VBO : Overdreven ambitieuze doelstelling vergt krachtenbundeling

[Politics.be]

Gisteren maakte de Europese Commissie bekend dat ze een compromis had bereikt over de ontwerprichtlijn betreffende de bevordering van hernieuwbare energiebronnen. Een van de speerpuntrichtlijnen van het « energie-klimaatpakket » dat zij in januari van dit jaar had voorgesteld.Overdreven ambitieuze doelstellingVia deze richtlijn krijgt België een doelstelling toegewezen van 13% hernieuwbare energie tegen 2020. Sinds november 2007 heeft het VBO zich meer dan kritisch uitgelaten over deze overdreven ambitieuze doelstelling voor België . De mogelijkheden voor ons land zijn immers erg beperkt (reliëf, aantal uren zon, wind, …). De Europese Commissie en het Federaal Planbureau hebben zich overigens niet vergist wanneer ze dachten dat het hele « energie-klimaatpakket », waarvan de richtlijn hernieuwbare energie een van de pijlers is, veel duurder zou uitvallen voor België dan voor de andere landen. 0.85% van het BBP voor België tegen 0.51% van het BBP in de buurlanden of vergelijkbare landen.

Uiteindelijk zijn het opnieuw de consumenten, gezinnen en bedrijven, die de rekening gepresenteerd zullen krijgen. Hoewel energieonafhankelijkheid en reductie van broeikasgassen doelstellingen zijn die moeten worden nagestreefd, mag men daarom niet blind blijven voor het prijskaartje dat eraan vast hangt naar gelang van de te maken keuzen, en voor de weerslag ervan op het concurrentievermogen van onze bedrijven, in het bijzonder de energieverslindende industrieën. Het VBO kan zich niet van de indruk ontdoen dat onze beleidsmakers geen rekening hebben gehouden met laatstgenoemde impact.

Flexibiliteitsgebrek doet er nog een schepje bovenop
De richtlijn voorziet in flexibele mechanismen, waarvan het voornaamste voor België erin bestaat het overschot aan hernieuwbare energie van een lidstaat aan te kopen … als er al een overschot is en als de lidstaat met België handel wil drijven, en dan nog tegen een redelijke prijs. Het VBO betreurt dat de richtlijn in een reeks uitvluchten voorziet voor de totstandbrenging van een echte markt van hernieuwbare certificaten waardoor ons land zijn doelstelling van 13% goedkoper zou kunnen halen. Het had ervoor gepleit dat die markt zich zou spiegelen aan de markt van de CO2-emissierechten, dwz een echte Europese en open markt.

Concreet betekent het flexibiliteitsgebrek dat België om de laatste procenten van zijn doelstelling te halen:

*
ofwel in investeringen op eigen grondgebied zal moeten voorzien met een economisch rendement dat lager is dan dat van de overige investeringen in Europa;
*
ofwel de ontwikkeling van hernieuwbare energiebronnen in andere landen zal moeten financieren, maar tegen prijzen die afhangen van de efficiëntie van het geïnstalleerde systeem. Efficiëntie waarbij het VBO groot voorbehoud maakt.

Waarvan akte
Nu er deze week een Belgische verbintenis met betrekking tot de doelstelling ‘hernieuwbare energie’ is of zal zijn, zal het VBO er akte van nemen en wenst het nu al een reeks aanbevelingen te formuleren (cf. hieronder) om onze doelstelling te halen en dringt het aan op een verbetering van de flexibiliteit bij de voor 2014 geplande evaluatie van het systeem van samenwerking tussen de lidstaten.

Belgische interne besprekingen gaan van start
Als België een doelstelling van 13% heeft, zal het die moeten verdelen over de drie gewesten van het land (die bevoegd zijn op het gebied van hernieuwbare energie). Het VBO roept op om zo spoedig mogelijk werk te maken van die verdeling, om onder meer de ondernemingen niet lang in het ongewisse te laten over de verbintenissen van elk gewest.

Handen in elkaar slaan om tot actie over te gaan
Hoewel diverse entiteiten van het land op het gebied van hernieuwbare energie al een pakket maatregelen op genoemd vlak hebben genomen, zal naar een hogere versnelling moeten worden geschakeld. Het Federaal Planbureau maakte een studie met denksporen over de wijze waarop onder meer onze doelstelling ‘hernieuwbare energie’ kan worden gehaald. Uit deze studie blijkt dat 73% van de 13% zal bereikt worden via biomassa (biomassacentrales voor de productie van elektriciteit, biomassaketels al dan niet in een netwerk, en biobrandstoffen). Onnodig te zeggen hoe belangrijk deze energievector voor ons land is. Hoewel wij niet van nul starten, stellen wij vast dat onze kennis nog moet worden verbeterd en moet worden gebundeld. Daarom roept het VBO op tot:

*
de spoedige oprichting, in samenspraak met de Gewesten, van een nationaal observatorium voor biomassa zoals door het VBO en alle stakeholders voorgestaan tijdens de Lente van het leefmilieu;
*
bundeling van onze kennis en onze middelen om de hernieuwbare productie op basis van biomassa te ontwikkelen en er op termijn in uit te munten.

Bovendien vindt het VBO het meer dan tijd om, in overleg met de bedrijfswereld, de Belgische systemen ter ondersteuning van hernieuwbare energiebronnen te evalueren, met het oog op (onder meer financiële) efficiëntie en het halen van onze doelstelling.

Energie-efficiëntie en hernieuwbare energie
Ten slotte wijst het VBO erop dat de doelstelling ‘hernieuwbare energie’ maar zin heeft als, tegelijk met het nastreven van dit doel, inspanningen worden geleverd om onze energie-efficiëntie te verhogen, en dit op alle niveaus: gezinnen, overheid en ondernemingen, …

In dit verband hebben het VBO en zijn federaties een studie opgestart over het potentieel om de energie-efficiëntie in ondernemingen te verbeteren en over de te nemen maatregelen om dit te verwezenlijken. De resultaten van deze studie zullen op 22 april 2009 worden voorgesteld op een Forum onder leiding van VBO-voorzitter Thomas Leysen.

Bron: politics.be