Hollanderhaat

[Jan van den Berghe]

Oorspronkelijk geplaatst door Het Oosten

Ik beweer dat men aan de Statenbijbel gedurende lange tijd een te groot gewicht heeft toegekend in de vorming van het standaardnederlands. En dat de invloed van het Zuid-Nederlands uiterst gering was in de tekst van de Statenbijbel. Flagrant dus het tegenovergesteld van de stelling die ons lange tijd werd opgedist. Wellicht paste zulke zienswijze - later dan- ook in een bepaald ideologisch kader van een Groot-Nederland .

U gooit weer twee zaken door elkaar: inbreng van de zuidelijke idiomen in de Statenvertaling met de rol van de Statenbijbel op de vorming van de huidige standaardtaal.

[Jan van den Berghe]

Oorspronkelijk geplaatst door Het Oosten

Nu blijkt dat (taal)invloed van de Statenbijbel zeer gering was in het Zuiden. Die werd gewoonweg niet gelezen bij ons, ook al omdat dit een 'protestantse' bijbel was.

"Bij ons"?

In welke tijd leeft u?

[Jan van den Berghe]

Oorspronkelijk geplaatst door Het Oosten

Bovendien beweer ik dat het standaardnederlands gewoon uit het Hollands is ontsproten. Van der Sys heeft door haar onderzoek dit goed onderbouwd. En tenslotte beweer ik dat men zich de vraag kan stellen of die zuid-Nederlanders die meewerkten aan de vertaling van de teksten van de Statenbijbel wel nog zuid-nederlanders waren gezien ettelijke van hen zeer jong al of zeer lang niet meer in de Zuidelijke Nederlanden woonden. Dat beweer ik.

Als de standaardtaal volgens u Hollands is, dan moet u eens aangeven naar welke standaardtaal u verwijst. Die uit de 18e eeuw? 19e eeuw? 20e eeuw? Onze tijd?

Als in de jaren vijftig journalisten op de Nederlandse TV even losjes de gij-vorm gebruikten als die bij ons, hoe Hollands is die taal dan?

Ik stelde u al de vraag: welke taal spraken die zuidelijke Nederlanders dan wel die aan de Statenvertaling hebben meegewerkt? En waarom laten de akten van de vertalers (want er moest regelmatig gerapporteerd worden aan de Staten) dan zien dat de vertalers onder elkaar soms de keuze maken tussen een zuidelijke of noordelijke variant, of in bepaalde gevallen gewoon besluiten om de twee vormen te gebruiken? Waar komt dit dan vandaan als u beweert dat die vertalers uit de zuidelijke Nederlanders geen "zuidelijk Nederlands" (wat dit ook moge betekenen als overkoepelende term) (meer) spraken?

[Het Oosten]

Oorspronkelijk geplaatst door Jan van den Berghe

U gooit weer twee zaken door elkaar: inbreng van de zuidelijke idiomen in de Statenvertaling met de rol van de Statenbijbel op de vorming van de huidige standaardtaal.

Helemaal niet. Er zijn wellicht enkele uitdrukkingen uit het zuidelijk taalgebied overgenomen (maar niet zo bijster veel) en veel invloed heeft de Statenbijbel niet gehad om de vorming van de Nederlandse standaardtaal en dit om de eenvoudige reden dat er al een soort standaardtaal was toen de Statenbijbel op schrift werd gesteld. En die was zo goed als Hollands met Duitse taalinvloeden. Kortom, men heeft de mensen wat wijsgemaakt.

[Jan van den Berghe]

Oorspronkelijk geplaatst door Het Oosten

Helemaal niet. Er zijn wellicht enkele uitdrukkingen uit het zuidelijk taalgebied overgenomen (maar eigenlijk bitter weinig) en veel invloed heeft de Statenbijbel niet gehad om de vorming van de Nederlandse standaardtaal en dit om de eenvoudige reden dat er al een soort standaardtaal was toen de Statenbijbel op schrift werd gesteld. Kortom, men heeft de mensen wat wijsgemaakt.

Merkt u de tegenstelling in uw eigen beweringen? Eerst luidt het dat de Statenvertaling opgesteld is door Noord-Nederlanders (want ja, dat hoopje Zuid-Nederlanders waren toch maar quantité négligeable daar die hun eigen taal zelfs niet meer spraken...), dus in een noordelijke variant van het Nederlands. Nu stelt u dat die Statenvertaling is opgesteld in "een soort standaardtaal die er al al was". En wat was die standaardtaal dan wel?

[Het Oosten]

Oorspronkelijk geplaatst door Jan van den Berghe

Merkt u de tegenstelling in uw eigen beweringen? Eerst luidt het dat de Statenvertaling opgesteld is door Noord-Nederlanders (want ja, dat hoopje Zuid-Nederlanders waren toch maar quantité négligeable daar die hun eigen taal zelfs niet meer spraken...), dus in een noordelijke variant van het Nederlands. Nu stelt u dat die Statenvertaling is opgesteld in "een soort standaardtaal die er al al was". En wat was die standaardtaal dan wel?

Absoluut geen tegenstelling. Een soort standaardtaal in het Noorden dateert al een tijdje voordat de Statenbijbel werd uitgegeven. En deze standaardtaal werd maar weinig beïnvloed door het Zuidelijk Nederlands. Meer nog, Zuid-Nederlands werd eerder geweerd.

[Jan van den Berghe]

Oorspronkelijk geplaatst door Het Oosten

En die was zo goed als Hollands met Duitse taalinvloeden.

Echt? U moet toch eens de gedigitaliseerde versie van de Statenbijbel bekijken (dankzij Nicoline van der Sijs is dat mogelijk geworden). Als je de tekst begint te lezen, zie je bepaalde zuidelijke kenmerken. Er wordt bijvoorbeeld de dubbele ontkenning gebruikt die in het Hollands van die tijd niet voorkwam. Wel nog in de Vlaamse dialecten (waar het tot op vandaag nog steeds bestaat, meer bepaald in de dialecten rond Poperinge, Veurne en net over de grens). Ook hebben de vertalers ervoor gekozen om bijvoorbeeld een te gebruiken in woorden als rechtvaardigheid en niet aa. Dat is evenzeer een zuidelijk kenmerk en ook dit vinden we bij ons nog steeds terug. Hier in Waregem spreken we over "e peerd", niet "paard". En zo kunnen we nog een tijdje doorgaan. De taal van de Statenvertaling is geen Hollands. Het is een standaardvorm die door keuzes van de statenvertalers werd gevormd.

[Jan van den Berghe]

Oorspronkelijk geplaatst door Het Oosten

Absoluut geen tegenstelling. Een soort standaardtaal in het Noorden dateert al lang voordat de Statenbijbel werd uitgegeven. En deze standaardtaal werd maar weinig beïnvloed door het Zuidelijk Nederlands. Meer nog, Zuid-Nederlands werd eerder geweerd.

Vertel mij dan maar eventjes wat er werd geweerd.

[cato]

Oorspronkelijk geplaatst door Het Oosten

Helemaal niet. Er zijn wellicht enkele uitdrukkingen uit het zuidelijk taalgebied overgenomen (maar niet zo bijster veel) en veel invloed heeft de Statenbijbel niet gehad om de vorming van de Nederlandse standaardtaal en dit om de eenvoudige reden dat er al een soort standaardtaal was toen de Statenbijbel op schrift werd gesteld. En die was zo goed als Hollands met Duitse taalinvloeden. Kortom, men heeft de mensen wat wijsgemaakt.

U spreekt over de standaardtaal van 400 jaar geleden.
In een taal die springlevend is als het Nederlands, hebben zich in al die eeuwen veel veranderingen voor gedaan.
In welke tijd leeft u?

[Het Oosten]

Oorspronkelijk geplaatst door Jan van den Berghe

Vertel mij dan maar eventjes wat er werd geweerd.

Ik zal dan maar nog eens herhalen. Van der Sys in 'Taal als mensenwerk', blz 138 en volgende:


"Kan uit het taalgebruik opgemaakt worden of de vertalers een voorkeur hadden voor de zuidelijke of de oostelijke woorden en vormen? Slechts één onderzoeker, J. Heinsius, heeft zich met die vraag beziggehouden. Daarbij ging hij echter al uit van de veronderstelling dat de Statenbijbel ‘Vlaams-Brabantse’ eigenaardigheden vertoont. En jawel, die veronderstelling werd in zijn ogen bewaarheid. Daarbij wijst hij erop dat de Zuid-Nederlandse invloed niet hoeft samen te gaan met de herkomst van de vertalers, maar het gevolg kan zijn van het feit dat de bijbeltaal van oudsher een aantal woorden van zuidelijke herkomst bevatten. Als bewijs van zuidelijke invloed wijst hij op het gebruik van ‘ie’ in plaats van ‘uu/ui’: vyver, kiecken, (be)stieren, maar weer wel ‘duyden’. Ook de keuze voor vormen met - (e)er- in plaats van -(a)ar- in bijvoorbeeld peerden, peerlen, rechtveerdig, steerten, rechtveerdich weerdich en herte, smerre, beschouwt hij als zuidelijke invloed. In hoofdstuk 4 zal echter onder andere blijken dat geen van beide verschijnselen exclusief zuiders is; bovendien is van -e (e) – niet duidelijk hoe het werd uitgesproken (ergens tussen de e(e) en de a(a) in)."


Daar staat tegenover dat diverse Zuid-Nederlandse vormen verworpen werden ten gunste van de noordelijke vormen: in plaats van zuidelijke gebeurte, heyschen, jongste, vleysch, vremt , en betoogen, vertoogen verkoos men beurte, eischen, gunste, vleesch, vreemd en betoonen, toonen, vertoonen – veelal, en niet toevalligerwijs tot op heden de gebruikelijke vormen (in aangepaste spelling). Besem kreeg de voorkeur boven bessem, vandaar dat we nog steeds in de standaardtaal bezem bezigen. Zuidelijk optassen werd verworpen ten gunste van ophogen ofophopen. Voor vrouwelijke persoonsnamen gebruikte men uitsluitend de noordelijke vorm –esse: dinaresse, prohetesse, niet de zuidelijke vorm erse. En tot slot werd het wegvallen van een d tussen twee klinkers of het veranderen ervan in een j –wat wel als een zuidelijk verschijnsel wordt beschouwd , zie hoofstuk 4, -expliciet afgewezen: men schreef vergaderen, spoeden, verblijden, bevrijden,sieden,neerleggen, en niet vergaren, spoeyen, verbleyen, bevrijen, sien, neerleggen.

Samengevat kan de gewestelijke invloed in de Statenvertaling als volgt worden beschreven: er is geen sprake van een sterk Zuid-Nederlandse inslag, wel prefereerden de vertalers in incidentele gevallen zuidelijke vormen. Daarbij zal het gaan om allang geaccepteerde en in de schrijftaal ingeburgerde vormen, conform het uitgangspunt dat het bestaande gebruik diende te worden gerespecteerd. Ook het gebruik van gij is een keuze voor een archaïsche schrijftaalvorm en niet voor een zuidelijke vorm: de nieuwerwetse vorm jij kwam op in Holland en spreidde zich daarvandaan uit. De oude vorm bleef het langst bewaard in het Zuiden, dat door de politieke omstandigheden weinig contact had met de standaardtaal in wording. Ook de lange vormen in –e vooral opvallend in Heere , zijn archaïsmen - verkorting die begon in Holland.





___________________

(1) We hebben daar zelfs een zo goed als rechtstreeks bewijs van. In de persoon van Dirk Volkertz. Coornhert, geboren in Amsterdam in 1512. De man was zeer gebrand op een zuivere Noord-Nederlandse (Hollandse) taal. In één woord: hij was een soort taalpuritein. Daarom moesten volgens hem vreemde woorden zoveel mogelijk worden geband. In 1585 (dus ettelijke jaren vóór de uitgave van de Statenbijbel) gaf hij opnieuw De Consolatione Philosophiae van Boëthius uit. Dit werk werd in die tijd zeer veel gelezen en men zegt zelfs dat het -toen- na de bijbel en de werken van Augustinus het meest gelezen werk was.

Welnu, in zijn vertaling mijdt Coornhert dan ook zo veel mogelijk leenwoorden. Hij ging voor zijn vertaling uit van een ouder Vlaamse vertaling uit 1485. Uit een vergelijking van beide teksten is gebleken dat Coornhert ongeveer zestig Franse en Latijnse woorden in zijn vertaling consequent heeft vervangen door Noord-Nederlandse, zoals afwezig voor ‘absent’, beklapping voor ‘accusatie’, bedrog voor 'fraude', onwetendheid voor ‘ignorantie’, overste voor ‘regeerder’, straffing voor ’punitie’, voorwaarde voor ‘conditie’ en zaak voor ‘cause’.


Interessant is dat hij zich hier dat hij zich niet beperkt tot het vermijden van leenwoorden, maar ook de Vlaamse woorden vervangt hij door Noord-Nederlandse. Zo gebruikt hij geweldig in plaatse van ‘fortselijk’,treurig in plaats van ‘drukkig’. Voorts verving hij de persoonlijke voornaamwoorden du en dyn door gy en uw. Cornelis Volkertz Coonhert. vond dus wel degelijk dat men terug moest naar de ‘gy’ omdat deze ‘gij’ voor hem in feite zuiver Noord-Nederlands was. Later pas verdrong de 'je' de 'gij '. In het Zuiden bleef de 'gij' bestaan. Ook al omdat de 'gij ' bij ons 'inheems' was.

[Jan van den Berghe]

Oorspronkelijk geplaatst door cato

U spreekt over de standaardtaal van 400 jaar geleden.
In een taal die springlevend is als het Nederlands, hebben zich in al die eeuwen veel veranderingen voor gedaan.
In welke tijd leeft u?

Daarom mijn vraag over welke standaardtaal HO het eigenlijk heeft? Daarnaast kan je ons huidig concept standaardtaal niet zomaar overbrengen naar de tijd van de statenvertalers. Dit verklaart ook waarom de statenvertalers onder elkaar soms keuzes hebben gemaakt (of varianten naast elkaar lieten bestaan). Het punt is trouwens ook dat het Nederlands van de Statenvertaling niet zomaar een blauwdrukje is van het Nederlands van toen. Dat heeft alles te maken met de vertaalwijze. In tegenstelling tot Luther hebben de statenvertalers er bewust voorgekozen om te werken vanuit formele equivalentie. Dat wil zeggen dat men zo dicht mogelijk bij de brontekst blijft, ook al levert dat niet onmiddellijk gangbaar Nederlands op. Dit zorgt ervoor dat we bijvoorbeeld Hebreeuwse uitdrukkingen met Nederlandse woorden krijgen. In de Lutherbijbel niet. Daar werden Hebreeuwse uitdrukkingen niet zelden met een voor die tijd gangbare Duitse uitdrukking vervangen. Vanuit dat principe hebben de vertalers er ook voor gekozen om soms een voor die tijd al ouderwetse vorm van Nederlands te gebruiken. De Statenvertaling is niet alleen geen Hollands, maar ook niet de formele standaardtaal van die tijd.

[cato]

Oorspronkelijk geplaatst door Jan van den Berghe

Echt? U moet toch eens de gedigitaliseerde versie van de Statenbijbel bekijken (dankzij Nicoline van der Sijs is dat mogelijk geworden). Als je de tekst begint te lezen, zie je bepaalde zuidelijke kenmerken. Er wordt bijvoorbeeld de dubbele ontkenning gebruikt die in het Hollands van die tijd niet voorkwam. Wel nog in de Vlaamse dialecten (waar het tot op vandaag nog steeds bestaat, meer bepaald in de dialecten rond Poperinge, Veurne en net over de grens). Ook hebben de vertalers ervoor gekozen om bijvoorbeeld een te gebruiken in woorden als rechtvaardigheid en niet aa. Dat is evenzeer een zuidelijk kenmerk en ook dit vinden we bij ons nog steeds terug. Hier in Waregem spreken we over "e peerd", niet "paard". En zo kunnen we nog een tijdje doorgaan. De taal van de Statenvertaling is geen Hollands. Het is een standaardvorm die door keuzes van de statenvertalers werd gevormd.

De theologen en exegeten in die tijd kwamen voor een groot deel uit Zuid Nederland
en ze hadden een grote invloed op de interpretatie van de bijbel en de Calvinistische leer.(Synode van Dordrecht)

Bij de Dopers zie je meer Duitse invloed en toch zie je in de streken van Noord Holland, waar veel doopsgezinden kwamen wonen rond 1600 ,
veel invloed van het dialect van de Westhoek en zelfs Frans Vlaanderen.
Ze kwamen toen van Komen-Waasten
https://nl.wikipedia.org/wiki/Komen-Waasten
Opvallend is dat van der Sys hier nauwelijks iets van af weet.

[Jan van den Berghe]

Oorspronkelijk geplaatst door Het Oosten

Ik zal dan maar nog eens herhalen. Van der Sys in 'Taal als mensenwerk', blz 138 en volgende:

Dit bevestigt niet wat u schreef, maar wel wat ik aanbracht, nl. dat de statenvertalers keuzes maken en daarbij eens de noordelijke dan de zuidelijke variant gebruiken, of gewoonweg de twee varianten naast elkaar laten bestaan. In de tekst staat trouwens iets niet wat heel Brabants was in die tijd: het gebruik van het verkleinwoordje -ke. De statenvertalers gebruikten die vorm en niet de toen al in het Hollands, Zeeuws en Vlaamse vorm -je. In het evangelie wordt gesproken over het "kindeke" bijvoorbeeld en wordt gesproken als moeten we worden "tot kindekens Godts". Het klopt evenwel niet wat er in de tekst staat over "Heere". Dat is wel een zuidelijke vorm die wij nog steeds in de Vlaamse dialecten kennen. In Waregem hebben we het over "kèrke", "terte" (trede), "kouke" (koek), "stuudde" (boterham), enzovoort. Allemaal verlengingen die we ook in de zuidelijke teksten uit de middeleeuwen vinden.

[Weyland]

Over taal gesproken. Ik vind dat het Nederlands vanaf de 16de eeuw zeer verstaanbaar en leesbaar. Men kan vanaf dan al spreken van een Vroegmodern Nederlands in hedendaagse termen.
Ook interessant is Bredero's klucht Spaenschen Brabander. Daarin speelt de auteur met het toenmalige Antwerps en Hollands, beiden nu nog zeer verstaanbaar en volks gebracht. Wel niet taalkundig consistent Antwerps, meer een Hollander die Antwerps na tracht te doen, al hoorde Bredero die taal wellicht toen vaak in het Amsterdamse straatbeeld. Volgens specialisten althans wist de auteur bitter weinig af van taalkunde en meer van drama.

Punt is wel: Hollanders verstonden Zuiderlijke Nederlanders prima in de Gouden Eeuw net zoals ze nu Belgen verstaan.

[Het Oosten]

Oorspronkelijk geplaatst door Jan van den Berghe

Dit bevestigt niet wat u schreef, maar wel wat ik aanbracht, nl. dat de statenvertalers keuzes maken en daarbij eens de noordelijke dan de zuidelijke variant gebruiken, of gewoonweg de twee varianten naast elkaar laten bestaan. In de tekst staat trouwens iets niet wat heel Brabants was in die tijd: het gebruik van het verkleinwoordje -ke. De statenvertalers gebruikten die vorm en niet de toen al in het Hollands, Zeeuws en Vlaamse vorm -je. In het evangelie wordt gesproken over het "kindeke" bijvoorbeeld en wordt gesproken als moeten we worden "tot kindekens Godts". Het klopt evenwel niet wat er in de tekst staat over "Heere". Dat is wel een zuidelijke vorm die wij nog steeds in de Vlaamse dialecten kennen. In Waregem hebben we het over "kèrke", "terte" (trede), "kouke" (koek), "stuudde" (boterham), enzovoort. Allemaal verlengingen die we ook in de zuidelijke teksten uit de middeleeuwen vinden.

Integendeel. Het bevestigt perfect wat ik schreef.

[Jan van den Berghe]

Oorspronkelijk geplaatst door cato

De theologen en exegeten in die tijd kwamen voor een groot deel uit Zuid Nederland
en ze hadden een grote invloed op de interpretatie van de bijbel en de Calvinistische leer.(Synode van Dordrecht)
Bij de Dopers zie je meer Duitse invloed en toch zie je in de streken van Noord Holland, waar veel doopsgezinden kwamen wonen rond 1600 ,
veel invloed van het dialect van de Westhoek en zelfs Frans Vlaanderen.
Ze kwamen toen van Komen-Waasten
https://nl.wikipedia.org/wiki/Komen-Waasten
Opvallend is dat van der Sys hier nauwelijks iets van af weet.

De psalmen werden berijmd door een Vlaming. Nog altijd worden de Datheense psalmen door de gereformeerden op Zeeland gezongen. De eerste vertaling van de Heidelbergse Catechismus kwam er door een zuidelijke Nederlander. In de grote strijd tussen arminianen en gereformeerden was de grote leider van de laatste groep (die het uiteindelijk gehaald heeft) iemand uit... Brugge.

De wederdopers in de Nederlanden hebben al snel een eigen profiel ontwikkeld, los van de Duitstalige wereld. De Friese Simmo(e)ns was van enorme grote betekenis daarin. En het is inderdaad waar dat de wederdopers ook heel sterk actief waren in de streek die u beschrijft. Net als de calvinisten werden ze echter door het Spaanse schrikbewind van de kaart geveegd.

[Jan van den Berghe]

Oorspronkelijk geplaatst door Het Oosten

Integendeel. Het bevestigt perfect wat ik schreef.

Neen, hoor. U hebt nooit gesteld dat er in de statenvertaling een keuze werd gemaakt waarbij soms eens de zuidelijk dan weer de noordelijke variant werd gekozen. U beweerde zelfs doodleuk dat de statenvertaling Hollands is. Als dat het geval zou zijn, dan is het totaal onbegrijpelijk dat we de verkleinvorm -ke in de tekst zien staan, net als het gebruik van de dubbele ontkenning. Ook in de woordenschat komt die keuze tot uiting. Ik gaf al aan dat je in de Statenvertaling zowel "gaarne" (Brabants) aantreft als "graag" (Hollands). Hier werd dan geen keuze gemaakt. Wel als bijvoorbeeld bij "schoon", dat een zuidelijke vorm is voor de noordelijke en toen al in gang zijnde "mooi".

[Jan van den Berghe]

Oorspronkelijk geplaatst door Weyland

Over taal gesproken. Ik vind dat het Nederlands vanaf de 16de eeuw zeer verstaanbaar en leesbaar. Men kan vanaf dan al spreken van een Vroegmodern Nederlands in hedendaagse termen.
Ook interessant is Bredero's klucht Spaenschen Brabander. Daarin speelt de auteur met het toenmalige Antwerps en Hollands, beiden nu nog zeer verstaanbaar en volks gebracht. Wel niet taalkundig consistent Antwerps, meer een Hollander die Antwerps na tracht te doen, al hoorde Bredero die taal wellicht toen vaak in het Amsterdamse straatbeeld. Volgens specialisten althans wist de auteur bitter weinig af van taalkunde en meer van drama.

Punt is wel: Hollanders verstonden Zuiderlijke Nederlanders prima in de Gouden Eeuw net zoals ze nu Belgen verstaan.

Natuurlijk, daarom ook zullen de rederijkerskamers nog steeds grensoverschrijdende bijeenkomsten houden. Ook uit de Franse (Dietse) Nederlanden. Ongetwijfeld zullen ze elkaar wel herkend hebben aan de tongval en bepaalde uitdrukkingen, maar er was al een grote basis voor wat later onze standaardtaal zal worden.

[Jan van den Berghe]

Oorspronkelijk geplaatst door Het Oosten

Interessant is dat hij zich hier dat hij zich niet beperkt tot het vermijden van leenwoorden, maar ook de Vlaamse woorden vervangt hij door Noord-Nederlandse. Zo gebruikt hij geweldig in plaatse van ‘fortselijk’,treurig in plaats van ‘drukkig’. Voorts verving hij de persoonlijke voornaamwoorden du en dyn door gy en uw. Cornelis Volkertz Coonhert. vond dus wel degelijk dat men terug moest naar de ‘gy’ omdat deze ‘gij’ voor hem in feite zuiver Noord-Nederlands was. Later pas verdrong de 'je' de 'gij '. In het Zuiden bleef de 'gij' bestaan. Ook al omdat de 'gij ' bij ons 'inheems' was.

U ziet weer eens de tegenstelling in eigen geschriften niet. Eerst luidt het dat "gy" Noord-Nederlands (want ja, Coonhert vervangt het "Vlaamse" woord "du" door "gy"). Daarna stelt u dat "gy" van het Zuiden is en inheems is.

U blijft trouwens u riedeltje maar herhalen, ondanks het feit dat we al vele malen erop gewezen hebben dat de je/jij-vormen even "inheems" zijn in de Zuid-Nederlandse dialecten, nl. gangbaar in meerdere Vlaamse en Zeeuwse dialecten.

De "gij" is trouwens van oorsprong geen Hollands, maar Brabants en raakte daar verbreid.

[Weyland]

Oorspronkelijk geplaatst door Jan van den Berghe

U ziet weer eens de tegenstelling in eigen geschriften niet. Eerst luidt het dat "gy" Noord-Nederlands (want ja, Coonhert vervangt het "Vlaamse" woord "du" door "gy"). Daarna stelt u dat "gy" van het Zuiden is en inheems is.

U blijft trouwens u riedeltje maar herhalen, ondanks het feit dat we al vele malen erop gewezen hebben dat de je/jij-vormen even "inheems" zijn in de Zuid-Nederlandse dialecten, nl. gangbaar in meerdere Vlaamse en Zeeuwse dialecten.

De "gij" is trouwens van oorsprong geen Hollands, maar Brabants en raakte daar verbreid.

De plechtige 'gij'-vervroeging was ook de standaardtaal in burgerlijke kringen in de 19de eeuw in Nederland (bv. gij zaagt ipv jij/gij zag). Pas vanaf de invoering van de onderwijsplicht voor iedereen begon het verdrongen te worden door de volksere 'jij'-vervoeging zoals gebezigd door het Hollandse volk. Die jij-vorm kom je ook veel tegen in 17de eeuwse teksten, weliswaar. Het was een soort classicistische starheid uit de 19de eeuw.

Het was wel de plechtige 'gij'-vervoeging zoals je die in protestantse Bijbels terugvindt. Louis Couperus schreef bijvoorbeeld zo en zijn burgerlijke personnages praatten zo.