de evolutie van trotskist tot sociaal-democraat

[Groot-Links]

Beste Frank,

Ooit bent u in de politiek binnengestapt als Trotskist bij de SAP om vervolgens over te gaan naar de toenmalige SP.

Ik ben eigenlijk wel benieuwd hoe u terugkijkt op deze evolutie.
Is het met een zekere nostalgie om uw politieke "naieviteit" toendertijd of is het marxisme nog steeds een bron van inspiratie voor u.

Dezer dagen lijken jongeren zich opnieuw steeds meer aangesproken te voelen door radicalere klein-linkse partijen als PVDA en LSP in plaats van zich aangesproken te voelen door een jongerenbeweging als ANIMO.
Mist de SP.a dan geen belangrijke doelgroep ?

Alvast bedankt voor de reactie

[Frank Vandenbroucke]

Oorspronkelijk geplaatst door Groot-Links

Beste Frank,

Ooit bent u in de politiek binnengestapt als Trotskist bij de SAP om vervolgens over te gaan naar de toenmalige SP.

Ik ben eigenlijk wel benieuwd hoe u terugkijkt op deze evolutie.
Is het met een zekere nostalgie om uw politieke "naieviteit" toendertijd of is het marxisme nog steeds een bron van inspiratie voor u.

Dezer dagen lijken jongeren zich opnieuw steeds meer aangesproken te voelen door radicalere klein-linkse partijen als PVDA en LSP in plaats van zich aangesproken te voelen door een jongerenbeweging als ANIMO.
Mist de SP.a dan geen belangrijke doelgroep ?

Alvast bedankt voor de reactie

Beste Groot-Links,

Toen ik aan de universiteit studeerde, ervaarde ik de toenmalige RAL (voorganger van de SAP) als een groep met verstandige en nuttige analyses over de studentenbeweging. Ik heb me ook sterk bezig gehouden met marxistische economie. Mijn breuk met de RAL (en het marxisme) heeft - zeer kort samengevat - te maken met twee gegevens:

1) Als je verder kijkt dan de wereld van de campus, dan stel je snel vast hoe weinig operationeel de analyses van uiterst-links zijn. Ik heb die vaststelling eigenlijk al gemaakt toen ik mijn thesis schreef. (Mijn thesis ging over het ontstaan van de economische doctrine van het ABVV. Ik heb me in dat verband ook verdiept in de ontwikkeling van het socialistisch syndikalisme na de oorlog. Als je je daarin verdiept, dan ben je toch wel gedwongen om vast te stellen dat de kritieken van de trotskistische leider Ernest Mandel op de leiding van het socialistisch syndikalisme vertrokken van naïeve premissen.) Ik wilde graag iets veranderen in de samenleving, en niet vastlopen in steriele discussies op basis van naïeve premissen: zo ben ik bij de SP terecht gekomen. Een factor die daar veel mee te maken had, was de beweging tegen de plaatsing van korte-afstand kernraketten in Europa op het einde van de jaren '70, begin jaren '80. De SP speelde daarin toen een heel belangrijke rol. Ik vond dat op zichzelf genoeg om me bij de SP aan te sluiten, ondanks bedenkingen die ik had bij andere aspecten van het beleid van de SP.

2) De orthodoxe marxistische economische theorie bevat een aantal belangrijkie gebreken, en zelfs regelrechte contradicties, zelfs op het niveau van haar elementaire concepten (zoals "meerwaarde"). Die gebreken en contradicties zijn eigenlijk al bekend sinds het begin van de jaren '60, en zijn overvloedig aangetoond in de jaren '70 (ik verwijs naar het werk van Sraffa, Steedman, e.a.). Marxistische theoretici hebben daarop nooit een adekwaat antwoord gegeven.

Overigens heb ik na mijn "breuk" met de marxisten een heel andere kijk ontwikkeld op wat politieke actie moet inspireren. Ik denk nu dat je politieke actie moet grondvesten op een radikale opvatting over rechtvaardigheid, en niet op een - altijd betwistbare - beschrijvende theorie over het uitzicht van de samenleving. Maar dat is een debat dat me te ver zou leiden in dit kader. Ik ben niet de enige die deze evolutie doorgemaakt heeft.

Ik verontschuldig me voor het feit dat dit antwoord zeer theoretisch klinkt. Als je een kijk wil hebben op dingen die ik in de loop van de voorbije 25 jaar geschreven heb, dan moet je de lijst "publicaties" opzoeken op www.vandenbroucke.com. Daar ga je wat meer elementen vinden.

Frank