Wat als superman aan de goeie kant stond?

[guerin]

Ok,maar partijen werken toch met kopmannen of vrouwen,niet?het is de taak van die kopmensen om het woord te voeren voor hun partij en het zou helpen indien die mensen dan ook superwoordvoerders zijn of zoiets!
Anarchisten daartegen hebben geen partij strukturen en gaan dus voor een volksrevolutie zonder kopmensen.

[Pelgrim]

Oorspronkelijk geplaatst door 1handclapping

Dan ken je de film "Panzerkreuzer Potemkin" van S; Eisenstein niet.

zie dus:

Oorspronkelijk geplaatst door Dr. Strangelove

Heb je ooit "Pantserkruiser Potemkin" gezien, van Eisenstein? Daarin wordt de revolutie ook in zekere zin geïndividualiseerd, terwijl de contrarevolutionaire troepen als een abstract collectief worden weergegeven. Dit is vooral duidelijk in de beroemde trappenscene.

scenarieel werkt een individueel lijdend persoon van vlees en bloed die tegenover een onmenselijke machinerie van de maatschappij staat véél beter dan het omgekeerde.

hoe je het ook draait of keert, ook in een collectivistische ideologie zoals het communisme zal het individu het vertrekpunt zijn. Zeker in narratieve film.

[Jonas Elossov]

Oorspronkelijk geplaatst door Pelgrim

scenarieel werkt een individueel lijdend persoon van vlees en bloed die tegenover een onmenselijke machinerie van de maatschappij staat véél beter dan het omgekeerde.

hoe je het ook draait of keert, ook in een collectivistische ideologie zoals het communisme zal het individu het vertrekpunt zijn. Zeker in narratieve film.

Pelgrim is duidelijk een fan van Stalin: "de dood van een individu is een drama, de dood van één miljoen is een detail in de geschiedenis..."

Maar men vergeet wel eens dat de mens zelf ook voor een groot stuk gesocialiseerd is in de individualistische kapitalistische maatschappij. Jij denkt binnen het denkkader van het kapitalisme.

Nochthans werkt het zo niet; in laatste instantie zijn het STEEDS de objectieve factoren die beslissend zijn en niet de subjectieve. De hoeksteen van sociale strijd zijn stakingen en syndicale organisatie en daar is individuele actie uitermate ondergeschikt aan groepsactie.

Vanaf dat de massa in beweging is zal geen individu ze stoppen.

[Pelgrim]

Oorspronkelijk geplaatst door Jonas Elossov

Pelgrim is duidelijk een fan van Stalin: "de dood van een individu is een drama, de dood van één miljoen is een detail in de geschiedenis..."

typische reactie van u. Als het niet in uw trotskistische dogmas past moet het wel stalinistisch zijn. Voor mij zijn dat één miljoen individuen en is dat dus een miljoen keer een drama.

Maar men vergeet wel eens dat de mens zelf ook voor een groot stuk gesocialiseerd is in de individualistische kapitalistische maatschappij. Jij denkt binnen het denkkader van het kapitalisme.

nee, ik denk binnen het kader van de menselijke psyche. tenzij jij denkt dat de mens na de revolutie gaat opgaan in een groot borg collectief - ik dank dan voor die revolutie - zal de mens ook in de communistische maatschappij een individu zijn met een eigen hersenstel. Dat is een biologisch materieel feit en geen duizend rode boekskes kunnen daar iets aan veranderen.

Nochthans werkt het zo niet; in laatste instantie zijn het STEEDS de objectieve factoren die beslissend zijn en niet de subjectieve.

aha en wie bepaalt wat objectief en subjectief is? De ideologische en culturele hegemonie van de bourgeoisie is heel objectief. De mogelijkheid dat één generaal besluit een nucleaire apocalyps te beginnen is heel objectief.

De hoeksteen van sociale strijd zijn stakingen en syndicale organisatie en daar is individuele actie uitermate ondergeschikt aan groepsactie.

en die groep bestaat niet uit individuen of zo?

Vanaf dat de massa in beweging is zal geen individu ze stoppen

maar het kunnen individuen zijn die de massa in beweging brengen.

[abou Anis]

Oorspronkelijk geplaatst door guerin

eh,bij de pvda is maertens de superheld woordvoeder?niet?
bij de franse LCR is Olivier besancenot ook de woorvoerder en blijkbaar ééntje dat op debatten niet ondergaat tegenover de burgelijke oliegarchen!
CAP zoekt toch ook een gezicht,niet?

Martens is jaren niet meer de woordvoerder van de PVDA, voor zover hij als voorzitter (buiten de jaarlijkse 1 Meispeech, en zelfs die schrijft hij al een paar jaar niet meer) die rol ooit gespeeld heeft.

[Jonas Elossov]

Oorspronkelijk geplaatst door Pelgrim

nee, ik denk binnen het kader van de menselijke psyche. tenzij jij denkt dat de mens na de revolutie gaat opgaan in een groot borg collectief - ik dank dan voor die revolutie - zal de mens ook in de communistische maatschappij een individu zijn met een eigen hersenstel. Dat is een biologisch materieel feit en geen duizend rode boekskes kunnen daar iets aan veranderen.

Djeezes man, ik dacht dat jij een soort Gramsciaan was...

Zelfs de meeste burgerlijke hebben geen zulke negationistische visie op socialisatie en materialistische context.

aha en wie bepaalt wat objectief en subjectief is? De ideologische en culturele hegemonie van de bourgeoisie is heel objectief. De mogelijkheid dat één generaal besluit een nucleaire apocalyps te beginnen is heel objectief.

Blijkbaar ken je het verschil niet tussen objectieve en subjectieve factoren in marxistische termen... Dat verwondert mij ook niet na de draak van een quote die je hierboven hebt neergezet.

maar het kunnen individuen zijn die de massa in beweging brengen.

Neen, subjectieve factoren kunnen enkel in beperkte mate richting geven, een beweging opstarten gebeurt met objectieve factoren.

[Pelgrim]

Oorspronkelijk geplaatst door Jonas Elossov

Djeezes man, ik dacht dat jij een soort Gramsciaan was...

Zelfs de meeste burgerlijke hebben geen zulke negationistische visie op socialisatie en materialistische context.

hoogdravende pseudomarxistische praat maar eigenlijk kan je mijn argumenten niet weerleggen. En ik die dacht dat jij een materialist was, maar het meest elementaire materiële aan de menselijke psyche, namelijk het hersenstelsel in onze kop, dat negeer jij gemakshalve even omdat het niet past in uw tot dogma verheven misvatting van het concept 'materialisme'. GOE BEZIG.

Blijkbaar ken je het verschil niet tussen objectieve en subjectieve factoren in marxistische termen... Dat verwondert mij ook niet na de draak van een quote die je hierboven hebt neergezet.

die quote die jij niet kan ontkrachten?
Graag nekeer uw euh 'marxistische' antwoord op de mogelijkheid van één enkele generaal die beslist om op het rode knopke te duwen en de wereld mad max in te loodsen. Graag nekeer uw marxistische antwoord op die ene enkele aanvoerder van het leger die een beslissing moet maken die het hele verloop van een oorlog kan bepalen.
Graag ook uw euh 'marxistische' antwoord op mijn blijkbaar burgerlijke negationistische visie dat de mens een eigen individueel hersenstel heeft.

Neen, subjectieve factoren kunnen enkel in beperkte mate richting geven, een beweging opstarten gebeurt met objectieve factoren.

een beweging wordt niet 'opgestart' mijn beste, wel worden de voorwaarden geschapen. Ik snap niet wat u bij de leninisten zit te doen als u niet gelooft in het belang van een "voorhoedepartij".

[1handclapping]

In de eerste plaats : sorry dat ik deze discussie niet van in het begin bekeek - ik had het een beetje toegespitst op de bewering als zou in de dramatische kunst "een collectief" altijd als minderwaardig of niet dramatisch genoeg aanzien wordt als een individu.

Nu is het wel zo dat het collectieve ten dienste moet staan van het individu : indien "de collectiviteit" niet maximaal de noden en verlangens van de indivuele leden voldoet loopt het in wezen fout.

Heel de geschiedenis door zie je indivuen ondrukt geraken, zich als krankzinnigen gedragen doordat ze zich zgn; moeten "opofferen" aan het
collectief/collectieve ideaal - in de praktijk maar al te dikwijls de aspiraties en denkbeelden van één enkele dictator.

De "marxisten-leninisten" die nog steeds als ideaal een volkomen gezag van de partij nastreven belichaamd door een quasi onfeilbare leider dwalen dus duidelijk. Met macht moet zorgvuldig omgesprongen worden & een democratische invulling van een "collectief gezag" altijd onvolmaakt en problematisch.

Desalnietemin, anderzijds en vooral ook enerzijds zit er in ieder individu een behoorlijke "collectivistische" reflex - vandaar het invullen van "democratie"
door politieke partijen, het organizeren van religie en spiritualiteit in "kerken".. het gezamelijk brallen van liederen, met vlammetjes zwaaien tijdens popconcerten, X-sides e.d; - ...

Kortom zowel de meest prijzenswaardige als de meest abjecte vormen van collectivisme zijn menselijk.. het schijnt dat we niet in de eerste, maar wel in de laatste plaats individuën zijn...

[Jonas Elossov]

Oorspronkelijk geplaatst door Pelgrim

hoogdravende pseudomarxistische praat maar eigenlijk kan je mijn argumenten niet weerleggen. En ik die dacht dat jij een materialist was, maar het meest elementaire materiële aan de menselijke psyche, namelijk het hersenstelsel in onze kop, dat negeer jij gemakshalve even omdat het niet past in uw tot dogma verheven misvatting van het concept 'materialisme'. GOE BEZIG.

Idealisten zouden het niet beter kunnen zeggen...

die quote die jij niet kan ontkrachten?
Graag nekeer uw euh 'marxistische' antwoord op de mogelijkheid van één enkele generaal die beslist om op het rode knopke te duwen en de wereld mad max in te loodsen. Graag nekeer uw marxistische antwoord op die ene enkele aanvoerder van het leger die een beslissing moet maken die het hele verloop van een oorlog kan bepalen.
Graag ook uw euh 'marxistische' antwoord op mijn blijkbaar burgerlijke negationistische visie dat de mens een eigen individueel hersenstel heeft.

Dan nog blijft die "mad max" een gewoon historisch toeval die in de historische processen ook meestal slechts geringe of althans voor beperkte tijd invloed op de sociale strijd. Heeft de aanslag op de WTC-torens misschien zo'n invloed gehad?

Individuele actie buiten haar context heeft zo goed als geen invloed.

een beweging wordt niet 'opgestart' mijn beste, wel worden de voorwaarden geschapen. Ik snap niet wat u bij de leninisten zit te doen als u niet gelooft in het belang van een "voorhoedepartij".

Die "voorwaarden" heet met objectieve factoren en staan aan de basis van een beweging. De "voorhoedepartij" kan een beweging die aan de gang is een richting geven, maar ze niet zelf opbouwen.
Leninisten werken dus aan een voorhoedepartij van revolutionaire kaders die in een revolutionaire periode richting kunnen geven aan een beweging. Revolutionaire periodes zijn steeds terugkerende fenomenen, het komt er echter op aan om een revolutionaire kaderpartij te hebben die dan de voorhoede kan zijn van de beweging richting socialisme.

Nu uitgebreid genoeg uitgelegd?

[1handclapping]

Stel U eens een "voorhoedepartij" voor in een andere richting ...

[Pelgrim]

Oorspronkelijk geplaatst door Jonas Elossov

Idealisten zouden het niet beter kunnen zeggen...

mensen zonder argumenten zouden het niet beter kunnen zeggen.

Dan nog blijft die "mad max" een gewoon historisch toeval die in de historische processen ook meestal slechts geringe of althans voor beperkte tijd invloed op de sociale strijd. Heeft de aanslag op de WTC-torens misschien zo'n invloed gehad?

een historisch toeval die volledig werd bepaald door de keuze van één enkel iemand die al dan niet op de knop heeft geduwd. De WTC aanslagen trouwens evenzeer, uiteindelijk is het de piloot zelf die de aanslag heeft uitgevoerd, hij had evengoed van schrik kunnen wegblijven uit dat vliegtuig - of door de zenuwen de avond voordien door het rood licht zijn gelopen en verongelukt. Je kan het belang van een individu niet wegcijferen.

Individuele actie buiten haar context heeft zo goed als geen invloed.

heb ik dat ontkent? Niettemin blijft die individuele actie wel belangrijk.

Die "voorwaarden" heet met objectieve factoren en staan aan de basis van een beweging. De "voorhoedepartij" kan een beweging die aan de gang is een richting geven, maar ze niet zelf opbouwen.

ze kan richting geven, is dat op zich niet al een bewijs van de mogelijkheden van een beperkt aantal individuen?

Leninisten werken dus aan een voorhoedepartij van revolutionaire kaders die in een revolutionaire periode richting kunnen geven aan een beweging.

deze blabla bevestigt dus wat ik zeg: een 'voorhoede' van een klein aantal mensen kan dus wel een rol spelen. Het kan de beslissende factor zijn in nederlaag of overwinning. Als dat niet het geval was dan kunt ge de lsp evengoed opdoeken.

Revolutionaire periodes zijn steeds terugkerende fenomenen, het komt er echter op aan om een revolutionaire kaderpartij te hebben die dan de voorhoede kan zijn van de beweging richting socialisme.

echt wel grappig hoe jij in één enkele post zo jezelf kan tegenspreken.

[StevenNr1]

Ik denk dat het moeilijk uit te maken is of Jonas dan wel Pelgrim gelijk heeft.
De wetenschap weet iets maar zeker niet alles over onze bovenkamer, feit is dat de hersenen ook een product zijn van de natuurlijke en seksuele evolutie en dat het evolutieprincipe er ook helemaal ingebakken zit. En dit betekent neigen naar zelfbehoud maar ook soortbehoud. De individuele overlevingskansen verhogen zijn dus zeker belangrijk, maar ook die van uw soortgenoten verhogen telt. In hoeverre we dus egoïsten of altruïsten zijn, zal van mens tot mens al van nature uit verschillen in de wijze waarop het brein geëvolueerd is e.d. Maar daarnaast zitten we natuurlijk met de grote invloed van gebeurtenissen, opvoeding, levensomstandigheden, fysieke toestand, ... op de menselijke psyche en dat zijn dus o.a. de materiële omstandigheden in het kapitalisme die ook doorsijpelen in opvoeding, levensomgeving, ... en een mens dus voor een groot deel beïnvloeden. De vraag is nu of het veranderen van deze omstandigheden op zich een 'nieuwe mens' kan voortbrengen, of socialisme met ook andere opvoedingsmethoden, meer gemeenschaps- dan familieleven, ... een mens altruïstischer/collectivistischer maakt. Ik denk dat we dat zeker niet mogen overschatten en dat sommige neigingen nu eenmaal vervat zitten in ons brein en door de materiële omstandigheden eigenlijk gewoon zus of zo tot uiting komen/groeien of onderdrukt worden. (Hoe het nu echt zit, zal moeten blijken uit de praktijk en verdere wetenschappelijke kennisvergaring.)

[GaRnaaLBeeR]

Oorspronkelijk geplaatst door Jonas Elossov

Die "voorwaarden" heet met objectieve factoren en staan aan de basis van een beweging. De "voorhoedepartij" kan een beweging die aan de gang is een richting geven, maar ze niet zelf opbouwen.
Leninisten werken dus aan een voorhoedepartij van revolutionaire kaders die in een revolutionaire periode richting kunnen geven aan een beweging. Revolutionaire periodes zijn steeds terugkerende fenomenen, het komt er echter op aan om een revolutionaire kaderpartij te hebben die dan de voorhoede kan zijn van de beweging richting socialisme.

Nu uitgebreid genoeg uitgelegd?

Niet dat dit zo belangrijk is, maar van wat ik hier lees lijk jij bekent te staan al Trotskist en dan zelfs leninistische Trotskist. Was het leninisme geen stalinistische term waar het Trotskisme zich van afzonderde

[Jonas Elossov]

Oorspronkelijk geplaatst door GaRnaaLBeeR

Niet dat dit zo belangrijk is, maar van wat ik hier lees lijk jij bekent te staan al Trotskist en dan zelfs leninistische Trotskist. Was het leninisme geen stalinistische term waar het Trotskisme zich van afzonderde

Termens doen er wat mij betreft niet toe. Rechtgeaarde troskisten volgen de ideeën van Lenin.

Wat nier wil zeggen dat sommige "trotskisten" vreemde handelswijzen gebruiken die bezwaarlijk leninistisch te noemen zijn, de vierde internationale vandaag bijvoorbeeld.

[Jonas Elossov]

Oorspronkelijk geplaatst door Pelgrim

mensen zonder argumenten zouden het niet beter kunnen zeggen.

De reden waarom ik niet antwoordde is omdat ik het een zo belachelijke these vind dat ik het de moeite niet waard vond erop te reageren. Als je echter blijft aandringen, geen probleem. ziedaar:

nee, ik denk binnen het kader van de menselijke psyche. tenzij jij denkt dat de mens na de revolutie gaat opgaan in een groot borg collectief - ik dank dan voor die revolutie - zal de mens ook in de communistische maatschappij een individu zijn met een eigen hersenstel. Dat is een biologisch materieel feit en geen duizend rode boekskes kunnen daar iets aan veranderen.

De menselijke psyche - of liever menselijk bewustzijn wordt volledig bepaald door de omgeving waarin die mens zich heeft ontwikkeld en zich bevind; het wordt dus bepaald in het materiele verleden en het heden van die persoon. De belangrijkste materiele factor die het bewustzijn beïnvloed is uiteraard de samenleving en de grond van die samenleving, namelijk het productieproces en de leefomstandigheden waarin verschillende delen van die samenleving leven.
Zo wordt het menselijke bewustzijn in meer of mindere mate steeds gesocialiseerd, aangepast aan de heersende ideologie. De ideologie is uiteraard een burgerlijke ideologie binnen de kapitalistische maatschappij.
Een van de zaken waarop de ideologie zich in hoge mate op concentreert is het individualisme, met daaraan gekoppeld onderlinge concurrentie en prestatiedrang. Dat zijn dus ook zaken die in het bewustzijn van veel mensen de bovenhand halen, vooral bij diegenen die het meest gesocialiseerd zijn binnen de kapitalistische maatschappij. Het dogma van het individualisme maakt deel uit van de kapitalistische economie.
Wie stelt dat de psyche van de mens aangeboren is of natuurlijk is beweegt zich in idealistische regionen en doet mee aan het kapitalistische dogma dat de mens niet maakbaar is en de wereld onveranderlijk.

Daarom vond ik het schandalig bovenstaand stukje te moeten lezen van iemand die stelt socialist te zijn en zelfs Gramsciaan, Gramsci die zelf steeds op het belang van de kapitalistische hegemonie op het menselijk werelbeeld heeft gehamerd.

Dáárom vond ik het zelfs onnuttig van er tijd in te steken, en probeer mij maar eens ongelijk te geven... al moet ik toegeven; het is niet de eerste maal dat u uw idealisme ten toon spreidt.


Kanttekening bij Gramsci: Het is wel zo dat de hegemonie enkel haar kracht bewaard zolang zich in de objectieve omstandigheden en dan vooral in de krachtsverhoudingen tussen klassen geen grote veranderingen plaats vinden. Vanaf dat men bijvoorbeeld in sociale strijd verwikkeld is heeft die 'menselijke' (kapitalistisch bepaalde) psyche wel eens de neiging van te verdwijnen en plaats te maken voor een ander bewustzijn.

een historisch toeval die volledig werd bepaald door de keuze van één enkel iemand die al dan niet op de knop heeft geduwd. De WTC aanslagen trouwens evenzeer, uiteindelijk is het de piloot zelf die de aanslag heeft uitgevoerd, hij had evengoed van schrik kunnen wegblijven uit dat vliegtuig - of door de zenuwen de avond voordien door het rood licht zijn gelopen en verongelukt. Je kan het belang van een individu niet wegcijferen.

Ik ga verder, ik cijfer het belang op termijn van de aanslag weg. Uiteindelijk zal het weinig verschil gemaakt hebben of die aanslag heeft plaats gevonden of niet... In de sociale geschiedenis zal het van weinig belang blijken.

ze kan richting geven, is dat op zich niet al een bewijs van de mogelijkheden van een beperkt aantal individuen?

Ja en neen, wat een revolutionaire kaderpartij kan doen is in één specifieke beweging het proces bijsturen en een beweging definitief op het spoor zetten richting socialisme, maar dat enkel in bepaalde objectieve omstandigheden.
Anderzijds is het geen doorslaggevende historische rol, het is een versnelling van het proces. Vroeg of laat zal dat proces zich toch ontwikkelen, met of zonder onze voorhoede. De val van het kapitalisme is namelijk een historisch vaststaand feit.

echt wel grappig hoe jij in één enkele post zo jezelf kan tegenspreken.

Niet dus...

[tony p]

Oorspronkelijk geplaatst door Jonas Elossov

De menselijke psyche - of liever menselijk bewustzijn wordt volledig bepaald door de omgeving waarin die mens zich heeft ontwikkeld en zich bevind; het wordt dus bepaald in het materiele verleden en het heden van die persoon.

het is een beetje muggenziften, maar die "volledig" is er toch net iets te veel aan
dat de omgeving een fundamentele rol speelt is natuurlijk een feit

[StevenNr1]

Oorspronkelijk geplaatst door Jonas Elossov

menselijk bewustzijn wordt volledig bepaald door de omgeving waarin die mens zich heeft ontwikkeld en zich bevind

Ik denk niet dat het zo simpel is hoor. Ik wil de invloed van 'de samenleving en de grond van die samenleving' niet minimaliseren maar die kwab materie genaamd hersenen is net zoals ons lichaam ook vatbaar voor materiële omstandigheden als ziektes e.d. en er is verder ook een grote invloed van het onderbewustzijn, of weet u hoe uw gedachten precies bepaald worden in uw hersenen? Men weet daar toch nog veel te weinig over?

[Jonas Elossov]

Oorspronkelijk geplaatst door tony p

het is een beetje muggenziften, maar die "volledig" is er toch net iets te veel aan
dat de omgeving een fundamentele rol speelt is natuurlijk een feit

Toch wel volledig. Ook genetisch/biologisch materiaal is in feite gewoon een knutselwerk van materieel/economische levensomstandigheden uit het verleden.

Maar zelfs dat is relatief onbelangrijk bij het bewustzijn, vooral bij de mens, waar het aanpassingvermogen aan verschillende materiele omgevingen door de ontwikkeling van de grijze massa, extreem is toegenomen. Hoe sneller een dier zich aanpast, hoe sterker het dus beïnvloedbaar is door zijn huidige omgeving en verleden op korte termijn. En dus ook hoe meer er sprake kan zijn van socialisatie.

k denk niet dat het zo simpel is hoor. Ik wil de invloed van 'de samenleving en de grond van die samenleving' niet minimaliseren maar die kwab materie genaamd hersenen is net zoals ons lichaam ook vatbaar voor materiële omstandigheden als ziektes e.d. en er is verder ook een grote invloed van het onderbewustzijn, of weet u hoe uw gedachten precies bepaald worden in uw hersenen? Men weet daar toch nog veel te weinig over?

Kijk, er zijn slechts twee hypothesen. Ofwel neem je aan dat alles op één of andere manier materieel bepaald is, ofwel neem je aan dat er ook iets 'hogers' in het spel is, een god-figuur of vervanger, en ben je dus idealist.
Ikzelf hou geen enkele rekening met die god-figuur, overigens iets wat ook een product is van socialisatie binnen een samenleving met een belangrijke invloed van de Clerus.

[tony p]

Oorspronkelijk geplaatst door Jonas Elossov

Toch wel volledig. Ook genetisch/biologisch materiaal is in feite gewoon een knutselwerk van materieel/economische levensomstandigheden uit het verleden.

het genetisch/biologisch materiaal reken ik niet bij 'omgeving' wat het voortbrengen van bewustzijn aangaat (want daar ging het over), aangezien het nu net dat genetisch/biologisch materiaal is dat dat bewustzijn voortbrengt, daarbij in zeer hoge mate beïnvloed door de omgeving

maar soit, waar de nadruk op zou moeten liggen is dat men ons dikwijls probeert wijs te maken dat mensen in grote mate genetisch bepaald zijn (de metafysische visie waar het individu geïsoleerd wordt) terwijl juist de maatschappij waarin hij leeft en de positie die hij daar inneemt (de klasse m.a.w.) een zeer grote rol spelen in het vormen van zijn bewustzijn (de dialectische visie die de dingen in hun context plaatst)

Oorspronkelijk geplaatst door Jonas Elossov

Ikzelf hou geen enkele rekening met die god-figuur, overigens iets wat ook een product is van socialisatie binnen een samenleving met een belangrijke invloed van de Clerus.

een clerus is eerder het gevolg van het ontstaan van de godsidee dan een oorzaak, al helpt het wel in de voortzetting ervan
(ik vraag mij trouwens af of sommige dieren ook geen primitief godsidee hebben)

[StevenNr1]

Oorspronkelijk geplaatst door Jonas Elossov

Ofwel neem je aan dat alles op één of andere manier materieel bepaald is,

Dat doe ik, maar dat is nog niet hetzelfde als stellen dat alles door 'de samenleving en de grond van die samenleving' bepaald wordt.

@tony p: 'Een zeer grote rol spelen', ja, maar het is een factor, niet dé factor. Mijn bewustzijn verschilt volgens mij bijna evenveel met dat van een Cubaan als met dat van mijn broer.