do 12 april Ned2,21.25 : Nederland buigt zich over Voerenkwestie

[Jaani_Dushman]

Oorspronkelijk geplaatst door amydal

Heb gisteren gekeken. Ik vond het wel goed gedaan, het bekeek die crisis vanuit een standpunt die ikzelf nooit gekregen heb:

1. vóór de problemen spraken alle voerenaars ongeveer hetzelfde dialect, pas nadat de gedwongen vernederlandsing er kwam begonnen er problemen te komen
2. ik heb eigenlijk alleen maar vlaamse aggressors gezien. Het ging hier om VMO, Voorpost, TAK, dus een gedeelte van de Vlamingen was van het ergste krapuul, en was het van "neen hoor, happart heeft nooit zitten vechten"?

Sorry voor mensen die ooit in één van die drie organisaties gezeten hebben, maar dat lijken mij altijd de hooligans van de politiek geweest te zijn

Je kan je misschien eens afvragen waarom ONDANKS DE VERFRANSING van Voeren, Voerbelangen steeds meer steun krijgt van de bevolking (en kom aub niet af dat het Nederlanders zijn, want die mogen niet stemmen bij de OCMW-verkiezingen).
In Voeren begint blijkbaar het idee te leven dat je ook als Franstalige Vlaming kan zijn. Dat biedt hoop voor de Franstalige Vlamingen in Brussel!

[Jan van den Berghe]

Oorspronkelijk geplaatst door amydal

Heb gisteren gekeken. Ik vond het wel goed gedaan, het bekeek die crisis vanuit een standpunt die ikzelf nooit gekregen heb:

1. vóór de problemen spraken alle voerenaars ongeveer hetzelfde dialect, pas nadat de gedwongen vernederlandsing er kwam begonnen er problemen te komen
2. ik heb eigenlijk alleen maar vlaamse aggressors gezien. Het ging hier om VMO, Voorpost, TAK, dus een gedeelte van de Vlamingen was van het ergste krapuul, en was het van "neen hoor, happart heeft nooit zitten vechten"?

Sorry voor mensen die ooit in één van die drie organisaties gezeten hebben, maar dat lijken mij altijd de hooligans van de politiek geweest te zijn

Vooreerst is het onzin over "gedwongen vernederlandsing" te spreken. Complete, volledige en pure onzin. Immers, voor de overheveling naar een andere provincie hadden de Voerense gemeenten, op één na, allemaal een taalstatuut met voorrang voor het Nederlands. Jawel! In alle gemeenten vergaderden de raden in het Veurs, de notulen werden door de secretaris (die overal dezelfde was in alle gemeenten, daar de man van een enkele secretarisbaan niet kon leven) in het Nederlands opgesteld. Gemeentebesluiten werden ook in het Nederlands opgesteld, alsook de openbare mededelingen. Alleen de correspondentie met Luik gebeurde in het Frans.

Ook op andere vlakken domineerde het Nederlands: op Remersdaal na, waar er een private (!) Franstalige school was, was de instructietaal van alle lagere scholen in Voeren het Nederlands. Dezelfde situatie in de parochie waar Nederlands, weer eens met uitzondering van Remersdaal, de kansel- en catechismustaal was.

M.a.w. men kan gewoon niet spreken van een "gedwongen vernederlandsing" of "vervlaamsing". De omgangstaal in Voeren was Veurs en de literaire en administratieve tegenhanger was Nederlands, en dat stelde geen problemen.

Heel de zaak draaide rond de provinciale overheveling die de Luikse socialisten bijzonder pijnlijk vonden en hun verbittering wisten over te zetten op de clantegenstellingen in de Voerense dorpen. Daarbij werd er niet voor teruggeschrokken ronduit leugens te vertellen: boeren zouden na de overheveling geen runderen meer mogen kopen op de veemarkt in Wezet, ze zouden geen landbouwproducten meer mogen verkopen op de markt in Aubel, de fanfares zouden niet meer in Aubel en Gemmenich mogen gaan spelen... Al dergelijke fantaisistische leugens werden rondgestrooid en voedden de reeds bestaande tegenstellingen.

De reportage heeft jammer genoeg niets getoond van de vernielingen die de groep "Hérisson" heeft aangericht bij de Vlaamsgezinde Voerenaars. Hérisson was, zoals Broers opmerkte, van hetzelfde kaliber als het VMO. Om maar enkele staaltjes te geven waarvoor Hérisson (waarvan de leider niemand minder dan Happart was...) verantwoordelijk was: er werd vergif in de waterputten van de Vlaamsgezinde boeren gegooid; prikkeldraad rond de weiden werd doorgeknipt; schuren werden in brand gestoken; ruiten en dakpannen werden 's nachts kapotgegooid; er werden doodsbedreigingen in briefvorm voor bepaalde deuren gelegd. 't Ging zelfs zo ver dat heel veel Voerenaars met een geweer onder hun bed gingen slapen (waaronder de vader van de huidige burgemeester). Dit werd zo erg dat de Vlaamsgezinden besloten om beroep te doen op het VMO, temeer daar de Franstalige (!) rijkswachters niets aan het probleem deden. O.m. Broers heeft het VMO gecontacteerd en hen de sluipwegen naar bijvoorbeeld Remersdaal getoond (daar de politie de wegen had afgezet). Dit alles kwam jammer genoeg niet aan bod, waardoor men de indruk krijgt dat het VMO daar maar een oorlogje kwam uitvechten tegen vreedzame Waalsgezinden. Zo is het niet gegaan.

[Jan van den Berghe]

Oorspronkelijk geplaatst door Jaani_Dushman

Je kan je misschien eens afvragen waarom ONDANKS DE VERFRANSING van Voeren, Voerbelangen steeds meer steun krijgt van de bevolking (en kom aub niet af dat het Nederlanders zijn, want die mogen niet stemmen bij de OCMW-verkiezingen).
In Voeren begint blijkbaar het idee te leven dat je ook als Franstalige Vlaming kan zijn. Dat biedt hoop voor de Franstalige Vlamingen in Brussel!

Jaar na jaar verloor en verliest R�*L stemmen (ook nog voor de inschrijving van de Nederlanders - daarover trouwens onmiddellijk iets meer). Dat is grotendeels te wijten aan het gewoon ronduit slecht bestuur. In het verleden heeft de Waalsgezinde meerderheid heel veel zaken geweigerd waarop ze recht hadden. Zo werden subsidies van het Vlaams Gewest geweigerd om de weginfrastructuur te verbeteren; hetzelfde met de subsidies voor de aanleg van rioleringen; enzovoort. Beetje bij beetje zijn mensen dat, ook in het Waalsgezinde kamp, gaan beseffen. De afkalving van R�*L is daardoor in de eerste plaats te verklaren, niet door die zogezegde mythische "vervlaamsing". Als er immers één groep zich schuldig heeft gemaakt aan "migratie" om een politiek doel te dienen, dan is het wel R�*L geweest. Het Voerense gemeentebestuur had immers een subsidiepot aangelegd om hiermee mensen uit Aubel en Wezet aan te trekken, om op die manier het aantal Franstaligen te verhogen. Dat is slechts gedeeltelijk gelukt.

Nu nog iets over de Nederlanders: voor de buitenwacht doen de Waalsgezinden vaak alsof het gaat om recente, rijke "vakantie-immigranten" die in Voeren een nieuwe stek hebben gezocht. In een aantal gevallen is dat wel zo, maar een niet onaardig mensen wonen al enkele generaties in Voeren. 't Gaat om Nederlanders uit de omringende Nederlandse dorpen die omwille van allerlei omstandigheden, ook familiale, in Voeren zijn gaan wonen maar naar nationaliteit steeds Nederlander zijn gebleven. Bepaalde familie zijn er zelfs van kort na WO I gaan wonen. In niets zijn die mensen te onderscheiden van de "echte" (sic) Voerenaars: ze zijn deel van het sociaal weefsel, spreken Veurs, enz.

[Jan van den Berghe]

Oorspronkelijk geplaatst door I amsterdam

De uitzending vond ik zeer boeiend en voor mij een openbaring dat de Voerenaren thuis en met elkaar limburgsdialect spreken en dan officieel uiteen valllen in Nederlands- en Franstaligen.

Zopas heb ik de uitzending on-line bekeken, en, inderdaad, de uitzending is goed in elkaar gestoken. Alleen is het jammer, zoals ik al aangaf, dat er niets is gezegd over de groep Hérisson...

[Jan van den Berghe]

Oorspronkelijk geplaatst door Tjeerd

Het was weer opvallend hoe de Franstaligen (in de persoon van Happart) taalvrijheid voorstellen: in Voeren is er geen taalvrijheid, maar in Aubel in Wallonie wel. Taalvrijheid houdt voor hen in het overal Frans kunnen spreken.

Dit was inderdaad weer eens een staaltje van typische Happart-demagogie. In Voeren bestaat er weldegelijk taalvrijheid. Hoe zou het anders kunnen dat de Franstaligen hun taal blijven spreken? Ze worden niet vervolgd en hebben alle vrijheid om zich te organiseren, en thuis en op andere plekken Frans te blijven spreken. Pure prietpraat van Happart.

Even trouwens opmerken dat er in Aubel GEEN faciliteiten bestaan voor Nederlandstaligen. Daar waar in Voeren de Franstaligen wel alle documenten in het Frans kunnen krijgen, is dat het niet geval in Aubel voor de Vlamingen. Waar is er dan taalvrijheid? Of taaltoegeeflijkheid?

[Jaani_Dushman]

Over de reportage zelf...

Die uitspraak over "de Germaanse corridor" tussen Vlaanderen en Duitsland vond ik werkelijk hilarisch!
En ik die dacht dat Nederlands-Limburg "Gemaans" was.

[Jan van den Berghe]

Oorspronkelijk geplaatst door Jaani_Dushman

Over de reportage zelf...

Die uitspraak over "de Germaanse corridor" tussen Vlaanderen en Duitsland vond ik werkelijk hilarisch!
En ik die dacht dat Nederlands-Limburg "Gemaans" was.

Idee indertijd gelanceerd door Renard, een typisch "pro domo"-argument, en deel van een groter ideologische geheel over de zogenaamde omsingeling van Wallonië. In zijn toespraken sprak Renard immers van een tangbeweging die Vlaanderen rond Wallonië wenste te maken, de ene tang was Voeren, de andere Komen-Waasten. Nogal vergezochte opvattingen, maar onder de Walen vonden ze veel bijval.

[evilbu]

Oorspronkelijk geplaatst door Jan van den Berghe

Dit was inderdaad weer eens een staaltje van typische Happart-demagogie. In Voeren bestaat er weldegelijk taalvrijheid. Hoe zou het anders kunnen dat de Franstaligen hun taal blijven spreken? Ze worden niet vervolgd en hebben alle vrijheid om zich te organiseren, en thuis en op andere plekken Frans te blijven spreken. Pure prietpraat van Happart.

Even trouwens opmerken dat er in Aubel GEEN faciliteiten bestaan voor Nederlandstaligen. Daar waar in Voeren de Franstaligen wel alle documenten in het Frans kunnen krijgen, is dat het niet geval in Aubel voor de Vlamingen. Waar is er dan taalvrijheid? Of taaltoegeeflijkheid?

Ja maar de Vlamingen wensen wel dat de faciliteiten uitdovend zijn, en er is de omzendbrief Peeters.
Vindt u ook dat dat goed is?

Ik niet eigenlijk (sla me niet dood), omdat je toch met een heel andere situatie zit dan in de rand.

Oorspronkelijk geplaatst door Jaani_Dushman

Over de reportage zelf...

Die uitspraak over "de Germaanse corridor" tussen Vlaanderen en Duitsland vond ik werkelijk hilarisch!
En ik die dacht dat Nederlands-Limburg "Gemaans" was.

Zoals ik al eens aanhaalde, Retour schrijft nu ook :
http://www.retour-a-liege.be/Tracts/dossier_nl.asp

Maar vandaag nog geeft Vlaanderen het niet op. Tegenwoordig nog word er druk uitgeoefend op de Nederlandse regering om de heropening van de oude Yzeren-rijnverbinding (oude spoorweg die Antwerpen met het Ruhrgebied verbond), ondanks dat die lijn een hoogbeschermd natuurgebied doorkruist, en ondanks dat de huidige lijn Hasselt-Montzen totaal werd vernieuwd (o/a brug van Moresnet)

Maar Jan, wat bedoelen ze hiermee?

De laagste daad van pastoor Veltmans was de vervalsing van de in 1930 gehouden volksraadpleging. Tot zijn grootste ergernis, uitten zich een meerderheid voor het behouden van de Franse taal. Gebruik makend van zijn invloed op de parochianen, stelde hij hun voor een blanco lijst te ondertekenen, hij zou alles wel “in orde brengen»; Toen de lijst volledig was, voegde hij als hoofding toe dat de ondergetekende het Nederlandse wensde te spreken. Vele mensen voelden zich bedrogen. Daaruit is een eerste barst ontstaan tussen een gedeelte van de katholieke bevolking en de geestelijkheid. De uitslag van de volksraadpleging van 1947 toonde dat een overgrote meerderheid zich uitte voor méér Frans. Het was een kaakslag voor Vlaanderen, maar ze gaven niet op.

1930,meerderheid...?

[Jan van den Berghe]

Oorspronkelijk geplaatst door evilbu

Ja maar de Vlamingen wensen wel dat de faciliteiten uitdovend zijn, en er is de omzendbrief Peeters.
Vindt u ook dat dat goed is?

Dat stelt de omzendbrief-Peeters geenszins. De faciliteiten zijn volgens de grondwet en de bestaande wetgeving niet "institutioneel uitdovend". Oorspronkelijk was dat volgens de aanbevelingscommissie wel het doel geweest. Nu, de omzendbrief-Peeters bepaalt niet dat de faciliteiten zullen uitdoven, maar wel dat ze niet beschouwd mogen worden als een de facto tweetaligheid. Dit betekent dan ook dat de gemeenten geen taalregisters mogen bijhouden, waardoor alle documenten steeds in het Nederlands worden bezorgd. De individuele burger kan dan altijd diensten en documenten in het Frans vragen. Hij moet ze dus vragen. 't Is geen vanzelfsprekendheid.

Deze interpretatie zoals uitgewerkt in de rondzendbrief is tot vijfmaal toe in verschillende arresten door zowel het Arbitragehof als het Hof van Cassatie als grondwettelijk bestempeld. Die zovele keren hebben de Franstaligen ongelijk gekregen.

[Jan van den Berghe]

Oorspronkelijk geplaatst door evilbu

Maar Jan, wat bedoelen ze hiermee?

Ik zie geen verband tussen het behoud van Voeren en het openen van de IJzeren Rijn. Al meermaals heb ik de indruk gehad dat de Waalsgezinden gewoon verlegen zitten om ernstige argumenten en er dus maar van alles bij betrekken wat er in de grond van de zaak niets mee te maken heeft.

[evilbu]

Oorspronkelijk geplaatst door Jan van den Berghe

Dat stelt de omzendbrief-Peeters geenszins. De faciliteiten zijn volgens de grondwet en de bestaande wetgeving niet "institutioneel uitdovend". Oorspronkelijk was dat volgens de aanbevelingscommissie wel het doel geweest. Nu, de omzendbrief-Peeters bepaalt niet dat de faciliteiten zullen uitdoven, maar wel dat ze niet beschouwd mogen worden als een de facto tweetaligheid. Dit betekent dan ook dat de gemeenten geen taalregisters mogen bijhouden, waardoor alle documenten steeds in het Nederlands worden bezorgd. De individuele burger kan dan altijd diensten en documenten in het Frans vragen. Hij moet ze dus vragen. 't Is geen vanzelfsprekendheid.

Deze interpretatie zoals uitgewerkt in de rondzendbrief is tot vijfmaal toe in verschillende arresten door zowel het Arbitragehof als het Hof van Cassatie als grondwettelijk bestempeld. Die zovele keren hebben de Franstaligen ongelijk gekregen.

Maar de omzendbrief Peeters wordt vaak in de media gelijk gesteld aan "je moet altijd opnieuw je papieren aanvragen".
Zou het geen pacificatie zijn om daarmee in Voeren te stoppen, wetende dat de Franstaligen daar echt lang de meerderheid geweest zijn?

[evilbu]

niet meer nodig, mag zelfs weg...

[Jan van den Berghe]

Oorspronkelijk geplaatst door evilbu

1930,meerderheid...?

Wat men over pastoor Veltmans schrijft, is manifest onjuist. Natuurlijk is die pastoor bij de Waalsgezinden nog steeds de kop van jut, omdat hij als bijna enige durfde ingaan tegen de bemoeienissen van sommige Franstalige barons alsook het de enige Franstalige onderwijzer niet al te gemakkelijk maakte. Voor het overige waren er nooit problemen in de parochies met pastoor Veltmans: hij preekte steeds in het Nederlands en daar had niemand problemen mee. Trouwens, de bisschop van Luik stuurde steeds Vlaamse priesters naar de Voerense parochies. Als er daadwerkelijk een Franstalige meerderheid zou geweest zijn, dan had hij Franstaligen gestuurd. Kortom, de geschiedenis geeft R�*L volledig ongelijk. Of zoals Broers in de reportage zei: "Ze kunnen dat gewoon niet waarmaken."

[evilbu]

Oorspronkelijk geplaatst door Jan van den Berghe

Wat men over pastoor Veltmans schrijft, is manifest onjuist. Natuurlijk is die pastoor bij de Waalsgezinden nog steeds de kop van jut, omdat hij als bijna enige durfde ingaan tegen de bemoeienissen van sommige Franstalige barons alsook het de enige Franstalige onderwijzer niet al te gemakkelijk maakte. Voor het overige waren er nooit problemen in de parochies met pastoor Veltmans: hij preekte steeds in het Nederlands en daar had niemand problemen mee. Trouwens, de bisschop van Luik stuurde steeds Vlaamse priesters naar de Voerense parochies. Als er daadwerkelijk een Franstalige meerderheid zou geweest zijn, dan had hij Franstaligen gestuurd. Kortom, de geschiedenis geeft R�*L volledig ongelijk. Of zoals Broers in de reportage zei: "Ze kunnen dat gewoon niet waarmaken."

Maar over welke cijfers hebben ze het dan?? 1930 toonde toch net zoals de talentelling van 1847 wel degelijk een Nederlandstalige meerderheid??


Hoe komt het eigenlijk dat men op het gebied van taal wel nog respect had voor het plaatselijk karakter?(werd er iets langer geleden echter niet gewoon in het Latijn mis gehouden)

[Jan van den Berghe]

Oorspronkelijk geplaatst door evilbu

Maar de omzendbrief Peeters wordt vaak in de media gelijk gesteld aan "je moet altijd opnieuw je papieren aanvragen".
Zou het geen pacificatie zijn om daarmee in Voeren te stoppen, wetende dat de Franstaligen daar echt lang de meerderheid geweest zijn?

Dat eerste is ook juist en volledig overeenstemming met het begrip "faciliteiten" alsook de reden waarom ze zijn ingesteld.

Een woordje uitleg. Na WO II kwam er op vraag van de regering een commissie tot stand die een aantal problemen van economische, culturele en taalkundige aard moest onderzoeken opdat België verder werkbaar zou blijven. Men had inderdaad als voor de wereldoorlog vastgesteld dat België steeds verder naar een tweedelig of -ledig land ontwikkelde. Politici hadden dit al onderkend alsook allerlei deskundigen. Op deze veranderingen trachtte de Commissie-Harmel een antwoord te bieden.

Een van de zaken die een stabiel België mogelijk zou moeten maken, was de vastlegging van de taalgrens en de homogenisering van de taalgebieden. Dat stond uitdrukkelijk en letterlijk in de aanbeveling van die commissie. Om dit mogelijk te maken moesten er in een bepaalde gemeenten met een verscheiden taalbevolking overgangsmaatregelen ingesteld worden op deze taaleenheid bereikt kon worden. Dat waren de zogenaamde - letterlijk volgens de daaropvolgende wettekst - "gemeenten met bijzonder taalstatuut". Onder Franstalige politici werd algauw gesproken over "communes �* facilités", alhoewel dat geen rechtskundige term was. "Facilités", m.a.w. maatregelen die de integratie van anderstaligen in een bepaalde gemeente gemakkelijker maakten (= "faciliter"). Er was een bepaald doel verbonden aan deze "facilités".

Later heeft men geen tijdslimiet in de wet opgenomen, waardoor het getouwtrek is begonnen. In ieder geval, "facilités" zijn een uitzondering, een afwijking van het taalstatuut van de gemeente. Ze zijn dus geen tweetaligheid, maar een RECHT dat een anderstalige burger KAN later gelden om aldus geholpen te worden in zijn eigen taal. In de gemeente is het evenwel niet zo dat men taalregisters hoort bij te houden. De ambtelijke taal van de gemeenten is immers het Nederlands (of Frans, naargelang). En dus gebeurt alles in het Nederlands. Ben je nu als Franstalige nog niet zo goed geïntegreerd en begrijp je moeilijk of niet Nederlands, dan kun je je tot de gemeente wenden waar men u, in woord en geschrift, in het Frans helpt.

Zo zitten "facilités" in elkaar. Bijgevolg is het aan de burger om de stap te zetten en NIET aan de gemeente. Deze zienswijze is niet alleen overeenkomstig met de wet maar ook met de bedoelingen van de wetgever, en werd dan ook door de hoogste rechtsorganen in België bevestigd.

[Jan van den Berghe]

Oorspronkelijk geplaatst door evilbu

Maar over welke cijfers hebben ze het dan?? 1930 toonde toch net zoals de talentelling van 1847 wel degelijk een Nederlandstalige meerderheid??


Hoe komt het eigenlijk dat men op het gebied van taal wel nog respect had voor het plaatselijk karakter?(werd er iets langer geleden echter niet gewoon in het Latijn mis gehouden)

Eerlijk gezegd heb ik over het eerste niet het flauwste benul. Misschien gaat het om een stijging van het aantal Nederlandstaligen die "ook" Frans sprak.

De mis gebeurde natuurlijk in het Latijn, zoals overal in de katholieke landen. Maar de preek gebeurde in het Nederlands of ook in het plaatselijk dialect (naargelang de pastoor dat kon). In Voeren heeft men trouwens steeds Nederlandstalige catechismussen gebruikt, wat er ook al op wijst dat de mensen Nederlands als hun rechtmatige cultuurtaal beschouwden.

[Essevee_VL]

Oorspronkelijk geplaatst door Jan van den Berghe

Eerlijk gezegd heb ik over het eerste niet het flauwste benul. Misschien gaat het om een stijging van het aantal Nederlandstaligen die "ook" Frans sprak.

De mis gebeurde natuurlijk in het Latijn, zoals overal in de katholieke landen. Maar de preek gebeurde in het Nederlands of ook in het plaatselijk dialect (naargelang de pastoor dat kon). In Voeren heeft men trouwens steeds Nederlandstalige catechismussen gebruikt, wat er ook al op wijst dat de mensen Nederlands als hun rechtmatige cultuurtaal beschouwden.

Nederlands, Duits en Frans in het Land van Overmaas

In het Germaanstalige Overmase gebied - d.w.z. in de streek tussen de Hoge Venen (Eupen/Membach) en de Maas - hebben in de loop van de laatste eeuwen complexe veranderingen plaatsgevonden in de rol van de drie cultuurtalen, het Nederlands, het Duits en het Frans. In heel de streek is het Nederlands tijdens het Ancien Régime de taal van school en administratie geweest. Onder kerkelijke invloed is de rol van het Duits echter geleidelijk - en vanaf de 19de eeuw vrij ingrijpend - van oost naar west toegenomen. In de tweede helft van de vorige eeuw is de grens tussen Nederlands en Duits cultuurtaalgebruik uiteindelijk tussen Teuven, Remersdaal en Aubel-Centrum (van Nederlandse kant) en Sippenaken, Homburg en De Kluis (van Duitse kant) komen vast te liggen. Daarnaast heeft er in de streek een romaniseringsproces plaatsgehad: de volkstaal van Berneau (Bern), Warsage (Weerst) en Bombaye (Bolbeek) is tussen de 17de en de 19de eeuw geromaniseerd, terwijl tijdens de eerste helft van deze eeuw in het hele Oudbelgische Overmaasgebied ten oosten van de Voerstreek - en ten westen van het

officiële Duitstalige Nieuw-België (Eupen/Kelmis) - het Duits door het Frans verdrongen is in school en kerk. Vooral na elke van de twee wereldoorlogen breidde het Frans sprongsgewijs zijn gebruiksterritorium uit, daarbij profiterend van de afkeer van de door de Duitse bezetter in het gebied (Montzen/Welkenraad) opgelegde officiële taal. Door de overheveling van de Voerstreek naar Limburg is weer een soort van annexatieangst in werking getreden die m.i. een hernieuwde belangstelling voor de volkstaal en voor de taal van de oosterburen (de centra Eupen en Aken) onderdrukt.
Een treffend voorbeeld van verhoogduitsing en verfransing is Aubel, dat ten zuiden van de Voerstreek tussen Sint-Pieters-Voeren en Remersdaal gelegen is. De gemeente Aubel bestaat uit drie delen: ten eerste een centraal gedeelte (Aubel in enge zin), ten tweede een westelijke vleugel (Sint-Jans-Rade) en ten derde een oostelijke (De Kluis). In 1775 wordt te St.-Jans-Rade in kerk en school het Nederlands door het Frans vervangen, en sinds het midden van de 19de eeuw kan de bevolking van dit gehucht als Waals beschouwd worden. In De Kluis schakelen zowel de school als de kerk in 1858 over van Nederlands op Duits; omstreeks 1900 wordt dan het Frans de voertaal in het plaatselijk onderwijs; na de tweede wereldoorlog verdwijnt uit de kerk het laatste Duitse spoor, eveneens ten voordele van het Frans. In 1874 wordt het Nederlands als schooltaal van Aubel-Centrum door het Frans verdrongen. In godsdienstige aangelegenheden gaat het Nederlands geleidelijk achteruit (eerst in doodbrieven en bidprentjes, dan in het catechismusonderricht, vervolgens in de preek), maar verdwijnt pas helemaal ten voordele van het Frans tegen het einde van de veertiger jaren van deze eeuw. De taal van het volk echter was zelfs volgens de officiële - en dus de positie van het Nederlands nooit verfraaiende - talentelling van 1910 nog voor 56% het Nederlands.
Dat de Voerstreek niet hetzelfde lot onderging als het noordoosten van de huidige provincie Luik moet aan drie factoren toegeschreven worden: ten eerste aan zijn - vanuit het Duitse taalgebied bekeken - noordwestelijke uithoekligging, ten tweede aan het feit dat de naoorlogse ressentimenten jegens het Nederlands hoe dan ook gematigder waren dan die jegens het Duits en ten derde aan de Vlaamse ontvoogdingsstrijd die voor de Voerstreek net op tijd kwam, en meer concreet aan de taalwetten van 1932 die in Voeren de administratie vernederlandsten en toen reeds de bevoegdheid voor talrijke bestuurlijke aangelegenheden aan de provincie Limburg overdroegen. De komplete overheveling naar Limburg in 1963 was daarvan slechts de consequente laatste stap. Deze taalwetten en vooral de overgang naar Limburg hebben onder invloed van nationale factoren echter een enorme blijvende controverse veroorzaakt en tot een polarisatie geleid waarbij een belangrijke - maar totnogtoe Nederlandstalige - Luiksgezinde inwonersgroep de Nederlandse cultuursfeer voorgoed dreigt te verlaten.

Bron: http://www.dbnl.org/tekst/cajo001lim..._01_0001.htm#2

[Jan van den Berghe]

Oorspronkelijk geplaatst door Essevee_VL

... ten derde aan de Vlaamse ontvoogdingsstrijd die voor de Voerstreek net op tijd kwam, ...

Indertijd, in een van de boeken over pastoor Veltmans heb ik inderdaad gelezen dat de Vlaamse ontvoogdingsstrijd pas heel laat in dat Nederlandssprekend deel van Luik werd gevoerd. In de Overmaase gemeenten was er zelfs nooit sprake van een Vlaamse Beweging, wat ook verklaart dat deze mensen zich identitair gewoon Belgen voelen. Ze voelen zich geen Waal, maar ook geen Vlaming. Dat verzekerde me indertijd een correspondent die actief was in het volkstheater in Gemmenich, maar tegelijkertijd drukte hij heel sterk op het feit dat de Vlamingen geen politieke gevolgen moesten trekken over het feit dat de dagdagelijkse omgangstaal het "Platt" was. Identitair een heel merkwaardige streek dus.

[Essevee_VL]

Oorspronkelijk geplaatst door Jan van den Berghe

Indertijd, in een van de boeken over pastoor Veltmans heb ik inderdaad gelezen dat de Vlaamse ontvoogdingsstrijd pas heel laat in dat Nederlandssprekend deel van Luik werd gevoerd. In de Overmaase gemeenten was er zelfs nooit sprake van een Vlaamse Beweging, wat ook verklaart dat deze mensen zich identitair gewoon Belgen voelen. Ze voelen zich geen Waal, maar ook geen Vlaming. Dat verzekerde me indertijd een correspondent die actief was in het volkstheater in Gemmenich, maar tegelijkertijd drukte hij heel sterk op het feit dat de Vlamingen geen politieke gevolgen moesten trekken over het feit dat de dagdagelijkse omgangstaal het "Platt" was. Identitair een heel merkwaardige streek dus.

Wat U nu typt over nationaal besef uit die streek is juist. Maar als het Land van Overmaas gevangen in Wallonië blijft zal dan het plaatselijke Limburgs-Ripuarisch dialect niet verdwijnen? Ik pleit voor een aparte provincie met de Jekervallei, Land van Overmaas, Voeren en de Oost-kantons met twee cultuurtalen: het Nederlands en het Duits en de volkstaal is het plaatselijke Limburgs-Ripuarisch dialect. Hiermee kan men het Germaans karakter van de streek beschermd worden.

[evilbu]

Oorspronkelijk geplaatst door Jan van den Berghe

Dat eerste is ook juist en volledig overeenstemming met het begrip "faciliteiten" alsook de reden waarom ze zijn ingesteld.

Een woordje uitleg. Na WO II kwam er op vraag van de regering een commissie tot stand die een aantal problemen van economische, culturele en taalkundige aard moest onderzoeken opdat België verder werkbaar zou blijven. Men had inderdaad als voor de wereldoorlog vastgesteld dat België steeds verder naar een tweedelig of -ledig land ontwikkelde. Politici hadden dit al onderkend alsook allerlei deskundigen. Op deze veranderingen trachtte de Commissie-Harmel een antwoord te bieden.



Een van de zaken die een stabiel België mogelijk zou moeten maken, was de vastlegging van de taalgrens en de homogenisering van de taalgebieden. Dat stond uitdrukkelijk en letterlijk in de aanbeveling van die commissie. Om dit mogelijk te maken moesten er in een bepaalde gemeenten met een verscheiden taalbevolking overgangsmaatregelen ingesteld worden op deze taaleenheid bereikt kon worden.

Ik kan me dat wel voorstellen, maar hoe zat die commissie ineen? Of waren het enkel de Vlaamse leden die de mening hadden dat er homogenisatie aan beide kanten moest gebeuren?

Eerlijk gezegd heb ik over het eerste niet het flauwste benul. Misschien gaat het om een stijging van het aantal Nederlandstaligen die "ook" Frans sprak.

Maar .... er was toch een meerderheid Vlamingen volgens de telling van 1930, of die nu vervalst was of niet Dat zie ik hier voor mijn ogen op http://nl.wikipedia.org/wiki/Taalgrens
Je gaat me toch niet zeggen dat ze bij Retour gewoon leugens zitten te zeggen?