Open VLD : Resultaten enquête “Zorgnoden in de basisschool”

[Politics.be]

Vlaanderen heeft een stevige traditie in het aanbieden van onderwijs aan kinderen en jongeren met speciale onderwijsbehoeften. De wet op het buitengewoon onderwijs, die aparte klassen voorzag, dateert reeds uit 1970 en een actualisatie dringt zich op. De doorverwijzing door CLB’s naar het BuO verloopt niet altijd correct of terecht, het huidige systeem om leerlingen van het BuO in acht types onder te verdelen is achterhaald, het aanbod aan scholen BuO is niet evenwichtig gespreid met lange verplaatsingstijden voor de leerlingen tot gevolg. Een uitgangspunt dat wij alleen maar kunnen beamen.

Marleen Vanderpoorten gaf in 2002 een belangrijke aanzet tot vernieuwing met haar nota “Maatwerk in samenspraak”. Uitgangspunt hierbij was dat een nieuw beleid voor het buitengewoon onderwijs niet kan worden losgezien van maatregelen, die de zorg voor leerlingen met problemen in gewone scholen verbreden. De nieuwe visie moet daarom verder reiken dan louter aanpassingen en bijsturingen aan de huidige structuur van het buitengewoon onderwijs. De doelstellingen van “Maatwerk in samenspraak” vormen voor de Open Vld een belangrijke toetssteen voor een vernieuwde aanpak van leerlingen met specifieke onderwijsbehoeften.

Minister Vandenbroucke stelde in 2007 zijn concept “Leerzorg” voor. Elk kind wordt binnen het nieuwe zorgkader (matrix-model met vijf leerzorgniveaus en 4 clusters) ingeschaald en het leerzorgveld waarin een leerling terechtkomt, is bepalend voor het onderwijsaanbod, de ondersteuning en de omkadering. Met het leerzorgdossier wil de minister het gewoon onderwijs meer toegankelijk maken voor kinderen met specifieke noden. Gewoon onderwijs waar het kan, buitengewoon onderwijs waar het moet. Een idee waar ook wij ons achter kunnen scharen, ook wij zijn voor inclusie. De grote en moeilijk te beantwoorden vraag is evenwel: wanneer kan een kind terecht in het gewoon onderwijs en wanneer is het beter af in ons uitstekend buitengewoon onderwijs, waar het zoveel extra ondersteuning krijgt en kan genieten van de expertise van de leerkrachten?

Een verandering dient op de eerste plaats uiteraard een verbetering te zijn. Logische vraag die uit die stelling voortvloeit: komt het voorliggende nieuwe concept tegemoet aan de hedendaagse knelpunten in de gewone kleuter- en lagere school ?

Daarom bevroeg de Open Vld fractie in het Vlaams Parlement (Antwerpen – Hans Schoofs, Brussel en Vlaams Brabant – Sven Gatz, Limburg – Laurence Libert, Oost-Vlaanderen – Fientje Moerman en West-Vlaanderen – Stern Demeulenaere) via een enquête alle Vlaamse basisscholen over hun visie ter zake. Is er in de basisschool nu voldoende expertise en mankracht om de kinderen die er vandaag extra zorg nodig hebben efficiënt te begeleiden? Heeft de basisschool nood aan méér interne ondersteuning voor kinderen met extra zorgvragen of met een onzichtbare handicap die het gewone leerplan doorlopen ? ...

Uit de resultaten van deze enquête blijkt onder meer dat:

· De meeste scholen dagdagelijks met kinderen met extra zorgbehoeften geconfronteerd worden.

· De scholen nood hebben aan een handelingsplanning die verder gaat dan de gewone differentiatie en remediëring binnen het leerplan.

· Deze kinderen nood hebben aan extra individuele of groepsbegeleiding.

· Regelmatig handelingsgericht advies en afstemming noodzakelijk is.

· Er nood is aan extra expertise.

· De extra zorguren (zorgcoördinatoren) onvoldoende zijn voor de niet-geattesteerden.

· 48% van de respondenten zelf lestijden inzet voor zorgdoeleinden.

· De GON-begeleiding voor de geattesteerde kinderen onvoldoende is.

· Heel wat ouders ook nog eens een beroep doen op buitenschoolse begeleiding.

· Het verder onderzoek en de advisering door het CLB veel efficiënter kan.

· De zorgondersteuning als onvoldoende wordt beschouwd.

· Het geplande groeipad qua zorguren (0,5 opdracht per 260 lln) onvoldoende is. 77% vindt dat de zorgomkadering hierbij (1,5 opdracht per 260 lln) (x 3) dient te bedragen.

Met het nieuwe leerzorg-model zal de instroom van “zorgkinderen” in het gewoon onderwijs toenemen. Zo zullen de randbegaafde kleuters (huidig type 1) en de kinderen met ernstige, hardnekkige leerproblemen (type 8) massaal instromen in het gewoon basisonderwijs. Echter de voorziene middelen zijn ontoereikend om deze extra instroom op te vangen. Daarenboven beschikken de gewone leerkrachten niet over voldoende competenties om in te staan voor de diverse, specifieke zorgnoden waarmee zij in hun heterogene en gediversifieerde klasomgeving te maken krijgen.

Het leerzorgkader voorziet niets voor hoogbegaafden. Net zoals zwakke kinderen hebben ook kinderen met een ontwikkelingsvoorsprong nood aan aangepast onderwijs. Deze groep wordt gewoon achtergesteld, wat indruist tegen “gelijke onderwijskansen”.

Ook de situatie van de kinderen met een vastgestelde handicap (zorgniveau 2) zal er in de toekomst niet op verbeteren (m.u.v. cluster 3). Voor kinderen met autismespectrumstoornis komt de leerlinggebonden begeleiding onder druk te staan.

De CLB’s krijgen een tweevoudige taak: enerzijds moeten zij oordelen en attesteren en anderzijds moeten zij begeleiden. Een dergelijke tweevoudige taak kan niet! Open Vld heeft hieromtrent steeds gesteld dat oriëntatie en studiebegeleiding op een onafhankelijke wijze en leerlinggericht moeten kunnen gebeuren. Het is ook zeer de vraag of de CLB’s wel opgewassen zijn om de nieuwe opdrachten in het kader van leerzorg op te nemen.

Het huidige GOK-decreet is goed, mits de nodige bijsturingen en qua inschaling en middelen kan dit een prima basis zijn voor een goed uitgebouwd leerzorgsysteem.

Het voorstel leerzorg, zoals het nu voorligt, is evenwel onvoldragen. Met de eindmeet in zicht dreigt de minister zich te vergalopperen. Dit dossier vereist een stapsgewijze aanpak. Het effect van de nieuwe inschaling van leerlingen in het leerzorgkader moet eerst worden uitgediept. Zo kunnen alle effecten pas duidelijk worden. Leerzorg mag niet tot effect hebben dat bepaalde groepen leerlingen uit de boot vallen. We denken hierbij in eerste instantie aan leerlingen die vaak meer nodig hebben dan het gewoon aanbod van remediëring en differentiatie maar niet thuis horen in het buitengewoon onderwijs.



Bron: politics.be

[Txiki]

Moet ge om tot die conclusies te komen enquêtes afnemen? Of dienen die als gezagsargument?

Iedereen die de sector een beetje kent en het voorstel Vandenbroucke doorgenomen heeft, komt tot dezelfde vragen, zónder enquêtes...