Het is goed dat dialecten zo populair zijn

[Jan van den Berghe]

Oorspronkelijk geplaatst door Jacob Van Artevelde

Dat is inderdaad zeer schrijnend maar als ik Limburg beschouw denk ik aan iets anders. Een groot voorbeeld van de getraptheid van taaltellingen was bijvb. die in de voerstreek, Jekervallei en de Platdietse streek.

Het is niet omdat men Retour@Liege stemt dat men Frans als moedertaal heeft. Het schijnt dat zelfs Hapart zijn limburgs dialekt spreekt; in ieder geval zeer velen die R@L stemmen. Dat zijn NL-taligen die om dorpspolitieke redenen een stem uitbrengen op R@L. Die hebben er niets tegen dat ze in een NL-taalgebied terechtkomen op zich, maar wel dat ze bij Limburg terechtkomen.
En dus zouden die zich bekennen bij een talentelling tot F.
OM maar te zeggen, die talentellingen zijn voor wat ze zijn en het is dus terecht dat ze afgeschaft werden, want om allerlei redenen - oa. Bismarck en taalidentifikatie - KON men niet zuiver tellen wat men eigenlijk tellen wou.

Neen, Happart kon (kan?) geen woord Nederlands en ook geen gebenedijd woord Limburgs, laat staan het echte "Veurs". Happart is immers geen echte Voerenaar, maar zijn vader kwam met zijn gezin (de Happarts waren al geboren) vanuit Wallonië naar Voeren wonen.

Wat ik wel wil meegeven en wat ik uit eerste hand heb, is dat Retour �* Liège op een bepaald ogenblik cursussen Frans heeft ingericht omdat de meerderheid van de zogzegde "Voerense Franstaligen" nauwelijks een woord Frans konden. De meeste Voerenaars, ook de Vlaamsgezinde, konden in die tijd wel wat Waals, maar Frans was er in de meeste gevallen niet bij. Juist die cursussen Frans tonen inderdaad aan, zoals je opmerkt, dat politieke voorkeur niet gelijk staat met een taalaanhorigheid.

[Jan van den Berghe]

Oorspronkelijk geplaatst door Het Oosten

U kunt moeilijk ontkennen dat de naam 'Retour �* Liège' een duidelijke en niet mis te verstane boodschap inhield. In de zin van: 'wie op deze lijst stemt, stemt voor de terugkeer naar Luik'.

Die lijst haalde een meerderheid gedurende vele vele jaren. En toch werd met de wens van die meerderheid van de bevolking in Voeren nooit rekening gehouden door de Belgische overheid... En dus zwijgt men in bepaalde kringen hierover.

In welke kringen?

[Jan van den Berghe]

Oorspronkelijk geplaatst door pajoske

Was Voeren ooit verbonden met provincie Limburg of Vlaanderen voor dat de taalgrens getrokken werd? Ik dacht van niet.

Jawel, het is geografisch verbonden met Nederlands-Limburgs. Of wist u dat niet? De taalgrens heeft daar immers niets met staats- of provinciegrenzen te maken.

[Jan van den Berghe]

Oorspronkelijk geplaatst door pajoske

Dat Happart de regiotaal zou spreken verwondert me niets. Op een wapenkaart gedateerd ong 1640 staat het familiewapen Happart afgebeeld in het hertogdom Limburg. Die familie woont dus al enkele eeuwen in die omgeving.

De familie Happart is afkomstig uit Chertal. Het zijn dus Walen. Geen Limburgers en ze spraken en spreken geen woord Limburgs.

[pajoske]

Oorspronkelijk geplaatst door Jan van den Berghe

Jawel, het is geografisch verbonden met Nederlands-Limburgs. Of wist u dat niet? De taalgrens heeft daar immers niets met staats- of provinciegrenzen te maken.

Jama wat is het nu? Ge moet wel weten wat ge wilt.
Als taalgrenzen niks te maken hebben met staatsgrenzen waarom verdedigt gij dan dat men Voeren tegen de wens van de inwoners (60% wilde bij Luik blijven) ingedeeld heeft bij BEL-Limburg en dus Vlaanderen?
Ik herhaal mijn vraag welke (overheids-)band heeft Voeren ooit gehad met Vlaanderen? Ned.Limburg heeft bij mijn weten ook nooit deel uitgemaakt van Vlaanderen. Enkel dat kleine deel dat bij hertogdom Limburg hoorde is onderworpen geweest aan Brabant. Niet alle dorpen die nu Voeren uitmaken hadden eenzelfde heerschappij.
Belgisch Limburg dat grotendeels overeenkomt met land van Loon zou in die zelfde logica ook nog bij Luik moeten horen.

Maar nee Flaminganten draaien met de wind en passen hun wetten, regels en gebruiken liefst aan hun wensen aan zonder enige logica. Als het resultaat maar in hun kraam past.

[Het Oosten]

Oorspronkelijk geplaatst door Jan van den Berghe

In welke kringen?

Bij de mensen die de taalwetten hebben goedgekeurd natuurlijk. En ook in Vlaams-nationalitische kringen. Want plots hoort men in deze kringen niet meer spreken over 'antidemocratische' wetten, wanneer het over de overheveling van de Voer naar Limburg ging. De Voer waar de Retour �* Liège lange tijd de meerderheid had.

En de R.A.L. heeft die meerderheid altijd behouden volgens mij. Het zijn de enkele Nederlanders die daar woonden en die volgens de nieuwe wet gemeentelijk stemrecht hadden verworven , die de balans hebben doen overslaan. Alweer een soort 'Arithmétique Hollandaise' dus.

[Jacob Van Artevelde]

Oorspronkelijk geplaatst door pajoske

Jama wat is het nu? Ge moet wel weten wat ge wilt.Als taalgrenzen niks te maken hebben met staatsgrenzen waarom verdedigt gij dan dat men Voeren tegen de wens van de inwoners (60% wilde bij Luik blijven) ingedeeld heeft bij BEL-Limburg en dus Vlaanderen?Ik herhaal mijn vraag welke (overheids-)band heeft Voeren ooit gehad met Vlaanderen? Ned.Limburg heeft bij mijn weten ook nooit deel uitgemaakt van Vlaanderen. Enkel dat kleine deel dat bij hertogdom Limburg hoorde is onderworpen geweest aan Brabant. Niet alle dorpen die nu Voeren uitmaken hadden eenzelfde heerschappij. Belgisch Limburg dat grotendeels overeenkomt met land van Loon zou in die zelfde logica ook nog bij Luik moeten horen.

Omdat het niet logisch is dat staatsgrenzen niet samenvallen met taalgrenzen. De Walen waren als eerste vragende partij daartoe (le droit du sol, zie hieronder) hetgeen zich uitte in een kommunautair kompromis van eentalige gewesten. En daartoe werd ernaar gestreefd naar zoveel mogelijk taalhomogene gebieden tot stand te btrengen. En zo kwam men ertoe van de taalgrens vast te leggen waarbij de Voer bij Limburg kwam. Maar wilt gij de Voer terug naar Luik, mij goed, maar dat was een kommunautaire deal in naam van de kommunautaire vrede en als ge dat wilt herzien dan gaan we dat ganse van tevoren terug en herzien en terug onderhandelen. En wie wil dat?

Oorspronkelijk geplaatst door pajoske

Maar nee Flaminganten draaien met de wind en passen hun wetten, regels en gebruiken liefst aan hun wensen aan zonder enige logica. Als het resultaat maar in hun kraam past.

Neen de Belgicisten draaien met de wind en passen hun wetten, regels en gebruiken liefst aan hun wensen aan zonder enige logica. Als het resultaat maar in hun kraam past:
Toen er een belangrijke Vlaamse inwijking in het Waalse industriebekken gebeurde wilden de Walen Le Droit du Sol om te verhinderen dat door in voering van de tweetaligheid Wallonië zou verfransen.
Nu dat principe in de Rand in hun nadeel speelt zou de spelregel waarop de eentaligheid van Vl. en W. is gebaseerd terug moeten worden herzien.
Inderdaad men moet wel weten wat men wil....

Trouwens als, als ooit gebieden, weeral, zouden moeten afgestaan worden dan zou gans Vlaanderen daarover moeten stemmen.

[pajoske]

Oorspronkelijk geplaatst door Het Oosten

En de R.A.L. heeft die meerderheid altijd behouden volgens mij. Het zijn de enkele Nederlanders die daar woonden en die volgens de nieuwe wet gemeentelijk stemrecht hadden verworven , die de balans hebben doen overslaan. Alweer een soort 'Arithmétique Hollandaise' dus.

Ik ben dat eens gaan opzoeken. En je kan wel eens gelijk hebben.

Inwoners Voeren op 1/1/2008: 4.207

Belgen: 3128.
Buitenlanders: 1079 waarvan 995 Nederlanders. Dat is bijna 25% van de bevolking. De Belg Happart wordt beschouwd als buitenstaander, dat zien ze als een ingeweken Waal die daar eigenlijk niks te zoeken heeft. Over dat grote aantal Nederlanders wordt zedig gezwegen.
bron: http://www.knack.be/attachments/buit...&ssbinary=true

Benieuwd hoe de Vlaamse reactie zou zijn indien 1/4 van de Antwerpse bevolking buitenlands (laat ons stellen bv Marrokaans) zou zijn met stemrecht, en het politieke beleid van de stad Antwerpen in gelijke mate zou beïnvloeden.

[Jacob Van Artevelde]

Bespaar U de moeite van dat op te zoeken.
Het is weldegelijk door de Nederanders dat RAL zijn meerderheid kwijtspeelde.

[Het Oosten]

Oorspronkelijk geplaatst door pajoske

Ik ben dat eens gaan opzoeken. En je kan wel eens gelijk hebben.

Inwoners Voeren op 1/1/2008: 4.207

Belgen: 3128.
Buitenlanders: 1079 waarvan 995 Nederlanders. Dat is bijna 25% van de bevolking. De Belg Happart wordt beschouwd als buitenstaander, dat zien ze als een ingeweken Waal die daar eigenlijk niks te zoeken heeft. Over dat grote aantal Nederlanders wordt zedig gezwegen.
bron: http://www.knack.be/attachments/buit...&ssbinary=true

Benieuwd hoe de Vlaamse reactie zou zijn indien 1/4 van de Antwerpse bevolking buitenlands (laat ons stellen bv Marrokaans) zou zijn met stemrecht, en het politieke beleid van de stad Antwerpen in gelijke mate zou beïnvloeden.

Natuurlijk heb ik gelijk. Niet omdat ik het zeg, maar omdat het zo is.

[Jan van den Berghe]

Oorspronkelijk geplaatst door pajoske

Jama wat is het nu? Ge moet wel weten wat ge wilt.
Als taalgrenzen niks te maken hebben met staatsgrenzen waarom verdedigt gij dan ...

Blijkbaar leest u dus niet wat er staat, maar slechts wat u in vooringenomenheid meent er te kunnen in ontdekken.

[Jan van den Berghe]

Oorspronkelijk geplaatst door pajoske

Ik herhaal mijn vraag welke (overheids-)band heeft Voeren ooit gehad met Vlaanderen? Ned.Limburg heeft bij mijn weten ook nooit deel uitgemaakt van Vlaanderen.

Het graafschap Vlaanderen?

En wat maakt dat nu uit voor de huidige toestand?

[Jan van den Berghe]

Oorspronkelijk geplaatst door pajoske

Belgisch Limburg dat grotendeels overeenkomt met land van Loon zou in die zelfde logica ook nog bij Luik moeten horen.

Welke logica?

Die van de historische logica?

Waar laat u die "historie" dan ergens beginnen en stoppen? Waarom niet verder in de tijd gaan, nog voor de tijd van het ontstaan van het prinsbisdom Luik? Waarom dan weer dat ene tijdstip er uit nemen om ergens een of andere kromme redenering op poten trachten te zetten?

[Jan van den Berghe]

Oorspronkelijk geplaatst door pajoske

Maar nee Flaminganten draaien met de wind en passen hun wetten, regels en gebruiken liefst aan hun wensen aan zonder enige logica. Als het resultaat maar in hun kraam past.

Kunt u daar eens een voorbeeld van geven?

[Jan van den Berghe]

Oorspronkelijk geplaatst door Het Oosten

Bij de mensen die de taalwetten hebben goedgekeurd natuurlijk. En ook in Vlaams-nationalitische kringen. Want plots hoort men in deze kringen niet meer spreken over 'antidemocratische' wetten, wanneer het over de overheveling van de Voer naar Limburg ging. De Voer waar de Retour �* Liège lange tijd de meerderheid had.

En de R.A.L. heeft die meerderheid altijd behouden volgens mij. Het zijn de enkele Nederlanders die daar woonden en die volgens de nieuwe wet gemeentelijk stemrecht hadden verworven , die de balans hebben doen overslaan. Alweer een soort 'Arithmétique Hollandaise' dus.

Om bij dat laatste te beginnen. Die zogenaamde "Nederlanders". Wie een beetje op de hoogte is van de werkelijke situatie in Voeren, weet dat bepaalde Nederlandse families er al generaties lang wonen. Zij hebben er, om allerlei redenen, voor gekozen de Nederlandse nationaliteit te behouden. In andere gevallen gaat het om inwijkelingen van recente datum. Niettemin, denk ik dat het allemaal om Voerenaars gaat.

Om dan verder te doen over het eerste: ja, het was weldegelijk een democratische beslissing, daar genomen in het bevoegde orgaan, nl. het Belgisch Parlement, bij democratische meerderheid. Het is immers zo dat staatsrechtelijk een gemeente niet de juridische bevoegdheid heeft over haar aanhorigheid te stemmen. Democratie is geen luchtledig begrip, maar vormt een concreet functioneel geheel dat gebonden is aan rechtsregels.

[Jan van den Berghe]

Oorspronkelijk geplaatst door pajoske

Benieuwd hoe de Vlaamse reactie zou zijn indien 1/4 van de Antwerpse bevolking buitenlands (laat ons stellen bv Marrokaans) zou zijn met stemrecht, en het politieke beleid van de stad Antwerpen in gelijke mate zou beïnvloeden.

In welke mate hebben de Nederlands "het politiek beleid" in Voeren beïnvloed eigenlijk?

Iets wat schijnbaar vaak vergeten wordt, is juist dat R�*L sedert meerdere jaren verkiezing op verkiezing achteruit aan het gaan is. Ook in de tijd dat de Nederlanders nog geen gemeentestemrecht hadden. M.a.w., ondanks de politiek van R�*L om zoveel mogelijk Waalse inwoners aan te trekken, bleek de politieke achterban van de Waalsgezinde partij verkiezing na verkiezing af te kalven. Dat was ook niet echt verwonderlijk, daar door de antihouding die de partij aannam, het gemeentebeleid dermate verstard was dat allerlei broodnodige investeringen niet gebeurden (ze weigerden immers systematisch allerlei subsidies van de Vlaamse overheid) of dat sommige zaken, uit ideologische overwegingen, slecht waren geregeld (dan spreek ik over bepaalde samenwerkingsverbanden met de naburige, Waalse gemeenten). Ook Waalsgezinden waren niet blind voor wat er scheef liep. Daarom ook is er een langzame, maar gestage politieke verschuiving gebeurd. Met de komst van het gemeentestemrecht voor buitenlanders werd de laatste mokerslag gegeven. Als mensen hier evenwel denken dat nu alle Nederlanders voor Voerbelangen stemden, dan hebben die het wel goed mis. Onder de Nederlanders in Voeren is er ook een francofiele groep waarbij sommigen zelfs zo ver gingen om lid te worden van R�*L en in de gemeente te militeren.

[Jan van den Berghe]

Oorspronkelijk geplaatst door pajoske

De Belg Happart wordt beschouwd als buitenstaander, dat zien ze als een ingeweken Waal die daar eigenlijk niks te zoeken heeft. Over dat grote aantal Nederlanders wordt zedig gezwegen.

Zedig gezwegen? Ik hoor zo stilaan niets anders van u... Zo stilaan moet ik geloven dat u zich toch beter een goed gehoorapparaat aanschaft, want zwijgen over de inbreng van de Nederlanders... Tja, dat werd zelfs heel breed uitgesmeerd in de media, ook al omdat Broers op het overwinningsfeest uitgebreid zijn kiezers dankte en daarbij uitdrukkelijk en nadrukkelijk de Nederlanders vermeldde.

Wat Happart betreft, er staat hoegenaamd nergens dat hij in Voeren "niets te zoeken heeft". Ik heb alleen aangegeven dat de man niet uit Voeren stamt, maar dat zijn familie uit Wallonië komt, en dat hij daardoor ook geen "Veurs" spreekt. Ik zie geen probleem met de aanwezigheid van een anderstalige, als die uiteindelijk maar de moeite doet om de taal van de gemeente te leren. D�*t heeft Happart juist altijd vertikt. Ook heeft hij nooit een woord Limburgs geleerd... Zelfs dat niet, alhoewel dat toch de dagdagelijkse omgangstaal was van de overgrote meerderheid van de mensen in Voeren, ook van de Waalsgezinden.

[Jan van den Berghe]

Oorspronkelijk geplaatst door Het Oosten

Natuurlijk heb ik gelijk. Niet omdat ik het zeg, maar omdat het zo is.

En?

Bent u weer tegen windmolens aan het vechten? Niemand heeft toch ergens het tegendeel beweerd...

Wat is dat toch met die onderhuidse gebetenheid...

[Jacob Van Artevelde]

Effe terugkomen op de Verlooy-diskussie:

Bron: http://www.bruselo.info/pdr4NL.asp?strTaal=NL

Tot aan de Franse inval in 1794 was het Nederlands de voertaal van de plaatselijke Brusselse instellingen. Het waren uitgerekend die instanties waarmee de modale Brusselaar te maken kreeg. Wanneer eenvoudige Waalse inwijkelingen zich in het Frans tot het stadsbestuur wendden, antwoordde de stedelijke overheid hen vrijwel steeds in het Nederlands. Ook de andere Brusselse instellingen (ambachten, kerken, kloosters, rederijkerskamers..) bedienden zich verder van het ‘Neder-Duytsch’.
Dat blijkt overduidelijk uit de ‘publicatieboecken’ die bewaard zijn op het Brusselse stadsarchief. In die registers staan de documenten gebundeld die tussen 1635 en 1794 officieel werden afgekondigd (‘gepubliceerd’) op de pui van het stadhuis. Het gaat hier zowat om de voorlopers van de ‘Berichten aan de Bevolking’, mededelingen die elke Brusselaar moest kunnen begrijpen.
Welnu, niet minder dan 95,3 procent van die mededelingen uit de periode 1635-1794 is eentalig in het Nederlands gesteld. Slechts 4,7 procent is tweetalig of Franstalig. Bovendien zijn een aantal van die Franstalige stukken weinig relevant voor het taalgebruik in Brussel. Het gaat onder meer om verordeningen van de Habsburgse overheid over een opstand in Hongarije en over de vrijhaven van Triëst.

Tot het einde van de 18de eeuw was Brussel een Nederlandse stad binnen het hertogdom Brabant. Hier vertoefden naast het Franstalige overheidsapparaat van de Spaanse en Oostenrijkse Habsburgers ook een aantal edelen en hovelingen. Verder poogden hier een aantal arme Walen te overleven. Ten slotte hadden ook een aantal bannelingen uit Frankrijk hier een onderkomen gezocht.
De overweldigende meerderheid van de Brusselse bevolking sprak echter verder ‘Neder-Duytsch’. Ambtenaren van de Habsburgse overheid die Brusselse dossiers moesten behandelen, konden hun taak niet vervullen als zij geen Nederlands kenden. Zij waren dan ook verplicht die taal leren. In 1752 meldde de Oostenrijkse landvoogd Karel van Lotharingen aan keizerin Maria-Theresia in Wenen dat Cazier, een raadsheer bij de Raad van Financiën die geen Nederlands kende, al heel wat vorderingen had gemaakt bij de studie van het Nederlands. Hij was onlangs zelfs in staat geweest om de rekeningen van de stad Brussel te controleren ! Het fundamentele verschil tussen het taalgebruik op centraal niveau en op plaatselijk niveau komt hier duidelijk tot uiting.
Een paar jaar eerder, rond 1740, schreef de Franse filosoof Voltaire: ‘Le diable qui dispose de ma vie m‘envoie �* Bruxelles et songez s‘il vous plaît, il n‘y a �* Bruxelles que des flamands!’. Diezelfde Voltaire schreef over Berlijn in Pruisen: ‘Je me trouve ici (�* Berlin) en France on ne parle que notre langue.‘ Ter vergelijking.

Overigens moet men bij de beoordeling van de taaltoestanden in Brussel terdege rekening houden met het algemeen cultuurhistorisch kader. Vooral tijdens de 17de en 18de eeuw genoot het Frans een zeer groot aanzien in heel Europa. Het was toen de taal van het hof, de adel en de gegoede bourgeoisie. In talrijke steden tot ver buiten het Franse taalgebied verschenen er Franse kranten, boeken en stadsbeschrijvingen. Vanuit Frankrijk trokken onderwijzers, dansmeesters, musici, toneelspelers, vak- en ambachtslui naar andere landen om er ‘le style et le goût français’ te verspreiden. Schrijvers en dichters uit Engeland, Duitsland, Oostenrijk, Italië, Polen, Hongarije,... deden hun dan ook hun beklag over de verwaarlozing van de landstaal ten voordele van het Frans. Zij pleitten hartstochtelijk voor de herwaardering van de eigen taal en cultuur. Dit gebeurde ook in de Nederlanden, meer bepaald door Jan Baptist Verlooy (1746-1797). In augustus 1785 richtte deze advocaat bij de Raad van Brabant in Brussel zich tot de Oostenrijkse keizer Jozef II. Verlooy vroeg de verlichte despoot het Nederlands te herwaarderen. Enkel op die manier immers zou de vorst de steun kunnen verwerven van de brede lagen van de bevolking. Dit was de noodzakelijke vereiste om de progressieve hervormingen van de keizer te doen slagen.
De behoudsgezinde machthebbers zouden immers alles in het werk stellen om de verlichte politiek van Jozef II te dwarsbomen.
In dit geschrift en in andere publicaties komt de grondstelling van Verlooy duidelijk naar voor: mensen kunnen pas ten volle hun verantwoordelijkheid in de samenleving opnemen en pas echt participeren aan het bestuur van het land wanneer zij dat probleemloos in hun eigen taal kunnen doen. Kortom, de herwaardering van de eigen taal is de conditio sine qua non voor de democratisering van de maatschappij.
In zijn brief aan Jozef II schreef Verlooy dat Brussel anno 1785 zo‘n twaalf procent Franstaligen telde. Dit cijfer stemt overeen met het percentage vooropgesteld door Hervé Hasquin. In 1979 onderzocht deze hoogleraar geschiedenis aan de U.L.B. en minister van de Franse Gemeenschap de Brusselse notarisakten. Hij kwam tot de slotsom dat Brussel tussen 1780 en 1785 iets meer dan tien procent Franstaligen telde. Toen Verlooy echter in 1788 zijn beroemde ‘Verhandeling op d‘onacht der moederlyke tael in de Nederlanden’ publiceerde, raamde hij het percentage Franstaligen in Brussel op amper vijf procent. Die daling tussen 1785 en 1788 hoeft geen verwondering te wekken. De onrust die tijdens de Brabantse Omwenteling in Brussel heerste had allicht een aantal edelen, hovelingen en ambtenaren ertoe aangezet veiliger oorden op te zoeken.
Verlooy stelde in 1788 dan ook uitdrukkelijk dat in Brussel ‘het Nederduyts d‘oorspronkelyke moederlyke tael is’. Hij voegde eraan toe ‘dat ook tot den dag van heden toe alle zaken van justicie en policie (d.w.z. bestuur) in‘t Nederduyts alleen verhandelt worden’. Zijn besluit luidt dan ook dat men Brussel enkel moet beschouwen ‘als een’ enkel Nederduytsche stad’.
Die progressieve jurist herinnerde er trouwens uitdrukkelijk aan dat ook in steden als Berlijn en Londen een beperkt aantal Franstaligen woonde. Dit verschijnsel zou echter in de kortste keren verdwijnen wanneer er van overheidswege een ander beleid gevoerd werd: ‘het welk met een ander politiek te volgen als dat van heden wel haest verdwenen waer’.
De vaststellingen van Verlooy werden ook bevestigd door de Oostenrijkse keizer Jozef II. Die vorst schreef rond 1790 in zijn gebruikelijke taal, niet het Duits maar het Frans: ‘Les habitants de Bruxelles et des Pays Bas sont des imitateurs de leurs voisins, le fond est hollandais et le vernis français.’
Tijdens de Franse Bezetting (1792/94 - 1815) werd in Brussel met geweld het Frans opgedrongen, ondanks het hardnekkige verzet van de plaatselijke bevolking. Die denationaliseringspolitiek heeft haar sporen nagelaten.
Al was Brussel gedegradeerd tot de rang van de hoofdplaats van een departement, toch was de Zennestad nog steeds het belangrijkste centrum van de Zuidelijke Nederlanden. Hier vertoefden dan ook een hele reeks Franse ambtenaren. Bovendien hadden talrijke politieke bannelingen van de meest uiteenlopende strekkingen die Frankrijk ontvlucht waren, in Brussel een onderkomen gevonden.

Op het einde van de Franse periode (1815) telde Brussel een actieve kolonie van Franse inwijkelingen. Al woonden er ook in andere steden in de Nederlanden een aantal Franstaligen, toch was het percentage anderstaligen in Brussel groter dan elders.
Die Franse ‘émigrés’, waarvan er heel wat niet alleen geschoold maar ook politiek bewust waren, hebben een belangrijke rol gespeeld in het politieke leven in de Zuidelijke Nederlanden. Die Franse advocaten, uitgevers, journalisten, liberalen enz. stonden vooraan in het verzet tegen de politiek van Willem I, koning der Verenigde Nederlanden.
Na 1830 heeft die intellectuele bovenlaag volop haar stempel gedrukt op het nieuwe land. Deze mensen hebben België uitgebouwd tot een gecentraliseerde unitaire staat naar Frans model. Het Frans was de enige officiële taal, alleen in Brussel maar ook in heel het Nederlandstalige deel van België.
Als machtscentrum van een land waar de Franstalige elite de toon aangaf, onderging Brussel in hoge mate de verfransende invloeden van het nieuwe België. Toch bleef de stad nog lange tijd in zeer belangrijke mate Nederlandstalig. Pas op het einde van de 19de eeuw stootte de verfransing volop door. Dit gebeurde niet alleen doordat de autochtone bevolking onder sociale druk verfranst werd, maar ook en vooral doordat talrijke Franstaligen naar de hoofdstad trokken.

Het in Vlaanderen nog al te vaak versmade Brussel is in feite het eerste en het ergste slachtoffer geworden van de ongelijke machtsverhoudingen in het nieuwe België.
De verfransing bleef overigens niet beperkt tot de hoofdstad, maar deinde steeds verder uit over andere Brabantse gemeenten rond Brussel. Zo groeide tijdens de 19de en 20ste eeuw een stedelijke agglomeratie. Die omvat naast Brussel-stad met inbegrip van Laken, Haren en Neder- over-Heembeek nog achttien andere gemeenten, die sinds 1970 het Brussels Hoofdstedelijk Gewest vormen. Kort na de Tweede Wereldoorlog zette het proces van verstedelijking en verfransing zich ook door in een nog veel grotere zone rond de hoofdstad.

Vandaag worden zelfs gemeenten die in de buurt van Leuven en Mechelen liggen geconfronteerd met het fenomeen van sociale verdringing. Op hun beurt dreigen zij het lot te ondergaan dat Brussel in de loop van de 19de eeuw te beurt viel.

Beknopte bibliografie
Deze bijdrage biedt een kort overzicht van de resultaten van jarenlang onderzoek in de Brusselse archieven (vóór 1794). Dit leidde tot de hiernavolgende overzichtspublicaties. Die syntheses omvatten verdere bibliografische verwijzingen naar de diverse detailstudies.

P. DE RIDER
‘Een mythe die stand houdt: de verfransing van Brussel tijdens het Ancien Regime', in Nederlandstalige Brusselaars in een multiculturele samenleving / gemeenschap. Brussel, 1999, p. 11-36.
‘The use of Languages in Brussels before 1794', in Secretum Scriptorum. Liber alumnorum Walter Prevenier. Leuven-Apeldoorn, 1999, p. 145-164.
‘De mythe van de vroege verfransing. Taalgebruik in Brussel van de 12de eeuw tot 1794', in De macht van het schone woord. Literatuur in Brussel van de 14de tot de 18de eeuw. Leuven, 2003, p. 180-212 en p. 259-265.
‘"Songez s'il vous plaît qu'il n'y a �* Bruxelles que des Flamands" : l'emploi des langues �* Bruxelles avant le régime français', in Septentrion, 2004, XXXII , p. 82-89.
Aan de evolutie van het taalgebruik te Brussel wordt ook aandacht besteed in:
P. DE RIDER
Nieuw licht op J.B.C. Verlooy (1746-1797), vader van de Nederlandse Beweging. Brussel-Gent, 2001(Archief- en Bibliotheekwezen in België, extra-nummer, nr. 65).
Brussel, geschiedenis van een Brabantse stad. Gent-Brussel, 2005, 8ste druk.
Dit algemeen overzicht van de geschiedenis van Brussel werd ook gepubliceerd in het Engels, Frans, Duits, Spaans, Italiaans, Portugees, Russisch, Japans en Arabisch.
Binnenkort verschijnen ook de edities in het Pools, Hongaars, Turks, Grieks, Roemeens en Chinees.
Voor de toestand tijdens de 19de en 20ste eeuw verwijs ik naar de talrijke studies gepubliceerd door het Centrum voor de Interdisciplinaire Studie van Brussel, geleid door prof. dr. E. Witte (VUB).

[Jan van den Berghe]

Oorspronkelijk geplaatst door Jacob Van Artevelde

Dat blijkt overduidelijk uit de ‘publicatieboecken’ die bewaard zijn op het Brusselse stadsarchief. In die registers staan de documenten gebundeld die tussen 1635 en 1794 officieel werden afgekondigd (‘gepubliceerd’) op de pui van het stadhuis. Het gaat hier zowat om de voorlopers van de ‘Berichten aan de Bevolking’, mededelingen die elke Brusselaar moest kunnen begrijpen.
Welnu, niet minder dan 95,3 procent van die mededelingen uit de periode 1635-1794 is eentalig in het Nederlands gesteld. Slechts 4,7 procent is tweetalig of Franstalig.

Inderdaad, iets wat ik al veel eerder aanbracht, maar wat door het Oosten compleet genegeerd werd:

Oorspronkelijk geplaatst door Jan van den Berghe

De beste graadmeter is, zoals ik eerder al opmerkte, het aantal Frans- en Nederlandstalige documenten van het stadsbestuur. Welnu, in Brussel blijken die in overgrote meerderheid van de gevallen enkel en alleen in het Nederlands te zijn opgesteld.

http://forum.politics.be/showpost.ph...&postcount=401