Onderzoek toont aan dat cultuur hard in het lichaam zit ingebakken

[C2C]

In de jaren '70 lanceerde antropoloog Pierre Bourdieu zijn invloedrijke concept van de "habitus": cultuur en sociale relaties geven zowel vorm aan ons lichaam, als vice-versa.

De manier waarop wij met ruimte en tijd en met onze omgeving omgaan wordt zeer sterk bepaald door deze habitus. Cultuur is belichaamd, en lichaam is cultuur.

Harde wetenschappers bevestigen nu deze observatie. Wetenschappers van de universiteit van Michigan deden een reeks testen rond visuele perceptie om na te gaan hoe mensen van verschillende culturen letterlijk naar de wereld kijken.

Different view for East and West

Een groep Chinezen en een groep Amerikanen kregen beelden te zien van objecten die in een context waren geplaatst. Hun oogbewegingen werden gemonitord. De resultaten bevestigen antropologische clichés:

-de Chinezen zien de werkelijkheid op een 'holistische' wijze, ze kijken niet enkel naar het object, maar ook naar de ruime context waarin het geplaatst is.
-de Amerikanen focusen enkel op het object op de voorgrond, en vergeten de ruime context.

Chinezen (Oosterlingen) en Amerikanen (Westerlingen) zien de wereld dus letterlijk op een radicaal andere manier. (Ander onderzoek heeft hetzelfde vastgesteld voor zowat alle andere zintuigen en perceptievormen; oosterlingen nemen bij het luisteren naar muziek veel meer context waar; westerlingen luisteren analytisch en meer gefocust.)

Deze interessante vaststellingen - die Bourdieu's habitusbegrip empirisch bewijzen - hebben uiteraard een aantal grote gevolgen voor het debat over de multiculturaliteit en het cultuurrelativisme.

De wetenschappers wijzen erop dat de sociale structuur van Chinezen radicaal anders is dan de onze; Chinezen leven in collectieve netwerken met zeer complexe hiërarchieën en nuances, wat een "ruime blik" en een "breed" en "diep" interpretatievermogen vereist; Westerlingen leven in sociale structuren die individualisme, egoïsme, individuele prestatie en mild autisme bevorderen. Dit vereist een analytische, beperkte, gefocuste blik op de werkelijkheid.

De gevolgen voor het integratie- en cultuur-debat zijn duidelijk. Om er twee te noemen: de liberalen die denken dat hun ideeën over vrijheid overal universele waarde hebben en overal door iedereen maar op dezelfde manier moeten worden geïnterpreteerd, zitten uiteraard volledig naast de kwestie en zijn simplistisch bezig. De racisten kunnen dan weer het empirisch ondersteunde habitusbegrip uitbuiten om aan te tonen dat integratie onmogelijk is omdat de verschillen onoverbrugbaar zijn, etc....

Het genie dat Bourdieu toch was heeft echter altijd volgehouden en ook vastgesteld dat de habitus niet enkel structurerend is, maar ook dynamisch en dus veranderbaar is (de habitustheorie is essentieel een theorie over social change.) Dit maakt de zaak er nog interessanter en genuanceerder op.

Alleszins, ik vond dat wel een interessant onderzoek, dat met die Chinezen en die Amerikanen die zo radicaal anders de wereld bekijken.

[eno2]

C2C
Alleszins, ik vond dat wel een interessant onderzoek, dat met die Chinezen en die Amerikanen die zo radicaal anders de wereld bekijken

Door spleetoogjes zie je heel anders dan door dollartekens.

Verder is Bourdieu denk ik geen zwaargewicht in het Nature-nurture debat

[Bhairav]

Westers kijken lijkt mij vreselijk saai.

[C2C]

Oorspronkelijk geplaatst door eno2

Verder is Bourdieu denk ik geen zwaargewicht in het Nature-nurture debat

Da's waar, ik denk dat hij dat al heel vroeg links heeft laten liggen omdat het een uitermate burgerlijk debat is. Bourdieu heeft zeer snel ingezien dat je verder moet gaan dan academische theekransjes houden.

Hij heeft zijn werk dan ook snel gekoppeld aan pogingen om concreet de maatschappelijke verhoudingen te wijzigen of toch te beïnvloeden.

Sommigen wijten dat aan Bourdieu's biografie: het als boerenzoon tot academicus van wereldformaat schoppen is niet eenvoudig, maar het geeft je wel het voordeel dat je ook de werkelijkheid waarover je schrijft, persoonlijk herkent. Voor iemand met zo'n achtergrond is nature-nurture talk zoals we die kennen nogal steriel, denk ik.

[C2C]

Oorspronkelijk geplaatst door Bhairav

Westers kijken lijkt mij vreselijk saai.

Ik vind dat het iets fetisjistisch, pornografisch heeft, u zo focussen op één element uit een brede context. Dat kan wel opwindend zijn, maar het blijft iets voor pubers.

[Raven]

Interessant artikel.

Het bewijst ook dat de technieken die toegepast worden in het leger en politie degelijk zijn.

Een van de zaken die ze u daar afleren is de focus op 1 punt, en ten alle tijde een model van de gehele omgeving in gedachten te houden rekening houdend met alle mogelijke scenarios die kunnen voordoen.

[Phrea|K]

Ja, wel interessant. Hebben ze ook onderzoek gedaan naar Chinezen die opgegroeid zijn in een Amerikaanse omgeving?

[Desiderius]

Leuk experiment, maar een "studie" die e.e.a. op een harde en empirische manier zou bewijzen, zou ik het nu ook weer niet willen noemen. De testgroep bestond uit 26 Chinese en 25 Amerikaanse studenten, niet meteen grootschalig te noemen. Bovendien worden de 'conclusies' met zeer groot voorbehoud gepresenteerd. Er is zelfs geen sprake van een voorlopige hypothese. Bovendien is dit experiment zelfs geenszins uniek: eerder werd al aangetoond (gemeten) dat binnen een cultureel min of meer homogene groep (en daar zit je al met een bijzonder lastige afbakening) er immense verschillen in perceptie van de realiteit bestaan. Een fotograaf of beeldend kunstenaar bekijkt een scène op een radikaal andere manier dan een ingenieur of een boekhouder.

Het is ook iets wat je gemakkelijk in de praktijk kan vaststellen: iemand die vertrouwd is met voetbal, zal het gebeuren op het speelveld heel anders beoordelen dan iemand die voor het eerst in de tribune zit. De 'kenner' of 'fanaat' zal bvb. een buitenspelval of een dreigende counter onmiddellijk opmerken, terwijl de beginneling zich nog volop concentreert op de speler met de bal. (context versus voorgrond) Hetzelfde geldt voor tal van opleidingen: bvb. de training die politiemensen krijgen in het registreren van verkeerssituaties.

Het lijkt me bijzonder kort door de bocht om op basis van dit experimentje algemene uitspraken te gaan doen over bepaalde culturen, laat staan het soort waarderende geneuzel dat C2C eraan wil verbinden. (het 'individualisme', 'egoïsme' laat staan 'mild autisme' van de Westerling versus de 'ruime blik' van de Oosterling) De onderzoekers komen geenszins tot die conclusie; ze wijzen enkel op één van de oorzaken van interculturele communicatiestoornissen. Iets wat trouwens al sinds tientallen jaren het voorwerp uitmaakt van gespecialiseerde managementscursussen.

Kortom: men kan die verschillen ook verklaren op puur individualistische basis; de manier waarop mensen de wereld om hen heen in zich opnemen (en verwerken) zal verschillen naarmate hun specifieke situatie. Geen twee mensen lezen een krant op dezelfde manier. Het hangt helemaal af van de individuele voorgeschiedenis, het milieu waarbinnen je tot dan toe vertoefd hebt en de specifieke vereisten waaraan je moet voldoen om te overleven.

[Starkan]

Oorspronkelijk geplaatst door Desiderius

Leuk experiment, maar een "studie" die e.e.a. op een harde en empirische manier zou bewijzen, zou ik het nu ook weer niet willen noemen. De testgroep bestond uit 26 Chinese en 25 Amerikaanse studenten, niet meteen grootschalig te noemen.

Het wordt kleinschalig voorgesteld en dus dit uitvergroten zou voorbarig zijn. Toch is het stof dat tot nadenken kan stemmen. En is vooral voor verder onderzoek aangewezen. Het is overigens ook niet helemaal nieuw.

Al die andere zaken die jij erbij haalt, Desiderius, zijn zuiver cynisch van aard en hebben met dit onderzoek weinig te zien.