 181	Beste Jos Ik kan alleen maar akkoord zijn met wat u zegt... U moet een intelligent man zijn; Hoe ik dit weet, vraagt u zich terecht af.. Wel omdat ik u boek gelezen heb. En de definitie die u daar geeft van democratie is subliem. Ik laat de medemens op dit forum even meegenieten... Het boek over directe democratie vindt u uiteraard in de betere boekhandel.. “Democratie is niets anders dan de maatschappelijke verwerking van individuele ideeën. Een nieuw idee begint altijd bij een individu, want alleen individuen kunnen denken. Maar die individuele ideeën moeten maatschappelijk gewikt, gewogen en bijgesteld worden. Mensen hebben elkaar nodig om de onvolkomenheden in elkaars ideeën te corrigeren. De kern van de democratie is eigenlijk dit proces van maatschappelijke beeldvorming, waarbij de idee of voorstelling van de enkeling, meestal reeds overgenomen door een kleinere groep, door de bredere samenleving wordt gewikt en gewogen",